MƏDƏNİYYƏt və turizm naziRLİYİ F. KÖÇƏRLİ adına respublika uşAQ


Alman yazıçısı, bəstəkar, rəssam Ernest Teodor Amadey Hofmanın anadan



Yüklə 12,77 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə3/35
tarix31.01.2017
ölçüsü12,77 Mb.
#7089
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   35

24.Alman yazıçısı, bəstəkar, rəssam Ernest Teodor Amadey Hofmanın anadan      
     olmasının 240 illiyi  (1776-1822)
  
 
 
 
Ernest Teodor Amadey Hofman (alm. Ernst Theodor 
Amadeus Hoffmann, 24 yanvar 1776 –25 yanvar 1822) 
Alman yazıçısı 
 
 
 
Ernest  Teodor  Amadey  Hofman 24  yanvar 1776-cı  ildə  Köniqsberq  Ģəhərində  anadan 
olmuĢdur.  Onun  ata-anası  yola  getmədiklərinə  görə  ayrılmıĢlar.  Hofman  nənəsi  ilə 
qalmıĢdır. O, ağır həyat keçirmiĢ, demək olar ki, aclıq içində yaĢamıĢdır. Unversitetdə 
hüquq  elmləri  üzrə  təhsil  almıĢdır.  Ernest  Teodor  Amadey  Hofman   hələ  gəncliyində 
müsiqi,  ədəbiyyat,  rəssamlıqla  məĢğul  olmuĢ,  ilk  günlərdən  ictimai  mühitin  diqqətini 
cəlb  etmiĢdir.  1807-ci  ildə  o,  bütün  iĢlərini  buraxıb  Berlinə  köçür,  1808-ci  ildə  o,  iĢ 
tapır.  O,  Almaniyada  Banberq  teatrında  bəstəkar,  Drezden  və  Leypsiqdə  opera 
truppasında  musiqi  üzrə  direktor,  rejissor  iĢləmiĢdir.  Ernest  Teodor  Amadey 
Hofman   romantik  operanın  –  ―Ġndianın‖  yaradıcısıdır.  Hofman  30-dan  çox  bədii  əsər 
yaratmısdır. Onun ilk novellası 1809-cu ildə,  ―Qızıl bardaq‖ (1814), 1876-cı ildə ―Ġblis 
eliksiri‖  və  s.  romanlarını  yazır.  A.Hofman  1822-ci  ilin  25  yanvarında  Berlində  vəfat 
etmiĢdir. 
Əsərləri: ―Qızıl bardaq‖ (1814), ―Ġblis eliksiri‖ (1876), ―ġelkunçik və siçanlar padĢahı‖ 
və s.  
 
  
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

23 
 
27.Rus yazıçısı M.Saltıkov-Şedrinin anadan olmasının 190 illiyi (1826-1889) 
 
Mixail Saltıkov-Şedrinin  bədii və publisistik əsərləri rus ədəbiyyаtındа tənqidi 
rеаlizmi dаhа dа inkişаf еtdirmişdir. 
      
Mixail Yevqrafoviç Sаltıkоv-ġеdrin 1826-cı il yanvar ayının 27-də Mоskvа vilаyətinin 
Tаldоm  rаyоnundа  аnаdаn  оlmuĢdur.  Оrtа  məktəbi  qurtаrdıqdаn  sоnrа  bədii 
yаrаdıcılıqlа  məĢğul  оlmаğа  bаĢlаmıĢdır.  Nаturаl  məktəb  ruhundа  yаzılmıĢ  ilk 
pоvеstlərinə (―Ziddiyyətlər‖ 1847, ―DоlаĢıq iĢ‖ 1848) görə həbs оlunmuĢ və sоnrаdаn 
Vyаtkаyа  sürgün  еdilmiĢdi.  1855-ci  ildə  sürgündən  Pеtеrburqа  qаyıdаrаq,  ədəbi 
fəаliyyətini  dаvаm  еtdirmiĢdir.  "Qubеrniyа  оçеrkləri"ndə  (1856-1857)  təhkimçilik 
quruluĢunа  nifrət,  təhkimçi  kəndlilərə  rəğbət  mоtivləri  gеniĢ  əks  оlunmuĢdur.  1856-
1862-ci  illərdə  bir  sırа  yüksək  qubеrniyа  vəzifələrində  çаlıĢаn  Sаltıkоv  оnlаrlа 
cinаyətkаr  mülkədаrı  məhkəməyə  cəlb  еtmiĢ,  çохlu  rüĢvətхоr  məmur  хidmətdən 
çıхаrılmıĢdır.  1862-ci  ilin  əvvəllərində,  еhtimаl  ki,  ―yuхаrılаrın‖  təkidi  ilə  Sаltıkоv 
istеfаyа  göndərilmiĢdir.  Dövlət  хidmətindən  uzаqlаĢdırıldıqdаn  sоnrа  ―Russkаyа 
prаvdа‖  jurnаlını  nəĢr  еtmək  fikrinə  düĢdü,  lаkin  hökumət  bunа  icаzə  vеrmədi. 
N.А.Nеkrаsоvun  dəvəti  ilə  ―Sоvrеmеnnik‖  jurnаlının  rеdаksiyаsınа  iĢə  girdi.  Оnun 
burаdа dərc еdilmiĢ "Ġctimаi həyаtımız" аylıq Ģərhləri həmin illər rus publisistikаsı və 
ədəbi  tənqidinin  görkəmli  nümunələrindən  sаyılır.  1864-cü  ildə  Sаltıkоv  dövlət 
хidmətinə  qаyıtsа  dа,  rus  tənqidi  rеаlizm  ənənələrinə  sаdiq  qаldı.  1868-ci  ildə  çаrın 
göstəriĢi  ilə  Sаltıkоv  birdəfəlik  еhtiyаtа  burахıldı  və  оnа  hər  hаnsı  bir  dövlət  vəzifəsi 
tutmаq  qаdаğаn  еdildi.  Həmin  vахtdаn  Sаltıkоv  ―Оtеçеstvеnnıyе  zаpiski‖  jurnаlındа 
iĢləmiĢ,  Nеkrаsоvun  vəfаtındаn  sоnrа  isə  оnun  bаĢ  rеdаktоru  оlmuĢdur.Bədii 
yаrаdıcılığının  zirvəsi  оlаn  "Bir  Ģəhərin  tаriхi"  (1869-1870),  "Nəcib  nitqlər"  (1872-
1876), "Müаsir idilliyа" (1877-1881), "Хаlаcığаzа məktublаr" (1881-1882) əsərlərində 
mütləqiyyət  və  təhkimçilik  quruluĢu  kəskin  sаtirа  аtəĢinə  tutulur,  о  dövr  rus 
cəmiyyətinin  sоsiаl  ziddiyyətləri,  kаpitаlist  münаsibətlərinin  yаrаnmаsı  göstərilir. 
Sаltıkоv  ömrünün  sоn  illərində  "Nаğıllаr"  (1882-1886),  "Həyаtın  təfərrüаtı"  (1886-
1887) və s. kimi bədii sənət inciləri yаrаtmıĢdır. Еzоp üslubu Sаltıkоv sаtirаsının bаĢlıcа 
хüsusiyyətlərindəndir.  Dаhi  rus  yаzıçısı  Sаltıkоv-ġеdrin  1889-cu  il,  mаy  аyının  10-dа 
Pеtеrburq Ģəhərində vəfаt еtmiĢdir. 
Əsərləri: "Bir Ģəhərin tаriхi" (1869-1870), "Nəcib nitqlər" (1872-1876), "Müаsir 
idilliyа" (1877-1881), "Хаlаcığаzа məktublаr" (1881-1882), "Nаğıllаr" (1882-1886), 
"Həyаtın təfərrüаtı" (1886-1887) və s.  
 

24 
 
 
İncəsənət 
18.Kinorejissor, xalq artisti Eldar Quliyevin anadan olmasının 75 illiyi (1941) 
 
1979-cu ildə Eldar Quliyevin çəkdiyi “Babək” filmi professionallıq səviyyəsinə, 
kütləvi və batal səhnələrin miqyasına görə heç də xaricdə istehsal olunan bu tipli 
filmlərdən geri qalmırdı. Həmin illərdə “Babək” filmi 52 ölkə tərəfindən satın alınıb. 
 
Eldar  Quliyev — Azərbaycan kinorejissoru, ssenari  müəllifi, 
aktyor,  filmlərin  bədii  rəhbəri,  Azərbaycan  SSR  Dövlət 
mükafatı laureatı (1978), Azərbaycanın xalq artisti, "Debüt" 
studiyasının bədii rəhbəri, Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və 
İncəsənət  Universitetinin  kino  kafedrasının  professoru, Bakı 
Beynəlxalq Multikulturalizm Mərkəzi Himayəçilik Şurasının 
üzvü,  Azərbaycan  SSR  əməkdar  incəsənət  xadimi  (1976) 
Qırmızı Əmək Bayrağı Ordeni, ―Şöhrət‖ və ―Şərəf‖ ordenləri 
ilə təltif olunub. 
Görkəmli Azərbaycan kinorejissoru, xalq artisti, professor Eldar Tofiq oğlu Quliyev 18 
yanvar 1941-ci  ildə Bakıda anadan  olub. 1960-1966-ci  illərdə Moskvada ÜDKĠ-nun 
rejissorluq fakültəsində, Serqey Gerasimovun kursunda təhsil təhsil alıb. 1967-ci ildən 
"Azərbaycanfilm"  kinostudiyasında  iĢləyir.  ―Biri  vardı,  biri  yoxdu...‖  adlı  ilk 
qısametrajlı  filmini  çəkib.  Kifayət  qədər  tanınmıĢ  bədii  və  sənədli filmin müəllifidir. 
1969-cu  ildə  ilk  böyük  ekran  əsəri  olan  ―Bir  cənub  Ģəhərində‖  filmi  ilə  özünü 
təsdiqləyib  və  bu  filmlə  Azərbaycan  kinosunda  yeni  bir  mərhələnin  təməlini  qoyub. 
Bunlarla yanaĢı ―Ən vacib müsahibə‖, ―Var olun, qızlar...‖, ―Ürək... Ürək...‖, ―Nizami‖, 
―Nə  gözəldir  bu  dünya...‖,  ―Girov‖,  ‖Ġstanbul  reysi‖, DərviĢin  qeydləri və  s.  filmlərə 
quruluĢ verib.Həmçinin bir neçə filmin ssenari müəllifidir. Çəkdiyi filmlərin bir neçəsi 
kinofestivallarda  priz  və  mükafatlara  layiq  görülmüĢdür.  "Debüt"  studiyasının  bədii 
rəhbəri, Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və Ġncəsənət Universitetində kino kafedrasının 
professorudur.  Eldar  Quliyev  öz  bilik  və  təcrübəsini  cavanlara  ötürməyi,  ―Debüt‖ 
Eksperimental  Gənclik  yaradıcılıq  studiyasının  rəhbəri  kimi  isə  neçə-neçə  gəncə 
yardımçı  olmağı  özünə  borc  bilir.  Professional  Kinorejissorlar  Gildiyasının  ən  fəal 
yaradıcılarından  olan  Eldar  Quliyev  Gildiya  yaradılan  gündən  indiyədək  qurumun 
prezidentidir. 
 Rejissor olduğu filmlər: ‖Səməd Vurğun‖(1966), ‖Biri vardı, biri yoxdu‖(1967), ‖Bir 
cənub  Ģəhərində‖(1969),  ‖AbĢeron  ritmləri‖(1970),  ―Ən  vacib  müsahibə"(1971),  ‖Var 
olun  qızlar‖(1972),  ‖Səmt  küləyi‖(1973),  ‖Ürək...Ürək‖(1976),  ‖Sevinc  buxtası‖ 
(1977),  ‖Babək‖(1979),  ‖Yalançını  evinəcən  qovarlar‖(1981),  ‖Nizami‖(1982), 
―GümüĢgöl əfsanəsi‖(1984), ―UnudulmuĢ qəhrəman‖(2005), ―Heydər Əliyev. Dünyaya 
pəncərə‖(2006),  ―Ġstanbul reysi‖(2010),  ―DərviĢin qeydləri‖(2013). 

25 
 
27.Avstriya bəstəkarı Volfqanq Amadey Motsartın anadan olmasının 260 illiyi 
(1756-1791) 
“Motsartın əsərləri opera teatrımızın, filarmoniyanın, ayrı-ayrı musiqiçilərimizin 
repertuarında möhkəm yer tutmuş, konservatoriya və musiqi məktəblərində həvəslə 
öyrənilmişdir”.  
                                                                                                      Xalq artisti Tofiq Bakıxanov 
 
Volfqanq Amadey Motsart ( 27 yanvar 1756,  Zaltsburq – 5 
dekabr 1791, Vyana) dahi Avstriya bəstəkarı, Avropa klassik 
musiqisinin ən nüfuzlu nümayəndələrindən biri  
Motsart bəstəkarlıqla yanaĢı, eyni zamanda mahir skripkaçı, orqan 
ifaçısı  və dirijor da  olmuĢdur.  Müasirlərinin  dediyinə  görə  dahi 
bəstəkar  qeyri-adi  musiqi  duyumu,  eĢitdiyi  musiqiləri  yadda 
saxlama  və  improvizə  etmə  kimi  fenomenal  qabiliyyətlərə  malik  olmuĢdur.Yaratdığı 
600-dən çox əsəri simfonik, konsert, kamera, piano, xor kimi klassik musiqi janrlarının 
ən  yüksək  zirvələrində  qərarlaĢıb.  Onun  əsərləri  dünyanın  ən  nüfuzlu  orkestrlərinin 
konsert  repertuarlarının  ayrılmaz  parçasını  təĢkil  edir.  BeĢ  yaĢında    Motsart  özü  kiçik 
parçalar bəstələməyə baĢladı və atası heyrət içində onları nota yazırdı. Motsartın uĢaqlıq 
illərində  ailəsi Avropa boyu  bir  neçə  səyahətlər  etmiĢ  və  Leopold  Motsart  bu 
səyahətlərdə  uĢaqlarının  istedadını  nümayiĢ  etdirmiĢdir.  O,  musiqinin  bir  çox 
janrlarında simfoniya, sonata, simli kvartet, serenada və ara-sıra opera əsərləri yazır. Bu 
ilkin  dövrdə  yaratdığı  əsərləri  indi  də  ifa  olunmaqdadır.  Motsart  Münhendə  "La  finta 
giardiniera"  adlı  operasının  premyerasını  böyük  uğurla  həyata  keçirir.  1781-ci  ilin 
yanvarında  Motsartın Idomeneo operası  Münhendə  böyük  uğurla  səhnəyə  qoyulur. 
1782-1785-ci  illər  ərzində  Motsart  piano  üçün  konsertlər  seriyası  yazır  və  bu 
konsertlərdə  özü  solo  ifaçı  kimi  çıxıĢ  edir.  1785-ci  ilin  sonlarına  yaxın  o  piano 
konsertlərinə  ara  verir  və  "Lorenzo  da  Ponte"  adlı  librettosu  ilə  özünün  opera 
fəaliyyətinə  baĢlayır.  1786-ci  ildə  "Fiqaronun  toyu"  operası  Vyanada  uğurla  səhnəyə 
qoyulur.  Əsər  Praqada  da  böyük  uğur  qazanır.  Əsərin  Praqa  uğuru  "Da  Ponte" 
operasının  sifariĢi  ilə  nəticələnir  və  nəticədə  "Don  Ciovanni"  operası  yaranır.  Motsart 
1791-ci  ildə  imperatorun  Praqada  tacqoyma  mərasimi  ilə  bağlı  Ģənliklərdə  nümayiĢ 
etdirilən "La clemenze di Tito" operasının 6 sentyabr premyerasında xəstələnir. Motsart 
dekabr ayının 5-də vəfat edir. Bəstəkar haqqında bioqrafiyalar ərsəyə gəlir və müəlliflər 
onun yarımçıq qalmıĢ əsərlərini tamamlamağa çalıĢırlar. 
Əsərləri: "La clemenze di Tito",  "Exsulate jubilate",  K. 165 solo kantatası, "Sehrli 
fleyta", sonuncu piano konseri (K. 595 B bemolda),  Klarnet konserti (K. 622),  simli 
kvartet seriyasından son kvarteti (E bemolda K. 614), Ave verum corpus kilsə nəğməsi 
(K. 618) və bitirə bimədiyi Rekviyemi (K. 626). 
 
