Ma’ruza №8 matematik modellarni qurish uchun dastlabki ma’lumotlar



Yüklə 151,94 Kb.
səhifə9/10
tarix31.03.2023
ölçüsü151,94 Kb.
#91879
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10
3- Маъруза ТЖМОА 6-сеhgcvjjм

Buning uchun taqsimlangan parametrli uzluksiz ob’ekt parametrlari mujassamlashgan, lekin yacheykali strukturaga ega bo‘lgan diskret ob’ekt deb ko‘riladi. Shaklan matematik nuqtai nazaridan uzluksiz ob’ektni diskret ob’ekt bilan almashtirish differensial tenglamalarni ayirmali bog‘lanishlar bilan almashtirishga ekvivalentlidir. Bunda oddiy differensial tenglamalar bilan tavsiflanadigan ob’ektlar uchun matematik tavsifni chekli – ayirmali tenglamalar tizimi ko‘rinishida ifodalashadi. Xususiy hosilali differensial tenglamalar bilan tavsiflanadigan jarayonlar uchun natija differensial- ayirmali tenglamalar tizimi bo‘ladi, ulardan har bir, o‘z navbatida, chekli – ayirmali tenglamalar tizimi bilan ifoda etilish mumkin. Matematik tavsifni tashkil etuvchi tenglamar tizimida bu kabi o‘zgartirishlar kiritilganda , tabiiyki, modellash natijalarini baholashda hisobga olish kerak bo‘lgan xatoliklar paydo bo‘ladi.

Shu bilan birga o‘z tabiati bo‘yicha yacheykali strukturaga ega bo‘lgan qator ob’ektlar mavjud. Tipik misollar tariqasida seksiyalangan reaktorlar, tarelkali kolonnalar va boshqalar xizmat qiladi. Shuning uchun differensial tenglamalar bilan tavsiflanadigan yacheykali modellar ob’ektlar uchun nafaqat approksimatsiyani qulay shaklidir, balki ma’lum o‘ziga xos ahamiyatga xam ega.

Shu bilan birga o‘z tabiati bo‘yicha yacheykali strukturaga ega bo‘lgan qator ob’ektlar mavjud. Tipik misollar tariqasida seksiyalangan reaktorlar, tarelkali kolonnalar va boshqalar xizmat qiladi. Shuning uchun differensial tenglamalar bilan tavsiflanadigan yacheykali modellar ob’ektlar uchun nafaqat approksimatsiyani qulay shaklidir, balki ma’lum o‘ziga xos ahamiyatga xam ega.

Nostatsionar ob’ektlarning umumiy matematik tavsifini jarayonning o‘zgaruvchilarini vaqt bo‘yicha o‘zgarishini aks ettiruvchi differensial tenglamalar majmui ko‘rinishida (oddiy yoki xususiy hosilali), ifodalash mumkin. Har bir o‘zgaruvchini tj relaksatsiya vaqti bilan tavsiflash mumkin. Bu vaqt orasida bir o‘zgaruvchi qolgan o‘zgaruvchilarning qiymatlari doimiy bo‘lib turganda o‘zgarishning to‘liq diapazoni ma’lum ulushga o‘zgaradi. Deylik, ob’ektning hamma o‘zgaruvchilarini ikki guruhga bo‘lish mumkin. Ularning bittasida ti tI, ikkinchisida esa ti tII bo‘lib, bundan tashqari, birinchi guruh o‘zgaruvchilarining relaksatsiya vaqti ikkinchi guruh o‘zgaruvchilarining relaksatsiya vaqtidan ancha kamligini anglatuvchi tI<II bog‘lanma haqqoniy bo‘lsin.


Yüklə 151,94 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin