Nashrga tayyorlash markazi k. B. Us mo nov

N < N ., _t
ctl cu
Ko'p keskichli tokarlik dastgohlari va yarim aviomatlarda. agrcgatli, ko‘p maqsadli dastgohlarda bir etnas, bir necha asboblar ishlaydi, bu esa asbobdan foydalanish bilan bog‘liq ehiqitnlarni ko‘paytiradi.. Shuning uchun ko‘p asbobli ishlov bcrishda kesisli rejinii elemenllari niaxsus usulda aniqlanadi.

2. 
   Kesish jarayonini optimallashtirish
   

Asbobning optimal isli rejimlarini aniqlash mashinasozlik sohasida niuhini texnik-iqtisodiy masala hisoblanadi. Mashinasozlik ishlab chiqarishining keng miqyosda avtomatlashuvi, raqatuli boshqarish programmasi bo'lgan dastgohlarning, avtomatik liniyalarning, ko‘p operatsiyali dastgohlarning qoMlanishi. sliu bih^in birga, odatda, kesib past Lshiov beriladigan yangi materiallarni keng foydalanish bilan mazkur vazifaning ahamivati yanada ortadi.
„Optimal“ so‘zi keng ma'noda ayrim ellcktivlik mezoni nuqtayi nazaridan eng yaxshi deg-m ma'noni anglatadi. Bundav izohlashda liar qanday asoslangan tizim optimal bo‘lib ehiqadi, chunki qandaydir tizinmi tanlashda uning qandaydir jihatdan boshqa tizimlarga nisbatan yaxshiroqligi anglanadi. Tanlash uchun oluigan mezonlar (optimallik mezonlari) liar xil bo‘lishi mumkin.
Hisoblab chiqilgan yoki tayinlangan turli kesish rejimlarini qo'llagan liolda metallarga kesib ishlov bcrilganda yetakchi omillar sifatida quvidagilar olinadi: tannarxning eng kam miqdori, bir smenada bajariladigan eng ko’p isli, ishlov uerilgan yuzalarning sifati va aniqligi, asbobning turg‘unlik davri. ishlov berilayotgan hududdagi harorat, o‘ng chekka kesish kuchini, asosiy yuritma elektr dvigateli quvvatidan to'liq foydalanish va liokazo. Turli ishlab chiqarish sharoillarida yuqorida tilga olingan omillar optimal­lashtirish mezonlari, ya'ni ekstremal yoki eng so'nggi che.gara qiymatlari hamda optimallashtirish mumkin bo‘lgan sharoitlar, chegaralarni aniqlaydigan cheklovchi omillar sifatida namoyon boMishi mumkin.
Metallarni kesisli nazariyasi rivojining ilk bosqichlarida olish mumkin bo‘lgan axborot hajmi cheklanganligi tufayli optimallik muayyan ma'noda ishlov bcrish jarayonini boshqarish muam- mosini hal qilishda hehki sezgi va tajriba asosida qabul qilingan. Hozirgi paytda kiritilayotgan axborot hajmi shunchalar ulkanki, mazkur axborotlarni muayyan bir qaror qabul qilish maqsadida qayta ishlash avtomatlashni joriy etmasdan t u rib mumkin emas. Optimal yechimni qabul qilish masalasini hal ctislida yana ham katta qivinchiliklar yuzaga kcladi.
Malcmalik programmalashlirishning ma/mimi chi/iqli yoki chi/iqli bo‘lmagan cheklashlar (tcnglik va icngsi/liklar) bilan belgilanadigan funksiyala ruing ko‘pgina ckslrcmumlarini lopish haqidagi masalani ha 1 clishning nazariya va usullaridan iboral. Malcmalik programmalashlirish masalalari ishlab chiqarish jarayonlarini loyihalash va boshqarish muanunolarini ha 1 elishda shu jumladan, kesish ja rayon in ing avtomallashlirilgan boshqaruvida va uning lexnologik layvorlanishini loyihalashda qo'llaniimoqda.
Kesib ishlov berish jarayonini oplimallashlirishda quyidagi asosiy bo‘limlar ajraliladi va ular malcmalik programmalash- lirishdagi modellarning an aiiaviy lasniliga mos keladi: 1) chiziqli programmalashlirish' bunda maqsadli funksiya (yoki oplimallash mezoni) chi/iqli' maqsadli limksiya ekstremumi izlanadigan ko‘plik esa lengsizliklarning chiziqli lengliklari lizimidan beriladi; 2) chiziqli bolJmagan programmalashlirish, bunda maqsadli funksiya va cheklashlar chiziqli cmas; 3) yaxlit sonli programmalash, bunda o’zgaruvchilarga yaxlil sonlilik sharli qo‘yiladi.
Kesish jarayonining oplimal boshqariluvchi paramelrlarini lanlash vazilasining malcmalik jihaldan qo‘yilishi chiziqli prog­rammalashlirish vazifasi sifalida quyidagilardan iboral:
min I c-k hi topish,
/=/
chcklashlarni bajarishda
a; >0. /='!,//
V /
j (/= 1,///),
bunda: n — boshqariluvchi paramctrlar yoki o zgaruvchilar soni: m — masalaning cheklashlar soni: a., va b. — konstantalar.
Kesish tczligiiii oplimallashtirish masalasini bo'ylama yo’nishda kesish rejimini hisoblash misolida ko‘rib chiqamiz. Bunda optimallik mezoni sifatida minimal bo'lgan asosiy texnologik ishlov berish vaqtini qabul qilamiz.
Tenglama /, = -4S- minimal bo’lishi uchun ko’payima nS maksimal qiymatga cga boMishi kcrak. Shuning uchun baholovchi sifatida
nS — max funksiya qabul qil in ish i mumkin.
Jarayonni boshqaruvchi parametrlar koelTilsiyenllari bilan darajali funksiyalar chcklashlarni tashkil etadi:
1) kcskichning kesish xususiyati