Navoiy innovatsiyalar instituti «tasdiqlayman»

Jan 
Batist Kolber (1619–1683 y.) 
hisoblanadi. 
U frantsuz qiroli Lyudovik XIV saroyida 
moliya superintendanti (vaziri) vazifasida 
ishlagan va faol proteksionistik siyosatni 
olib borgan. Keyinchalik J.B.Kolber olib 
borgan 
iqtisodiy 
siyosat 
va 
fransuz 
merkantilizmi 
kolbertizm 
deb atala boshladi. 
J.B.Kolberning asosiy g‘oyalari va ularning 
hayotga 
tatbiq 
etilishi 
quyidagicha 
tavsiflanadi: 
1)
Fransiya 
tashqi 
savdosini 
faollashtirishga har tomonlama ta’sir 
ko‘rsatdi; 
2)
tashqi bozorga tovar ishlab chiqarishni hisobga olgan holda 
manufaktura sanoatini rivojlantirishga imkoniyat yaratib berdi; 
Jan Batist Kolber (1619–1683 y.) 

---

135 
3)
proteksionistik tariflardan keng foydalangach, Fransiya 
bojxona siyosatini tartibga solish bilan faol shug‘ullandi; 
4)
manufaktura sanoati rivojlanishiga alohida e’tibor bergan 
holda, qishloq xo‘jaligining ancha orqada qolib ketishini keltirib 
chiqardi, ayniqsa, mamlakatdan don olib chiqishni noto‘g‘ri man etishi 
va mamlakatga erkin don olib kirishga ruxsat berishi natijasida 
dehqonchilikning qashshoqlashuviga olib keldi. 
Angliya merkantilizmining ancha yirik vakili
Uilyam 
Staffordning (1154–1612.) 
hayot faoliyati 
to‘g‘risidagi ma’lumotlar juda kam. Uning 
faqat 
boy 
savdogar 
oilasidan 
kelib 
chiqqanligi va “Bizning vatandoshlarning 
ba’zi bir shikoyatlarining qisqacha bayoni” 
asarini 
yozganligi 
ma’lum. 
Unda 
U.Stafford merkantilizm uchun xarakterli 
bo‘lgan quyidagi g‘oyalarni ilgari surgan: 
1)
muomalada buzilgan pullar emas, 
balki to‘la qimmatli pullar bo‘lishi kerak, 
chunki faqat ular tashqi tovar aylanmasida 
yaroqli hisoblanadi; 
2)
chetga xomashyo chiqarishni man etishni taklif etadi (keyin 
undan tayyor mahsulot ishlab chiqarilib yuqori bahoda Angliyaga qaytib 
kelmasin); 
3)
katta miqdordagi pulning chetga chiqib ketishiga yo‘l 
qo‘ymaslik uchun qimmatli xorijiy tovarlarni (zeb-ziynat buyumlari) 
iste’mol qilishni man etishni talab qilib chiqdi; 
4)
Angliyada ishlab chiqarilishi mumkin bo‘lgan tovarlarni 
mamlakatga olib kirishni to‘liq man etishni tavsiya etdi.