MühazirəLƏrin toplusu fənn müƏLLİMİ- I.ü. f d., Səmədov Sakit Müzəffər baki- 2022 Giriş

Marketinqin idarə edilməsində özəl brendlərin rolu



Metodologiya. Metodologiyada tədqiqat "ekran modeli olaraq" tərtib edilmişdir. "Modellər əvvəlki və ya indiki halda olduğu kimi skan edilməlidir. Çünki, onlar təsviretmə məqsədi daşıyan tədqiqat yanaşmalarıdır və tədqiqatın predmeti kimi, hadisə, fərd və s. şərtlər daxilində olduğu kimi müəyyən edilməlidir. Hansısa bir şəkildə dəyişdirmək və təsir etmək üçün də səy göstərilmir”. Tədqiqatda tarama modellə(keçmiş və ya indiki vəziyyəti mövcud olduğu kimi təsvir etmək məqsədi daşıyan tədqiqat yanaşmaları) birlikdə dərin müsahibə metodundan istifadə edilir.
Dərin müsahibə.

1. 
   Brend üçün rəqabəti necə müəyyənləşdirmək olar? Rəqiblərin qiymət siyasətini və artım potensialını müəyyən etməklə. Firma ölkənin bazarı yaradan ən dəyərli brendi olmaqla və s.
   
2. 
   Vacib hesab edirsinizmi? Əvvəllər özəl brendlərə milli brendlərin ucuz imitasiyası kimi baxılırdı və bu fikir indi tamamilə dəyişdi. Şəxsi etiketli məhsullarda, pərakəndə məhsul yaradılmasından marketinqinə qədər hər mərhələdə bütün məsuliyyəti öz üzərinə götürür. Bu da özəl brendi rəqabət üstünlüyü yaratmaqda vacib edir.
   
3. 
   Niyə şirkətinizdə satılan məhsullarda özəl etiket tətbiqi var?
   
4. 
   Məhsul portfelimizin yaradılmasında əsas meyar yüksək keyfiyyət və aşağı qiymətdir. Bu kontekstdə özəl etiketli məhsullar hər cəhətdən brend məhsullardan daha yaxşı üstünlüklər təmin edir. Şirkətimiz ən azı bazar lideri brendlı məhsullar təklif edir və müştərilərin üzərinə reklam və promosyon xərclər qoyulmuq. Əsas məqsədimiz aşağı qiymətli özəl brendləri rəqabət qabiliyyətli keyfiyyətlə təqdim etməkdir.
   

3. 
   Şəxsi brend yaratmaq üçün başqa səbəblər varmı?
   

Şəxsi brend yaratmağın başqa bir səbəbi müştəri loyallığı və daimiliyini təmin etməkdir. Bundan əlavə, bu məhsulların mənfəət marjası brend məhsullardan daha yüksəkdir. Xüsusilə də məhsulun keyfiyyətinə nəzarət və özəl etiketli məhsullara qiymət nəzarətinin daha asan idarə olunmasıdır.

4. 
   Neçə özəl etiketli məhsulunuz var?
   

Hansı məhsul kateqoriyalarında? Hansılarına diqqət yetirirsiniz? Niyə? Hazırda qida və qeyri-ərzaq məhsulları kateqoriyalarında 500-dən çox özəl etiket brendli məhsullar var. İstehlakçıların gündəlik əsas ehtiyaclarını ödəmək məhsullarda özəl brendlərə diqqət yetirilir. Kosmetika və şəxsi qulluq məhsulların aşağı satış həcmi bu məhsul qruplarına daha diqqət yetirməyə səbəb olur.

Cədvəl 5.4 Rəqabəti müəyyənləşdirməyin yolları
Ümumi strategiya	Zəruri bacarıqlar, resurslar	Ümumi təşkilatın tələbləri
Ümumi xərc rəhbərliyi	Davamlı kapital qoyuluşu və kapitala çıxış; Proses mühəndisliyi bacarıqları; İntensiv işçi qüvvəsi müşahidə edilməlidir; İstehsalın asanlığı üçün dizayn edilmiş məhsullar; Aşağı məsrəflərin paylanması sistemi.	Xərclərə ciddi nəzarət; Tez-tez ətraflı nəzarət və hesabat; Strukturlaşdırılmış təşkilat və məsuliyyətlər; Dəqiq məqsədlər üçün stimulların formlaşması.
Fərqlən-dirmə	Güclü marketinq bacarıqları; Məhsul mühəndisliyi; Yaradıcılıq qabiliyyəti; Güclü tədqiqat bacarıqları; Keyfiyyət və ya texnologiya; Rəhbərlikdən əldə edilmiş korporativ reputasiya; Sənayedə uzunmüddətli təcrübə; Unikal bacarıqların birləşməsi; Kanallarla güclü tərəfdaşlıq.	Ar-Ge məhsulun inkişaf və marketinq funksiyaları arasında güclü koordinasiya; Rəqəm ölçüləri əvəzinə, subyektiv tədbirlər və stimullar; Yüksək ixtisaslı işçilər, alimlər və ya yaradıcı insanları cəlb edəcək rahat və xoş mühit.
Fikirlər	Yuxarıda göstərilən siyasətlərdən, konkret strateji məqsədə yönəlmiş birləşmə	Yuxarıda göstərilən siyasətlərdən, konkret strateji məqsədə yönləndirilmiş birləşmə

5. 
   Şirkətiniz üçün özəl etiketdən istifadə etməyin üstünlükləri və mənfi cəhətləri hansılardır?
   

Şəxsi etiketdən istifadənin dezavantajı, məhsulu müştəriyə təqdim edəndən, satın alana qədər olan prosesdir. Şəxsi brend üzrə təlim keçmiş kadrlar bu baxımdan çox vacibdir. Üstünlük kimi keyfiyyət və qiymətin müəyyən edilməsində müştərinin o məhsulu almaq üçün mağazamıza üstünlük verməsi kimi müstəqillik əsas məqsəd altında müəyyən edilə bilər. Bundan əlavə, müştərilər tərəfindən alınan məhsul etiketi oxuyub, və bu sahədə tanınan firmaların bu məhsulları istehsal etdiyini görür, güvənir varlıq hissini inkişaf etdirir.

6. 
   Şəxsi brendlərdən istifadənin rəqabət effektləri hansılardır? Reklam xərcləri və brendləşdirmə xərcləri səbəbindən brendlərin lazımsız xərcləri təəssüf ki, bu, məhsulun qiymətində, özünü göstərir. Özəl brendlər ciddi dövriyyəyə çatır və böyük bazar payına malik olmaq, ona rəqabət üstünlüyü verir. İstehlakçılar üçün iqtisadi qiymət üstünlüyü, onun ödədiyi pulu, aldığı fayda ilə müqayisə etdiyi alış üçün cəlbedici alternativdir. Eyni anda eyni məhsulu yenidən almağa cəhd etmək mümkündür. Şəxsi etiketli məhsuldan məmnun qalaraq daha sadiq müştərilər əldə etmək olur.
   
7. 
   Özəl brendin satınalma prosesi haqqında məlumat verə bilərsiniz? Brendlər haqqında nə demək olar? Hər hansı sərmayə qoymusunuz? Şəxsi etiketli məhsullarda sistemə görə sadəlik üstünlük təşkil edir. Satınalma müqavilələri mərkəzi satınalma vahidi tərəfindən müəyyən edilmiş şirkətlərə sifarişlər verilir ki, bu, regional satınalma bölmələri tərəfindən həyata keçirilir. Müqavilə istehsalçısı şirkətlərin inhisarda olmaması üçün istehsal əsasən müxtəlif şirkətlərə verilir. İstehsal və keyfiyyətə nəzarət edilir, keyfiyyətin davamlı olması da hər zaman təmin edilməlidir və edilir. Rayon çərçivəsində alqı-satqı sifarişlər, daha sonra regional anbar logistikası ilə ölkə daxilində həmin bölgələrə aid mağazalara bölmələr tərəfindən göndərilir.
   
8. 
   Şəxsi etiketli məhsulların gələcək strategiyada yeri nədir? Mağazalarda satılan bütün məhsullar məhsul xüsusiyyətlərinə görə özəl brendlər olması təbii ki, hələlik mümkün deyil, bu məzənnənin maksimum səviyyədə saxlanılması əsas məqsəddir.
   
9. 
   Şəxsi brendlərin mövqeləşdirmə strategiyaları hansılardır? Brendin yerləşdirilməsi, mərkəzi satınalma bölməsi və regional general tərəfindən menecerlərin cəlb olunduğu proses zamanı müəyyən edilir. Brendlərin mövqeləşdirmədə əsas xüsusiyyəti qablaşdırma və adlandırmadır. Bu şəkildə istehlakçı qavrayışı daha asan təsirlənə bilər. Daxili yerləşdirmə bazarında məhsullar brend məhsullarla yan-yana göstərilir və müştərilərin əsas qavrayışının qiymət fərqi olması təmin edilir.
   
10. 
    Şəxsi brendin qiymət və tanıtım siyasəti haqqında nə demək olar? Şəxsi brendli məhsulları brend məhsullardan 15-45% aşağı qiymətə malikdir. İstehsal daxilolmaları çox artmadığı təqdirdə məhsulların qiymətində çox dəyişiklik olmaz.
    
11. 
    Şəxsi brendin inkişaf tendensiyası necə tapılır? Gələcəkdə özəl brend vəziyyətlə bağlı proqnozlar necədir? Özəl brendlərin inkişafı inkişaf etmiş qərb ölkələrilə müqayisədə hələ də yenidir. Gələcəkdə inkişaf tendensiyası, xeyli artacaqdır. Özəl brendlər gələcəkdə istehsalçıya, istehlakçıya həm də təchizatçıya verdiyi üstünlüklər sayəsində yüksək olan bazar payını daha da artıracaqdır.
    

2.