N. O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi

Pnevmatik yuk tashuvchi qurilmalarni
hisoblash

Truboprovodlarda yuk harakatlanishi uchun havo tezligi kritik tezlikdan katta bo‘lishi kerak:
Vh = (1,25...2,5K (221)
Tashilayotgan yuk xususiyatlariga qarab
v_h = (10...25), m/s (222)
olinadi.
Truboprovodlarda harakatlanayotgan yuk tezligi v_yuk= =(0,65...0,85) v_h olinadi. Truboprovodlarda havo tezligi qancha yuqori bo‘lsa, truboprovoddagi havo-yuk aralashmasida yuk massasi koeffitsienti shuncha ko‘p bo‘ladi.
Aralashmadagi yuk massasi koeffitsienti quyidagicha aniq- lanadi:
^ = 3600 Q^ . p_h ’ ⁽²²³⁾
bu yerda: Q — konveyer unumdorligi, t/soat; V_h — harakatdagi havo hajmi, m³/s;p_h — havo zichligi, t/m³ (p_h= 0,00124 t/m³);
Havo so‘ruvchi qurilmalarda havo-yuk aralashmasining konsentratsiya koeffitsienti p =3...3,5.
Havo haydovchi qurilmalardagi konsentratsiya koeffitsienti д = 40...75.

132-rasm. Havo haydovchi pnevmatik qurilma.
187
Qurilma truboprovodlarining diametri (m) quyidagicha
aniqlanadi:
(224)
Havo haydovchi nasos quvvati
P =P_tK> (225)
bu yerda: p_t — umumiy (to‘liq) bosim, kPa.
Havo so‘ruvchi qurilmalarda
Pt ^{= 125}Lp v + P m ⁺ Pp ^{+ £(}Pk ⁺ Pr ⁺ P f⁾] ⁽²²⁶⁾
bu yerda: p_v — truboprovodga yukni kiritishdagi qarshilikni yengishga sarf bo‘ladigan havo bosimi; p_m — truboprovodda havo va materialni aralashtirishga sarf bo‘ladigan havo bosimi; P_p — havo va yukni vertikal yo‘nalishda tashishga sarf bo‘ladigan havo bosimi; p_k — tirsaklardagi qarshilikni yengishga sarfbo‘ladigan havo bosimi; p — yuk to‘plagichdagi qarshilikni yengishga sarfbo‘ladigan havo bosimi; p_f — filtrdagi qarshilikni yengishga sarf bo‘ladigan havo bosimi.
p_v = 0,0625u² (10 + 0,5p), (227)
p_m = 0,0625u^ (^dL) -(1 + KM )(0,0125 + ⁰⁰⁰¹¹) (228) bu yerda: d — truboprovod diametri, m; I — gorizontal tekislikdagi uzunlik, m; H — balandlik, m.
X=0,45...0,24 olinadi.
v = 15...25 m/s;
Pp = 1,224H (1 + p);
p _k = 0,116 Qu ^;
p_r = 2 kPa;
p = 1 kPa.
Havo nasosi dvigatelining quvvati (kW)
^Pdv = P, (229)
// — yuritmaning foydali ish koeffitsienti (// =0,65...0,85).
188