 

26 
 
 Folklor 
30.Aşıq Hüseyn Şəmkirlinin anadan olmasının 205 illiyi (30.01.1811-1891) 
Aşıq musiqisi, aşıq insanın mənəvi dəyərlərini, əməllərini tərənnüm edir və bundan 
ilham alır.Xalq yaradıcılığında mövcud olan aşıq sənəti üçün yeni keyfiyyət 
xüsusiyyətləri xasdır ki, bunlar da milli irs kimi Azərbaycanda peşəkar bəstəkarlıq 
yaradıcılığının əvəzolunmaz və çox mühüm mənbəsi hesab edilir. 
 Xalqın  tarixi  dəyəri  və  mənəvi  inkiĢaf  səviyyəsi 
həmin  xalqa  mənsub  yaradıcı  Ģəxslərin  yaradıcılıq 
fəaliyyət  nəticələri  ilə  müəyyən  olunur.  Təbii  ki, 
Azərbaycan  xalqının  yaradıcılıq  istiqamətlərindən 
bir  də  çoxəsrlik  aĢıq  musiqisində  təzahür  olunur. 
Bu,  xalqın  fəlsəfi  mədəniyyətinin  formalaĢdığı 
xüsusi  bədii  təfəkkür  sahəsidir.  Bu  incəsənət 
növündə  poeziya,  musiqi,  rəqs,  ifaçılıq  sintezi 
özünü göstərir. AĢıq sənətinin əsas mövzuları – məhəbbət və təbiət gözəlliyi, insan və 
onun  əməlləridir.  Özü  də  bu  yaradıcılıq  prosesi  sintez,  yəni  teatrlaĢdırılmıĢ  Ģəkildə 
improvizator aĢıq tərəfindən sazda ifa kimi tərənnüm olunur. AĢıq sənəti indi də bütün 
xalqın  musiqi-yaradıcılıq  düĢüncəsində  öz  ictimai  əhəmiyyətini  saxlamaqdadır.  Onun 
mənbələrindən  indiki  peĢəkar  bəstəçilər  də  dəyərlənir  və  öz  yaradıcılıqlarında  ondan 
çox uğur və dəqiqliklə istifadə edirlər. AĢıq musiqisinin mövzuları həyatın özü kimi çox 
rəngarəngdir  –  xalqın  azadlıqsevərliyi,  oğul  və  qızların  qəhrəmanlığı,  onların  cəsur 
əməlləri, səciyyəvi milli xüsusiyyət kimi alicənablıq, düzgünlük və xeyirxahlıq mənəvi 
dəyərlər  kimi.  Öz  yaradıcılığında  ən  yaxĢı  Ģair,  xanəndə,  musiqiçi  və  aktyor 
xüsusiyyətlərini  cəmləĢdirən  bir  sıra  aĢığın  adını  qeyd  edək  –AĢıq  Hüseyn  ġəmkirli, 
Qurbani, Tufarqanlı Abbas, Xəstə Qasım, Sarı aĢıq, AĢıq Ələsgər… 
Azərbaycanda  aĢıq  sənətinin  tarixini  tədqiq  etməyi  qarĢımıza  məqsəd  qoymuruq,  çox 
mürəkkəb  olan  və  xalq  tərəfindən  çox  sevilən  bu  incənət  janrının  xalqın  fəlsəfi 
mədəniyyətinin  formalaĢmasında  rolunu  və  əhəmiyyətini  qeyd  etmək  istəyirik. 
Azərbaycanda  aĢıq  sənətinin  dərin  tarixi  inkiĢaf  mərhələlərindən  söhbət  açan  bir  sıra 
ədəbi  mənbələr  bizə  məlumdur.  SənətĢünaslıq  elmi  sahəsində  professor  Tariyel 
Məmmədovun ―Azərbaycan aĢıqlarının ənənəvi havaları‖ adlı doktorluq dissertasiyasını 
qeyd etmək olar. Bu tədqiqatda bilavasitə xanəndə-dastançı aĢıqların dilindən dinlənilən 
əsərlərin musiqi-poetik dili, metroritmikası, forması araĢdırılır. 
Qoşmaları: ―DanıĢma‖ 
Gəraylıları: ―Bayaz‖, ―Bu qız məni‖, ―Qoynunda‖, ―Layıxdı‖, ―Üstünə‖, ―Ziba‖ və s.  
 
 
 
 

27 
 
Tariximiz, bu günümüz 
 
27.Tarixçi alim Sara Aşurbəylinin anadan olmasının 110 illiyi  
(27.01.1906-17.07.2001) 
 
“Sizin tarixi həqiqətlərə istinad edən fundamental elmi tədqiqatlarınız  Azərbaycan 
elminə sədaqətlə xidmətin parlaq nümunəsidir”. 
                                                                                                             Ulu öndər Heydər Əliyev 
Aşurbəyli Sara Balabəy qızı — Azərbaycan alimi, tarixçi 
 və şərqşünas 
Sara AĢurbəyli 1906-cı il yanvarın 27-də Bakı Ģəhərində anadan 
olmuĢdur. O,  Yaxın  və  Orta  ġərq  xalqları  tarixinin  bilicisi 
olmaqla  yanaĢı,  həm  də  rəssam  və  musiqiçi  idi.  Ağır  təqib 
illərində  yaĢamaq  üçün  bu  bilik  və  bacarıqlarından  istifadə 
etmiĢdir.  Sara  xanım  dram  teatrında  rəssam  və  dekorator, 
məktəbdə  müəllim  iĢləmiĢ,  müəllimi   Üzeyir   Hacıbəyovun 
dəvəti ilə 15 il Konservatoriyada xarici dildən dərs demiĢ, eləcə 
də  öz  çəkdiyi  rəsm  əsərlərini  sataraq  dolanmıĢdır.  Sərgilərdən  birində  onun  "Göygöl" 
əsərini  Meksika  nümayəndələri  almıĢlar.  Bu  əsər  indi  Meksika  muzeylərindən  birində 
saxlanır. 1946-cı  ildə  Sara  xanım  Azərbaycan  Rəssamlar  Ġttifaqının  üzvü  seçilmiĢdir. 
Sara  AĢurbəyli  sonralar  Azərbaycan  Tarixi  Muzeyində  Orta  əsrlər  tarixi  Ģöbəsinin 
müdiri,  Azərbaycan  Elmlər  Akademiyasının ġərqĢünaslıq  Ġnstitutunda baĢ  elmi  iĢçi, 
Tarix  Ġnstitutunda  elmi  katib,  baĢ  elmi  iĢçi  və  aparıcı  elmi  iĢçi  vəzifəsində 
iĢləmiĢ, 1993-cü  ildən  ömrünün  sonuna  qədər  Akademiyanın  Arxeologiya  və 
Etnoqrafiya  Ġnstitutunun  aparıcı  elmi  iĢçisi  olmuĢdur.  O,  ―Bakının  tarixinə  dair 
oçerklər‖,  ―Orta  əsrlərdə  Azərbaycan  və  Hindistanın  iqtisadi  və  mədəni  əlaqələri‖  və 
―ġirvanĢahlar  dövlətinin  tarixi‖  kitablarının  müəllifidir.  Bu  tədqiqatlarına  görə  Sankt-
Peterburqda  tarix  elmləri  namizədi,  Tbilisidə  isə, 1966-cı  ildə  tarix  elmləri  doktoru 
adına layiq görülmüĢdür. Azərbaycan tarixinə, mədəniyyətinə həsr etdiyi məqalələrinə, 
tədqiqatlarına  görə  isə  o, Azərbaycan  Dövlət  Mükafatı laureatı,  "ġöhrət"  ordeni  və 
respublikanın  əməkdar  elm  xadimi  adı  ilə  mükafatlandırılmıĢ, Xəzər  Universitetinin 
Fəxri  Doktoru  adını  almıĢdır.  Görkəmli  alim 2001-ci  il iyulun  17-də 96  yaĢında  vəfat 
etmiĢdir.  Sara  xanım  AĢurbəyli  XX  əsrin  inqilabdan  əvvəlki,  sovet  və  postsovet 
dövrlərindəki Azərbaycan qadınının yeni obrazının təcəssümü idi. 
Əsərləri: ‖Bakı Ģəhərinin tarixi: Orta əsrlər dövrü‖ (1998), ‖ ġirvanĢahlar dövləti (VI –
XVI  əsrlər).‖(1997),  ‖Azərbaycanın  orta  əsrlərdə  Hindistanla  iqtisadi  və  mədəni 
əlaqələri‖  (1990),  ‖Orta  əsr  Bakı  (VIII  -  əvvəli.xıx  в.в)  tarixi  oçerk‖  (1964),  ‖ġirvan 
Ģəhərlərinin sosial-iqtisadi və siyasi tarixinin XVI - XVII ə. Azərbaycan MEA-nın tarix 
Ġnstitutunun arxivi‖, ‖IX - X əsrlərdə ġirvanın xəritəsi‖ vəs.  
Filmoqrafiya: Böyük Ġpək Yolunda (film, 1986) (elmi məsləhətçi) 
 

