Tövhid - A llahm birliyinə işarədir. B u söz vəhdət, vahid sözlərilə eyni m əna
daşıyır.
156
D ərgahdan çıxaraq tez bir xoşxəbər
D əryadan qəvvasa yetirdi gövhər.
B urada üç istiarə vardır:
1
.
D ərya
-
padşah (şah səltənəti); 2. Q ə w a s
-
N izam i (lüğəti mənası: dənizin
dibindən m irvari çıxaran üzgücü); 3. G övhər - peyğam (şahm göndərdiyi sifariş).
Beytin mənası: bir xoşxəbər qasid şah saraymdan çıxaraq, şahın sifarişini т э п э
çatdırdı.
157
G etdim , K əbəyə m ən həccac kim i san,
G əldim , sanki Ə hm əd döndü meracdan.
H əccac - М эккэуэ (КэЬэуэ) ziyarətə gedənlər deməkdir. Əhm əd -M əhəm m əd
peyğəm bərin ikinci adıdır.
M erac - Peyğəm bərin göyə uçub A llahla görüşməsi, hərfi m ənası yuxarıya
qalxmaq, ucalm aq deməkdir.
506
Ö lm əz m əhəbbət dastanı.................................................................................................................. 4
"K öm ək qapısını aç, ey Y aradan!".............................................................................................. 23
Y aradanın təkliyi haq q ın d a............................................................................................................ 23
Y aradılışı dərk etm ək haqqında sö z ............................................................................................ 26
M inacat................................................................................................................................................ 28
Peyğəm bərin tə rifı............................................................................................................................. 31
K itabın nəzm i haqqında hökm darın işarəsi.............................................................................. 33
Bu şeirin tarixi və səbəbi haq q ın d a............................................................................................. 35
Atabəy Əbu Cəfər M əhəm m əd Eldəgizin tə rifı........................................................................37
Təzim xitabəsi...................................................................................................................................40
X oşbəxt padşah Q ızıl A rslanın tə rifı..........................................................................................43
K itabın tərtibi və eşq haqqında bir neçə sö z............................................................................ 47
Kitab üçün ü z r...................................................................................................................................52
X osrov və Şirin dastanının başlanm ası......................................................................................55
X osrovun şikar zam anı bir kəndlinin evinə getm əsi...............................................................58
Hürm üzün X osrovu cəzalandırm ası............................................................................................ 60
X osrovun babasım yuxuda görm əsi............................................................................................ 62
Şapurun Şirini tərifi və X orsovun ona aşiq o lm ası................................................................. 63
Şapurun Şirini axtarm aq üçün Ərm ənə getm əsi...................................................................... 68
Şapurun Şirinə X osrovun şəklini göstərm əsi.............................................................................71
Şapurun ikinci dəfə X osrovun şəklini göstərm əsi................................................................... 73
Şapuran üçüncü dəfə X osrovun şəklini göstərm əsi............................................................ 74
Şapurun özünü Şirinə göstərm əsi............................................................................................... 76
Şirinin ova getm əsi və oradan M ədinə qaçm ası......................................................................84
A tasından qorxub qacan X osrovun Эггпэпэ gəlm əsi............................................................. 88
Şirinin X osrovun saraym a yetişm əsi............................................................................................96
X osrovun atasından qaçm asından Şirinin x ə b ə rtu tm a sı........................................................97
X osrovun Ərmənə çatm ası............................................................................................................99
X osrovun k ey f m əclisi və Şapurun gəlm əsi........................................................................... 101
X osrovun Şirin əhvalatını M əhin B anuya хэЬэг v erm əsi....................................................106
X osrovun atasının ölm əsindən xəbər tu tm ası........................................................................ 109
X osrovun Mədinə getm əsi............................................................................................................112
Şapurun Şirini yenə Ərmənə g etirm əsi.....................................................................................113
X osrovun Bəhram dan qaçıb Ərmənə getm əsi....................................................................... 114
Şirinlə X osrovun ovlaqda görüşm əsi....................................................................................... 116
M əhin Banunun Şirinə öyüd verm əsi...................................................................................... 118
Bahar çağı X osrov ilə Şirinin gəzm əyə çıxm ası....................................................................123
MÜNDƏRİCAT
507
X osrovun k e y f m əclisində şir öldürm əsi...................................................................................... 125
X osrovun Şirinlə əylənm əsi...................................................................................................... 127
Şirinin rəfiqələrinin əfsanə söyləm ələri.................................................................................129
X osrovun Şirindən m urad istəm əsi və onun etirazı............................................................ 134
X osrovun Şirindən küsüb R um a getmesi və M əryəm lə evlənm əsi................................. 145
X osrovun Bəhram la m üharibəsi və qalib gəlm əsi...............................................................146
X osrovun yenidən tax ta çıxm ası............................................................................................. 150
X osrovun fəraqm dan Şirinin ah-zar etm əsi.......................................................................... 153
M əhin Banunım Şirinə vəsiyyət edib ö lm əsi.........................................................................156
M əhin Banunun yerinə Ş irinintaxta çıxm ası........................................................................ 159
X osrovun Bəhram Çubinin ölüm ündən xəbər tu tm ası....................................................... 162
Çalğıçı Barbədin tə rifı..................................................................................................................167
X osrovun Şirini gətirm ək üçün M əryəm dən icazə istəm əsi..............................................169
Şapurun X osrovun peyğam ını Şirinə gətirm əsi................................................................... 171
Fərhad və Şirin dastanı.............................................................................................................. 181
Şirinin Fərhadın çəkdiyi arxın və düzəltdiyi hovuzun
tam aşasına getm əsi.....................................................................................................................186
Fərhadın Şirinin eşqi ilə çöllərə düşm əsi.............................................................................. 187
