Microsoft Word Yaxin ve orta serq olkeleri doc

Nəqliyyatı, xarici ticarəti və maliyyə sistemi. İxracatında çay 
nəqliyyatı istisna olmaqla nəqliyyatın bütün növləri inkişaf etmişdir. 
Dəmir yollarının ümumi uzunluğu 610 km, avtomobil yollarının 
uzunluğu təqribən 16,0 min km, boru kəmərlərinin uzunluğu isə 998 
km-dir. Hava nəqliyyatı  əsasən beynəlxalq daşımalarla məşğuldur. 
Dəniz nəqliyyatı beynəlxalq yük və  sərnişin daşımalarına xidmət 
edir. Ölkədə Xayfa, Aşdod və Eylat kimi üç müasir port fəaliyyət 
göstərir. 
Xidmət sahəsində üstünlük turizm və bank sektorlarının 
əlindədir. Ümumdaxili məhsulun təqribən 3-4 faizini yaradan turizm 
sənayesi Tövrat və  İslam məbədlərinin ziyarətçilərinə  və kurort-
istirahət zonalarındakı turistlərə xidmət edir. 2005-ci ildə İsrailə 2,0 
mln. nəfər turist gəlmişdir. Onlardan əldə olunan gəlir isə 2,9 mlrd. 
dollara yaxın olmuşdur. 
Ölkənin xarici siyasətinin ən tutarlı cəhətlərindən biri ABŞ və 
Qərbi Avropanı strateji müttəfiq görməkdir. Bununla belə ötən əsrin 
90-cı illərinin ortalarından Cənub-Şərqi Asiyada, Latın Amerikasında 
və  Qərbi Avropada işgüzar fəallığın artması gözə çarpmağa ba-
şlamışdır. 
2003-cü ildə ölkədən ixrac olunan malların dəyəri 32 mlrd. 
dollar həcmində olduğu halda idxal, həmçinin dəyəri 36 mlrd. dollar 
təşkil etmişdir. 
İxracat potensialına malik əsas sahə yüksək texnologiya və 
hərbi sənaye məhsullarıdır. Elmi tutarlı ixracat göstəricisinə görə İs-
rail ancaq ABŞ-dan geri qalır. İdxal strukturunda yanacaq, cilalanmış 
almaz, nəqliyyat təyyarələri və vertolyotlar, sənaye avadanlıqları  və 
hərbi ləvazimatlar üstünlük təşkil edir. ABŞ ölkənin başlıca ticarət 
ortağı olaraq qalır. İsrailin xarici ticarət dövriyyəsinin təqribən 20%-i 
ABŞ-ın payına düşür. 
ABŞ  İsrailə  hər il orta hesabla əvəzsiz olaraq 3 mlrd. dollar 
həcmində maddi yardım göstərir. 2003-cü ildə ölkədə  cəmləşən 
xarici investisiyaların həcmi 52 mlrd. 2003-cü ildə ölkənin xarici 
borclarının miqdarı 71 mlrd. dollara çatmışdır. 
Son zamanlar İsrail Yaxın  Şərqin mühüm maliyyə 
mərkəzlərindən birinə çevrilməkdədir. Ölkənin milli pul vahidi yeni 
şekeldir. Məzənnəyə görə 1 yeni şekel 1 ABŞ dollarına bərabər tutu-
lur. Bir şekel isə 100 aqora bərabərdir. 
 
 
100