Microsoft Word islom ensik ziyouz com doc

"SUNANI ABU DOVUD" - oltita ishonchli hadis to‘plamidan biri. Muhaddis Sulaymon 
ibn al-Ash’as ibn Ishoq ibn Bashir ibn Shaddod ibn Amr Abu Dovud al-Azdiy as-
Sijistoniyning shoh asari. Ungacha hadis to‘plamlari "al-Jomi’" yoki "al-Musnad" deb 

---

Islom Ensiklopediyasi 
www.ziyouz.com kutubxonasi 
270
nomlangan bo‘lsa, u o‘z to‘plamini "as-Sunan" deb atadi va unga sunnati saniyya va 
shar’iy ahkomlarni mavzular bo‘yicha boblarga bo‘lib yozib chikdi. 
"Sunan"da 4800 ta hadis rivoyat qilingan. To‘plam 35 fasl, 1871 bobdan iborat. Unga 
uchta olim tomonidan uch xil sharh ham bitilgan. 
"SUNANI DORIMIY" - to‘qqizta ishonchli hadis to‘plamlaridan biri. Abu Muhammad 
Abdulloh ibn Abdurahmon ad-Dorimiy as-Samarqandiyning shoh asari. "Sunan"ning 2 
jilddan iborat nashri 1996 y. Bayrutda chop etilgan. Uning 1-jildi Imom ad-Dorimiyning 
tarjimai holi, nasabi, ustoz va shogirdlari, asarlari, olimlarning u haqda aytgan 
so‘zlaridan iborat. Asarning asosiy qismi muqaddima va 23 kitobdan (ular o‘z navbatida 
1263 ta boblardan) tashkil topgan. "Sunan"da jami 3503 hadis rivoyat qilingan. "S.D."ni 
ba’zi olimlar 6 ishonchli hadis to‘plamiga (Ibn Mojaning "Sunan"i o‘rniga) kiritishni taklif 
etganlar. 
"SUNANI ibn MOJA" - oltita ishonchli hadis to‘plamidan biri. Abu Abdulloh Muhammad 
ibn Yazid Ibn Moja al-Qazviniyning shoh asari. Asar 32 fasl, 1500 bobdan iborat. Ibn 
Moja o‘z to‘plamini fiqhiy masalalarga xos mavzularga bo‘lib chiqqan. "Sunan"dan jami 
4000 ta hadis joy olgan. Ulamolar ushbu "Sunan"ni mashhur olti ishonchli hadislar 
to‘plamlari qatoriga qo‘shish yoki qo‘shmaslik masalasida uzoq tortishganlar. Zero, 
ularning oltinchisi sifatida Imom Dorimiy to‘plamini kiritish tarafdorlari ham talaygana 
edi. Nihoyat, Ibn Mojaning "Sunan"i oltinchi o‘rinda ishonchli to‘plamlar safiga kiritildi.
"SUNANI NASOIY" - oltita ishonchli hadis to‘plamidan biri, Abu Abdurahmon Ahmad 
ibn Aliy ibn Shuayb al-Xurosoniy an-Nasoiyning shoh asari. Nasoiy birinchi bo‘lib "as-
Sunan al-kubro", ya’ni, katta hadislar to‘plamini yozgan. So‘ngra Ramla amirining 
iltimosiga binoan uni qisqartirib, eng ishonchli hadislarni qoldirib, unga "as-Sunan as-
Sug‘ro" - kichik to‘plam yoki "al-Mujtabo", ya’ni tanlangan hadislar to‘plami deb nom 
qo‘ygan. Ulamolar fikricha, "Sunan" nomi bilan yozilgan barcha hadis to‘plamlaridagi 
hadislarning hammasi sahih emas, balki ularda zaif hadislar ham mavjud. "Sunan"ga 
Imom Jaloluddin Suyutiy, shayx Abul-Hasan Muhammad al-Hanafiy as-Sindiy va Shayx 
Sirojiddin Umar ash-Shofi’iy sharh bitgan.