Microsoft Word P. doc titul doc

__________________Milli Kitabxana__________________ 
93 
adi su buxarının kvarsdan hazırlanmış kapillyar borularda 
kondensasiyası nəticəsində alınmışdır. Bu. rəngsiz, qatı və sıxlığı 40% 
adi sudan çox olan mayedir -50°S-də hələ donmur, qaynama 
temperaturu isə, təxminən 300°S-dir. 700
0
-800° qədər qızdırdıqda 
onun quruluşu pozulur və adi suya çevrilir. Belə su çox miqdarda alına 
bilsə avtomaşın radiatorları üçün əvəzedilməz maye olar. Çünki, ən 
sərt şaxtalarda da donmur. Planetimizdə ən çox yayılan və ən çox 
tədqiq olunan maddə sudur. Buna baxmayaraq bu həyat şirəsinin hələ 
elmə məlum olmayan sirləri tükənməzdir. 
§ 7. HƏYAT HAQQINDA RİYAZİ NƏZƏRİYYƏ 
Fizika, astronomiya, kimya kimi elmlər riyaziyyatdan istifadə 
edərək böyük nailiyyətlər qazanmışdır. Hazırda bu ənənə biologiyaya 
da öz müsbət təsirini göstərmişdir. Müasir təbiətşünaslığın 
riyaziləşdirilməsi indn ən aktual problemlərdən biri hesab olunur. 
Biologiyada riyaziyyat indi geniş tətbiq edilir. Çünki riyazi metodlar 
öz effektivliyinin biologiyada da göstərmişdir. Lakin bu sahədəki ilk 
təşəbbüs yaxşı nəticə verməmişdir. Bunun əsas səbəbi, riyazi 
metodların həyat hadisələrinə tətbiqi sahəsində göstərilmiş ilk 
təşəbbüsdə bioloji proseslərin mexaniki nöqteyi-nəzərdən izah 
edilməsi idi ki, buda idealizmə gətirib çıxardırdı. Lakin həmin dövrdə 
riyazi aparatdan da biologiyada müvəffəqiyyətlə istifadə edənlər 
olmuşdur. Hələ 1680-ci ildə Romada nəşr etdirdiyi əsərində Borelli, 
riyazi aparatdan istifadə edərək canlı mexanizmlərin hərəkət etməsini 
mexaniki cəhətdət təhlil etmişdi. 
Helmhols riyazi və fiziki anlayışlardan istifadə edərək bir sıra 
bioloji prosesləri nəzərdən keçirmiş və biologiya elminin inkişafında 
böyük rol oynamışdır. Onun səs analizatorları və fizioloji optika 
sahəsindəki işləri hələ indi də öz əhəmiyyətini itirməmişdir. Riyazi 
aparatın biologiyaya müdaxiləsi, başlıca olaraq, bizim əsrin otuzuncu 
illərində güclənmişdir. 
Biologiyanın başqa sahələrinə nisbətən ekologiya elmi daha çox 
riyaziləşmişdir. V. Volterrin «Yaşa 

---