Mundarija kirish I bob. Yosh futbolchilarni tayyorlashda ilmiy izlanishlar

13-14 yoshli futbolchilarning qo’lkuchi bo’ymcha topshirgan test natijalari (Paxtakor)

F.I.O.	Test mashqlari
	Turnikda tortilish	To’pni ikki qo’llab otish
Axmedov O.	8	11
Amirov S.	7	11
Valixonov M.	6	8
Doniyorov S.	6	10
Dadaboyev X.	7	11
Komilov R.	8	10
Karimov F.	7	9
Luryan S.	6	9
Modilov A.	5	7
Sanayev U.	6	12
Xoshimov J.	8	9

Jadvaldan shug’ullanuvchilarning turnika tortilishda o’rtacha ko’rsatkich 7 tani, to’pni ikki qo’llab uzoqqa otishda o’rtacha ko’rsatkich 12 metrni tashkil etdi. Bu ko’rsatkichlar yosh futbolchilarning mashg’ulotlarda qo’l kuchi, gavda mushaklarning rivojlantirmasliklardan dalolat beradi.

Zamonaviy futbol o’yini esa futbolchilarning umumiy gavda mushaklari rivojlangan bo’lishini talab etadi.
Yosh futbolchilar bilan olib boriladigan mashg’ulotlarda asosan og’irligi kamroq yuk bilan katta tezlikda bajarilishini murabbiylar e’tirof etishadi. Bunda yosh futbolchilar (13-14-15 yosh) tana og’irligining 50% ga teng bo’lgan og’irlik bilan bajariladigan mashqlarni bajarishlari mumkin.
Yosh – o’spirin futbolchilarning kuch imkoniyatlari umumiy darajasini oshirish uchun ko’proq takroriy zo’r berish metodi ko’p qo’llaniladi. Bu metodda muskulning nisbatan ko’p ishlashi moda almashinuvini anchagina yaxshilaydi. Takroriy zo’r berish metodida katta va o’rtacha katta qarshiliklar bilan bajariladigan mashqlardar foydalaniladi. Agar yosh futbolchining kuchi mashg’ulotlar jarayonida xarakatlarni 8-12 martadan ko’proq bajara oladigan darajada ortsa, mashqlarni 4-7 marta bajarishga imkon beradigan darajaga qadar murakkablashtirish lozim.
11-12 yoshda yumshoq cho’ziluvchi rezina, gantellar, tiqma koptoklar, shuningdek juft-juft bo’lib bajariladigan kuch mashqlari, uzunlikka va balandlikka sakrash, mashqlari qo’llaniladi. Oyoqlar va gavdaning yoziladigan mushaklarini portlovchi kuchini rivojlantirish uchun zo’riqtirish shart emas, chunki ular birdan yugurish, sakrashlarda namoyon bo’lib. Minimal vaqtda ancha kuchlanishga ega bo’ladi. Yosh futbolchilarda kuchini rivojlantirish uchun murabbiylar quyidagi tavsiyalarni berishadi.
- kuchni rivojlantirish va mushaklarni bo’shashtirish mashqlarini almashtirib turish;
- mashqlarni quyidagi izchillikda bajarish ; qo’l, yelka, gavda va oyoqlar kuchini rivojlantirish mashqlari.
- mashqlar oralig’ida nafasni rostlash, yetarlicha kuch nagruzkasi xajmiga qarab 1 minutdan 2,5 minutgacha bo’lishi kerak.