Microsoft Word Норматова Шоира darslik 11. 02 2015. doc

maslik 
(egalik qo‘sh. mumkin 
lozim 
zarur 
3-mashq. 
Nuqtalar o‘rniga –sh(–ish), –maslik +-im,-ing, -i(-lari), 
qo‘shimchalarini qo‘yib gaplarni ko‘chiring. 
1.Men bu vazifani qachon (topshirmoq) kerak. 2.Siz bu gapni unga 
(gapirmoq) kerak edi, u qattiq xafa bo‘ldi. 3.Ertaga siz bilan (uchrashmoq) 
mumkinmi? 4. Agar bugun ishingizni yakunlasangiz, ertaga (kelmoq) shart 
emas. 5.Har ishda me`yorni (bilmoq) kerak. Bu haqida hamma biladi-ku! 
6.Siz (ulgurmoq) kerak. Har bir vazifani o‘z vaqtida (bajarmoq) lozim.
 

 
Tinglang.
Amir Temur o‘gitlari.
 
Kengash 
 
Shunchaki
 
Dilimga joylamoq
Sipohiy
 
boqiy 
foniy dunyo 
qurbon qilmoq 
halokat 
qurbon qilmoq 
g‘anim 
valine’mat 
sidqidil 
lutf-marhamatlar 
Qadrlamoq 
o‘ch olmoq 
tuz totmoq 
parvardigor sofdil dargoh Himmat 
qo‘rqoq 
asli toza 
qulog‘iga quymoq
vafo qilmoq 
 
I. Quyidagi birikmalarni tushuntirib bering: 
Yurakdan chiqqan, til uchida aytmoq, quloqqa quymoq, dilga joylamoq, 
boqiy mato bo‘lgan jon, foniy dunyo, sidqidildan xizmat qilmoq, lutf-
marhamat ko‘rsatmoq, ko‘ngli buzuq odam, nasli pok kishi, nafsi yomon 
odam. 

---

38
II.
 
Berilgan gaplardan matn mazmuniga mos keladigan gaplarni 
belgilang. 
1.
Maslahat ikki xil bo‘ladi: biri – samimiy, ikkinchisi – bema’ni. 
2.
Yurakdan aytilgan samimiy maslahatni diqqat bilan eshitib unga rioya 
qilishga harakat qilaman. 
3.
Men sipohiylarni doimo hurmat qilib keldim, chunki ular hech 
qachon seni sotmaydilar. 
4.
Dushman sipohini ham kechirib, unga imkon berdim. 
5.
G‘animlarni hech qachon kechirmadim. 
6.
Menga qarshi qilich ko‘targan dushman sipohilariga ham iltifot 
ko‘rsatib, ularni o‘z lashkarlarim qatorida xizmat qilishlariga ishonch 
bildirdim. 
7.
Tuzimni totib, menga yomonlik qilganlarni o‘lim qo‘liga topshirdim. 
8.
Sofdil kishilarga qalbimni doim ochdim. Nafsi yomon ochko‘zlarni, 
qo‘rqoqlarni hech qachon yonimga yaqinlashtirmadim. 
9.
Ochko‘z odam hech qachon vafo qilmaydi. 
10.
Asli toza odam hech qachon noto‘g‘ri ish qilmaydi.