Viruslar – mikroorqanizmlərin xüsusi sinifidir. Ölçüləri çox kiçikdir, canlı
toxumadan kənarda yaşaya bilmirlər, buna görə bunları hüceyrədaxili parazitlər
adlandırırlar. Günəş və ultrabənövşəyi şüaların, yüksək temperaturun,
dezinfeksiyaedici maddələrin təsirinə həssasdırlar. Viruslar 200- dən artıq
xəstəliyın səbəbi ola bilir.
Rikketsiyalar – mikroorqanizmlərin xüsusi qrupudur, viruslar və bakteriyalar
arasında yer tutur.Quruluşuna, xarici görünüşünə və ölçülərinə görə bakteriyalara,
hüceyrədaxili parazit olmasına, yalnız canlı toxumalarda çoxalmasına görə
viruslara oxşayır. Qarın yatalağı, Ku- qızdırması kimi xəstəliklərin törədicisidir.