Iqtisodiy jinoyatlar tо‘g‘risidagi ishlar bо‘yicha sudlarning imkoniyatlari sezilarli darajada kengaytirildi: hibsga olish va qamoqqa olish о‘rniga, jarima shaklida iqtisodiy sanksiyalarni qо‘llash joriy etilib, mulkni musodara qilish kabi jazoning ushbu turi jazolar tizimidan chiqarib tashlandi.
2008 yil yanvar oyidan boshlab О‘zbekistonda о‘lim jazosining bekor qilinishi va umrbod ozodlikdan mahrum qilish jazosi о‘rniga uzoq muddatga ozodlikdan mahrum qilish jazosi qо‘llanilishi alohida ahamiyat kasb etdi. О‘zbekistonda о‘lim jazosining bekor qilinishi xalqaro hamjamiyatda katta rezonansga sabab bо‘ldi. Xorijiy ekspertlarning ta’kidlashicha, ushbu sohadagi boshqa bir qator chora-tadbirlarning amalga oshirilishi bilan О‘zbekistonda dunyodagi eng liberal jinoiy jazo tizimlaridan biri yaratilgan bо‘lib, buni qiyosiy tahlil natijalari ham tasdiqlaydi. Masalan, umrbod qamoq jazosi Germaniya va Polsha kabi mamlakatlarda og‘ir jinoyatlarning 5 turi uchun, Belgiya va Rossiyada - 6 ta, Daniyada - 9 ta, Shvetsiyada - 13 ta, Fransiyada - 18 ta, Gollandiyada - 19 ta turga nisbatan qо‘llanilishi mumkin. О‘zbekistonda umrbod qamoq jazosi istisno tariqasida amalga oshiriladi va faqat ikkita jinoyat uchun - og‘irlashtiradigan holatlar bilan qasddan odam о‘ldirish va terrorizm uchun tayinlanadi. Ushbu turdagi jazo mamlakatimizda xotin-qizlarga, 18 yoshga yetmaganlar va 60 yoshdan oshgan erkaklarga nisbatan qо‘llanilishi mumkin emas.
О‘zbekistonda sud hokimiyati qonun chiqaruvchi va ijro etuvchi hokimiyatlardan, siyosiy partiyalardan, boshqa jamoat tashkilotlaridan mustaqil holda ish yuritadi.
О‘zbekiston Respublikasining Konstitusiyasi, 106-modda.
2008 yilda Xabeas Korpus institutining joriy qilinishi sud tizimini liberallashtirishning muhim chorasi bо‘lib, bu prokurordan sudlarga profilaktika chorasi sifatida qamoq jazosi berish huquqini anglatadi. Vaqt ushbu qarorning о‘z vaqtida va tо‘g‘riligini kо‘rsatdi, ushbu institutning joriy etilishi insonning konstitusiyaviy huquq va erkinliklarini, daxlsizligini himoya qilishda muhim omil bо‘ldi. 2008 yil yanvar oyidan buyon sudlar tergov organlariga ushbu ehtiyot chorasini qо‘llashni 700 martadan kо‘proq rad etgan.
Dostları ilə paylaş: |