Mundarija kirish: Fransiya va O'zbekiston o'rtasidagi xalqoro iqtisodiy hamkorlik O‘zbekiston va Fransiyani tarixiy do‘stlik va o‘zaro hurmat rishtalari Oʻzbekiston Fransiya

Toʻrtinchidan, oʻzaro aloqalarda madaniy-gumanitar hamkorlik alohida oʻrin 
tutadi. Bu sohadagi munosabatlar doirasida Fransiya vakillari Samarqanddagi 
“Sharq taronalari” xalqaro festivalida muntazam qatnashmoqda. Samarqand va 
Lion, Xiva hamda Versal, Buxoro va Ruey-Malmezon birodarlashgan shaharlardir. 
Taʼlim va fan, ayniqsa, Oʻzbekistonning oʻquv dargohlarida fransuz tili va 
adabiyotini oʻrganish borasida Fransiya bilan hamkorlik muvaffaqiyat bilan 
rivojlanayotgani kuzatilmoqda. 
Ayni paytda respublikadagi 1260 ta maktabdagi 300 mingdan ziyod oʻquvchilarga, 
kollej va litseylarda, shuningdek, 8 ta oliy oʻquv yurtida fransuz tili oʻrgatilmoqda. 
Nemis tili bilan bir qatorda, fransuz tili yurtimiz taʼlim muassasalarida 
oʻqitilayotgan ikkinchi (ingliz tilidan keyin) eng ommabop til sanaladi.Fransiyada 
1988 yilda asos solingan Temuriylar davri sanʼati va tarixini oʻrganish boʻyicha 
uyushma hamda 2004 yilda tashkil topgan “Avitsenna-Fransiya” assotsiatsiyasi 
faoliyat olib bormoqda.Qolaversa, Toshkentda fransuz adabiyotining 8 mingdan 
ortiq nomdagi fondini oʻzida jamlagan boy kutubxonaga ega “Fransuz Alyansi” 
ishlayapti. Ushbu tashkilot fransuz tilini oʻrganish istagida boʻlganlar uchun kurslar 
oʻtkazadi.Beshinchidan, oxirgi paytlarda turizm sohasidagi hamkorlikning sezilarli 
darajada kuchaygani ikki davlat fuqarolarining oʻzaro sayohatlari oʻsishiga olib 
keldi. Fransiya senatori A. Rishar qayd etganidek, “Oʻzbekistonning boy madaniy 
merosini inobatga olsak, sayyohlik sohasidagi hamkorlik muhim yoʻnalish boʻlib 
qoladi”.Maʼlumot sifatida keltirib oʻtish oʻrinliki, 2016 yildan 2017 yilgacha 
boʻlgan davrda Oʻzbekistonga tashrif buyurgan sayyohlar soni 4,8 mingdan 5,7 
ming kishiga yetdi. Joriy yilning 8 oyida esa bu koʻrsatkich 9,1 ming nafarni tashkil 
qildi. Bir necha kun avval Prezidentimiz Farmoni bilan Fransiya fuqarolari uchun 
vizasiz kirish tartibi joriy etildi va u 5 oktyabrdan kuchga kirdi.Oʻzbekiston 
Prezidentining Parijda YUNESKO rahbariyati, Fransiya Senati Raisi va 
mamlakatning eng yirik kompaniyalari vakillari bilan oʻtkazgan muzokaralari 
samarali boʻlib, bu oʻzbek — fransuz hamkorligini rivojlantirishning strategik 
ahamiyati muhim ekanidan dalolatdir.Xalqaro maydonda tobora yuksak siyosiy 
mavqega ega boʻlib borayotgan Oʻzbekiston va Fransiya oʻrtasidagi oʻzaro 
manfaatli aloqalarni yanada mustahkamlash Yevropa ittifoqi bilan munosabatlarni 
shakllantirishda ham muhim rol oʻynaydi. Shuningdek, ikki tomonlama hamkorlik 
mintaqaviy mojarolar, jumladan, afgʻon masalasini hal qilish, Oʻzbekiston 
Respublikasining ichki va tashqi siyosatini modernizatsiyalashda kuchli turtki 
beradi.Bugungi kunda mamlakatlarimiz oʻrtasidagi ikki tomonlama munosabatlarda 
siyosiy, savdo-iqtisodiy, transport va kommunikatsiya, moliyaviy hamda 
sarmoyaviy, ilmiy-texnikaviy, madaniy-gumanitar aloqalarni rivojlantirish muhim 
ustuvor yoʻnalishlardan hisoblanadi. Shuningdek, bu aloqalar mintaqaviy 

---

20 
xavfsizlikni mustahkamlash boʻyicha qator sohalarda oʻzaro manfaatli hamkorlikni 
faollashtiradi.Umuman olganda, Fransiya tajribasi va salohiyatini oʻrganish 
mamlakatimizda ijtimoiy-iqtisodiy yoʻnalishda ustuvor loyihalarni amalga 
yuksaltirish, taʼlim tizimi sifatini yuksaltirish, iqtisodiyotni sanoat va texnologik 
jihatdan modernizatsiyalash hamda uning tarkibiy jihatdan diversifikatsiyalashga 
yaqindan koʻmak beradi. 
Fransiya tomoni oʻzbek — fransuz oʻrtasidagi koʻp qirrali hamkorlikni sifat 
jihatidan yangi darajaga koʻtarishga tayyorligini bildirdi. Fransiyalik 
mutaxassislarning fikricha, ayni paytda mazkur davlat Markaziy Osiyo mintaqasi 
mamlakatlari, avvalambor, dinamik oʻzgarishlarni amalga oshirayotgan Oʻzbekiston 
bilan munosabatlarni faollashtirish uchun qulay sharoitga ega. 
5-rasm 
Rasmiy Parij uchun strategik ahamiyatga ega boʻlgan masalalar, yaʼni dunyoning 
yetakchi davlatlari rahbarlari bilan aloqalarni izchil olib borish, global muammolarni 
va jahonning boshqa mintaqalaridagi nizolarni hal qilishda fransuz rahbariyati saʼy-
harakatlarni kuchaytirmoqda. Fransiyaning hozirgi hukumati xalqaro terrorizm va 
radikalizmga qarshi kurashni mamlakat tashqi siyosatining ustuvor yoʻnalishlaridan 
biri, deb hisoblaydi. Oʻzbekistonning mazkur jabhadagi muvaffaqiyatli tajribasi 
yurtimiz bilan hamkorlikni rivojlantirishda rasmiy Parijning qiziqishlari yuqoriligini 
koʻrsatadi.Markaziy Osiyo soʻnggi yillarda geografik joylashuvi tufayli Yevropani 
Osiyo bilan bogʻlovchi yoʻlakka aylandi. Boy tabiiy resurslar va yuqori darajadagi 
insoniy salohiyatga ega mintaqa Fransiya uchun ham jozibali boʻlib boryapti. 

---

21 
Bundan tashqari, Markaziy Osiyo mamlakatlari iqtisodiy oʻsishi (oʻrtacha 3,5 
foizda), shuningdek, qoʻshni davlatlar oʻrtasidagi ijobiy muhit fransuz biznesi 
hamda “nou-xau”lar uchun katta imkoniyat yaratadi.Rasmiy Parijga koʻra, 
Oʻzbekistonning Markaziy Osiyo mamlakatlari bilan konstruktiv va yaxshi 
qoʻshnichilikka asoslangan siyosati fransuz tashqi siyosatiga muvofiq tarzda, 
mintaqada yanada ijobiy muhitni yaratishga imkon beradi.Har ikki mamlakatda olib 
borilayotgan islohotlar jarayoni yangi bosqichda nafaqat oʻzbek — fransuz, balki 
Oʻzbekiston va Yevropa ittifoqi strategik hamkorligining koʻp qirrali 
munosabatlarini tatbiq qilish uchun yangi imkoniyatlar ochadi.Shu oʻrinda 
poytaxtimizda Yevropa tiklanish va taraqqiyot banki faoliyatining qayta yoʻlga 
qoʻyilishi bejiz emasligini aytish kerak. Chunki qisqa vaqt ichida YETTB 
Oʻzbekiston uchun 2018 — 2023 yillarga moʻljallangan yangi strategiyani qabul 
qildi. Bu dastur ochiq, integratsiyalashgan va eksportga yoʻnaltirilgan iqtisodiyotni 
koʻzda tutadi.Nainki Yevropada, balki butun dunyoda eng yuqori texnologiyalarga 
ega Fransiya bilan siyosiy, savdo-iqtisodiy va madaniy-gumanitar aloqalarni yanada 
rivojlantirish Oʻzbekistonning xalqaro maqomini hamda obroʻsini oshirish, yuqori 
sifatli investitsiyalar va ilgʻor texnologiyalarni jalb qilish, sayyohlar oqimini 
koʻpaytirish imkonini beradi. Shuningdek, oʻzbek mahsulotlarini ushbu mamlakatga 
eksport qilish imkoniyatini kengaytiradi. Rasmiy Parij shunday aniq tasavvurga 
egaki, barqaror, jadal rivojlanayotgan Oʻzbekiston Fransiya yoki Yevropa ittifoqi 
uchungina emas, butun xalqaro hamjamiyat uchun uzoq muddatli strategik sherik 
boʻla oladi.