Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги Наманган давлат университети

Nazorat savollari
1.
Informatika va axborot texnologiyalarining rivojlanish tarixi va 
taraqqiyot bosqichlari. 
2.
Informatika yo‘nalishidagi fanlarga oid nazariy qarashlar. 
3.
Informatika 
va 
axborot 
texnologiyalari 
yo‘nalishidagi fanlar 
integratsiyasi natijasida shakllangan fan tarmoqlari 
4.
Informatika va axborot texnologiyalari fanni o‘qitish metodologiyasi. 
3 ma’ruza: Fan mazmunining o‘ziga xosligi va o‘qitishning 
zamonaviy texnologiyalari hamda metodlari
Reja:
1.
Informatika va axborot texnologiyalari fani mazmunining o‘ziga xosligi. 
Maktab informatika va axborot texnologiyalari kursida tayanch tushunchalar. 

---

2.
Informatika va axborot texnologiyalari o‘qitishning zamonaviy ta’lim 
texnologiyalari va metodlari. Ta’lim metodlarini tanlash bo‘yicha tavsiyalar. 
Tayanch tushunchalar: 
mazmun,
 
shakl,
 
metod,
 
faol ta’lim,
 
an’anaviy
 
ta’lim, zamonaviy ta’lim, interfaol ta’limning omillari.
1.
 
Informatika va axborot texnologiyalari fani mazmunining o‘ziga 
xosligi. Maktab informatika va axborot texnologiyalari kursida tayanch 
tushunchalar. 
«Informatika va axborot texnologiyalari» yo‘nalishidagi fanlarni o‘qitish za-
ruriyati, tuzilmasi va faoliyat ko‘rsatish sohalarida yuqori sur’atlar va 
fundamental o‘zgarishlar sodir bo‘layotgan hozirgi jarayonning o‘ziga xos 
xususiyatlaridan kelib chiqadi. Jamiyatdagi bunday o‘zgarishlarning ildizi 
axborotlar hosil qilish, ularni saqlash, uzatish va ulardan foydalanishning yangi 
usul va vositalariga borib taqaladi. Biz axborotlashgan davrida turibmiz. Doimo 
ortib borayotgan axborot hajmini qayta ishlash va o‘z faoliyat doirasida undan 
unumli foydalanish zaruriyati bilan duch kelayotgan jamiyat a’zolari, kasb egalari 
soni tobora ortib bormoqda.
Hozirgi davrda real shart-sharoit shundan iboratki, O‘zbekiston 
Respublikasi 
ta’lim 
tizimini 
axborotlashgan 
asr 
ehtiyojlariga 
moslashtirmaslikning iloji yo‘q. Ushbu masalaga «Kadrlar tayyorlash milliy 
dasturi»da ham alohida e’tibor qaratilgan.
Kadrlar tayyorlash milliy dasturini ro‘yobga chiqarishning ikkinchi 
bosqichida (2001-2005 yillar ) o‘quv-tarbiya jarayonini yuqori sifatli adabiyotlar 
va ilg‘or pedagogik, shu jumladan, axborot texnologiyalari bilan ta’minlash, 
uzluksiz ta’lim tizimini axborotlashtirishni amalga oshirish vazifasi qo‘yilgan edi. 
Hozirgi kunda Kadrlar tayyorlash milliy dasturini ro‘yobga chiqarishning 
uchinchi bosqichi amalga ishirmoqda.
Informatika va axborot texnologiyalari o‘quv predmeti sifatida informatika 
fani va uning rivoji bilan uzviy bog‘liq. SHuning uchun informatika va axborot 
texnologiyalarini o‘qitish metodikasi birinchi navbatda informatika fanining 
metodologiyasiga asoslanadi. O‘zining xulosalarida u ta’lim va tarbiyaning 
umumiy tamoyillariga tayanadi. Ma’lumki, ushbu tamoyillar pedagogika va 
didaktika tomonidan ishlab chiqiladi. Bundan tashqari informatika va axborot 
texnologiyalarini o‘qitish metodikasi fiziologiya va psixologiya fani tomonidan 
o‘rgatilgan qonuniyatlardan ham bevosita foydalanadi.
Ta’lim va tarbiyaning umumiy maqsadlaridan informatika va axborot 
texnologiyalarining fan sifatida o‘ziga xosligi, uning zamonaviy fanlar tizimida 
tutgan o‘rni va rolidan, hozirgi jamiyat hayotidagi ahamiyatidan kelib chiqqan 
holda o‘qitishning maqsadlarini quyidagicha belgilash mumkin: 

o‘quvchilarda kompyuter savodxonligini shakllantirish;




---


o‘quvchilarda axborotga ishlov berish, uzatish va undan 

foydalanish jarayonlari haqidagi bilimlar asoslarini mustaxkam va ongli 
o‘zlashtirib olishlarini ta’minlash;

o‘quvchilarga dunyoning zamonaviy-ilmiy ko‘rinishini shakllantirishda 
axborot jarayonlarining ahamiyatini, jamiyatning rivojida axborot va 
kommunikatsion texnologiyalarning rolini ochib berish;

hayotida kompyuterlardan ongli va ratsional foydalanish ko‘nikmalarini 
shakllantirish;


Informatika va axborot texnologiyalari predmetining pedagogik funksiyalari 
insonning umumiy ta’lim olishidagi asosiy vazifalarini hal etishdagi qo‘shadigan 
o‘ziga hos qissasi bilan aniqlanadi.


1. O‘quvchilar tomonidan informatika va axborot texnologiyalari asoslarini 
egallash va ularni tafakkurini rivojlantirish. Bu vazifa informatika va axborot 
texnologiyalari o‘qituvchisi oldida turgan birinchi vazifadir.
2.
Ilmiy dunyoqarash asoslarini shakllantirish. Bu muhim vazifani hal 
etishda butun pedagogik jamoa barcha o‘quv predmetlarini o‘qitish jarayonida 
ishtirok etadi. 
3.
Milliy mafkura ruhida tarbiyalash. 
4.
O‘quvchilarni amaliy faoliyatga, mehnatga, ta’lim olishni davom 
ettirishga tayyorlash. 
Yuqoridagi masalalardan hech biri boshqalaridan ajratilgan holda, alohida 
hal etilmasligi lozim. Ular bir butunlikda bir-biri bilan chambarchas bog‘liq holda 
amalga oshirilishi lozim. O‘quvchilar tomonidan informatika asoslarini 
mustahkam egallashlari asosidagina ularning tafakkurini tarbiyalash va ilmiy 
dunyoqarash asoslarini yaratish mumkin. Ikkinchi tomondan, mantiqiy fikrlashga 
o‘rgatish bilangina, o‘quvchilarning informatika va axborot texnologiyalarini fan 
sifatida uning o‘ziga xos tomonlarini chuqur tushunishlariga erishish mumkin. 
Bundan tashqari informatika va axborot texnologiyalarini o‘qitish jarayonida 
amaliy faoliyatga tayyorlash vazifasini to‘g‘ri hal etishga erishish uchun kursining 
ilmiyligini oshirish lozim. Faqatgina to‘g‘ri va chuqur xulosalar qila olsagina, 
o‘quvchilar har bir masalani echishga tanqidiy va ijodiy yondasha oladilar, yangi 
muammolar oldida o‘zlarini yo‘qotib qo‘ymaydilar va turli shart-sharoitlarda 
unumli faoliyat ko‘rsata oladilar. SHuningdek, amaliy ish o‘quvchilarning 
dunyoqarashini oshirishi va uni yangi faktlar bilan boyitishi bilan bir qatorda, 
informatika va axborot texnologiyalaridan bilim darajalarini oshiradi, chuqur, 
to‘liq va mustahkam bo‘lishini ta’minlaydi.