Microsoft Word Yaxin ve orta serq olkeleri doc

Səth quruluşu və faydalı qazıntıları. Ölkə  ərazisinin 82 
faizini hündürlüyü 500 metrə  qədər olan səhra və yarımsəhralar, 15 
faizini hündür yayla və dağlar, 3 faizini isə hündürlüyü 200 metrə 
qədər olan dənizsahili ovalıqlar tutur. Omanın ən aşağı nöqtəsi dəniz 
səviyyəsindən 33 m, ən yüksək nöqtəsi 3353 m hündürlükdədir. 
Oman körfəzi sahilində ensiz Əl-Bəttin ovalığı uzanır. Ovalığın 
qərbində o qədər də hündür olmayan Əl-Həcər və  Əl-Gərbi dağları 
yerləşir. Dağlar cənub-qərbdə  tədricən yüksəlir. Müsəndam 
yarımadasının şimal hissəsindən Ras-əl-hədd burnuna qədər 1000 km 
məsafədə  Həcər dağları uzanır. O, üç hissəyə: Qərbi,  Şərqi və 
Mərkəzi Həcər dağlarına bölünür. Həcər dağlarının ən yüksək nöqtəsi 
olan Şam zirvəsi (3353 m) Mərkəzi Həcər dağlarında yerləşir. Həcər 
                                      
*
 Şəhərin banisi Oman -ben-İbrahimin şərəfinə belə adlandırılıb. 

---

 
181 
dağları strukturuna və geoloji quruluşuna görə  İrandakı  Məklqi 
dağlarına bənzəyir. Həcər dağlarının şimali-şərqində eni 45-50 km-ə 
çatan  Əl-Bəttin adlanan sahil ovalığı yerləşir. Həcər dağlarından 
qərbə hündürlük tədricən enir və xarici görünüşcə gölə bənzər çınqıllı 
düzənliyə, daha sonra isə Rəb-əl-Xali səhrasına keçir 
Rüb-əl-Xali səhrasının Omana aid olan hissəsinin uzunluğu 
1100, eni 550-600 km-dir. Səhradan cənub-qərbdə Dofar təbii-
coğrafi vilayəti yerləşir. Dofar vilayəti dəniz səviyyəsindən 1000-
1300 m hündürlükdədir. 
Neft və  təbii qaz istisna olmaqla ölkənin təbii sərvətləri zəif 
öyrənilmişdir. Ölkədə manqan, xromit, mis, dəmir filizləri ehtiyatları 
haqqında məlumatlar vardır. Ölkənin müxtəlif bölgələrində duz, Sur 
şəhəri yaxınlığında daş kömür yataqları aşkar edilmişdir.