MUĞla üNİversitesi sosyal biLİmler enstiTÜSÜ

g.+mäśäm onï göŕmäśäm yüŕœğim iśliyä’ŕ” diyyä'ŕ. 01/95 
g.+mäyä' bu díydim, gőδi göŕmäyä', böyük bābadıŕ bu, díydim. 05/23 
g.+mäyä' göδi göŕmäyä' āşġawaŕ bōlśa õŋ mυniŋki mυndan çıqśın. 05/25 
g.+üp õnśoŋ yeddi yılda, altı yılda oγlånı göŕüp bilmeyä' dā; baγŕı dāş bōliyά. 
01/89 
g.+üp inni ayıŕdıq Da śattıq Da, śeyŕini göŕüp. 01/57 
 
göteŕ-: taşı- getir- St Trkm göter-. 
g.+dik: góδδä kişicikqaq doγånlaŕımıδï götēŕdik. 04/27 
 
göwek: göbek. St Trkm gőbek. 
g. őwünçäk dä'mi göwek enäni gätiŕiyä'llä. 06/25 
g+i (göweği) oġlanlï bōlup beylä geçiŕännän śoŕā, biŕ göweği käśilännän śoŋ, 
õnśoŋ ġıyδıŋ ġāyınlaŕï, ġāyıntalaŕï hemmäśi ǖşişiyä'lläŕ. 06/27 
 
göw(ü)ś: göğüs. St Trkm gövüs. 
g.+ün: göwśün şişiŕiyä'. 10/49 
 

 
216
göδ: göz. St Trkm göz, Az. göz, MK köz, EUT köz, Doe/He. (Gu) köz, AG köz, göz. 
g.+i göδi göŕmäyä' āşġawaŕ bōlśa õŋ mυniŋki mυndan çıqśın. 05/25 
g+i (gőδi) bu díydim, gőδi göŕmäyä', böyük bābadıŕ bu, díydim. 05/23 
g.+ünü göδünü  āşġawaŕ  ġoyıp källäśinä  śellä  ġoydυm; üśśüŋä dä içmäk 
ġoydυm. 05/21 
 
góδδä: bak, seyret; işte. 
g góδδä kişicikqaq doγånlaŕımıδï götēŕdik. 04/27 
g. yāγlıγı kókάt tüŕkmän tüŕkmän yāγlıq iştä góδδä. 01/30 
g. góδδä ol tüŕkmän ŕαśim. 01/41 
 
göδlỉ: ~ata ‘Ata Gözlü’. 
g. o da ayŕıldï, vefāt etti gitti o, wäli –göδlỉ āta. 10/35 
 
gúl: çiçek, gül. St Trkm ġul, Doe/He. (Gu) ġol, gul, Az. gül. 
g. gúl yaśtıqta källäśi 07/4 
g.+läŕ ġıyδıl gúlläŕ śayalïm 07/17 
g.+üŋ ġıyδıl gúlüŋ deśśäśi 07/18 
 
guliśtān: (Peh.) gülistan, çiçek bahçesi. Far.  golistan ناتسلگ 
g. höw guliśtān miywαśï śän 07/1 
 
gún: gün; güneş. St Trkm gün, Az. gün, MK kün, EUT kün, AG kün, küņ. 
g. õnśoŋ üç dőŕt gún śoŕā bulamaq edíyä’lläŕ. 06/29 
g. õnśoŋ taqŕïban nä'me yeddi gún geçännän śōŕa, ġatlamα Bíşiŕip, śāçaq edip 
māmaśınıŋ öyünä giDiyä'läŕ. 06/32 
g. biŕ gún otï`tdıq õnśoŋ bu oγlallaŕıŋ śüydü, çőŕœγỉ yōqtï –çőŕöğỉ. 05/29 
g. õnśoŋ oġlan diyyä’ nänäśinä ahiŕ biŕ gún şunı alaŕın diyyä'. 03/23 
g. úç gún tutiyaq. 09/4 
g. āy  täŕäk gún täŕäk 03/14; 03/5; 03/11 
g. õŋ āy täŕäk gún täŕäk 03/2 
g.+ỉm āyım gúnỉm maya ġıyδ 02/15 