28 
 
 
Milli qəhrəmanlar zirvəsi
 
5.Kərimov Elgiz Kərim oğlu 45 illiyi (05. 01. 1971-12.03. 1992) 
 
“Vətən,  torpaq  yolunda  özünü  qurban  verənlərin  xatirəsi 
qəlbimizdə  daima  yaşayacaq,  onların  şücaəti  Azərbaycan 
xalqının tarixinə qızıl hərflərlə yazılacaqdır!”                                                                                                                       
                                                             
Ulu öndər Heydər Əliyev
 
 
 
 
Elgiz  Kərimov 5  yanvar 1971-ci  ildə Bərdə  rayonunda dünyaya  gəlmiĢdir. 1987-ci  ildə 
orta  təhsilini  baĢa  vurmuĢ,  elə  həmin  il  hərbi  xidmətə  çağırılmıĢdır.  Elgiz  hərbi 
xidmətini  baĢa  vurub  Bərdəyə  qayıtsada,  ön  cəhbəyə  könüllü,  ürəkli  gedənlərdən  biri 
oldu. Eməni iĢğalçılarının Vətənimizə hücumu ilə barıĢa bilməyən Kərimov 1991-ci ildə 
könüllü  özünümüdafiə  batalyonlarından  birinə  yazılaraq  Vətəninin  müdafiəsinə 
qalxdı.Elgiz  Kərimov Əsgəran yaxınlığında  gedən  Ģiddətli  döyüĢ  zamanı  neçə-neçə 
erməni  yaraqlısını  məhv  etdi. Bu döyüĢdə  göstərdiyi  igidlikdən  sonra  gənc  əsgərin  adı 
dillər  əzbəri  oldu.  ĠĢtirak  etdiyi  bütün  döyüĢlərdə  böyük  rəĢadət  göstərən 
qəhrəman 1992-ci  il  12  martda  mühasirəyə  düĢmüĢ  döyüĢçü  yoldaĢlarını  xilas  etmək 
üçün Xocalı  rayonunun Naxçıvanlı kəndinə  gəldi.  Bir  saata  yaxın  davam  edən  ağır 
döyüĢdən  sonra  ermənilərin  mühasirəsi  yarıldı,  döyüĢçülərimiz  azad  edildi.  Lakin  bu 
döyüĢdə  Vətənimizin  daha  bir  igid  oğlu  düĢmən  gülləsinə  tuĢ  gəldi.  21  yaĢlı  cəsur 
döyüĢçümüz canından  əziz tutduğu torpağı uğrunda qəhrəmancasına həlak oldu.Subay 
idi.Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 7 iyun 1992-ci il tarixli 833 saylı Fərmanı ilə 
Kərimov  Elgiz  Kərim  oğlu  "Azərbaycanın  Milli  Qəhrəmanı"  fəxri  adına  layiq 
görülmüĢdür.Bərdə rayonunda dəfn edilmiĢdir. 
 
Mənə səadət verən 
Vətənə sədaqətim. 
Məni vətənə verən 
Anama məhəbbətim – 
Hərbi andımdır mənim! 
                                                      Ələmdar Quluzadə 
 
 
 
 

29 
 
19.Ramazanov Şamil Ağasəf oğlu 40 illiyi (19.01. 1976-04.04.1995) 
 
Heç kəs unudulmur, heç nə yaddan çıxmır. 
 
 
Şamil  Ramazanov —  Azərbaycanın  Milli  Qəhrəmanı, Mart 
hadisələri zamanı 
dövlətçiliyimiz, 
suverenliyimiz 
uğrunda 
ömrünü qurban verərək şəhidlik zirvəsini fəth etmiş fateh 
 
 
19  yanvar 1976-cı  ildə Ağsu  rayonunun Rəhimli  kəndində  anadan  olmuĢdur. 1983-
1993-cü  illərdə  burada  orta  məktəbdə  təhsil  almıĢdır.  19  mart 1994-cü  ildə Ağsu 
rayonunda hərbi  xidmətə  çağırılır. Gəncə  Ģəhərindəki  "N"  saylı  hərbi  hissədə  təlim 
keçən ġamil komandirlərin verdiyi tapĢırıqları layiqincə yerinə yetirir, tez bir zamanda 
bütün  silahlardan  istifadə  etməyi  öyrənmiĢdi. 1995-ci  il məlum  13-17  mart 
hadisələri baĢ  verdi,  silahlı  dəstənin  zərərsizləĢdirilməsi  zamanı  cəsur  əsgər 
qəhrəmancasına  həlak  oldu.  Subay  idi.  Ağsu  rayonunun Rəhimli kəndində  dəfn 
edilmiĢdir. Ağsu rayonunun mərkəzi Kinoteatrı qəhrəmanımızın adını daĢıyır. 
Azərbaycan  Respublikası  prezidentinin 4  aprel 1995-ci  il  tarixli  307  saylı  fərmanı 
ilə  Ramazanov  Şamil  Ağasəf  oğluna  ölümündən  sonra  "Azərbaycanın  Milli 
Qəhrəmanı" adı verilmişdir.  
Qəlbimdə yuva qurmuş Vətən adlı sevgisən. 
Can verən şəhidlərin azadlıq nəğməsisən. 
Beş yerə parçalanmış bir yurdun haqq səsisən. 
Dinindir gözəl islam, and yerindir o Quran, 
Azərbaycan, türkün Vətəni, can sənə qurban. 
                                                                                                                   Ələkbər Sadiq 
 
 
 
 
 

30 
 
 
23.Nəsirov Yalçın Canhəsən oğlu 40 illiyi (23.01.1976-04. 04.1995) 
 
“Xalqımızın birliyi və qələbəyə inamı gələcək uğurlarımızın təməlidir!” 
                                                                                               Ulu öndər Heydər Əliyev 
 
 
Yalçın Nəsirov — Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı, Mart 
hadisələri zamanı dövlətçiliyimiz, suverenliyimiz uğrunda 
ömrünü qurban verərək şəhidlik zirvəsini fəth etmiş fateh 
 
 
 
Azərbaycanın  Milli  Qəhrəmanı  Yalçın  Nəsirov   23  yanvar 1976-cı  ildə Astara 
rayonunun Sərək  kəndində  anadan  olmuĢdur. 1982-1992-ci  illərdə  burada  təhsil 
almıĢdır. 1994-cü  il 19  aprel Milli  Orduya çağırılır. O,  Daxili  QoĢunların  tərkibində 
Lökbatanda  2  ay  hərbi  təlim  keçir,  sonra  xidmətini  Tərtər  və  ġamaxı  rayonlarında 
davam etdirir. Yalçın komandirlərin tapĢırıqlarını vaxtında yerinə yetirirdi. Gənc əsgər 
böyük  arzularla  yaĢayırdı.  Yalçın  verilən  tapĢırıqları  layiqincə  yerinə  yetirirdi.  O, 
Vətənimizi azad və bütöv güclü görmək arzusu ilə yaĢayırdı. 1995-ci il mart hadisələri 
baĢ  verdi. 13-17  mart  günlərində dövlət  çeviriliĢinə  cəhd  edən  dəstənin 
zərərsizləĢdirilməsi zamanı Yalçın ağır yaralandı. Xeyli qan itirmiĢdi.
 
Onu  təcili olaraq 
Sabunçu  rayon  xəstəxanasına  çatdırdılar.  Lakin  artıq  gec  idi...  Həkimlər  onu  həyata 
qaytara  bilmədi.    24  mart  tarixdə  o,  aldığı  yaradan  Sabunçu  rayon  xəstəxanasında 
gözlərini  əbədi  yumdu.  Subay  idi.  Astara  rayonu  Sərək  kənd  orta  məktəbi  onun  adını 
daĢıyır. Astara rayonundakı "Qəhrəmanlar" parkında büstü qoyulmuĢdur. 
Yüklə 12,77 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   35




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin