S
tish qorinchalar m iokardini q o ‘z g ‘alish la r toM iqligiga qam rab olganligini
anglatadi, endi yurakning barcha qism i elektrom anfiy b o ‘lib qoldi. Voltaji 0 ,2 5 -0 ,1 4
m v ga teng. S T segm enti har ikkala qorincha q o ‘z g ‘alg an lig i tufayli qorinchalar
o ra sid a p o te n sia lla r farqi y o ‘q lig in i an g lata d i v a iz o c h iz iq d a yotad i. T tish
m iokardning repolyarizatsiyasini k o ‘rsatadi. Bu tish E K G d a eng ko ‘p o ‘zgaruvchi
qism i hisoblanadi va uning v o ltaji 0 ,2 5 -0 ,6 m v g a te n g . T tish va keyingi R tish
o ralig ‘id a izochiziq chizilib, yurak 70 m arta q isq a rg a n d a 0,4 s davom etadi. T R
segm enti yurak tinch turgan um um iy pauza va d ia sto la v aqtiga to ‘g ‘ri keladi. Q , R,
S, T kom pleks davom iyligi 0,40 sekga to ‘g ‘ri keladi (0 ,3 6 -0 ,4 4 s).
EKG yurak o‘tkazuvchi tizimida o ‘zgarishlar birligini k o ‘rsatib beradi. Masalan, P,
Q interval ko ‘rsatkichi b o ‘yicha b o ‘lm achalardan qo rin ch alarg a q o ‘z g ‘alishlar nor
m al tezlikda o ‘tayotganligin¡ ko ‘rsatadi. Q R S kom pleksi esa qorinchalar miokardida
q o ‘zg‘alishlar qam rab olish tezligini k o ‘rsatadi v a 0 ,0 6 -0 ,1 sek davom etadi.
Yurak faoliyati ritmining o'zgarishi.
E K G - y u ra k ritm in in g o ‘zgarishini
m ukam m al analiz qilishga imkon beruvchi param etrlardan biri hisoblanadi. N orm al
yurak qisqarishlari m inutiga 6 0 -8 0 ta ga teng. A m m o siyrakroq ritm - bradikardiya
(4 0 -5 0 ta), te z - ritm taxikardiya (9 0 -1 0 0 ta v a 150 ta g a c h a yetishi m um kin) ham
k o ‘p uchraydi. B radikardiya sp o rt bilan m untazam sh u g ‘ullanuvchilarda tinch
hollarda uchraydi. Taxikardiya esajism oniy ish vaqtida, hissiy q o ‘z g ‘alishlar vaqtida
uchraydi. Y o sh lard ay u rak ritmi nafasig a qarab o ‘zg arib turadi. Bu hodisani
nafas
aritmiyasi
deb ataladi. Bunda h a r b ir nafas ch iq arish n in g o x irid a navbatdigi nafas
olishning boshlarida yurak siyrakroq uradi.
Y u ra k n in g qon h aydash vazifasi. Yurak m iokardisinxron, doim iyqisqaribturishi
h iso b ig a to m irlar tizim ig a qonni h ay d ab b e ra d i. M io k a rd n in g q isq arish i uni
b o ‘s h liq la r id a b o sim n in g o rtis h in i t a ’m in la b , q o n n i h a y d a y d i. H a r ik k a la
b o ‘lm achalar teng qisqaradi. Q isq a rish lar tugag an d an s o ‘ng> q o rin ch a lar ham b ir
vaqtda qisqaradi. B o‘lm achalam ing qisqarishi kovak venalari sohasidan boshlanadi.
Shundan s o ‘ng uning yuqori qism i qisiladi, n atijada qon b ir y o ‘na!ishda boMmacha
va q orinchalar orasidagi teshik o rq ali q o rinchalarga o ‘ta d i. T esh ik ch alard a klapan
boMib, ular sistola vaqtida tavaqali klapanlar yopilib qonni qay tib o 'tish ig a to ‘sqinlik
qiladi. K lapanlam ing pay iplari b o ‘lib ; u la r k la p an n i boM m achalar tom oniga
ochilishiga to ‘sqinlik qiladi. C hap q o rin ch a va boM m achalar o rasid a ikki tavaqali
(m itral), o ‘ng qorincha v a boMmacha o ralig 4 ida uch ta v aq a li k la p a n la r bor.
Q orinchalar m uskullarining q isq arish i natijasid a b osim o rta boshlaydi. ( hap
qorinchadan aortaga, o ‘n g qorinchadan o ‘p ka arte riy ala rig a q o n n i haydab beradi.
A orta va o ‘pka arteriyalarining boshlangan jo y la rid a y arim o y sim o n klapanlar
bor. D iastola vaqtida qonni orq ag a qaytishiga yoM q o ‘ym aydi.
Q orinchalar va boMmachalar d iastolasi vaqtida, bu q ism la rd a bosim nolga teng
boMadi. N atijada qon venalardan boMmachalarga, undan so ‘n g qorinchalarga o ‘tadi.
Dostları ilə paylaş: