Morfemika (so'z tarkibi) bo'limi deyiladi. So'zning eng kichik ma'noli qismiga morfema



Yüklə 116,73 Kb.
səhifə15/23
tarix16.12.2022
ölçüsü116,73 Kb.
#75367
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   23
Morfemika

29. "-r" qo'shimchasining omonimligi:

  1. so'z yasovchi (fe'l yasaydi): qisqa+r+moq=qisqarmoq, eskirmoq, qayg'urmoq, o'zgarmoq.

  2. lug'aviy shakl yasovchi (sifatdosh, buni olgan fe'l otga bog'lanib sifatlovchianiqlovchi vazifasini bajaradi): Ey Vatan, sen mening keyla"-r" qo'shig'imsan.

  3. sintaktik shakl yasovchi, ya'ni fe'lning munosabat shakli (zamon qo'shimchasi): Bu qo'shimcha fe'l kesim tarkibida keladi: Hoshimjonning o'rtog'i shunday o'ylar edi. Ukasini tinmay qiynardi.

30. "-ma" qo'shimchasining omonimligi:

  1. so'z yasovchi (ot yasaydi): isitma(kasallik), qo'llanma

  2. so'z yasovchi (sifat yasaydi): burama ko'ylak

  3. lug'aviy shakl yasovchi (fe'lning bo'lishsizlik shakli): Ovqatni ko'p ham isitma. Mehmonlarni xafa qilmasin

31."-qi" qo'shimchasining omonimligi:

  1. so'z yasovchi (ot yasaydi): chopqi, tutatqi

  2. so'z yasovchi (sifat yasaydi): sayroqi, yig'loqi

32. "-qich" qo'shimchasining omonimligi:

  1. so'z yasovchi (ot yasaydi): tutqich, ochqich

  2. so'z yasovchi (sifat yasaydi): qaqshatqich

33. "-cha" qo'shimchasining omonimligi:

  1. so'z yasovchi (ot yasaydi): tushun+cha

  2. so'z yasovchi (sifat yasaydi): xorazmcha qo'shiq

  3. so'z yasovchi (ravish yasaydi): tariqcha (ravish yasovchi bo'lganida urg'u olmaydigan qo'shimcha hisoblanadi) Bu jinoyatda tariqcha aybim yo'q.

  4. lug'aviy shakl yasovchi (otning kichraytirish shakli) kitobcha, uycha

34. "-l" qo'shimchasining omonimligi:

  1. lug'aviy shakl yasovchi (majhul nisbat): Suratlar devorga qada+l+gan edi. Sabzavotlar ancha ko'p to'g'ra+l+gan edi.

  2. lug'aviy shakl yasovchi (o'zlik nisbat): Bolalar savol yechishda qiya+l+di. (Qarol, tugal so'zlarida so'z yasovchi -l qo'shimchasi mavjudmi? deb diqqat bo'lmangizlar. O'rganishingiz shartmas)


Yüklə 116,73 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   23




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin