O. E. Toshmurodov milliy kurashning nazariy asoslari

VIII Jahon chempionati 2011-yil 22-23-oktabr kunlari 
O‘zbekistonning Termiz shayrida o‘tkazilgan. Musobaqa erkaklar 
o‘rtasida sakkizta va qizlar o‘rtasida yettita vazn toifasida bo‘lib 
o‘tgan. 
 
№ 
Vazn 
toifasi 
Egallagan 
o‘rni 
Familiya Ismi 
Sharifi 
Davlati 
ERKAKLAR 
1 
60 kg 
1 
Chinbat Otgon
Mo‘g‘iliston
2 
Xudoyerov 
Abduraxmon
O‘zbekiston 
3 
Zeripov Gayratjan
Turkmaniston 
3 
Vaxdani Bexzad
Eron 
2 
66 kg 
1 
Kixara Keiichi
Yaponiya
2 
Dalirian Mostafa
Eron 
3 
Mallayev Zarifjon
O‘zbekiston 
3 
Maxmudov 
Arslonbek 
O‘zbekiston 
3 
73 kg 
1 
To‘rayev Sherali
O‘zbekiston 
2 
Abrayev Davlat
O‘zbekiston 
3 
Sobirov Faruxruz
Tojikiston 
3 
Davgadorj 
Munxbat 
Mo‘g‘iliston
4 
81 kg 
1 
Arslonov 
Shuxratjon 
O‘zbekiston 
2 
Djamshedi Izatullo 
Tojikiston 
3 
Bichklashvili 
Giorgi 
Gruziya 
3 
Iadze Giorgi
Gruziya 
5 
90 kg 
1 
Raxnamajozan 
Xojat 
Eron 
2 
Xolmamatov 
Sharof 
O‘zbekiston 
3 
Sobirov Parviz 
Tojikiston 
3 
Azizpur Moxsen
Eron 
6 
100 kg 
1 
Abduraxmonov 
Tojikiston 

---

31 
Muxam 
2 
Abdullayev 
Raxmatulli 
Tojikiston 
3 
Qo‘ldashev 
Ulug‘bek 
O‘zbekiston 
3 
Onishi Yuji
Yaponiya 
7 
+100 kg 
1 
Rudelson Gregori 
Isroil 
2 
Xosravinejad Said 
Eron 
3 
Kim Jongrul 
Koreya 
3 
Iliadis Dionisiy
Gretsiya 
8 
Mutloq 
1 
Tangriyev Abdullo
O‘zbekiston 
2 
Onishi Yuji
Yaponiya 
3 
Menglikulov 
Baxodir
O‘zbekiston 
3 
Xojat Raxnama
Eron 
AYOLLAR 
1 
48 kg 
1 
Dargent Tania
JAR 
2 
Kumlert Duangdar
Tailand
3 
Kubiyeva 
Muqaddas
O‘zbekiston 
3 
Tam Maxo Ka Fey 
Gonkong
2 
52 kg 
1 
Solongo 
Baatarsaykxa 
Mo‘g‘iliston 
2 
Oqbutayeva 
Shaxnoza 
O‘zbekiston 
3 
Muxamadiyeva 
Sayora 
O‘zbekiston 
3 
Suniana
Hindiston 
3 
57 kg 
1 
Nishanbayeva 
Sevara 
Qozog‘iston 
2 
Mustafayeva Juldiz O‘zbekiston 
3 
Lxagvaxuu 
Ochirpurev 
Mo‘g‘iliston 
3 
Aydog‘diyeva 
Madina
Turkmaniston 
4 
63 kg 
1 
Tserenadmid Tsend
Mo‘g‘iliston 
2 
Chimednorov 
Ganbold
Mo‘g‘iliston 
3 
Xrulenko Antonina
Ukraina 

---

32 
3 
Safarova Shoxista 
O‘zbekiston 
5 
70 kg 
1 
Ismatova Gulmira
O‘zbekiston 
2 
Yavkochdiyeva 
Nargiza
O‘zbekiston 
3 
Xorolsuren 
Munxmag
Mo‘g‘iliston 
3 
Azzaya Enxbat 
Mo‘g‘iliston 
6 
78 kg 
1 
Munxsetseg Otgon
Mo‘g‘iliston 
2 
Nyamtuya Nyamki
Mo‘g‘iliston 
3 
Xushbokova 
Kunduz
O‘zbekiston 
3 
Sveynpoul Andria 
JAR 
7 
+87 kg 
1 
Tserndxand 
Dorjgoto 
Mo‘g‘iliston 
2 
Mavlonova 
Mashxura 
O‘zbekiston 
3 
Kubayeva Shirin 
Turkmaniston 
3 
Joldasova Assiya 
Qozog‘iston
IX Jahon chempionati 2013-yil 14-15-dekabr kunlari 
Turkiyaning Stanbul shahrida o‘tkazilgan. Musobaqa erkaklar 
o‘rtasida yettita va qizlar o‘rtasida sakkizta vazn toifasida bo‘lib 
o‘tgan. 
 
№ 
Vazn 
toifasi 
Egallagan 
o‘rni 
Familiya Ismi Sharifi 
Davlati 
ERKAKLAR 
1 
60 kg 
1 
Vahdani Behzad
Eron 
2 
Doms’hs’hikov Igor
Ukraina
3 
Orazov Marat
Turkmaniston
3 
Phu Pham Minh 
Vetnam
2 
66 kg 
1 
Hudoyberdiyev 
Suhrob
O‘zbekiston 
2 
Boymurodov Ismoil
Tojikiston 
3 
Rahmani Ali
Eron 
3 
S’hyertyl Oleksiy
Ukraina 
3 
73 kg 
1 
Fayzulloyev Fayoz
O‘zbekiston 
2 
Naniyevi Alika
Gretsiya 
3 
Ghadimi Hadi
Eron 

---

33 
3 
Nobeas’hi Takeru 
Yaponiya 
4 
81 kg 
1 
Saidov Saidjalol
Tojikiston
2 
Saparov Bektosh
O‘zbekiston 
3 
Aminyar Yelyas
Avg‘oniston
3 
Ghaderi Mojtaba 
Eron 
5 
90 kg 
1 
Ustopiriyon 
Komronshoh Usto
Tojikiston
2 
Mohammadniya Ali
Eron 
3 
Bo‘riyev Zafar
O‘zbekiston 
3 
Iadze Giorgi 
Gretsiya 
6 
100 kg 
1 
Mazmanidis Tedore
Gretsiya 
2 
Rahnamajozan Hojat
Eron 
3 
Ahmadi 
Yekramuddin
Avg‘oniston
3 
Angelidis 
Thyeofilaktos 
Gretsiya 
7 
+100 kg 
1 
Yezeci Feyyaz
Turkiya 
2 
Abdurahmonov 
Muhammamurod
Tojikiston 
3 
Hisomiddinov 
Muhsin
O‘zbekiston 
3 
Hajipour Masood
Eron 
AYOLLAR 
1 
48 kg 
1 
Trang Dao Le Thu
Vetnam
2 
Zaripova Ayna
Turkmaniston
3 
Gulova Nodira
O‘zbekiston
3 
Vamattam Shesa 
Thomas 
AQSh 
2 
52 kg 
1 
Turk Merve 
Turkiya 
2 
Chen Chin-Ying 
Xitoy Taype 
3 
Iliadou Parthyena 
Gresiya 
3 
Karapetyan Yerjanik
Armaniston 
3 
57 kg 
1 
Jeong Yeun-Bi
Korea
2 
Nazarova Shohida
O‘zbekiston
3 
Hyeidari Soures’hjani 
Somayeh
Eron 
3 
Su Shih-Lin
Xitoy Taype 
4 
63 kg 
1 
Schlesinger Alicye 
Hyester Yelizabeth 
Isroil 

---

34 
2 
Akarsu Ozge 
Turkiya
3 
Hoang Nguyen Thi 
Vetnam 
3 
Incyedayi Dilara
Turkiya
5 
70 kg 
1 
Oner Muhriban 
Turkiya
2 
Lohova Mariya 
Turkmaniston
3 
Bidel Toktam 
Eron 
3 
Yelzem Gorgula
Turkiya
6 
78kg 
1 
Munkhtsetseg Otgon 
Mo‘g‘iliston 
2 
Esonova Maftuna 
O‘zbekiston
3 
Kurtosmanova 
Zarema 
Ukraina 
3 
Ozer Tugba 
Turkiya
7 
87 kg 
1 
Toprak Firdevs 
Turkiya
2 
Demir Bushra 
Turkiya
3 
Benival Pooja 
Hindiston 
3 
Bhullar Sudesh
Hindiston 
8 
+87 kg 
1 
Akbulut Sebile 
Turkiya
2 
Gachenko Kristina 
Ukraina 
3 
Temirova Dilfuza 
O‘zbekiston
3 
Sachdeva 
Deyepvenus 
Hindiston 
 
X Jahon chempionati 2015-yil 5-6-noyabr kunlari Eronning 
Xurramobod shahrida o‘tkazilgan. Musobaqa erkaklar o‘rtasida 
sakkizta-vazn toifasida bo‘lib o‘tgan. 
 
№ 
Vazn 
toifasi 
Egallagan 
o‘rni 
Familiya Ismi 
Sharifi 
Davlati 
ERKAKLAR 
1 
60kg 
1 
Ghanbar Ali 
Ghanbari
Eron 
2 
Rahmon Jumayev
O‘zbekiston 
3 
Ehsan Bahramian 
Hayat
Eron 
3 
Mirjon To‘htayev
O‘zbekiston 
2 
66kg 
1 
Maruf G‘aybullayev
O‘zbekiston 
2 
Abror Jabborov 
O‘zbekiston 
3 
Ghassem 
Nourizadeh 
Eron 

---

35 
3 
Marat Orazov
Turkmaniston 
3 
73kg 
1 
Davlat Abrayev 
O‘zbekiston 
2 
Hadi 
Ghadami
Eron 
3 
Nuryagdu Jepbarov 
Turkmaniston 
3 
Vecheslav 
Plamadeala 
Ruminiya 
4 
81kg 
1 
Temurhon To‘rayev 
O‘zbekiston 
2 
Ruslan Boltaev 
O‘zbekiston 
3 
Elyas Aliakbari 
Eron 
3 
Serdar Jummiyev 
Turkmaniston 
5 
90kg 
1 
Seyedaliasghar 
Mousavi 
Eron 
2 
Younes Valizadeh 
Eron 
3 
Giorgi Ladze 
Gruziya 
3 
Ihor Knysh 
Ukraina 
6 
100kg 
1 
Erkin Doniyorov 
O‘zbekiston 
2 
Moslem Nouri 
Eron 
3 
Vahid Nouri 
Eron 
3 
Vladyslav 
Zembitskyi 
Ukraina 
7 
+100 
kg 
1 
Muhsin 
Xisomiddinov 
O‘zbekiston
2 
Bekzod Karimov 
O‘zbekiston
3 
Hamid Gholi 
Eron 
3 
Jafar Pahlevani 
Eron 
8 
Mutloq 
1 
Ibragim Ghajar 
Eron 
2 
Byeongmin Park 
Koreya
3 
Grigore Baxan 
Moldava 
3 
Muhsin 
Xisomiddinov 
O‘zbekiston
 
 
 

---

36 
 
 
 
KURASHNI OMMAVIYLASHTIRISH BO‘YICHA AMALGA 
OSHIRILGAN ISHLAR 
 
 
 
30 
21 
14 
28 32 33 36 
60 
39 40 
JAHON CHEMPIONATLARIDA 
ISHTIROK ETGAN DAVLATLAR SONI 
XALQARO KURASH 
ASSOTSIATSIYASI 
TASHKIL QILINDI 
JAHON 
CHEMPIONAT-
LARI O'TKAZILDI 
XORIJIY TILLARDA 
KURASH BO'YICHA 
QO‘LLANMALAR 
CHOP ETILDI
KURASHNI 
OMMAVIYLASHTIRISH 
BO'YICHA 
UCHRASHUVLAR VA 
MUZOKARALAR OLIB 
BORILDI

---

37 
Mavzuni takomillashtirish uchun savollar va topshiriqlar 
 
1. Milliy kurash necha yillik tarixga ega. 
2. “Oynoma” asarida qanaqa ma’lumotlar berilgan 
3. Ibn Sinoning jismoniy tarbiya haqidagi fikrlarini bayon 
qiling 
4. Alisher Navoiyning kurash haqidagi fikrlarini bayon qiling 
5. Xalq og‘zaki ijodida kurash qanday ta’riflangan 
6. Xalq bahodirlari haqida ma’lumot bering
7.Birinchi kurash maktabi qachon ochilgan? 
8. Ilmiyamin Ilimbuva kim? 
9. Milliy kurashning yangi qonun-qoidalari qachon kim 
tomonidan ishlab chiqilgan? 
10. Kurash Xalqaro Assotsiatsiyasi (KXA) tuzilmasini 
tushuntirib bering. 
11. Kurash Xalqaro Assotsiatsiyasi Faxriy prezidentlari 
kimlar? 
12. Xalqaro “Kurash” Assotsiatsiyasini qo‘llab-quvvatlash 
to‘g‘risida 
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining farmoni 
nechanchi yil qabul qilindi? 
13 Dunyoda milliy kurashni ommaviylashtirish maqsadida 
nima ishlar amalga oshirildi 
14. Bugungacha nechta Jahon chempionatlari o‘tkazilgan. 
 
 
 

---

38 
II BOB. MILLIY KURASHDA O‘QITISH USLUBIYATI 
 
2.1. Milliy kurashda o‘qitishning maqsad va vazifalari 
 
Milliy kurashda o‘qitish - bu milliy kurash nazariyasi va uni 
o‘qitish usullari to‘g‘risidagi bilimlar kurashchining asosiy o‘ziga 
xos musobaqa, hakamlik, pedagogik, tashkiliy faoliyati hisoblangan 
ko‘nikma va malakalar tizimini shakllantirishga qaratilgan maqsadli 
tashkil qilingan pedagogik jarayondir. 
O‘qitish maqsadi shug‘ullanuvchilarda murabbiyning kasb 
faoliyati 
konsepsiyasini 
aks 
ettiruvchi 
bilimlar 
tizimini 
shakllantirishdan iborat. Ushbu konsepsiya bilimlar va malakalar, 
ilmiy fikrlash uslublari, shug‘ullanuvchilarda ongli hamda amaliy 
faoliyatga ijodiy munosabatni tarbiyalashni o‘z ichiga oladi. 
Milliy kurash fanining o‘ziga xos sharoitlari hamda 
xususiyatlarini aks ettiruvchi umumiy vazifalar quyidagilardan 
iborat: 
- milliy kurash nazariyasi va o‘qitish uslubiyati bo‘yicha 
bilimlarning optimal hajmi, har tomonlamaligi va yetarlicha chuqur 
bo‘lishini ta’minlash; 
- ijodiy anglash imkoniyatlarini takomillashtirish; 
- kurashchining umumiy tayyorgarlik mashqlarini bajarish 
malakalarini shakllantirish va takomillashtirish; 
- kurash texnikasi-usullari, himoyalanishlar va qarshi usullarni 
bajarishni shakllantirish hamda takomillashtirish; 
- musobaqa bellashuvlaridagi texnik-taktik harakatlarning 
optimal hajmi va turli xilligini shakllantirish; 
- o‘quv, o‘quv-mashg‘ulot, nazorat, musobaqa va ko‘rgazmali 
bellashuvlarni olib borish ko‘nikmalari hamda malakalarini 
shakllantirish; 
- kurash usullarini bajarish, texnikasini tahlil qilish bilimlari, 
malaka va ko‘nikmalarini shakllantirish hamda takomillashtirish; 
- kurash texnikasini ko‘rsatib berish va tushuntirish malakasini 
egallash; 
- murakkab texnik-taktik harakatlarni bajarishga o‘rgatish va 
takomillashtirish 
bilimlari, 
malakalari 
hamda 
ko‘nikmalarini 
shakllantirish va takomillashtirish; 
- kurash bo‘yicha darslarni tahlil qilish va o‘tkazish 
malakalarini shakllantirish hamda takomillashtirish; 

---

39 
- kurash musobaqalariga hakamlik qilish va ommaviy sport 
tadbirlarini tashkil etish hamda o‘tkazish bilimlari, malakalari va 
ko‘nikmalarini shakllantirish hamda takomillashtirish.