Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti norposhshaxon voxidova

3. "Inson - belgilar tizimi". Agar siz hisob-kitoblarni, chizmalarni, diagrammalarni
bajarishni, karta fayllarini saqlashni, turli xil ma’lumotlarni tizimlashtirishni,
dasturlash, iqtisod yoki statistika va boshqalarni qilishni xohlasangiz, siz "inson-
belgilar tizimi" turkumidagi kabi kasblar bilan tanishing. Ushbu turdagi kasblarning
aksariyati axborotni qayta ishlash bilan bog’liq.
"Inson- belgilar tizimi" turidagi ko’plab kasb vakillari uchun ish mavzusi:
ona tili yoki chet tillaridagi matnlar (muharrir, korrektor, yozuv mashinkasi,
xizmatchi, telegraf operatori, yozuv mashinkasi);
raqamlar, formulalar, jadvallar (dasturchi, EHM operatori, iqtisodchi, buxgalter,
statistik);
chizmalar, diagrammalar, xaritalar (dizayner, jarayon muhandisi, chizuvchi, nusxa
ko’chiruvchi, navigator, tekshiruvchi);
tovush signallari (radio operatori, stenograf, telefon operatori, ovoz muhandisi).
"Inson- belgilar tizimi" kasblarining psixologik talablari:
yaxshi EHM va mexanik xotira;
uzoq muddatli diqqatni jamlash qobiliyati.

---

4. "Inson-badiiy obraz". "Inson belgisi tizimi" turidagi ko’plab kasb vakillari
uchun ish mavzusi: badiiy obraz, uni qurish usullari. Ushbu sohadagi mutaxassislar
quyidagi tadbirlarni bajarishlari kerak:
san’at asarlarini yaratish, loyihalash (yozuvchi, rassom, bastakor, modeler, me’mor,
haykaltarosh, jurnalist, xoreograf);
namunaga ko’ra ko’paytirish, turli mahsulotlar ishlab chiqarish (zargar, restavrator,
naqqosh, musiqachi, aktyor, shkaf yasovchi);
ommaviy ishlab chiqarishda san’at asarlarini ko’paytirish (chinni rassomlik ustasi,
tosh va billur maydalagich, rassom, printer).
"Inson-badiiy obraz" kasblarining psixologik talablari:
badiiy qobiliyatlar; rivojlangan vizual idrok;
kuzatish, vizual xotira; vizual-xayoliy fikrlash; ijodiy tasavvur;
odamlarga yemoqional ta’sir ko’rsatishning psixologik qonuniyatlarini bilish.