MUĞla üNİversitesi sosyal biLİmler enstiTÜSÜ

o+nï başqa  ŕαśimläŕ  δāDlaŕ  yādınıδa düşúyä'n bōlśa  śiδ de biŕ  āydıŋ biδe 
aydıp aydıp ġutaŕdıq onï. 06/19 
o+nï onï düşündüŕmä'nä, oŋa qaynımıδ gäŕäk. 10/36 
o+nï onï āytmāna mahmυt gäŕäk. 10/37 
o+nï onï bilmäśäŋ śäni şişiŕiyä'ŕ -ġaŕnıŋ şişiŕiyä'. 10/49 

 
257
o+nï  āyDıp  āyDıp feyδ alıp, feyδ alıp bíhūş  ōliyά, hāldan giDiyä' onï 
ġaldırmaγına bíri gäräk feyδ alıp xūşdan gidiyά. 10/53 
o+nï onï qaldırmalarï gäräk. 10/54 
o+nï onï görmäśäm gœwún biŕ xoştï diyyä'r. 01/77 
o+nï onï görmäśäm yürœğim ġāşlï, diyyä'r. 01/84 
o+nï onï görmäśäm yüreğim yaniyä'r” diyyä'r dā 01/85 
o+nï onï män göŕmäśäm 01/93 
o+nï onï göŕmäśäm yüŕœğim iśliyä’ŕ” diyyä'ŕ. 01/95 
o+nï  cαwānlάŕ giymiyä'ŕ onï cαwānlάŕ giymiyä'ŕ onï; cαwānlάŕ inni yād 
bōldï. 01/28; 
o+nna onna ġıyδ - gälännä oġlan oŋa āşıq ōliyάmışDıq. 03/21 
o+nna onna tamām edíyä’lläŕ, õnśoŋ güŕŕüŋ edip otıŕiyάllάŕ.02/4 
o+nna ohom onna ġıyδa  śäçki  śάçiyάllάŕ, çüçük śάçiyάllάŕ, pişennik 
śάçiyάllάŕ, pişmä  śάçiyάllάŕ, ġulaγını deşiyάllάŕ, awådanlıyάllάŕ. 06/46 
ō.+nnan (ōnnan) nä'me yatdıŋ ōnnan śōŕa nä'çä yāşıŋa yetändä gälin bōldıŋ? 
04/26 
o+nnaŋ onnan śōŕa oloqō΄n üç ġuppalï halqa díyä’lläŕ. 01/49 
ō.+non (ōnnon) biδim oġlallaŕımıδï yaγınıŋ  aşaγına  ġoyυp biŕ  śa‛at, ikki 
śa‛at ōnnon śōŕā öyä śalıp -ōnnon śōŕā çıxıp gittilä'. 05/27 
ō+non (ōnnon)  ōnnon  śoŕā biŕ yenä wax
ı
t geçännän māmaśï öyüne 
άkitiyάlάŕ. 06/31 
o+nnoŋ yenä oγlallaŕ inni vilayet bilän ġatışanśaŋ onoŋ üçün olά edenśeŋ biδ 
de ediyaq. 09/6 
o+nυ onυ āytmaśınï bilämōγ-a. 06/18 
o  bōśtālli bőŕük, tekenaqşlï bőŕük, üyşüŕmäli bőŕük, o nä o tiŕāllï bőŕük, 
şucúŕä bőŕük tökülüŕ ġuŕwāllıqDa. 01/33 
o+nυ inni yāda gälmiyä', waxt geçiyä' onυ āytıp bōlmiyά. 03/35 
o+nυ onυ śünnet edännän śōŕā toy edíyä’lläŕ, qoyun öldüŕüyä'lläŕ. 06/40 
o+nυ onυ qaldıŕmalaŕï içün biŕi gäŕäk. 10/52 
o+nυ oqiyp oqiyp onυ qaldıŕmalï ya da ōlmiyά, xūşa getiŕmäli. 10/55 
o+nυ onυ bu ġıyδlaŕ āytıp gälällä', toya gidälläŕ, olaŕï Daqı΄nıŕdï. 01/69 

 
258
o+nυŋ  mυγa da ġaŋŕaq díyä’lläŕ; bālıγı  şēylä tu΄tmayά, onυŋ naqşini bu 
bālıγa ġoyıpDı΄ŕlaŕ. 01/25 
o+ŋa onna ġıyδ - gälännä oġlan oŋa āşıq ōliyάmışDıq. 03/21 
o+ŋa emmā oŋa güyç βeŕiyä'lläŕ - ‘őy ‘āhhā ‘őy āhhā güyç βeŕiyä'lläŕ. 10/28 
o+ŋa oŋa üç dάnä qulxwallah oqıyάllάŕ, biŕ dάnä alkım oqıyάllάŕ.02/3 
o+ŋa onï düşündüŕmä'nä, oŋa qaynımıδ gäŕäk. 10/36 
o+ŋa õnśoŋ  αliŋe Daqıliyά kümüş  ġulp, kümüştän bu büδeλüğü bōliyά, 
ġoşma büδeλük díyä’lläŕ oŋa. 01/43 
o+ŋa oŋa dőŕt ġuppa Daqaŕlaŕdï. 01/68 
o+ŋa õnśoŋ oŋa ādamśï ġoşıyά: 01/90 
 
oġlan: çocuk. bkz. oγlån. St Trkm oγlan, Az. oγlan, Doe/He. (Gu) oγlan 
o.+laŕ  (oġlållaŕ) onśōŋ nä'me gälinläŕ,  ġıyδlaŕ, oġlållaŕ hediye gätiŕyάllάŕ. 
06/10 
o.+laŕ (oġlållaŕ) ġıyk da çıyq oġlållaŕ düşiniyάllάŕ oŕayı, yóŕtişiyάllάŕ. 03/33 
o.+laŕımıδï (oġlallaŕımıδï) biδim oġlallaŕımıδï yaγınıŋ  aşaγına  ġoyυp biŕ 
śa‛at, ikki śa‛at ōnnon śōŕā öyä śalıp -ōnnon śōŕā çıxıp gittilä'. 05/27 
o. (oġlån) bíŕ taŕafta ġıyδ duŕiyά bíŕ taŕafta oġlån duŕiyά. 03/1 
o. yätím oġlan çāγıŕdım 08/12 
o. onna ġıyδ - gälännä oġlan oŋa āşıq ōliyάmışDıq. 03/21 
o. oġlan bōlanda nä'me ŕαśimlärimiδ bār biδim? 06/23 
o. õnśoŋ oġlan diyyä’ nänäśinä ahir biŕ gún şunı alar diyyä'. 03/23 
o.  (oġlån) õnśoŋ bu oġlån gäliyä' atlayıp; bu tāy bōlmiyά; õnśoŋ bu dœw 
yatanmışDıq dā. 03/26 
o. (oġlån) o waxt oġlån alıp ġāçiyά gidiyä'. 03/32 
o. (oġlån) õnśoŋ oġlån bunυ, oġlån bilän otiriyάllάr, cüft otiriyάllάr. 04/47 
o. õnśoŋ oġlån bunυ, oġlån bilän otiŕiyάllάŕ, cüft otiŕiyάllάŕ. 04/47 
o. bu güŕŕüŋ beŕip otíqālā biŕ Dάnä oġlan täδaŕŕū ediyä' şuluġluġ ediyä'. 05/5 
o. yätím oġlan çāγıŕdım 08/6 
o.+a ohōm oġlana dä'mi täδä eyinbaş giydiŕiyä'lläŕ. 06/43 
o.+ı  (oġlånï) döŕt dάnä  ġıyδ, dőŕt dάnä oġlånï  ġoyup bu tāyda öldüŕcäkdi. 
05/17 

 
259
o.+ı (oġlånï) oġlånï otıŕtıyάllάŕ. 06/36 
o.+ı (oġlånï) eŕkäçi olan bōlśa biŕ yaşınna oġlånï śünnet edíyä’lläŕ. 06/39 
o.+ı (oġlånï) ata mindi΄ŕmäk –oġlånï mindi΄ŕiyä'lläŕ; gälini mindi΄ŕmäyä'lläŕ. 
04/44 
o.+ï awådanlıyάllάŕ oġlanï. 06/45 
oġlanï oġlanï ata mindi΄ŕiyä'lläŕ. 04/45 
o.+ını õnśoŋ gäliniŋ oġlanını bōldiŕiyάlάŕ. 06/26 
o.+ıŋ o tāyda õnśoŋ oġlanıŋ -ġıyδiŋ αli bilän oġlanıŋ αlini beylä ġoyiyάŕlάŕ. 
04/12; 04/12 
o.+ıŋ  śeyŕiyeŕek, oynayaŕaq deŋDūşlaŕï tamām oġlanıŋ yüδünü  śıyıŕmāna 
gäliyä'lläŕ, ġutlamana gäliyä'lläŕ şucúŕü hämmä δāD. 06/30 
o.+ïŋ (oġlånïŋ) śoŕā oŕtaśından õŋ oġlånïŋ dişiŋä ġawəŕγa ġoyıyάllάŕ. 06/37 
o.+ıŋ  dōśtlaŕï, deŋtūşlaŕï, bā΄cılaŕï,  ġaŕdaşlaŕï hämmäśi úşişyά, oġlanıŋ 
dāşından toy edíyä’lläŕ, śadaqa edíyä’lläŕ. 06/41 
o.+ıŋ oġlanıŋ αliŋe pul βeŕiyä'lläŕ. 06/42 
o.+ïŋ (oġlånïŋ) õnśoŋ gälini αkitip oġlånïŋ öyüne δamanna. 04/46 
o.+ıŋ oġlanıŋ üśtine pul śaçïyάllάŕ. 04/45 
o.+lï oġlanlï bōlup beylä geçiŕännän śoŕā, biŕ göweği käśilännän śoŋ, õnśoŋ 
ġıyδıŋ ġāyınlaŕï, ġāyıntalaŕï hemmäśi ǖşişiyä'lläŕ. 06/27 
 
oġul: erkek çocuk, oğlan. bkz. oγul. St Trkm oġul. 
o. āyt díy dā oġul ġıyδï ġåwı ayDaŕ mennän. 06/5 
o. oġul díydim; çı'xma yoqaŕı díydim. 05/10 
o. allā beŕene oġul beŕśin, beŕmediġide ġıyδï olśυn. 08/17 
o.+υ (oġlυ) beŕäniŋ oġlυ βolśın 08/13; 08/7 
o.+υmıδa (oġlυmıδa)  iδin veŕśäŋiδ  ġıyδıŋıδï oġlυmıδa gälin edip alcaq. 
04/23 
 
oγlån: bkz. oġlån 
o.+laŕ inniki oγlållaŕ bilmäŕ onï. 08/1 
o.+laŕ oγlållaŕ heŕ yıl aŕaδada oqiyάllά. 08/26 

 
260
o.+laŕ (oγlållaŕ) tüŕkmäniŋ  ŕαśimi nä'me inni śiδ ya‘ni oγlållaŕ  śowaDıŋıδ 
kä'n bōlυp tüŕkmän  ŕαśimläŕini öwe geçiŕśäŋiδ biδe eyė  bōluŕ, memnūn 
śiδden. 01/8 
o.+laŕ (oγlallaŕ) eśki oγlållaŕ ki annäm yalï oγlallaŕ biläŕ. 08/1 
o.+laŕ eśki oγlållaŕ ki annäm yalï oγlallaŕ biläŕ. 08/1 
o.+laŕ (oγlallaŕ) yenä oγlallaŕ inni vilayet bilän ġatışanśaŋ onoŋ üçün olά 
edenśeŋ biδ de ediyaq. 09/6 
o.+laŕıŋ  (oγlållaŕıŋ)  oγlållaŕıŋ hämmäśini çıkaŕcaq män, öldüŕcäk, díydi. 
05/12 
o.+laŕıŋ (oγlallaŕıŋ) biŕ gún otï`tdıq õnśoŋ bu oγlallaŕıŋ śüydü, çőŕœγỉ yōqtï 
–çőŕöğỉ. 05/29 
o. (oγlan) yeŕ demiŕ oγlan çıqtï ey 10/17 
o. bíŕ dάnä oγlån gäliyä'mışDıq - bíŕ óyä gäliyä'mışDıq. 03/20 
o. (oγlan) oγlan ŕαśimi bōlanda mı? 06/24 
o.+ı õnśoŋ yeddi yılda, altı yılda oγlånı göŕüp bilmeyä' dā; baγŕı dāş bōliyά. 
01/89 
o.+ıma (oγlanıma) şol oγlanıma íymişti΄ŕ 07/24 
o.+ıŋ (oγlanıŋ) oγlanıŋ nänäśi āytiyά, nänäśi. 01/96 
 
oγul: bkz. oġul. 
o.+υ (oγlυ)  tāytişānıŋ dä'däśiniŋ adï tāγanyaδ  şıyx, tāγanyaδ  şıyxıŋ  oγlυ 
atacan näcmiŋ dä'däśï. 10/41 
o.+cuq dä'dä diydi oγulcuq. 07/21 
o.+cuq gepleβeŕśin oγulcuq. 07/21 
o.  ġıyδ  bōlśa  ġulacıγını deşiyάllάŕ, halqa taqıyάlάŕ -halqacıq taqıyάlάŕ 
awådanlıyάlάŕ şiciŕe cān oγul. 06/45 
 
ohōm: ıhım, işte; konuşma arsındaki duraklamalarda söylenir. 
o. ohōm dä'mi biδ diyäm üç waqtά tüŕkmän  ŕαśimläŕimiδiŋ biŕniçäği yitip 
gitti. 01/10 
o. ohōm śadaqa tamām molannan śōŕa boşa gitmäśin díyip heŕ kime ŕuśäŕicik 
bilän üş, dőŕt dάnä ġantı ġoyiyάllάŕ içinä. 06/15 

 
261
o. altmış yaşınna śadaqa edip ohōm köynäk giydiŕdiläŕ, ġatlamα őŕttiläŕ. 06/2 
o. ohōm bυ baγ-ı millímiδ βā. 05/2 
o. ohōm ġaŕŕı ecäm mυŋa ŏŕuśġat beŕdi. 04/30 
o. ohōm māmaśï öyünnä toy ediyä', śadaqa ediyä'. 06/33 
o. ohōm eŕkek bōlśa śünnetliyä'ŕläŕ. 06/38 
o. ohōm oġlana dä'mi täδä eyinbaş giydiŕiyä'lläŕ. 06/43 
o. ecäśi bilän böyük ecäśi bilän ohōm -böyük dä'däśi. 04/3 
o. ohōm toy edíyä’lläŕ. 06/37 
o.  (ohom) ohom onna ġıyδa  śäçki  śάçiyάllάŕ, çüçük śάçiyάllάŕ, pişennik 
śάçiyάllάŕ, pişmä  śάçiyάllάŕ, ġulaγını deşiyάllάŕ, awådanlıyάllάŕ. 06/46 
 
oqıy-:  oku-. St Trkm oqa-; Az. oxu-; Doe/He. (Gu) oxi-, MK oqı-; EUT oqı-; 
Doe/He. (Gu) oqı-. 
o.+ŕ (oqıŕ) kitaptan oqıŕ. 08/24 
o.+tıp (oqıtıp) mänim qāqam oqıtıp açiyάmıştıq. 10/2 
o.+ān oqıyān mυŋ qāqası. 10/27 
o.+ıp beylä oqıyıp bucúŕü oqıyıp œwliyalaŕï çāγıŕıp biŕ deśśä  ādam olup 
hemmä΄śi ‘őy ‘āhhā ‘őy āhhā güyç beŕiyä'ŕ. 10/26 
o.+ıβeŕśä içtän oqıyśa oqıyıβeŕśä feyδ beŕäbil
i
yä'ŕ. 10/58 
o.+ïp  aγaçıŋ  eē - aγaçıŋ biŕ  şāxaśını alıp eē  dάliläŕi  şu  δikŕï oqıyïp dάliläŕi 
yençip ġåwı ediyαmışDıq. 10/4 
o.+yōlaŕ (oqıyōlaŕ) kapı kapı dolaşıyōlaŕ, bunυ oqıyōlaŕ 08/19 
o.+śa içtän oqıyśa oqıyıβeŕśä feyδ beŕäbil
i
yä'ŕ. 10/58 
o.+śalaŕ bυ kitabï oqıyśalaŕ. 10/38 
o.+yάllάŕ  (oqıyάllάŕ)  oŋa üç dάnä qulxwallah oqıyάllάŕ, biŕ  dάnä alkım 
oqıyάllάŕ.02/3 
o. (oqï) oqï. 01/79 
o.+āllaŕımıδ emmā, oqiyāllaŕımıδ ayŕıllï. 10/63 
o.+yāŋ (oqiyāŋ) eē şu δikŕï oqiyāŋ śän. 10/5 
o.+ānlaŕ bunı yüŕœkden oqiyānlaŕ fäyδ bilän yıkıliyά. 10/51 
o.yanlaŕıŋ (oqïyanlaŕıŋ) oqiyάllaŕ hämmäśi ayŕıldï -tamām ayŕıldï -
oqïyanlaŕıŋ hämmäśi gitti. 10/74 

 
262
o.+yatDılaŕ (oqiyatDılaŕ) inni olā oqiyatDılaŕ. 10/69 
o.+yatdï (oqiyatDï) mυŋ biŕ ämmiśi bātdï; ġåwı oqiyatDï heyweŕä δeŕängdi. 
10/72 
o.+ıp (oqïyıp) - emmā, oqïyıp bilmiyä'. 10/61 
o.+p (oqiyp) oqiyp oqiyp onυ qaldıŕmalï ya da ōlmiyά, xūşa getiŕmäli. 10/55 
o.+yάllaŕ (oqiyάllaŕ) oqiyάllaŕ hämmäśi ayŕıldï -tamām ayŕıldï -oqïyanlaŕıŋ 
hämmäśi gitti. 10/74 
o.+yάllaŕ (oqiyάllaŕ) nemayişí oqiyάllaŕ; emmā δikŕ βeŕmiyä'lläŕ. 10/75 
o.+yάllά (oqiyάllά) oγlållaŕ heŕ yıl aŕaδada oqiyάllά. 08/26 
o.+yάŕlάŕ (oqiyάŕlάŕ) biŕ du‘ā oqiyάŕlάŕ. 08/30 
 
oquw: okuma, tahsil, eğitim. St Trkm oquv. 
o. inni śiδ oquw bilän öwe geçiŕśäŋiδ eyė oluŕ -håwa. 01/15 
 
ol:  1. kişi zamiri “o”. 2. işaret sıfatı “o”. 3. işaret zamiri “o”. St Trkm ol; Az. o, 
Doe/He. (Gu) ol. 
o. ol biŕ αliŋä yüδük Daqıyά'lάŕ, biŕ çaŕġaD Daqıyάllάŕ. 06/11 
o. mυŋά ġaŋŕaq diyyä'lläŕ; ol bālıq tutilmiyά, onıŋ ġaŋŕaq naqşi. 01/20 
o.  mυŋά  śāqçan díyä’lläŕ; tüŕkmän malaγıŋ naqşi ol tüŕkmän naqşidi΄ŕ, 
tamām. 01/21 
ol:  ā ol päŕidä dä'mi, ġaŕış etti ġīyδlaŕıŋ heŕ  (ġayśï?) da biŕ dä'mi śäçki 
śäçtiläŕ, noγul śäçtiläŕ. 06/4 
o. góδδä ol tüŕkmän ŕαśim. 01/41 
o. inni ol ŕαśim ġāldï. 01/7 
o.+ā inni olā oqiyatDılaŕ. 10/69 
 
ol-: a. St Trkm bol-; Doe/He. (Gu) ol-; Az. ol-; MK bol-; AG ol-. 
o.+iyά õnśoŋ bunυŋ dőŕt töwöŕöğü döwüx ōliyά; oŕtaśınna ġıyδ bōliyά. 03/24 
o.+iyά  āyDıp  āyDıp feyδ alıp, feyδ alıp bíhūş  ōliyά, hāldan giDiyä' onï 
ġaldıŕmaγına bíŕi gäŕäk feyδ alıp xūşdan gidiyά. 10/53 
o.+iyά ġıyn ōliyά, δōŕ ōliyά. 02/8 
o.+iyάmışDıq onna ġıyδ - gälännä oġlan oŋa āşıq ōliyάmışDıq. 03/21 

 
263
o.+mıyάŕ emmā ägäŕ boşaDan adam bōlmaśa  şişiyä'ŕ  -ġaŕnï  şişiyä'ŕ,  ġåwı 
ōlmıyάŕ. 10/57 
o.+miyά oqiyp oqiyp onυ qaldıŕmalï ya da ōlmiyά, xūşa getiŕmäli. 10/55 
o.+an eŕkäçi olan bōlśa biŕ yaşınna oġlånï śünnet edíyä’lläŕ. 06/39 
o.+anna  ŕamaδan  āyda,  āy oŕta olanna ōn dőŕdỉ  gėcädä biŕ aydılıyan  δāD. 
08/21 
o.+śa gälin níŕde olśa o ġuppålaŕ biδä haβaŕ βeŕiŕdi, laγīŕ laγīŕ laγīŕ laγīŕ edip. 
01/63 
o.+śun’ tüŕkmänläŕdä biŕbiŕinä ‘yeni yıl kutlu olśun’, diye aγızla söyleniyō. 
09/10 
o.+śυn allā beŕene oġul beŕśin, beŕmediġide ġıyδï olśυn. 08/17 
o.+up beylä oqıyıp bucúŕü oqıyıp œwliyalaŕï çāγıŕıp biŕ deśśä  ādam olup 
hemmä΄śi ‘őy ‘āhhā ‘őy āhhā güyç beŕiyä'ŕ. 10/26 
o.+uptuŕ üç dάnä ġıyδım oluptuŕ. 08/18 
o.+uŕ inni śiδ oquw bilän öwe geçiŕśäŋiδ eyė oluŕ -håwa. 01/15 
o.+uyō sizinki hıŕiśtiyan oluyō. 09/9 
o+ά yenä oγlallaŕ inni vilayet bilän ġatışanśaŋ onoŋ üçün olά edenśeŋ biδ de 
ediyaq. 09/6 
 
olaŕ: onlar. 
o. olaŕ āytiyάŕ, qāqasï bilän ecäśi āytiyάŕ: 04/6 
o.+ı onυ bu ġıyδlaŕ āytıp gälällä', toya gidälläŕ, olaŕï Daqı΄nıŕdï. 01/69 
 
oloqō΄n: büyük. ~qāqa ‘dede’. Doe/He. (Gu) ulaqan 
o.  şu aγaşlıq díyä’lläŕ tüŕkmänläŕ,  şu aġaśï,  şonï biŕ oloqō΄n biŕ däŕäcä 
βeŕiyä'lläŕ. 06/12 
o. şucúŕü ġadím δamanna oloqō΄n dä'däläŕ bilän ecäläŕ βeŕiyä'ŕdi. 04/20 
o. böyük díymä dā oloqō΄n. 04/4 
o. onnan śōŕa oloqō΄n üç ġuppalï halqa díyä’lläŕ. 01/49 
o. yoxśa őδỉmiŋki βā, őyle oloqō΄n şeyläŕ, bä'ş dάnä ġuppåśï βāŕdї. 01/58 
o. qāqa oloqō΄n qāqası bilän bυlā śöδ ediyä'läŕ. 04/4 
 

 
264
on: a. ~ dőŕt on dört. Doe/He. (Gu) ōn. 
ō. (ōn)  ŕamaδan  āyda,  āy oŕta olanna ōn dőŕdỉ  gėcädä biŕ aydılıyan  δāD. 
08/21 
o. ayın on dőŕdỉŋä nä śalkımśeçeŕ. 08/23 
o. dőŕd +ỉ ŕamaδan āyıŋ on dőŕdỉ gėcäśi. 08/27 
o. dőŕd+ỉ biδde ŕamaδan āyı on dőŕdỉ gėcäśi şükŕ edíyä’lläŕ. 08/32 
 
õŋ: ondan sonra, daha sonra, biŕaz sonra. 
õ. õŋ yenä bíŕ dάnä dāśtān βā - o ġadím δamāŋqї. 03/19 
õ. õŋ öldüŕüp öldüŕüp ġoycaq. 05/24 
õ. göδi göŕmäyä' āşġawaŕ bōlśa õŋ mυniŋki mυndan çıqśın. 05/25 
õ. śoŕā oŕtaśından õŋ oġlånïŋ dişiŋä ġawəŕγa ġoyıyάllάŕ. 06/37 
õ. õŋ mυŋ dä’däśiŋä āşġawaŕ dökỉldi. 05/8 
õ. inni nä'me heŕ kim dä'mi õŋ yāləq ŕαśimläŕ yāddan çıqtï, gitti. 06/48 
õ. õŋ āy täŕäk ġún täŕäk 03/2 
 
oŕta: orta, ortasında. St Trkm orta; Az. orta; EUT orta; AG orta, otra; Doe/He. (Gu) 
orto. 
o. ŕamaδan āyda, āy oŕta olanna ōn dőŕdỉ gėcädä biŕ aydılıyan δāD. 08/21 
o.+da hämmä δāDï oŕtada åwadõlap ġoyiyάllάŕ, śofŕadan (çüŕiyn?) edíyä’lläŕ. 
06/14 
o.+śından śoŕā oŕtaśından õŋ oġlånïŋ dişiŋä ġawəŕγa ġoyıyάllάŕ. 06/37 
o.+śınna õnśoŋ bunυŋ  dőŕt töwöŕöğü döwüx ōliyά; oŕtaśınna  ġıyδ  bōliyά. 
03/24 
 
ośman: Hz. Osman. 
o.+nan aŋŕıśï haδŕäti ośmannan gäliyä'ŕ -haδŕäti ośmannan gäliyä'ŕ- 10/37 
 
otıŕ-: otur. St Trkm otur-, Doe/He. (Gu) otur-. 
o.+ıp (ōtıŕıp) şonŋa ‘āxunυmıδ ōtıŕıp güŕŕüŋ beŕcäk díydi. 05/4 
o.+iyάllάŕ (otıŕiyάllάŕ) onna tamām edíyä’lläŕ, õnśoŋ güŕŕüŋ edip 
otıŕiyάllάŕ.02/4 

 
265
o.+ma΄ oy otıŕma΄ yengäśi (yaγçaυqa?) gidäyli. 07/5 
o.+tıyάllάŕ oġlånï otıŕtıyάllάŕ. 06/36 
o.+qālā (otíqālā) bu güŕŕüŋ beŕip otíqālā biŕ  Dάnä oġlan täδaŕŕū ediyä' 
şuluġluġ ediyä'. 05/5 
o.+dım (otīŕdım) män şol otīŕdım. 05/1 
o.+illά (otiŕillά) bulaŕ nä'me günācıktıŕ, öyüŋ içinde baxıyıŕlaŕ otiŕillά, 
díydim. 05/14 
o.+iyάllάŕ (otiŕiyάllάŕ) õnśoŋ  oġlån bunυ, oġlån bilän otiŕiyάllάŕ, cüft 
otiŕiyάllάŕ. 04/47 
o.+tdıq (otï`tdıq) biŕ gún otï`tdıq õnśoŋ bu oγlallaŕıŋ śüydü, çőŕœγỉ yōqtï –
çőŕöğỉ. 05/29 
o.+anna (otυŕanna) õnśoŋ biδim bυ gälinimiδ beylä otυŕanna  ġāyin
än
äśi 
gäliyä', αlin δāDlï śowġatlï gäliniŋ yüzün açïyά. 01/39 
 
oy: a. çeşitli duyguları anlatmak için kullanılan bir seslenme sözü. 
o. oy otıŕma΄ yengäśi (yaγçaυqa?) gidäyli. 07/5 
 
oyna-: a. St Trkm oyna-; Az. oyna-; MK oyna-; EUT oyna-; Doe/He. (Gu) ayna-. 
o.+yaŕaq śeyŕiyeŕek, oynayaŕaq deŋDūşlaŕï tamām oġlanıŋ yüδünü śıyıŕmāna 
gäliyä'lläŕ, ġutlamana gäliyä'lläŕ şucúŕü hämmä δāD. 06/30 
 
oyun: a. St Trkm oyun; Az. oyun; MK oyun; EUT oyun; Doe/He. (Gu) oyun; AG 
oyun. 
o.+laŕı śiδ oyunlaŕı bilyäŋiδ mi? 08/2 
 
õ 
 
õnśoŋ: ondan sonra, daha sonra, biŕaz sonra. 
õ. õnśoŋ üç gúnnän gäliyä'llä; bu ġıyδï alıp giDiyάllάŕ. 04/11 
õ. o tāyda õnśoŋ  oġlanıŋ  -ġıyδiŋ  αli bilän oġlanıŋ  αlini beylä ġoyiyάŕlάŕ. 
04/12 
õ. õnśoŋ yóŕtişiyάllά. 03/16 

 
266
õ. õnśoŋ mυnıŋ nä'neśi bilän. 04/2 
õ. õnśoŋ bu şonnan yaŋqı aydanım yāləq öyä giŕiptiŕ, bu dä'däśi yatıydı. 
05/20 
õ. õnśoŋ bu ġıyδï dœw alıp ġaçiyά, - dœw alıp ġaçiyά. 03/22 
õ. õnśoŋ oġlan diyyä’ nänäśinä ahiŕ biŕ gún şunı alaŕın diyyä'. 03/23 
õ. õnśoŋ bunυŋ dőŕt töwöŕöğü döwüx ōliyά; oŕtaśınna ġıyδ bōliyά. 03/24 
õ. õnśoŋ bu oġlån gäliyä' atlayıp; bu tāy bōlmiyά; õnśoŋ bu dœw 
yatanmışDıq dā. 03/26 
õ. õnśoŋ gäliniŋ oġlanını bōldiŕiyάlάŕ. 06/26 
õ.  oġlanlï bōlup beylä geçiŕännän  śoŕā, biŕ göweği käśilännän  śoŋ, õnśoŋ 
ġıyδıŋ ġāyınlaŕï, ġāyıntalaŕï hemmäśi ǖşişiyä'lläŕ. 06/27 
õ. õnśoŋ üç dőŕt gún śoŕā bulamaq edíyä’lläŕ. 06/29 
õ. õnśoŋ gittim - hattā şä'ŕdāŕa, şä'ŕdāŕa gittim diydim ki: 05/30 
õ. õnśoŋ  mυnï dā΄yımıŋ – dā΄yım bilän dā΄yımıŋ heläyi gäldi, qudaçlıġā. 
04/29 
õ. õnśoŋ taqŕïban nä'me yeddi gún geçännän śōŕa, ġatlamα Bíşiŕip, śāçaq edip 
māmaśınıŋ öyünä giDiyä'läŕ. 06/32 
õ. õnśoŋ, üç gúnnän śonŕa dőş getiŕdiläŕ. 04/31 
õ. dőş getiŕännän śōŕa, õnśoŋ āyttan śonŕa apaŕdılaŕ. 04/32 
õ. õnśoŋ yene mamaśınnan gälännän śōŕa dişçaγı çıqïyά. 06/34 
õ. õnśoŋ gälin bōlanda bőŕük ayıŕıp ġāynaγaśıŋa ßeŕiŕdik. 01/35 
õ. õnśoŋ biδim bυ gälinimiδ beylä otυŕanna  ġāyin
än
äśi gäliyä', αlin  δāDlï 
śowġatlï gäliniŋ yüzün açïyά. 01/39 
õ. onna tamām edíyä’lläŕ, õnśoŋ güŕŕüŋ edip otıŕiyάllάŕ. 02/4 
õ. õnśoŋ bu δāDï öŕtỉp ġaytiyά. 01/40 
õ. õnśoŋ nä'me biδä δōŕ ettilä' - kä'n δōŕ ettilä', eδiyät beŕdilä'. 05/42 
õ. õnśoŋ  αliŋe Daqıliyά kümüş  ġulp, kümüştän bu büδeλüğü bōliyά,  ġoşma 
büδeλük díyä’lläŕ oŋa. 01/43 
õ. beylä büδeλük Daqıniyάllά, õnśoŋ yüδüğünü Daqiyάllάŕ  şēylä, håwa. 
01/45 
õ. õnśoŋ gälini αkitip oġlånïŋ öyüne δamanna. 04/46 
õ. õnśoŋ oġlån bunυ, oġlån bilän otiŕiyάllάŕ, cüft otiŕiyάllάŕ. 04/47 

 
267
õ. bu tāyda õnśoŋ bu tāyda aśıb Dakiyάlάŕ. 01/53 
õ. õnśoŋ bu íŕanıŋ da śäŕwāδlaŕï bā axıŕï bulaŕ da gäldi, öyä dökỉldilä'n. 05/7 
õ. täδä yılıŋ mübaŕäk bōlśın, śälāmät bōlśın, õnśoŋ gälän yılï beŕäkätli bōlśın. 
09/7 
õ. õnśoŋ bu şäyläŕi śāçaq ediyä'llä – bυŋa tüŕkmän śāçaq diyyä'ŕ. 04/8 
õ. õnśoŋ yeddi yılda, altı  yılda oγlånı göŕüp bilmeyä' dā; baγŕı  dāş  bōliyά. 
01/89 
õ. õnśoŋ biŕbiŕinä yóŕtişip baŕiyάlάŕ. 03/9 
õ. õnśoŋ biδim öyä gäldiläŕ. 05/9 
õ. śāçaq edíyä’lläŕ, õnśoŋ mυnï gälinläŕiŋ  - mυnï ŏŕuśġat alïyάllάŕ. 04/9 
õ. õnśoŋ oŋa ādamśï ġoşıyά: 01/90 
õ. biŕ gún otï`tdıq õnśoŋ bu oγlallaŕıŋ śüydü, çőŕœγỉ yōqtï –çőŕöğỉ. 05/29 
o. (onśōŋ) onśōŋ nä'me gälinläŕ, ġıyδlaŕ, oġlållaŕ hediye gätiŕyάllάŕ. 06/10 
 
ŏ 
 
ŏŕuśġat: izin, ruhsat. St Trkm rugsat. 
ŏ. qāqasï bilän nä'neśi -ecäśi ŏŕuśġat beŕiyä'ŕ. 04/10 
ŏ. böyük böyük ecäläŕ βeŕiŕ - ŏŕuśġat alıp giDäŕdik. 04/22 
ŏ. ohōm ġaŕŕı ecäm mυŋa ŏŕuśġat beŕdi. 04/30 
ŏ. śāçaq edíyä’lläŕ, õnśoŋ mυnï gälinläŕiŋ - mυnï ŏŕuśġat alïyάllάŕ. 04/9 
ŏ. gäliβeŕ, ŏŕuśġat diyyä'lläŕ. 04/6 
 
ö 
 
ökeŕ: ? 
ö.+e şahlan (ökeŕe?) gidäŕ 07/45 
 
öl- : öl-. St Trkm öl-; Az. öl-; MK öl-; EUT öl-; AG öl-; Doe/He. (Gu) öl-. 
ö.+di inni mänim dä'däm de öldi -qāqam da öldi. 10/42 
ö.+di feyδ beŕyä'n adamlά öldi, aγtıqlaŕï bā. 10/43 

 
268
ö+di o da beylä öldi, elli biŕ yāşta. 10/73 
ö.+diŕiyä'ŕ biŕnä'çemiδ ġoyun öldiŕiyä'ŕ -śadaka ediyä'ŕ. 06/28 
ö.+düŕcäk oγlållaŕıŋ hämmäśini çıkaŕcaq män, öldüŕcäk, díydi. 05/12 
ö.+düŕcäkdi döŕt dάnä  ġıyδ, dőŕt dάnä oġlånï  ġoyup bu tāyda öldüŕcäkdi. 
05/17 
ö.+düŕüp õŋ öldüŕüp öldüŕüp ġoycaq. 05/24 
ö.+düŕüyä'lläŕ onυ śünnet edännän śōŕā toy edíyä’lläŕ, qoyun öldüŕüyä'lläŕ. 
06/40 
ö.+tüŕmä öltüŕmä, díydim. 05/13 
ő.+düŕmäγä  (őldüŕmäγä)  śäŕwāδıŋ  -şu  śäŕwāδ- ya‘ni ġoyυp  śäŕwāδıŋ 
αlindän tutup alīp őldüŕmäγä gittiläŕ. 05/19 
ó.+śün (ólśün) düşman ólśün śancıdan 07/56 
 
öp(ü)ş-: öpüş-. St Trkm öpüş-. 
ö.+ädiŋ āl yāŋaqtan öpşädin 04/17 
 
őŕ-: ör-. St Trkm ör-. 
ő.+iyä' bu tāydan biŕ  őŕiyä’ŋ; bu śaçï  őŕiyä’ŋ, bu tāydan biŕ  őŕiyä’ŋ, bu 
tāydan őŕiyä', bu tāydan biŕ őŕiyä'. 01/75 
ő.+iyä'lläŕ mυŋa şēylä őŕiyä'lläŕ. 01/52 
ő.+iyä'lläŕ śāçınï bu tāydan biŕ őŕiyä'ŕ, bu tāydan biŕ őŕiyä'lläŕ. 01/67 
ő.+iyä'n bu śaçï őŕiyä’ŋ. 01/75 
ő.+iyä'n bu tāydan biŕ  őŕiyä’ŋ; bu śaçï  őŕiyä’ŋ, bu tāydan biŕ  őŕiyä’ŋ, bu 
tāydan őŕiyä', bu tāydan biŕ őŕiyä'. 01/75 
ő.+iyä'ŕ śāçınï bu tāydan biŕ őŕiyä'ŕ, bu tāydan biŕ őŕiyä'lläŕ. 01/67 
ö.+ä'lläŕ gälinläŕ, böyük ġıyδlaŕ da Daki΄yάŕ,  ġıyδlaŕ śaçlaŕï öwden öŕälläŕ. 
01/66 
 
öŕt-: ört-, kapa-. St Trkm ört-; Az. ört-; MK ört-; AG ört-, ürt-. 
ö.+ỉp õnśoŋ bu δāDï öŕtỉp ġaytiyά. 01/40 
ő.+tiläŕ  (őŕttiläŕ) altmış yaşınna  śadaqa edip ohōm köynäk giydiŕdiläŕ, 
ġatlamα őŕttiläŕ. 06/2 

 
269