Fərhadın Şirini sevm əsindən X osrovun x ə b ərtu tm ası................................................... 190
X osrovun Fərhadı çağırtdırm ası...............................................................................................192
X osrovun Fərhadla dəyişm əsi...................................................................................................193
Fərhadın dağ çaparaq ağlam ası............................................................................................... 196
Şirinin Bisütun dağına - Fərhadın göruşünə getm əsi..........................................................203
Şirinlə Fərhadın görüşündən X osrovun x əbərtutm ası və
Fərhadm məkrlə öldürülm əsi................................................................................................... 205
X osrovun Ferhadın ölüm ü barədə təəssüflü m əktubu........................................................ 211
M əryəm in ölüm ü m ünasibəti ilə Şirinin X osrova kinayəli
cavab m əktubu..............................................................................................................................214
Şirinin m əktubunun X osrova çatm ası.................................................................................... 218
X osrovun padşahlıqdan ləzzət alıb k ey f m əclisləri düzəltm əsi........................................219
İsfahanlı Şəkərin əhvalatı......................................................................................................... 223
X osrovun Şəkəri alm ası............................................................................................................ 228
Şirinin yalqız qalıb ah-zar etm əsi............................................................................................232
X osrovım ova getm əsi və oradan Şirinin qəsrinə tə rə f at çapm ası..................................238
X osrovla Şirinin söhbəti.............................................................................................................244
Şirinin X osrova cavabı............................................................................................................... 245
X osrovun Şirinə cavabı.............................................................................................................. 249
Şirinin X osrova cavabı............................................................................................................... 251
X osrovun Şirinə cavabı.............................................................................................................. 254
Şirinin X osrova cavabı............................................................................................................... 257
508
X osrovun Şirinə cav ab ı................................................................................................................ 261
Şirinin X osrova cav ab ı................................................................................................................... 264
X osrovun Şirinə cav ab ı.................................................................................................................. 268
Şirinin X osrova cav ab ı....................................................................................................................271
X osrovun Q əsri-Şirindən m əyus qayıtm ası............................................................................ 275
X osrovun getm esindən Şirinin peşm anlayıb onun
ardınca düşərgəyə yollanm ası.....................................................................................................279
Şirinin dilindən N ikisanın nəğmə oxum ası............................................................................. 286
X osrovun dilindən Barbədin neğm ə oxum ası......................................................................... 288
Şirinin dilindən N ikisanın nəğmə oxum ası............................................................................. 290
X osrovun dilindən Barbədin nəğm ə oxum ası........................................................................ 292
Şirinin dilindən N ikisan nəğm ə oxum ası................................................................................ 294
X osrovun dilindən Bardədin nəğm ə oxum ası...................................................................... 296
Şirinin dilindən N ikisanın nəğmə oxum ası.............................................................................297
X osrovun dilindən Barbədin nəğm ə oxum ası........................................................................ 300
Şirinin çadırdan çıxm ası...............................................................................................................302
X osrovun Şirini qəsrdən M ədainə gətirm əsi..............................................................................305
X osrovla Şirinin to y u ......................................................................................................................307
Şirinin X osrova bilik kəsb etm ək üçün öyüd verm əsi........................................................316
Büzürgüm idin "Kəlilə və D im nə"dən qırx m əzm un danışm ası....................................... 323
H ikm ət və n əsih ət.......................................................................................................................... 326
Şirayənin xasiyyəti və X osrovun işinin aq ib əti................................................................... 327
X osrovun atəşgahda oturm ası.................................................................................................... 329
X osrovun öldürülm əsi.................................................................................................................... 332
Şiruyənin Şirinə sifariş göndərm əsi............................................................................................. 335
X osrovun m əqbərəsində Şirinin özünü öldürm əsi.............................................................. 335
Oğlum M əhəm m ədə nəsih ət..........................................................................................................342
X osrov səltənətinin dağılm asının səbəbləri............................................................................. 343
Peyğəm bərin X osrova m əktub y azm ası................................................................................... 347
Peyğəm bərin m eracı........................................................................................................................350
N əsihət və son sö z ......................................................................................................................... 353
P axıllan m əzəm m ət.........................................................................................................................357
Şahı m ədh və kitabın so n u ...........................................................................................................359
İzahlar.................................................................................................................................................369
509
Buraxılışa məsul:
Texniki redaktorlar:
K om pyuter səhifələyicisi:
K om pyuter yığıcıları:
Korrektorlar:
Əziz G üləliyev
R a u f Cəfarov
R övşən Ağayev
R əşad H əm idov
B əsti C əfərova
A ygün M əm m ədova
A ysel Q arayeva
Y ığılm ağa verilm işdir 26.04.2004. Ç apa im zalanm ışdır 17.11.2004.
Form atı 60x90 V16. Fiziki çap vərəqi 24,5. O fset çap üsulu.
Tirajı 25000. Sifariş 157.
Kitab "Şərq-Qərb" m ətbəəsində çap olunm uşdur. Bakı, Aşıq Ə ləsg Dostları ilə paylaş: |