MUĞla üNİversitesi sosyal biLİmler enstiTÜSÜ

e. emmā, oqiyāllaŕımıδ ayŕıllï. 10/63 
e. nemayişí oqiyάllaŕ; emmā δikŕ βeŕmiyä'lläŕ. 10/75 
 
emmu: amca. 
e.+śi bä'ş dάnä emmuśi βāŕdï; hemmäśi ayŕıldï. 10/67 
 
enä: ana, anne. St Trkm ene. 

 
203
e.+ni őwünçäk dä'mi göwek enäni gätiŕiyä'llä. 06/25 
 
eŕkäç: küçük erkek çocuğu. 
e.+i eŕkäçi olan bōlśa biŕ yaşınna oġlånï śünnet edíyä’lläŕ. 06/39 
 
eŕkek: a. St Trkm erkek, Doe/He. (Gu) erkäk. 
e. ohōm eŕkek bōlśa śünnetliyä'ŕläŕ. 06/38 
 
et-: a. St Trkm et-. 
e.+mädi etmädi, gėtti yoqaŕı. 05/11 
e.+mek o gúyç bōlmalï ki taŕaf maŕiδi  ġåwı etmek için o gúyç faqat, mυŋ 
qāqaśinda bāŕdï -dä’däśindä bāŕdï -qāqasïnda. 10/34 
e.+ti o da ayŕıldï, vefāt etti gitti o, wäli –göδlỉ āta. 10/35 
e.+ti hämmäśi śektä etti, älli yaşta, älli biŕ yaşta. 10/66 
e.+tilä' õnśoŋ nä'me biδä δōŕ ettilä' - kä'n δōŕ ettilä', eδiyät beŕdilä'. 05/42 
e.+dännän (edännän) onυ  śünnet edännän śōŕā toy edíyä’lläŕ, qoyun 
öldüŕüyä'lläŕ. 06/40 
e.+äŕdi (edäŕdi) tüŕkmänläŕ nä'me, qadímläŕ  ā dä'mí doqu doqāŕ΄dï, tikin 
tikäŕ΄di, yüŋ daŕāŕdï käçė edäŕdi. 01/6 
e.+yä'ŕdik nä'me yeŋimiδi naqış ediyäŕdik, köyneğimiδiŋ eteğini awådan ġıŕa 
diyyä' naqış edyärdik. 01/11 
e.+ä'ŕdik yeŋimiδi çúçebuŕnu edäŕdik. 01/12 
e.+ä'ŕdik yaqamıδï da çā'qmaq edäŕdik, δıncıŕ edäŕdik. 01/13 
e.+äyim neCúŕ edäyim, diydim. 05/31 
e.+ennä  şuluġluġ edennä yaŋqï ceng tuŕdï - ceng tuŕdï; tamām da halqtan 
gälän ādamlά hamlättilän. 05/6 
e.+enśeŋ yenä oγlallaŕ inni vilayet bilän ġatışanśaŋ onoŋ üçün olά edenśeŋ 
biδ de ediyaq. 09/6 
e.+iliyä' āyt, altmış üç yaşa baŕānda bu tāyda nä'me ediliyä'? 06/7 
e.+ilmiyä' yāddan çıqmāśın diyyä' wäli edilmiyä'. 10/32 
e.+ip altmış üç yaşına baŕānda nä'me edip cäşinläŕ tutuşıllaŕ. 06/1 

