MühazirəLƏrin toplusu fənn müƏLLİMİ- I.ü. f d., Səmədov Sakit Müzəffər baki- 2022 Giriş

İxtisaslaşma: ğöstərilən səylər nəticəsində məhsul xəttinin genişliyi, hədəf müştəri qrupları və xidmət edilən coğrafi bazarlar baxımından cəmləmə dərəcəsi.
Brendin tanınması: qiymət və digər dəyişənlərə görə rəqabətdən daha çox brendin tanınması üçün göstərilən səylərin dərəcəsi. Brendin tanınması üçün reklamın, satış gücünün və digər vasitələrin yaradılması.
Pull(müştərilər hansı məhsul və ya xidməti almaq istədiklərini bilir. Bu tətbiqin ən yaxşı nümunəsi onlayn alış-veriş saytlarıdır) və push(bilbord reklamları(iriölçülü reklam elanlarının yerləşdirilməsi üçün nəzərdə tutulan müstəqil konstruksiya), televiziya reklamları, broşür paylamaları və s.): məhsulun satışında paylama kanallarından dəstək almaqla deyil, birbaşa son istehlakçıya brendin tanınmasına nail olmaq səyi.
Kanal seçimi: korporativ kanallardan tutmuş, geniş çeşiddə məhsulların satıldığı ixtisaslaşmış mağazalara qədər paylama kanallarının seçimi.
Məhsulun keyfiyyəti: xammal, spesifikasiyalar, tolerantlıqlara(dözümlülük) riayət, xüsusiyyətlər və s. baxımından məhsulun keyfiyyət səviyyəsi.
Texnoloji liderlik: texnoloji təcrübələri izləmək və ya təqlid etməkdənsə, texnoloji liderliyə sərf olunan səy dərəcəsi. Bir təşkilatın texnoloji lider olmasına baxmayaraq, şüurlu şəkildə keyfiyyətli məhsul istehsal edə bilməyəcəyini dərk etmək. Keyfiyyət və texnoloji liderlik həmişə birlikdə olmaya bilər.

• 
  Şaquli inteqrasiya: təşkilatda məcburi paylanmaya, məxsus və qeyri-mümkün pərakəndə satış məntəqələrinə, daxili xidmət şəbəkəsinə və s. daxil olmaqla, qəbul edilmiş irəli və geri inteqrasiya səviyyəsində əks olunan əlavə dəyərin həcmi.
  
• 
  Xərc mövqeyi: xərcləri minimuma endirəcək qurğu və avadanlıqlara investisiya qoymaqla istehsal və paylamada aşağı qiymətli mövqe əldə edilməsinə göstərilən səylərin dərəcəsi.
  
• 
  Xidmət: məhsul çeşidinin mühəndislik yardımı, daxili xidmət şəbəkəsi, kreditlərin verilməsi kimi köməkçi xidmətlərin təqdimetmə dərəcəsi. Strategiyanın bu aspekti şaquli inteqrasiyasının bir hissəsi kimi nəzərdən keçirilməlidir. Analitik məqsəd üçün onlar bir-birindən fərqləndirilməlidir.
  

• 
  Qiymət siyasəti: Bazarda nisbi qiymət mövqeyi çox vaxt maya dəyəri və məhsulun keyfiyyəti kimi digər dəyişənlərlə əlaqələndirilir. Lakin, qiymət öz həllini tapmalı olan fərqli bir strateji dəyişəndir.
  
• 
  Effektivlik: maliyyə və kommunikasiya effektivliyinin ölçüsüdür.
  
• 
  Baş şirkətlə əlaqələr: bölmə və onun əsas təşkilatı arasındakı əlaqələrə əsaslanan davranışına dair tələblərdir.
  
• 
  Öz dövlətilə qəbul edən ölkədəki dövlətlə münasibətlər: beynəlxalq sektorlarda qurumun öz dövlətilə, fəaliyyət göstərdiyi xarici ölkənin dövlətilə inkişaf etdirdiyi və ya tabe olduğu münasibətlərdir.
  

Rəqabət strategiyası təşkilatın bazarda uğurla rəqabət aparmaq üçün lazım olan məqsədlərə çatmaq xəttinin müəyyən edilməsidir. Bu strategiyalar rəqiblərin, işçilərin, təchizatçıların və müştərilərin hərəkətlərinə uyğun dəyişdirilə biləcəkqədər çevik olmalıdır. Bu çeviklik strategiyanı rəqabətli edir, şirkət qeyri-müəyyənlik və dəyişən şərtlər qarşısında reaktiv olmaqdansa proaktiv olur.
Rəqabət strategiyasına təsir edən amillər. Rəqabət strategiyasının yaradılması və işlənib hazırlanması, firmanın necə hərəkət etməli, məqsədi nə olmalıdır və məqsədə nail olmaq üçün hansı siyasətə ehtiyac olduğuna dair ümumi formulun işlənib hazırlanmasıdır.
Şəkil 6.1-də rəqabət strategiyasının nail olmağa çalışdığı nəticə və məqsədlərə nail olmaq üçün həyata keçirdiyi alətlər və ya siyasət göstərilir. Maykl Porterin “Rəqabət strategiyasının çarxı” adlandırdığı bu yanaşma firmanın rəqabət strategiyasının əsas məqamlarını özündə birləşdirir. Burada çarxın mərkəzində firmanın rəqabət üslubu və məqsədləri, çarxın barmaqları firmanın bu məqsədlərə çatması üçün istifadə etdiyi siyasəti göstərir. Çarxın barmaqları siyasət mərkəzdən hərəkət etməli, hədəflər xaricə yönəlməli və bir-biri ilə əlaqəli olmalıdır. Əks halda çarx dönməyəcəkdir.