Mövzu: 1 Sosial – iqtisadi sistemlərdə böhran

§3. Problemin morfoloji təhlili.

İdarəetmə qərarlarının işlənməsində ən vacib anlardan biri də morfoloji təhlilin aparılmasıdır. Bu təhlil antiböhranlı idarəetmədə strateji proqramın əsasını qoyur. Morfoloji təhlil probleminin xarakteri və mənbəyini onun tipi və sturukturunu , onun özünü büruzə verməsi kəskinliyini təyin edir və özündə aşağıdakıları birləsdirir.

1. 
   Təhlükənin yaranma səbəblərini və böhran vəziyətinin reallığı təyin edilir.
   
2. 
   Vaciblik səviyyələrinə görə böhranı törədən səbəblərin ardıcıllığı, qarşılıqlı əlaqələr içərisindən idarəedilən və edilə bilməyən proseslər seçilir.
   

3) Gələcək strategiyanin seçilməsi nöqteyi nəzərindən bəzi müəssisələrin fəaliyyətində sahə istiqamətləri təhlil edir;

4) Firmanın fəaliyyət strategiyası seçilir;

5) Əgər bütün fəaliyyət istiqamətləri dəyişilməz qalırsa bu onu göstərir ki, indiki halda hər hansı dəyişiklik məqsədə uyğun deyildir;

6) Əgər müəssisənin işinə yeni elementlər daxil edilirsə, yəni böyük fərq yaratmadan ya xammal , yaxud texnologiya əvvəlki fəaliyyətə yaxın olan istiqamətdə dəyişirsə, deməli müəssisə bazarda öz rəqabət qabililiyyətliyini artıra biləcək;

7) Əgər müəssisənin fəaliyyəti tamamilə dəyişirsə, bu onu deməyə əsas verirki, yeni istiqamət böhran vəziyyətdən çıxmağa və rəqabət qabiliyyətli olmağa imkan verəcəkdir;

8) Hər bir fəaliyyət istiqamətinin stuktur modellərinin işlənməsi zəruriliyi də ola bilər;

9) Qarşılıqlı əlaqə və qarşılıqlı bağlılıq müna­sibət­lərinin vahid sistemdə müəssisə fəaliyyətində özünü necə göstərməsi yoxlanilir, başqa sözlə müxtəlif istiqamətli fəaliyyətlərdə uyğunsuzluqlar aydınlaşdırılır;

10) Müəssisənin yeni iş şəraitində rəqabət qabiliy­yətlilik imkanları qiymətləndirilir;

Rəqabətdə müvəffəqiyyətin təhlili, firmanın bazar srategiyasında dəyişikliklər edilməsi üçün əsas sayılır.