 
204
e.+ip altmış yaşınna  śadaqa edip ohōm köynäk giydiŕdiläŕ,  ġatlamα  őŕttiläŕ. 
06/2 
e.+ip õnśoŋ taqŕïban nä'me yeddi gún geçännän śōŕa, ġatlamα Bíşiŕip, śāçaq 
edip māmaśınıŋ öyünä giDiyä'läŕ. 06/32 
e.+ip el çaŕpışıp tomā'şā edip toy edip öwünçάk āndaġïnï ġoyïyά, iδinden de 
bu yāγlıġï ġoyïyά. 01/38; 01/38 
e.+ip onna tamām edíyä’lläŕ, õnśoŋ güŕŕüŋ edip otıŕiyάllάŕ.02/4 
e.+ip śünnät edip bu tayda δāD paŕçacıq gėydiŕiyä'lläŕ. 06/44 
e.+ip  lāγıŕ laγıŕ  lāγıŕ  lāγıŕ edip, heŕ  mōġe ki gälin gäliyάkάn o śäś bilän 
biliŕdik. 01/60 
e.+ip gälin níŕde olśa o ġuppålaŕ biδä haβaŕ βeŕiŕdi, laγīŕ laγīŕ laγīŕ laγīŕ edip. 
01/63 
e.+ip iδin veŕśäŋiδ ġıyδıŋıδï oġlυmıδa gälin edip alcaq. 04/23 
e.+ip şucúŕä şey edip śaqladım şonlaŕï. 05/39 
e.+iyä' o da yençip δïnciŕli diwānanï ġåwı ediyä', şαfā beŕiyä'. 10/29 
e.+iyä' ohōm māmaśï öyünnä toy ediyä', śadaqa ediyä'. 06/33 
e.+iyä' bu güŕŕüŋ beŕip otíqālā biŕ Dάnä oġlan täδaŕŕū ediyä' şuluġluġ ediyä'. 
05/5; 05/5 
e.+iyä' şēylä şā´nġıŕ şā´nġıŕ şā´nġıŕ ediyä'. 01/54 
e.+iyä'lä - tamām śektä ediyä'lä. 10/68 
e.+iyä'läŕ oloqō΄n qāqası bilän bυlā śöδ ediyä'läŕ. 04/4 
e.+iyä'llä õnśoŋ bu şäyläŕi śāçaq ediyä'llä – bυŋa tüŕkmän śāçaq diyyä'ŕ. 04/8 
e.+iyä'lläŕ çapatï pişiŕiyä'lläŕ, pośśuq edíyä’lläŕ, ekmek pişiŕyä'lläŕ, ġatlamα 
edíyä’lläŕ. 06/13 
e.+iyä'lläŕ hämmä δāDï oŕtada åwadõlap ġoyiyάllάŕ,  śofŕadan (çüŕiyn?) 
edíyä’lläŕ. 06/14 
e.+iyä'lläŕ õnśoŋ üç dőŕt gún śoŕā bulamaq edíyä’lläŕ. 06/29 
e.+iyä'lläŕ toylåŕda -toylåŕda āxıŕınna āyDıp nemayiş edíyä’lläŕ, şucúŕü film 
çekiyä'lläŕ, nemayiş edíyä’lläŕ. 10/30 
e.+iyä'lläŕ şükŕ edíyä’lläŕ dā. 08/31 
e.+iyä'lläŕ biδde ŕamaδan āyı on dőŕdỉ gėcäśi şükŕ edíyä’lläŕ. 08/32 
e.+iyä'lläŕ eŕkäçi olan bōlśa biŕ yaşınna oġlånï śünnet edíyä’lläŕ. 06/39 

 
205
e.+iyä'lläŕ onna tamām edíyä’lläŕ, õnśoŋ güŕŕüŋ edip otıŕiyάllάŕ.02/4 
e.+iyä'lläŕ onυ śünnet edännän śōŕā toy edíyä’lläŕ, qoyun öldüŕüyä'lläŕ. 06/40 
e.+iyä'lläŕ dōśtlaŕï, deŋtūşlaŕï, bā΄cılaŕï, ġaŕdaşlaŕï hämmäśi úşişyά, oġlanıŋ 
dāşından toy edíyä’lläŕ, śadaqa edíyä’lläŕ. 06/41 
e.+iyä'lläŕ śāçaq edíyä’lläŕ, õnśoŋ mυnï gälinläŕiŋ  - mυnï ŏŕuśġat alïyάllάŕ. 
04/9 
e.+iyä'lläŕ ohōm toy edíyä’lläŕ. 06/37 
e.+iyaq yenä oγlallaŕ inni vilayet bilän ġatışanśaŋ onoŋ üçün olά edenśeŋ biδ 
de ediyaq. 09/6 
e.+iyä'ŕ biŕnä'çemiδ ġoyun öldiŕiyä'ŕ -śadaka ediyä'ŕ. 06/28 
e.+iyä'ŕ gäliniŋki ġıyδıŋqï΄ faŕġ ediyä'ŕ: 01/70 
e.+iyä'ŕdik nä'me yeŋimiδi naqış ediyäŕdik, köyneğimiδiŋ eteğini awådan 
ġıŕa diyyä' naqış edyärdik. 01/11 
e.+iyä'ŕläŕ şükŕ ediyä'ŕläŕ. 08/31 
e+iyαmışDıq  ēē  mυŋ  qāqaśi -mυŋ  qāqaśi maŕiδläŕi, däliläŕi  ġåwı 
ediyαmışDıq. 10/3 
e.+iyαmışDıq aγaçıŋ eē - aγaçıŋ biŕ şāxaśını alıp eē dάliläŕi şu δikŕï oqıyïp 
dάliläŕi yençip ġåwı ediyαmışDıq. 10/4 
e.+íyä’lläŕ (edíyä’lläŕ) altmış üç yaşlaŕında pīyġambäŕ yaşï diyip śadaqa 
edíyä’lläŕ. 06/9 
e.+ti  ā ol päŕidä dä'mi, ġaŕış etti ġīyδlaŕıŋ heŕ  (ġayśï?) da biŕ dä'mi śäçki 
śäçtiläŕ, noγul śäçtiläŕ. 06/4 
 
etek: kenar. St Trkm etek, Az. ätäk, Doe/He. (Gu) ėtäk, MK etek. 
e.+ini: nä'me yeŋimiδi naqış ediyäŕdik, köyneğimiδiŋ eteğini awådan ġıŕa 
diyyä' naqış edyärdik. 01/11 
e.+dä (eteγindä) üş dάnä şēylä ġuppåśï yoqaŕdan bō´lmalï, bä'ş dάnä ġu´ppa 
eteγindä bō´lmalї. 01/55 
 
ey: seslenme edatı, ey! St Trkm ey.  
e. œwliyalά niŕdediŕ ey 10/10 
e. kim çāγıŕśa şonnaDıŕ ey 10/11 

 
206
e. acaba ey śıŕlï bendädiŕ ey 10/12 
e. aγδi kümiş ey xaltanï 10/16 
e. yeŕ demiŕ oγlan çıqtï ey 10/17 
 
eyė: iyi. Az. eyi, MK edhgü, EUT ädgü. 
e. inni śiδ oquw bilän öwe geçiŕśäŋiδ eyė oluŕ -håwa. 01/15 
e. tüŕkmäniŋ  ŕαśimi nä'me inni śiδ ya‘ni oγlållaŕ  śowaDıŋıδ kä'n bōlυp 
tüŕkmän ŕαśimläŕini öwe geçiŕśäŋiδ biδe eyė bōluŕ, memnūn śiδden. 01/8 
 
eyinbaş: üst baş, elbise. Az. eyinbaş. 
e. ohōm oġlana dä'mi täδä eyinbaş giydiŕiyä'lläŕ. 06/43 
 
eδiyät: (Ar.) a. St Trkm eziyet, Az. äzziyät. 
e. kä'n xoŕladılaŕ mäni eδiyät beŕdiläŕ. 05/40 
e. õnśoŋ nä'me biδä δōŕ ettilä' - kä'n δōŕ ettilä', eδiyät beŕdilä'. 05/42 
 
f 
 
faqat: (Ar.) sadece. Far. fäqät طقف 
f. o gúyç bōlmalï ki taŕaf maŕiδi ġåwı etmek için o gúyç faqat, mυŋ qāqaśinda 
bāŕdï -dä’däśindä bāŕdï -qāqasïnda. 10/34 
 
falān: (Ar.) falan, filan. Far. folan نلاف  
f. biŕ diyäniŋ falān, iki diyäniŋ falān diyip āytmayāŋ mı? 08/3 
 
faŕġ: a. St Trkm parx, Doe/He. (Gu) farġ. 
f. gäliniŋki ġıyδıŋqï΄ faŕġ ediyä'ŕ: 01/70 
 
fāŕś: Fars. St Trkm fars, Az. fars. 
f.+laŕıŋqï: nowŕuδ fāŕślaŕıŋqï. 09/1 
 
faŕśí: Farsça. 

 
207
f. śäŕwāδ düşünmäδδim männä faŕśí bilemoq dā tüŕkmän. 05/41 
 
fαmi'li: (Peh.) familiya, soyad. St Trkm familiya, Az famil/familiya, Far. famil ليماف 
f.+m  fαmi'lim tαyyiB. 01/4 
 
fetŕ: (Ar.) Ramazan. Far. fetr رطف ‘oruç açma, oruç bozma’. 
f. täδä yıl kutlamaśï bā; emmā śυfŕa yayŕatmıyaq emmā, ŕamaδan ayDı βāŕ, 
fetŕ ayDı, ġuŕbanlıq ayDı bā. 09/2 
 
feyδ: (Ar.) a. Far. feiz. 
f. (fäyδ) bunı yüŕœkden oqiyānlaŕ fäyδ bilän yıkıliyά. 10/51 
f.+i (fäyδi) fäyδi ki bunı doldυŕυptıŕ; şol biŕ foŕm bunυ boşaltmalï. 10/56 
f.  al-  āyDıp  āyDıp feyδ alıp, feyδ alıp bíhūş  ōliyά, hāldan giDiyä' onï 
ġaldıŕmaγına bíŕi gäŕäk feyδ alıp xūşdan gidiyά. 10/53 
f. beŕ- feyδ beŕyä'n adamlά öldi, aγtıqlaŕï bā. 10/43 
f.  beŕ- bulaŕıŋ hemmäśi güyçli adamlά - ya‘ni feyδ beŕyä'n adamlά, güyçli 
ādamlά. 10/44 
f. beŕ- içtän oqıyśa oqıyıβeŕśä feyδ beŕäbil
i
yä'ŕ. 10/58 
 