 
217
g.+ỉm āyım gúnỉm śōnā ġıyδ 02/17 
g.+nän õnśoŋ, üç gúnnän śonŕa dőş getiŕdiläŕ. 04/31 
g.+nän õnśoŋ üç gúnnän gäliyä'llä; bu ġıyδï alıp giDiyάllάŕ. 04/11 
 
gúyç: güç. St Trkm güyç, Az. güc, MK, IM kǖç, Yak küs = Moğ. küçün, küçi (Lig. 
192) 
g.o gúyç bōlmalï ki taŕaf maŕiδi ġåwı etmek için o gúyç faqat, mυŋ qāqaśinda 
bāŕdï -dä’däśindä bāŕdï -qāqasïnda. 10/34; 10/34 
 
günā: (Far.) suç, günah, kabahat. Az. günah. 
g.+cıktıŕ bulaŕ nä'me günācıktıŕ, öyüŋ içinde baxıyıŕlaŕ otiŕillά, díydim. 
05/14 
g.+cıktıŕlaŕ män díydim, nä'me günācıktıŕlaŕ bulaŕ diyändä, “śäniŋ  işiŋ 
bōlmaśın” díydi śäŕwāδ. 05/18 
 
güŕŕüŋ: konuşma, sohbet. St Trkm gürrüŋ. 
g. onna tamām edíyä’lläŕ, õnśoŋ güŕŕüŋ edip otıŕiyάllάŕ.02/4 
g. şonŋa ‘āxunυmıδ ōtıŕıp güŕŕüŋ beŕcäk díydi. 05/4 
g. bu güŕŕüŋ beŕip otíqālā biŕ Dάnä oġlan täδaŕŕū ediyä' şuluġluġ ediyä'. 05/5 
 
güyç: güç. St Trkm güyç; MK, IM kǖç; Yak. kÜs=Moğ. küçün, küçi (Lig. 192); Az 
güc. 
g. beylä oqıyıp bucúŕü oqıyıp œwliyalaŕï çāγıŕıp biŕ deśśä  ādam olup 
hemmä΄śi ‘őy ‘āhhā ‘őy āhhā güyç beŕiyä'ŕ. 10/26 
g. emmā oŋa güyç βeŕiyä'lläŕ - ‘őy ‘āhhā ‘őy āhhā güyç βeŕiyä'lläŕ. 10/28 
g. biŕbiŕläŕinnän güyç alyάn gälyä'n adamlά tā mυŋ qāqaśiŋa yetiyä'. 10/45 
g.+dä  mυŋ  qāqasï ki ayŕıllï, başqa hiç kimde yōq -āδ  βā, o güyçdä āδ  βā. 
10/46 
g.+li bulaŕıŋ hemmäśi güyçli adamlά - ya‘ni feyδ beŕyä'n adamlά, güyçli 
ādamlά. 10/44 
 
 

 
218
ġ 
 
ġaç-: kaç-, uzaklaş-. St Trkm gaç-, Az. gaç-, MK kaç-, EUT qaç-, Doe/He. (Gu) qaç- 
AG qaç-. 
ġ.+änna bu ġıyδıŋ śoqıγınna aliyά αliŋä, ġaçiyά, ġaçänna yaŋqı dœwlä. 03/28 
ġ.+iyά õnśoŋ bu ġıyδï dœw alıp ġaçiyά, - dœw alıp ġaçiyά. 03/22 
ġ.+iyά bu ġıyδıŋ śoqıγınna aliyά αliŋä, ġaçiyά, ġaçänna yaŋqı dœwlä. 03/28 
ġ+iyά (ġāçiyά) o waxt oġlån alıp ġāçiyά gidiyä'. 03/32 
 
ġadın: kadın. 
ġ.+ım ġadınım śän neCúŕ allıŋ bunı, diydim. 05/34 
 
ġadím: (Ar.) eski, önce, geçmiş zaman, kadim. St Trkm gadim, Doe/He. (Gu) ġadim, 
Far. gadım ميدق 
 
ġ. õŋ yenä bíŕ dάnä dāśtān βā - o ġadím δamāŋqї. 03/19 
ġ. şucúŕü ġadím δamanna oloqō΄n dä'däläŕ bilän ecäläŕ βeŕiyä'ŕdi. 04/20 
ġ. bucúŕü dāśtānlaŕ βā ġadím. 03/34 
ġ. ġadím ġoca heläyläŕ beylä yapıpdıŕ.02/5 
ġ. ġadím ġoşma ġuppålåŕï βā. 01/56 
ġ.+dän täδä yıl ġutlama ġadímdän bā mı? 09/6 
 
ġāl-: kal-, geride kal-, unut-, devam etme-.  St Trkm gāl-. 
ġ.+dï inni ol ŕαśim ġāldï. 01/7 
 
ġalb: kalp. St Trkm ġalp. 
ġ.+iŋ śektä -ġalbiŋ tutiliyά. 10/70 
 
ġaläm: kalem. St Trkm ġalam, Doe/He. (Gu) ġaläm, Far. ġalam ملق 
ġ. ġıyδ ġaläm ġāşlї 01/80; 01/82; 01/91 
ġ. döŕt őŕǖm śaçlï, ġıyδ ġaläm ġāşlï. 01/76 
 
ġaldıŕ-: kaldır-. St Trkm ġaldır-. 

 
219
ġ.+maγına āyDıp āyDıp feyδ alıp, feyδ alıp bíhūş ōliyά, hāldan giDiyä' onï 
ġaldıŕmaγına bíŕi gäŕäk feyδ alıp xūşdan gidiyά. 10/53 
 
ġant: (Far.) şeker. St Trkm ġant, Az. gänd, Ar. qand. 
ġ.+ı ohōm  śadaqa tamām molannan śōŕa boşa gitmäśin díyip heŕ kime 
ŕuśäŕicik bilän üş, dőŕt dάnä ġantı ġoyiyάllάŕ içinä. 06/15 
 
ġaŋŕaq: çengel, kanca; biŕ motifin adı. St Trkm ġaŋraq. 
ġ. mυŋά ġaŋŕaq diyyä'lläŕ; ol bālıq tutilmiyά, onıŋ ġaŋŕaq naqşi. 01/20 
ġ.  mυγa da ġaŋŕaq díyä’lläŕ; bālıγı  şēylä tu΄tmayά, onυŋ naqşini bu bālıγa 
ġoyıpDı΄ŕlaŕ. 01/25 
ġ. mυŋά ġaŋŕaq diyyä'lläŕ; ol bālıq tutilmiyά, onıŋ ġaŋŕaq naqşi. 01/20 
 
ġaptal: yan, bir şeyin yan tarafı. St Trkm ġapdal. 
ġ.+ında ġıyδiŋ ġaptalında ġıδıl śoqυ bilän őδ δāDï bōliyά - śoqυ dä'mi dä'l. 
03/25 
 
ġaptıŕ-: kapdır-. 
ġ.+ma΄ aγıδla ġaptıŕma΄, 04/15 
 
ġaŕa: kara. St Trkm ġara, Doe/He. (Gu) ġara. 
ġ. hā ġaŕa maşín βāŕ  - śäŕwāδıŋ ġaŕa maşíni bāŕdï. 04/37; 04/37 
 
ġaŕaδ: (Ar.) maksat, niyet, garaz, dilek. Ar. ġaraz ضرغ 
ġ. ġaŕaδ cān xudāy śaγlıq bōlśın, śalāmatlïq bōlśın. 06/48 
 
ġaŕdaş:  kardeş. St Trkm ġardaş, Az. ġardaş, Doe/He. (Gu) ġardaş, MK karındaş, 
Doe/He. (Gu) qarındaş, AG qarındaş. 
ġ.+laŕï  dōśtlaŕï, deŋtūşlaŕï, bā΄cılaŕï,  ġaŕdaşlaŕï hämmäśi úşişyά, oġlanıŋ 
dāşından toy edíyä’lläŕ, śadaqa edíyä’lläŕ. 06/41 
 
ġaŕ(ı)n: karın. St Trkm ġarın, Az. qarın, MK karın, EUT qarın, AG qarın, hārin. 

 
220
ġ.+ı emmā ägäŕ boşaDan adam bōlmaśa şişiyä'ŕ -ġaŕnï şişiyä'ŕ, ġåwı ōlmıyάŕ. 
10/57 
ġ.+nıŋ onï bilmäśäŋ śäni şişiŕiyä'ŕ -ġaŕnıŋ şişiŕiyä'. 10/49 
 
ġaŕŕı: yaşlı. St Trkm ġarrı, Az. garı, Doe/He. (Gu) garrï. 
ġ. ohōm ġaŕŕı ecäm mυŋa ŏŕuśġat beŕdi. 04/30 
ġ. çún ġoca- ġaŕŕıyıptıŕ, -ġaŕŕı bōlıptıŕ, ya‘ni ġōca bōlıptıŕ. 10/59 
 
ġaŕŕı-: yaşlan-. 
ġ.+yıptıŕ: çún ġoca- ġaŕŕıyıptıŕ, -ġaŕŕı bōlıptıŕ, ya‘ni ġōca bōlıptıŕ. 10/59 
 
ġaŕış: karış. St Trkm ġarış. 
ġ. ā ol päŕidä dä'mi, ġaŕış etti ġīyδlaŕıŋ heŕ (ġayśï?) da biŕ dä'mi śäçki śäçtiläŕ, 
noγul śäçtiläŕ. 06/4 
 
ġāş: kaş. St Trkm ġāş, Az. qaş, MK qāş, AG qaş, kaş, Doe/He. (Gu) ġaş, Yak. hās 
(Lig. 187). 
ġ.+lï döŕt őŕǖm śaçlï, ġıyδ ġaläm ġāşlï. 01/76 
ġ.+lï onï göŕmäśäm yüŕœğim ġāşlï, diyyä'ŕ. 01/84 
g.+lï ġıyδ ġaläm gāşlï 01/91; 01/80; 01/82 
 
ġatış-: karış-. 
ġ.+anśaŋ yenä oγlallaŕ inni vilayet bilän ġatışanśaŋ onoŋ üçün olά edenśeŋ 
biδ de ediyaq. 09/6 
 
ġatlamα: Hamur yayılıp katlarının arasına yağ sürülerek yağda pişirilen çörek türü. 
St Trkm ġatlaqlı. 
ġ. çapatï pişiŕiyä'lläŕ, pośśuq edíyä’lläŕ, ekmek pişiŕyä'lläŕ, ġatlamα edíyä’lläŕ. 
06/13 
ġ. altmış yaşınna śadaqa edip ohōm köynäk giydiŕdiläŕ, ġatlamα őŕttiläŕ. 06/2 
ġ. õnśoŋ taqŕïban nä'me yeddi gún geçännän śōŕa, ġatlamα Bíşiŕip, śāçaq edip 
māmaśınıŋ öyünä giDiyä'läŕ. 06/32 

 
221
ġ  (ġatlama) bulaŕ gäliyä'lläŕ, giDíyä’lläŕ öyläŕinä  ġatlama Bişiŕiyä'lläŕ; 
pośluq Bişiŕiyä'lläŕ; dőş getiŕiyä'lläŕ. 04/7 
 
ġawəŕγa: kavurga. 
ġ. śoŕā oŕtaśından õŋ oġlånïŋ dişiŋä ġawəŕγa ġoyıyάllάŕ. 06/37 
ġ. dişiŋä ġawəŕγa ġoyıyάlάŕ. 06/35 
 
ġawυś: Kāvus (özel isim). bkz. kümmet. 
ġ. kümmetġawυś. 05/3 
 
ġāyın: kayın. St Trkm ġāyın, Az qayın. 
ġ.+laŕï oġlanlï bōlup beylä geçiŕännän śoŕā, biŕ göweği käśilännän śoŋ, õnśoŋ 
ġıyδıŋ ġāyınlaŕï, ġāyıntalaŕï hemmäśi ǖşişiyä'lläŕ. 06/27 
 
ġāyınta: kaynata. St Trkm gāyınata. 
ġ.+laŕï oġlanlï bōlup beylä geçiŕännän śoŕā, biŕ göweği käśilännän śoŋ, õnśoŋ 
ġıyδıŋ ġāyınlaŕï, ġāyıntalaŕï hemmäśi ǖşişiyä'lläŕ. 06/27 
 
ġāyin
än
ä: kaynana. 
ġ.+śi õnśoŋ biδim bυ gälinimiδ beylä otυŕanna ġāyin
än
äśi gäliyä', αlin δāDlï 
śowġatlï gäliniŋ yüzün açïyά. 01/39 
 
ġāynaγa: bkz. ġayınänä. 
ġ.+śıŋa õnśoŋ gälin bōlanda bőŕük ayıŕıp ġāynaγaśıŋa ßeŕiŕdik. 01/35 
 
ġayśï: ? 
ġ. ā ol päŕidä dä'mi, ġaŕış etti ġīyδlaŕıŋ heŕ (ġayśï?) da biŕ dä'mi śäçki śäçtiläŕ, 
noγul śäçtiläŕ. 06/4 
 
ġayt-: dön- < qay-t. St Trkm ġayt-. 
ġ.+iyά õnśoŋ bu δāDï öŕtỉp ġaytiyά. 01/40 
ġ.+iyάm mυŋά íltiŕmä diyyä'lläŕ, íltiŕip íltiŕip ġaytiyάm. 01/19 

 
222
 
ġaytaŕ-: geri gönder-. Stn. Türkm. gaytar-. 
ġ.+ıp o qadímläŕ gälini kökäδmäδdiläŕ, yeddi yılda,  śäkkiδ  yılda gälini 
ġaytaŕıp αkitiŕdiläŕ. 01/86 
 
ġāzan: kazan. St Trkm ġāzan, Doe/He. (Gu) ġāδan, < MK kazġan 
ġ. süyt ġāzan a süyt ġāzan a süyt ġāzaŋa nä gäŕäk 08/9; 08/9; 08/9 
 
ġåwı: iyi. St Trkm ġovı. 
ġ. o da yençip δïnciŕli diwānanï ġåwı ediyä', şαfā beŕiyä'. 10/29 
ġ. ēē mυŋ qāqaśi -mυŋ qāqaśi maŕiδläŕi, däliläŕi ġåwı ediyαmışDıq. 10/3 
ġ. mυnï heyweŕä ġåwı tutiyaq. 09/3 
ġ. o gúyç bōlmalï ki taŕaf maŕiδi  ġåwı etmek için o gúyç faqat, mυŋ 
qāqaśinda bāŕdï -dä’däśindä bāŕdï -qāqasïnda. 10/34 
ġ. aγaçıŋ eē - aγaçıŋ biŕ şāxaśını alıp eē dάliläŕi şu δikŕï oqıyïp dάliläŕi yençip 
ġåwı ediyαmışDıq. 10/4 
ġ. emmā ägäŕ boşaDan adam bōlmaśa  şişiyä'ŕ  -ġaŕnï  şişiyä'ŕ,  ġåwı  ōlmıyάŕ. 
10/57 
ġ. mυŋ biŕ ämmiśi bātdï; ġåwı oqiyatDï heyweŕä δeŕängdi. 10/72 
ġ. ġåwı δāDlaŕ aydannıŕśıŋıδ-a! 06/20 
ġ. āyt díy dā oġul ġıyδï ġåwı ayDaŕ mennän. 06/5 
 
ġıŕa: kenar. St Trkm ġıra. 
ġ. nä'me yeŋimiδi naqış ediyäŕdik, köyneğimiδiŋ eteğini awådan ġıŕa diyyä' 
naqış edyärdik. 01/11 
 
ġıt: kıt, az. St Trkm ġıt. 
ġ.+tï döŕt dάnäśi bilän αkittiläŕ; ama o δamanlaŕ maşín yōqtï, ġıttï. 04/40 
ġ.+tї' o δamanlaŕ maşín ġıttї'. 04/34 
ġ.+ıŕaqtï o δamanna maşín täδä çıqıptï –moDtı dā şucúŕü moD täδä, maşín 
ġıtıŕaqtï. 04/49 
 

 
223
ġıyq: ~ da çıyq gürültü (tabiat takilidi ses). 
ġ. ġıyk da çıyq oġlållaŕ düşiniyάllάŕ oŕayı, yóŕtişiyάllάŕ. 03/33 
 
ġıyn: zor. Özb qıyın. 
ġ. bōl- ġıyn bōlυŕ.02/7 
ġ. bōl-  bucúŕä ġıyn bōliyä'ŕ. 01/87 
ġ. ol- ġıyn ōliyά, δōŕ ōliyά.02/8 
 
gīw: yansıma ses. 
g. gīw gīw diye yóŕtişiyάllάŕ. 03/17 
 
ġıyδ: kız. St Trkm ġīz, Az. qız, MK kız, EUT qız, Doe/He. (Gu) ġīδ. 
ġ. bíŕ taŕafta ġıyδ duŕiyά bíŕ taŕafta oġlån duŕiyά. 03/1 
ġ. inni hämānäDän nä'me, biŕ ġıyδ öydä mi, ikki Dάnä ġoca nänä gäliyä' mυnı 
ġudaçlıġa. 04/1 
ġ. śamíŕäcān gidän ġıyδ 02/11 
ġ. āyım gúnỉm maya ġıyδ 02/15 
ġ. śayŕap tuŕan ġıyδıl díyşli ġıyδ gäŕäk. 03/15 
ġ. āyım gúnỉm śōnā ġıyδ 02/17 
ġ. onna ġıyδ - gälännä oġlan oŋa āşıq ōliyάmışDıq. 03/21 
ġ. õnśoŋ bunυŋ dőŕt töwöŕöğü döwüx ōliyά; oŕtaśınna ġıyδ bōliyά. 03/24 
ġ. döŕt őŕǖm śaçlï, ġıyδ ġaläm ġāşlï. 01/76 
ġ. biδä biŕ śayλap duŕan ġıyδ gäŕäk, diyyä'. 03/8 
ġ. ġıyδ ġaläm ġāşlї 01/80; 01/82; 01/91 
ġ.  ġıyδ  bōlśa  ġulacıγını deşiyάllάŕ, halqa taqıyάlάŕ -halqacıq taqıyάlάŕ 
awådanlıyάlάŕ şiciŕe cān oγul. 06/45 
ġ. ġıyδ nä'me. 06/8 
ġ. döŕt dάnä ġıyδ, dőŕt dάnä oġlånï ġoyup bu tāyda öldüŕcäkdi. 05/17 
ġ.+a gälin ġıyδa bíŕ iştiŕ 07/34 
ġ.+a ohom onna ġıyδa  śäçki  śάçiyάllάŕ, çüçük śάçiyάllάŕ, pişennik 
śάçiyάllάŕ, pişmä  śάçiyάllάŕ, ġulaγını deşiyάllάŕ, awådanlıyάllάŕ. 06/46 
ġ.+ı āyt díy dā oġul ġıyδï ġåwı ayDaŕ mennän. 06/5 

 
224
ġ.+ım üç dάnä ġıyδım oluptuŕ. 08/18 
ġ.+ımıŋ bïŕ ġıyδımıŋ adï δőŕä. 01/1 
ġ.+ınqï΄  gäliniŋki ġıyδıŋqï΄ faŕġ ediyä'ŕ: 01/70 
ġ.+ıŋ oġlanlï bōlup beylä geçiŕännän śoŕā, biŕ göweği käśilännän śoŋ, õnśoŋ 
ġıyδıŋ ġāyınlaŕï, ġāyıntalaŕï hemmäśi ǖşişiyä'lläŕ. 06/27 
ġ.+ıŋ bu ġıyδıŋ śoqıγınna aliyά αliŋä, ġaçiyά, ġaçänna yaŋqı dœwlä. 03/28 
ġ.+ıŋıδï iδin veŕśäŋiδ ġıyδıŋıδï oġlυmıδa gälin edip alcaq. 04/23 
ġ.+ï õnśoŋ üç gúnnän gäliyä'llä; bu ġıyδï alıp giDiyάllάŕ. 04/11 
ġ.+ï beŕmädiŋ ġıyδï βolśın 08/14 
ġ.+ï allā beŕene oġul beŕśin, beŕmediġide ġıyδï olśυn. 08/17 
ġ.+i õnśoŋ bu ġıyδï dœw alıp ġaçiyά, - dœw alıp ġaçiyά. 03/22 
ġ.+ï beŕmediŋ ġıyδï bōlśın 08/8 
ġ.+i tüŕkmän ġoymiyά –ġıyδï, tüŕkmäniŋ ġıyδlaŕï bőŕük giyiyä'. 01/32 
ġ.+im ġıyδim, mäŋ qāqam ādï tāytişān. 10/41 
ġ.+iŋ o ġıyδiŋ αlinnän tutup beylä geçiŕiyä'läŕ; şucúŕä āytiyάlάŕ – yenä o taŕaf 
āytiyά. 03/10 
ġ.+iŋ o tāyda õnśoŋ oġlanıŋ -ġıyδiŋ αli bilän oġlanıŋ αlini beylä ġoyiyάŕlάŕ. 
04/12 
ġ.+iŋ  ġıyδiŋ  ġaptalında  ġıδıl  śoqυ bilän őδ  δāDï bōliyά - śoqυ dä'mi dä'l. 
03/25 
ġ.+iŋ ayaγınï beylä beylä beylä beylä baśiyά, bu ġıyδiŋ αlindän tutiyά. 03/27 
ġ.+iŋ śäniŋ ġıyδiŋ ġudaçlıġa beŕelim; maγa beŕçäk mi? 04/5 
ġ.+laŕ onśōŋ nä'me gälinläŕ, ġıyδlaŕ, oġlållaŕ hediye gätiŕyάllάŕ. 06/10 
ġ.+laŕ  āndaγınï kimläŕ ġoyiyά ġıyδlaŕ ġoyiyά mi? 01/32 
ġ.+laŕ  gälinläŕ, böyük ġıyδlaŕ da Daki΄yάŕ,  ġıyδlaŕ  śaçlaŕï öwden öŕälläŕ. 
01/66 
ġ.+laŕ onυ bu ġıyδlaŕ āytıp gälällä', toya gidälläŕ, olaŕï Daqı΄nıŕdï. 01/69 
ġ.+lāŕ ġıyδlaŕ  kiçik. 01/71 
ġ.+laŕ gälin śıŕtında Daqınıŕ, ġıyδlaŕ öwläŕinde Daqınıŕ. 01/70 
ġ.+laŕa o ġıyδlaŕa tikip giydiŕiŕdik  01/34 
ġ.+laŕımıŋ ġıyδlaŕımıŋ ādї menicä. 01/1 
ġ.+laŕıŋ ġıyδlaŕıŋ? 01/73 

 
225
ġ.+laŕï tüŕkmän ġoymiyά –ġıyδï, tüŕkmäniŋ ġıyδlaŕï bőŕük giyiyä'. 01/32 
ġ+laŕıŋ (ġīyδlaŕıŋ) ā ol päŕidä dä'mi, ġaŕış etti ġīyδlaŕıŋ heŕ (ġayśï?) da biŕ 
dä'mi śäçki śäçtiläŕ, noγul śäçtiläŕ. 06/4 
 
ġıyδıl: altın. St Trkm ġızıl, Az. qızıl, MK kızıl, EUT qızıl, Doe/He. (Gu) ġïδïl. 
ġ. śayŕap tuŕan ġıyδıl díyşli ġıyδ gäŕäk. 03/15 
2. kırmızı. 
ġ. ġıyδıl gúlläŕ śayalïm 07/17 
ġ. ġıyδıl gúlüŋ deśśäśi 07/18 
ġ. (ġıδıl) ġıyδiŋ ġaptalında ġıδıl śoqυ bilän őδ δāDï bōliyά - śoqυ dä'mi dä'l. 
03/25 
ġ. (ġıδıl) dāşï bōliyά; ġıδıl śoqυ dāşï bōliyά. 03/25 
 
ġoca: yaşlı, yaşlı kişi, koca. St Trkm ġoca, Az. qoca. 
ġ. inni hämānäDän nä'me, biŕ ġıyδ öydä mi, ikki Dάnä ġoca nänä gäliyä' mυnı 
ġudaçlıġa. 04/1 
ġ. ġadím ġoca heläyläŕ beylä yapıpdıŕ.02/5 
ġ. çún ġoca- ġaŕŕıyıptıŕ, -ġaŕŕı bōlıptıŕ, ya‘ni ġōca bōlıptıŕ. 10/59 
ġ (ġōca) çún ġoca- ġaŕŕıyıptıŕ, -ġaŕŕı bōlıptıŕ, ya‘ni ġōca bōlıptıŕ. 10/59 
 
ġoŕx-: kork-. St Trkm. gorq-, MK kork-, EUT qorq. 
ġ.+tum män de ginä ġoŕxtum. 05/15 
 
ġoş-: yarat-, oluştur-. St Trkm ġoş-, Doe/He. (Gu)ġoş-, Az. qoş-, MK koş-, EUT koş- 
AG qoş-. 
ġ.+ıyά õnśoŋ oŋa ādamśï ġoşıyά: 01/90 
ġ.+lï gœwnυm şuŋa ġoştï mi02/13 
 
ġoşma: çift. St Trkm ġoşma. 
ġ. õnśoŋ  αliŋe Daqıliyά kümüş  ġulp, kümüştän bu büδeλüğü bōliyά,  ġoşma 
büδeλük díyä’lläŕ oŋa. 01/43 
ġ. ġoşma biλeδük díyä’lläŕ. 01/44 

 
226
ġ ġadím ġoşma ġuppålåŕï βā. 01/56 
 
ġoy-: koy-, biŕak-, yerleştir-. St Trkm ġoy-, Doe/He. (Gu) ġoy-, Az. qoy-, MK koy-, 
EUT qoy-, AG qod-, qoy-, qođ-, got-. 
ġ.+caq õŋ öldüŕüp öldüŕüp ġoycaq. 05/24 
ġ.+dï dä'däläŕiniŋ  gėyimini, dä'däläŕiniŋ  kǒlāxlaŕınï, dä'däläŕiniŋ papaγını 
gėydiŕip bu tāyda śätiŕ śätiŕ śätiŕ ġoydï. 05/16 
ġ.+dυm göδünü  āşġawaŕ  ġoyıp källäśinä  śellä  ġoydυm; üśśüŋä dä içmäk 
ġoydυm. 05/21 
ġ.+ıp göδünü  āşġawaŕ  ġoyıp källäśinä  śellä  ġoydυm; üśśüŋä dä içmäk 
ġoydυm. 05/21 
ġ.+ıp heŕ kim onıŋ pulυna ġuβanıp śattılaŕ cānım, δāD ġoyıp. 01/65 
ġ.+ıpDı΄ŕlaŕ mυγa da ġaŋŕaq díyä’lläŕ; bālıγı şēylä tu΄tmayά, onυŋ naqşini bu 
bālıγa ġoyıpDı΄ŕlaŕ. 01/25 
ġ.+ıyaŋıδ śiδ şäkäŕ δāD ġoyıyāŋıδ, biδ ġoymıyaq. 09/5 
ġ.+ıyάllάŕ śoŕā oŕtaśından õŋ oġlånïŋ dişiŋä ġawəŕγa ġoyıyάllάŕ. 06/37 
ġ.+ıyάlάŕ dişiŋä ġawəŕγa ġoyıyάlάŕ. 06/35 
ġ.+iyάllάŕ hämmä δāDï oŕtada åwadõlap ġoyiyάllάŕ,  śofŕadan (çüŕiyn?) 
edíyä’lläŕ. 06/14 
ġ.+iyά āndaγınï kimläŕ ġoyiyά ġıyδlaŕ ġoyiyά mi? 01/32 
ġ.+ïyά gälin bōlannan  śoŋ  āndaγïnï, -şol  ālın giycαğini-  āndaγïnï  ġoyïyά. 
01/37 
ġ.+ïyά el çaŕpışıp tomā'şā edip toy edip öwünçάk āndaġïnï ġoyïyά, iδinden de 
bu yāγlıġï ġoyïyά. 01/38 
ġ.+iyά gälini ālıyά, aldıqtan śonŕa nänäśiniŋ öyüne ġoyiyά. 01/88 
ġ.+iyάllάŕ ohōm śadaqa tamām molannan śōŕa boşa gitmäśin díyip heŕ kime 
ŕuśäŕicik bilän üş, dőŕt dάnä ġantı ġoyiyάllάŕ içinä. 06/15 
ġ.+iyάllάŕ  şonï pay βeŕiyä'lläŕ,  şäkäŕ  ġoyiyάllάŕ -dőŕt Buşluqlı  şäkäŕcik. 
06/15 
ġ.+iyάŕlάŕ o tāyda õnśoŋ  oġlanıŋ  -ġıyδiŋ  αli bilän oġlanıŋ  αlini beylä 
ġoyiyάŕlάŕ. 04/12 
ġ.+mıyaq śiδ şäkäŕ δāD ġoyıyāŋıδ, biδ ġoymıyaq. 09/5 

 
227
ġ.+miyά tüŕkmän ġoymiyά –ġıyδï, tüŕkmäniŋ ġıyδlaŕï bőŕük giyiyä'. 01/32 
ġ.+miyάlάŕ şucúŕä taŕaf ġoymiyάlάŕ. 03/18 
ġ.+up: döŕt dάnä ġıyδ, dőŕt dάnä oġlånï ġoyup bu tāyda öldüŕcäkdi. 05/17 
ġ.+υp:  śäŕwāδıŋ  -şu  śäŕwāδ- ya‘ni ġoyυp  śäŕwāδıŋ  αlindän tutup alīp 
őldüŕmäγä gittiläŕ. 05/19 
ġ.+υp: biδim oġlallaŕımıδï yaγınıŋ aşaγına ġoyυp biŕ śa‛at, ikki śa‛at ōnnon 
śōŕā öyä śalıp -ōnnon śōŕā çıxıp gittilä'. 05/27 
 
ġoyun:  koyun. St Trkm ġoyun, Doe/He. (Gu) ġoy`ın, Az. qoyun, MK koyun/koy, 
EUT qoyun/qoy. 
ġ. biŕnä'çemiδ ġoyun öldiŕiyä'ŕ -śadaka ediyä'ŕ. 06/28 
 
ġudaçlıq: dünürcülük. ~a beŕ- istemeye gelenlere ver-. St Trkm ġudaçlıq. 
ġ.+a: inni hämānäDän nä'me, biŕ ġıyδ öydä mi, ikki Dάnä ġoca nänä gäliyä' 
mυnı ġudaçlıġa. 04/1 
ġ. (ġudaçlıġa ber-) śäniŋ ġıyδiŋ ġudaçlıġa beŕelim; maγa beŕçäk mi? 04/5 
 
ġulaq: kulak. St Trkm ġulaq. 
ġ.+ını ohom onna ġıyδa  śäçki  śάçiyάllάŕ, çüçük śάçiyάllάŕ, pişennik 
śάçiyάllάŕ, pişmä  śάçiyάllάŕ, ġulaγını deşiyάllάŕ, awådanlıyάllάŕ. 06/46 
ġ.+cıγını ġıyδ bōlśa ġulacıγını deşiyάllάŕ, halqa taqıyάlάŕ -halqacıq taqıyάlάŕ 
awådanlıyάlάŕ şiciŕe cān oγul. 06/45 
 
ġulp: kulp. St Trkm ġulp, Az. qulp. 
ġ. õnśoŋ  αliŋe Daqıliyά kümüş  ġulp, kümüştän bu büδeλüğü bōliyά,  ġoşma 
büδeλük díyä’lläŕ oŋa. 01/43 
 
ġúlyaqa: yuvarlak, taşlı broş. St Trkm gülyaka. 
ġ.+śı tüŕkmän ŕαśimlä şēylä ġúlyaqaśï bōliyά, tegäläk. 01/42 
ġ.+ŋ: dē ġúlyaqaŋ āyt. 01/42 
 
ġúmbät: Gümbet şehri (Türkmen-Sahra’da). 

 
228
ġ.+tä ġúmbättä āycan, ŕahimiŋ öyläŕiŋnä. 10/62 
 
ġuppa: genç kızların başlığına işlenmiş saçaklı kubbe şeklindeki süs. St Trkm ġupba. 
ġ. oŋa dőŕt ġuppa Daqaŕlaŕdï. 01/68 
ġ.  üş  dάnä  şēylä  ġuppåśï yoqaŕdan bō´lmalï, bä'ş  dάnä  ġu´ppa eteγindä 
bō´lmalї. 01/55 
ġ+lï onnan śōŕa oloqō΄n üç ġuppalï halqa díyä’lläŕ. 01/49 
 
ġuppå: bkz. ġuppa. 
ġ.+laŕ gälin níŕde olśa o ġuppålaŕ biδä haβaŕ  βeŕiŕdi, laγīŕ laγīŕ laγīŕ laγīŕ 
edip. 01/63 
ġ.+låŕï ġadím ġoşma ġuppålåŕï βā. 01/56 
ġ.+mıδï ġuppåmıδï mi? 01/57 
ġ.+śı yoxśa őδỉmiŋki βā, őyle oloqō΄n şeyläŕ, bä'ş dάnä ġuppåśï βāŕdї. 01/58 
ġ.+śï heŕ şay üç dάnä ġuppåśï βā. 01/50 
ġ.+śï  üş  dάnä  şēylä  ġuppåśï yoqaŕdan bō´lmalï, bä'ş  dάnä  ġu´ppa eteγindä 
bō´lmalї. 01/55 
ġ.+śï yoqaŕśında üç dάnä ġuppåśï βāŕdï, işitiŕ Daqınaŕdıq. 01/59 
 
ġuŕbanlıq: Kurban. St Trkm ġurbān, Az. qurban 
ġ. täδä yıl kutlamaśï bā; emmā śυfŕa yayŕatmıyaq emmā, ŕamaδan ayDı βāŕ, 
fetŕ ayDı, ġuŕbanlıq ayDı bā. 09/2