film: (İng.) a. Az film. 
f. toylåŕda -toylåŕda  āxıŕınna  āyDıp nemayiş edíyä’lläŕ,  şucúŕü film 
çekiyä'lläŕ, nemayiş edíyä’lläŕ. 10/30 
 
foŕm: şekil, biçim.  
f. fäyδi ki bunı doldυŕυptıŕ; şol biŕ foŕm bunυ boşaltmalï. 10/56 
 
foŕmet: (Lat.) format, form, şekil. St Trkm format, Az. format. 
f.+tä śamiŕäcanï biŕ foŕmettä āyt-a.02/9 
 
g 
 
gäl-: a. St Trkm gel-, MK kel-, EUT kal-, Doe/He. (Gu)gäl-, gel-, AG kā:l-. 

 
208
g.+ällä' onυ bu ġıyδlaŕ āytıp gälällä', toya gidälläŕ, olaŕï Daqı΄nıŕdï. 01/69 
g.+än şuluġluġ edennä yaŋqï ceng tuŕdï - ceng tuŕdï; tamām da halqtan gälän 
ādamlά hamlättilän. 05/6 
g.+än täδä yılıŋ mübaŕäk bōlśın,  śälāmät bōlśın, õnśoŋ gälän yılï beŕäkätli 
bōlśın. 09/7 
g.+ännä onna ġıyδ - gälännä oġlan oŋa āşıq ōliyάmışDıq. 03/21 
g.+ännän õnśoŋ yene mamaśınnan gälännän śōŕa dişçaγı çıqïyά. 06/34 
g.+di õnśoŋ mυnï dā΄yımıŋ – dā΄yım bilän dā΄yımıŋ heläyi gäldi, qudaçlıġā. 
04/29 
g.+di inni xūdāyçıγım  şu  śalamättä,  ŕāxat maδālï; xǒmäyni gäldi ŕāxat 
bōldυq. 05/43 
g.+di õnśoŋ bu íŕanıŋ da śäŕwāδlaŕï bā axıŕï bulaŕ da gäldi, öyä dökỉldilä'n. 
05/7 
g.+dik şol dä'mi şoŋ bä'şi şoŋa gidip gäldik. 06/22 
g.+diläŕ õnśoŋ biδim öyä gäldiläŕ. 05/9 
g.+dim şonnon öyümä gäldim. 05/38 
g.+ediŋiδ hemişä toya gälediŋiδ. 06/48 
g.+iptiŕläŕ bucúŕü dāśtānlaŕ -håwa, śäŕwāδlaŕ gäliptiŕläŕ, kä'n bōlυp. 05/28 
g.+iŕ yā ŕımaδan gäliŕ geçeŕ 08/22 
g.+iŕ gäliŕ atliŋ içinne 07/38 
g.+iŕ gäliŕ ŕabbiŋ içinde 07/9 
g.+iŕdi bucúŕü śeś gäliŕdi. 01/62 
g.+işyānı gälişyānï śallançıq 07/28 
g.+iyä' inni hämānäDän nä'me, biŕ ġıyδ öydä mi, ikki Dάnä ġoca nänä gäliyä' 
mυnı ġudaçlıġa. 04/1 
g.+iyä' o qa΄ymαcik (yaŋcaq?) kiçícik alıp gäliyä', şēylä. 01/18 
g.+iyä' õnśoŋ bu oġlån gäliyä' atlayıp; bu tāy bōlmiyά; õnśoŋ bu dœw 
yatanmışDıq dā. 03/26 
g.+iyä' õnśoŋ biδim bυ gälinimiδ beylä otυŕanna ġāyin
än
äśi gäliyä', αlin δāDlï 
śowġatlï gäliniŋ yüzün açïyά. 01/39 
g.+iyä'llä õnśoŋ üç gúnnän gäliyä'llä; bu ġıyδï alıp giDiyάllάŕ. 04/11 

 
209
g.+iyä'lläŕ  śeyŕiyeŕek, oynayaŕaq deŋDūşlaŕï tamām oġlanıŋ yüδünü 
śıyıŕmāna gäliyä'lläŕ, ġutlamana gäliyä'lläŕ şucúŕü hämmä δāD. 06/30 
g.+iyä'lläŕ bulaŕ gäliyä'lläŕ, giDíyä’lläŕ öyläŕinä ġatlama Bişiŕiyä'lläŕ; pośluq 
Bişiŕiyä'lläŕ; dőş getiŕiyä'lläŕ. 04/7 
g.+iyä'mışDıq bíŕ dάnä oγlån gäliyä'mışDıq - bíŕ óyä gäliyä'mışDıq. 03/20 
g.+iyä'ni gäliniŋ gäliyä'ni mālum bōliyά. 01/65 
g.+iyä'ŕ  bυ kimiŋ gälini bυ  śeyit mätiŕ  hācïŋ gälini, dāşındın  śäśi gäliyä'ŕ 
diyäŕdik dā´. 01/61 
g.+iyä'ŕ aŋŕıśï haδŕäti ośmannan gäliyä'ŕ -haδŕäti ośmannan gäliyä'ŕ- 10/37 
g.+iyάkάn lāγıŕ laγıŕ lāγıŕ lāγıŕ edip, heŕ mōġe ki gälin gäliyάkάn o śäś bilän 
biliŕdik. 01/60 
g.+iyάmıştıq biŕ näfäŕ çőŕek alıp gäliyάmıştıq. 05/33 
g.+iβeŕ gäliβeŕ, ŏŕuśġat diyyä'lläŕ. 04/6 
g.+miyä' inni yāda gälmiyä', waxt geçiyä' onυ āytıp bōlmiyά. 03/35 
g.+yä'n biŕbiŕläŕinnän güyç alyάn gälyä'n adamlά  tā  mυŋ  qāqaśiŋa yetiyä'. 
10/45 
 
gälin:  a. St Trkm gälin, Az. gälin, MK kelin, ET kälin, EUT kälin, Doe/He. (Gu) 
gelin. 
g. nä'me yatdıŋ ōnnan śōŕa nä'çä yāşıŋa yetändä gälin bōldıŋ? 04/26 
g. õnśoŋ gälin bōlanda bőŕük ayıŕıp ġāynaγaśıŋa ßeŕiŕdik. 01/35 
g. gälin bōlannan śoŋ āndaγïnï, -şol ālın giycαğini- āndaγïnï ġoyïyά. 01/37 
g. lāγıŕ laγıŕ lāγıŕ lāγıŕ edip, heŕ mōġe ki gälin gäliyάkάn o śäś bilän biliŕdik. 
01/60 
g. gälin níŕde olśa o ġuppålaŕ biδä haβaŕ  βeŕiŕdi, laγīŕ laγīŕ laγīŕ laγīŕ edip. 
01/63 
g. gälin śıŕtında Daqınıŕ, ġıyδlaŕ öwläŕinde Daqınıŕ. 01/70 
g. iδin veŕśäŋiδ ġıyδıŋıδï oġlυmıδa gälin edip alcaq. 04/23 
g.+inçä o gälinçä yüŕeği iśliyä'ŕdi äŕiniŋ. 01/87 
g.+i ata mindi΄ŕmäk –oġlånï mindi΄ŕiyä'lläŕ; gälini mindi΄ŕmäyä'lläŕ. 04/44 
g.+i õnśoŋ gälini άkitip oġlånïŋ öyüne δamanna. 04/46 

 
210
g.+i bυ kimiŋ gälini bυ śeyit mätiŕ hācïŋ gälini, dāşındın śäśi gäliyä'ŕ diyäŕdik 
dā´. 01/61 
g.+i o qadímläŕ gälini kökäδmäδdiläŕ, yeddi yılda, śäkkiδ yılda gälini ġaytaŕıp 
αkitiŕdiläŕ. 01/86 
g.+i gälini ālıyά, aldıqtan śonŕa nänäśiniŋ öyüne ġoyiyά. 01/88 
g.+i gälini βeŕmiyä'llά dā, waxtıŋda βeŕmiyä'lläŕ gälini - waxt geçiyä'ŕ. 01/97 
g.+imiδ õnśoŋ biδim bυ gälinimiδ beylä otυŕanna  ġāyin
än
äśi gäliyä', αlin 
δāDlï śowġatlï gäliniŋ yüzün açïyά. 01/39 
g.+imiδ dä'mi gälinimiδ halimecanıŋ doγånï ayŕılıptıŕ. 06/21 
g.+iŋ õnśoŋ gäliniŋ oġlanını bōldiŕiyάlάŕ. 06/26 
g.+iŋ õnśoŋ biδim bυ gälinimiδ beylä otυŕanna ġāyinänäśi gäliyä', αlin δāDlï 
śowġatlï gäliniŋ yüzün açïyά. 01/39 
g.+iŋ gäliniŋ āydïmlaŕï bā mï gäliniŋ? 01/79 
g.+iŋ gäliniŋ gäliyä'ni mālum bōliyά. 01/65 
g.+iŋki  gäliniŋki ġıyδıŋqï΄ faŕġ ediyä'ŕ: 01/70 
g.+läŕ gälinläŕ, böyük ġıyδlaŕ da Daki΄yάŕ,  ġıyδlaŕ  śaçlaŕï öwden öŕälläŕ. 
01/66 
g.+läŕiŋ  śāçaq edíyä’lläŕ, õnśoŋ  mυnï gälinläŕiŋ    -  mυnï  ŏŕuśġat alïyάllάŕ. 
04/9 
g. gälin ġıyδa bíŕ iştiŕ 07/34 
g.+läŕ onśōŋ nä'me gälinläŕ, ġıyδlaŕ, oġlållaŕ hediye gätiŕyάllάŕ. 06/10 
 
gäλäk: bkz. gäŕäk. 
g. öwi yengäli gäλäk 03/6 
g. āŕdï tēngeli gäλäk 03/7 
 
gäŕäk: gerekli. St Trkm gerek, Az gäräk, MK kerek, ET kärgäk, EUT käräk/kärgäk, 
AG kärgäk, kä'rgä'k. 
g. çυγın çυγın bíδ gäŕäk 08/10 
g. biδden śaγa kim gäŕäk, diyyä'ŕ. 03/12; 03/3 
g. śayŕap tuŕan ġıyδıl díyşli ġıyδ gäŕäk. 03/15 
g. onï düşündüŕmä'nä, oŋa qaynımıδ gäŕäk. 10/36 

 
211
g. onï āytmāna mahmυt gäŕäk. 10/37 
g. çυγın çυγın bíδ gäŕäk 08/4 
g. onυ qaldıŕmalaŕï içün biŕi gäŕäk. 10/52 
ġ.  āyDıp  āyDıp feyδ alıp, feyδ alıp bíhūş  ōliyά, hāldan giDiyä' onï 
ġaldıŕmaγına bíŕi gäŕäk feyδ alıp xūşdan gidiyά. 10/53 
g. biδä biŕ śayλap duŕan ġıyδ gäŕäk, diyyä'. 03/8 
g. süyt ġāzan a süyt ġāzan a süyt ġāzaŋa nä gäŕäk 08/9 
g. onï qaldıŕmalaŕï gäŕäk. 10/54 
 
gätiŕ-: a. St Trkm getir-, Az. gatir-, ET kälür-, AG kalür-, kälir-. 
g.+iyä'llä őwünçäk dä'mi göwek enäni gätiŕiyä'llä. 06/25 
g.+yάllάŕ onśōŋ nä'me gälinläŕ, ġıyδlaŕ, oġlållaŕ hediye gätiŕyάllάŕ. 06/10 
 
geç-: a. St Trkm gíç-, Az. gec-, Doe/He. (Gu) gäç-, MK kíç- ‘gecik-’. 
g.+ännän õnśoŋ taqŕïban nä'me yeddi gún geçännän śōŕa,  ġatlamα Bíşiŕip, 
śāçaq edip māmaśınıŋ öyünä giDiyä'läŕ. 06/32 
g.+ännän  ōnnon  śoŕā biŕ yenä wax
ı
t geçännän māmaśï öyüne αkitiyάlάŕ. 
06/31 
g.+eŕ yā ŕımaδan gäliŕ geçeŕ 08/22 
g.+ipdiŕ yāddan çıxıpdıŕ inni, waxt geçipdiŕ. 03/31 
g.+iŕännän oġlanlï bōlup beylä geçiŕännän śoŕā, biŕ göweği käśilännän śoŋ, 
õnśoŋ ġıyδıŋ ġāyınlaŕï, ġāyıntalaŕï hemmäśi ǖşişiyä'lläŕ. 06/27 
g.+iŕiyä'läŕ o ġıyδiŋ αlinnän tutup beylä geçiŕiyä'läŕ; şucúŕä āytiyάlάŕ – yenä 
o taŕaf āytiyά. 03/10 
g.+iŕśäŋiδ inni śiδ oquw bilän öwe geçiŕśäŋiδ eyė oluŕ -håwa. 01/15 
g.+iŕśäŋiδ tüŕkmäniŋ  ŕαśimi nä'me inni śiδ ya‘ni oγlållaŕ  śowaDıŋıδ kä'n 
bōlυp tüŕkmän  ŕαśimläŕini öwe geçiŕśäŋiδ biδe eyė  bōluŕ, memnūn  śiδden. 
01/8 
g.+iyä' inni yāda gälmiyä', waxt geçiyä' onυ āytıp bōlmiyά. 03/35 
g.+iyä'ŕ gälini βeŕmiyä'llά  dā, waxtıŋda  βeŕmiyä'lläŕ gälini - waxt geçiyä'ŕ. 
01/97 
 

 
212
geple-: konuş-, söyle-. Stn Türk geple-. 
g.+βeŕśiŋ: gepleβeŕśin oγulcuq. 07/21 
 
gepleş-: konuş-, sohbet et-. St Trkm gepleş-. 
g. tüŕkmänçä gepleş. 01/9 
 
getiŕ-: a. St Trkm getir-, Az. gätir-, Doe/He. (Gu) getir-. 
g.+ännän dőş getiŕännän śōŕa, õnśoŋ āyttan śonŕa apaŕdılaŕ. 04/32 
g.+diläŕ õnśoŋ, üç gúnnän śonŕa dőş getiŕdiläŕ. 04/31 
g.+iyä'lläŕ bulaŕ gäliyä'lläŕ, giDíyä’lläŕ öyläŕinä ġatlama Bişiŕiyä'lläŕ; pośluq 
Bişiŕiyä'lläŕ; dőş getiŕiyä'lläŕ. 04/7 
g.+mäli oqiyp oqiyp onυ qaldıŕmalï ya da ōlmiyά, xūşa getiŕmäli. 10/55 
 
gėy-: a. bkz. giy-. St Trkm gey-, Az. gey-, Doe/He. (Gu) gey- . 
g.+diŕip dä'däläŕiniŋ gėyimini, dä'däläŕiniŋ kǒlāxlaŕınï, dä'däläŕiniŋ papaγını 
gėydiŕip bu tāyda śätiŕ śätiŕ śätiŕ ġoydï. 05/16 
g.+diŕiyä'lläŕ śünnät edip bu tayda δāD paŕçacıq gėydiŕiyä'lläŕ. 06/44 
 
gėyim: elbise, giysi. St Trkm geyim. 
g:+ini dä'däläŕiniŋ  gėyimini, dä'däläŕiniŋ  kǒlāxlaŕınï, dä'däläŕiniŋ papaγını 
gėydiŕip bu tāyda śätiŕ śätiŕ śätiŕ ġoydï. 05/16 
 
gėcä: gece. St Trkm gice, Az. gace. MK kéçe, EUT kiçä, Doe/He. (Gu) gēçä, kēçä, 
keçä, giçä, AG kiçä. 
g.+dä ŕamaδan āyda, āy oŕta olanna ōn dőŕdỉ gėcädä biŕ aydılıyan δāD. 08/21 
g.+śi ŕamaδan āyıŋ on dőŕdỉ gėcäśi. 08/27 
g.+śi biδde ŕamaδan āyı on dőŕdỉ gėcäśi şükŕ edíyä’lläŕ. 08/32 
 
gėt: bkz. git-. 
g.+ti etmädi, gėtti yoqaŕı. 05/11 
 
 

 
213
git-: a. St Trkm git-, Az. get-, Doe/He. (Gu) git-, MK kit-, ET ket-, EUT kit-, AG kit-
. 
g.+älläŕ onυ bu ġıyδlaŕ āytıp gälällä', toya gidälläŕ, olaŕï Daqı΄nıŕdï. 01/69 
g.+än śamíŕäcān gidän ġıyδ 02/11 
g.+äŕ ballim baqqaŕa gidäŕ 07/42 
g.+äŕ çaylï şekeŕä gidäŕ 07/43 
g.+äŕdi hocamanıŋ maşíni dőŕD dάnä maşíni daγ bāyıŕ gidäŕdi. 04/50 
g.+äŕdik böyük böyük ecäläŕ βeŕiŕ - ŏŕuśġat alıp giDäŕdik. 04/22 
g.+äyli oy otıŕma΄ yengäśi (yaγçaυqa?) gidäyli. 07/5 
g.+en śüyt, çőŕäγ naśıl alıp giden, axşam bōlυptı. 05/29 
g.+äŕ şahlan (ökeŕe?) gidäŕ 07/45 
g.+ip şol dä'mi şoŋ bä'şi şoŋa gidip gäldik. 06/22 
g.+iyä' o waxt oġlån alıp ġāçiyά gidiyä'. 03/32 
g.+iyä'  āyDıp  āyDıp feyδ alıp, feyδ alıp bíhūş  ōliyά, hāldan giDiyä' onï 
ġaldıŕmaγına bíŕi gäŕäk feyδ alıp xūşdan gidiyά. 10/53 
g.+iyä' bucúŕü biŕibiŕinä biŕibiŕinä' Daqıniyά gidiyä' dā. 10/41 
g.+iyä'läŕ õnśoŋ taqŕïban nä'me yeddi gún geçännän śōŕa,  ġatlamα Bíşiŕip, 
śāçaq edip māmaśınıŋ öyünä giDiyä'läŕ. 06/32 
g.+iyä'lläŕ bulaŕ gäliyä'lläŕ, giDíyä’lläŕ öyläŕinä ġatlama Bişiŕiyä'lläŕ; pośluq 
Bişiŕiyä'lläŕ; dőş getiŕiyä'lläŕ. 04/7 
g.+iyά  āyDıp  āyDıp feyδ alıp, feyδ alıp bíhūş  ōliyά, hāldan giDiyä' onï 
ġaldıŕmaγına bíŕi gäŕäk feyδ alıp xūşdan gidiyά. 10/53 
g.+iyάllάŕ õnśoŋ üç gúnnän gäliyä'llä; bu ġıyδï alıp giDiyάllάŕ. 04/11 
g. yó'ŕ git, diydi. 05/35 
g.+dim gitdim; şä'ŕdāŕa βaŕdım. 05/36 
g.+mäśin ohōm śadaqa tamām molannan śōŕa boşa gitmäśin díyip heŕ kime 
ŕuśäŕicik bilän üş, dőŕt dάnä ġantı ġoyiyάllάŕ içinä. 06/15 
g.+ti ohōm dä'mi biδ diyäm üç waqtά tüŕkmän ŕαśimläŕimiδiŋ biŕniçäği yitip 
gitti. 01/10 
g.+ti mυŋ qāqasï wäli gitti. 10/33 
g.+ti o da ayŕıldï, vefāt etti gitti o, wäli –göδlỉ āta. 10/35 
g.+ti śäŕwāδ alıp gitti mäni - śäŕwāδıŋ maşíni. 04/38 

 
214
g.+ti inni nä'me heŕ kim dä'mi õŋ yāləq ŕαśimläŕ yāddan çıqtï, gitti. 06/48 
g.+ti oqiyάllaŕ hämmäśi ayŕıldï -tamām ayŕıldï -oqïyanlaŕıŋ hämmäśi gitti. 
10/74 
g.+tilä' biδim oġlallaŕımıδï yaγınıŋ aşaγına ġoyυp biŕ śa‛at, ikki śa‛at ōnnon 
śōŕā öyä śalıp -ōnnon śōŕā çıxıp gittilä'. 05/27 
g.+tiläŕ  śäŕwāδıŋ  -şu  śäŕwāδ- ya‘ni ġoyυp  śäŕwāδıŋ  αlindän tutup alīp 
őldüŕmäγä gittiläŕ. 05/19 
g.+tim õnśoŋ gittim - hattā şä'ŕdāŕa, şä'ŕdāŕa gittim diydim ki: 05/30 
 
ginä: yine. St Trkm yene, Az. yenä. 
g. män de ginä ġoŕxtum. 05/15 
 
giŕ-: a. St Trkm gír-, Doe/He. (Gu) gir-. 
g.+iptiŕ õnśoŋ bu şonnan yaŋqı aydanım yāləq öyä giŕiptiŕ, bu dä'däśi yatıydı. 
05/20 
 
giy-: bkz. gey-.  
g.+iyä' tüŕkmän ġoymiyά –ġıyδï, tüŕkmäniŋ ġıyδlaŕï bőŕük giyiyä'. 01/32 
g.+iyäk mυγa da śāqçan diyyä'llä, bucúŕü bālıγa tikiyäk giyiyäk. 01/26 
g.+miş dämiŕi giymiş şaylanmış 10/8 
g.+miyä'ŕ cαwānlάŕ giymiyä'ŕ onï cαwānlάŕ giymiyä'ŕ onï; cαwānlάŕ inni yād 
bōldï. 01/28; 01/28 
 
giydiŕ-: a. St Trkm geydir-, Doe/He. (Gu) geydir-. 
g.+diläŕ altmış yaşınna  śadaqa edip ohōm köynäk giydiŕdiläŕ,  ġatlamα 
őŕttiläŕ. 06/2 
g.+iŕdik o ġıyδlaŕa tikip giydiŕiŕdik  01/34 
g.+iyä'lläŕ ohōm oġlana dä'mi täδä eyinbaş giydiŕiyä'lläŕ. 06/43 
g.+mä ālaca köynäk giydiŕmä, 04/13 
 
giycαk: giyecek. 

 
215
g.+ini: gälin bōlannan  śoŋ  āndaγïnï, -şol  ālın giycαğini-  āndaγïnï  ġoyïyά. 
01/37 
 
gœwún: gönül, kalp, ruh. St Trkm gövün, Az. könül, AG köŋül. 
g. onï göŕmäśäm gœwún biŕ xoştï diyyä'ŕ. 01/77 
g. gœwún biŕ xoştï 01/81;  01/83; 01/92 
g. gœwún biŕ coştï, diyyä'ŕ dā. 01/94 
g.+υm gœwnυm şuŋa ġoştï mi 02/13 
 
göŕ-: a. St Trkm gör-, Az. gör-, MK kör-, EUT kör-. 
g.+mäśäm onï göŕmäśäm gœwún biŕ xoştï diyyä'ŕ. 01/77 
g.+mäśäm onï göŕmäśäm yüŕœğim ġāşlï, diyyä'ŕ. 01/84 
g.+mäśäm onï göŕmäśäm yüŕeğim yaniyä'ŕ” diyyä'ŕ dā 01/85 
g.+mäśäm onï män göŕmäśäm 01/93