Orta məktəb üzrə fənn müəllimləri üçün
Milli kurikulum Abdulla Qəhrəmanov Essensializm
Yüklə 1,23 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Formativ qiymətləndirmə jurnalı
- Qiymətləndirmə meyarlarının müəyyən olunması
- Bu standart əsasında müəyyən edilmiş meyarlar: 1.
- Yaxşı dost
|
65
Milli kurikulum Abdulla Qəhrəmanov Essensializm Essensialistlər hesab edirlər ki, biliklər şagirdlərə sistemli və nizamlı qaydada ötürülməlidir. Bu konservativ yanaşmada əsasən, məktəbin tədris edəcəyi standartların intelektual və mənəvi baxımından xüsusiyyətləri vurğulanır. Kurikulum əsas, habelə, akademik bilikləri və bacarıqları əhatə edir. Bu təhsil fəlsəfəsi müəyyən mənada perrenializmə yaxın olmasına baxmayaraq, essensialistlər də bu ideyanın tərəfdarıdırlar ki, kurikulum dəyişdirilə bilər. Təhsil praktik xarakter daşımalı və şagirdləri cəmiyyətin dəyərli üzvü olmağa hazırlanmalıdır. Təhsil eyni zamanda əsas diqqəti faktlara və şagirdlərin oxu, yazı, danışıq, hesablama bacarıqlara yönəltməlidir. Məktəblər siyasət hazırlamamalı və siyasətə təsir göstərməməlidirlər. Şagirdlərə gərgin işləmək, idarəçilik və nizam-intizama riayət etmək öyrədilməlidir. Müəllimlər şagirdlərə yoldaşları ilə münasibətdə səbirli olmağa köməklik etməlidirlər. Bu cür yanaşma 1920 və 30-cu illərdə üstünlük təşkil edən proqressivist yanaşmaya müəyyən təsir göstərmişdir. Vilyam Baqley, 1934-cü ildə jurnalda formalaşdırdığı proqressiv yanaşmalarla məşğul olmağa başlamışdır. Essensializmin digər tərəfdarlarına misal olaraq, Ceyms D.Koerner (1959), H.G. Rikover (1959), Paul Koperman (1978) və Teodor Sizerin (1985) adlarını çəkmək olar.
həqiqət xeyirxahlıqdır və nəyin doğru olduğunu yalnız insan özü müəyyən edir. Eksistensialistlər hesab edilər ki, dünya həqiqətdir, həqiqət isə insan məsələyə yanaşmasından asılıdır. Yəni hər insanın öz həqiqəti ola bilər. Onlar hesab edirlər ki, xeyirxahlıq azadlıqdan irəli gəlir. Eksistensialistər hesab edirlər ki, məktəb şagirdlərə onların özlərinitanımağa və cəmiyyətdə öz yerlərini müəyyən etməyə köməklik göstərilən bir yerdir. Məktəbdə tədris olunan fənlər incəsənətin, etikanın, fəlsəfənin şərhlərini təmin etməlidir. Müəllim-şagird münasibətləri əsasən şagirdlərə fərdi təlim yollarında köməklik göstərməkdən ibarət olmalıdır. Məktəb mühitində baş verən dəyişiklik həm təbii, həm də mühüm hadisə kimi qəbul edilməlidir. Məktəbdən kənar və fərdi şəkildə müəyyən edilmiş kurikulumun istifadə edilməsi mümkündür. 66
Milli kurikulum Abdulla Qəhrəmanov Əlavə 1
Formativ qiymətləndirmə jurnalı Fənn üçün ayrılmış dərs saatının tarixlərini yazmaq üçün hər bir səhifənin sol tərəfi şaquli olaraq sütunlara bölünür. Hər bir səhifənin sağ tərəfində verilmiş cədvəldə mövzunun adı, şagirdin fəaliyyətini davamlı izləmək üçün müəllim tərəfindən standartlar əsasında müəyyən edilmiş meyarlar və istifadə edilən qiymətləndirmə vasitəsinin adı yazılır.
Formativ qiymətləndirmə jurnalında qeyd olunan qiymətləndirmə meyarları məzmun standartları əsasında müəyyən olunur. Məsələn, Azərbaycan dili üzrə müəllim mətnin düzgün oxusu ilə bağlı aşağıdakı standartı və onun əsasında hazırladığı meyarları keçilən proqrama uyğun müəyyənləşdirə bilər:
Standart: 3.1.2. Mətndəki sözləri orfoepiya qaydalarına uyğun oxuyur. Bu standart əsasında müəyyən edilmiş meyarlar: 1. Mətndəki sözlərin vurğusunu düzgün müəyyənləşdirir. 2. Mətndəki qoşasaitli sözləri düzgün tələffüz edir. 3. Mətndəki qoşasamitli sözləri düzgün tələffüz edir. 4. Fonetik qanun və hadisələri oxuda düzgün tətbiq edir. Formativ qiymətləndirmədə istifadə olunan üsul və vasitələr Üsullar Vasitələr Müşahidə Müşahidə vərəqləri Şifahi sual-cavab Şifahi nitq bacarıqları üzrə qeydiyyət vərəqi Tapşırıqvermə Çalışmalar Valideynlərlə və digər fənn müəllimləri ilə əməkdaşlıq Söhbət, sorğu vərəqi (şagirdin evdə və ya məktəbdəki fəaliyyəti ilə bağlı suallar yazılmış vərəq) Oxu
Dinləmə üzrə qeydiyyat vərəqi Yazı Yazı bacarıqlarının inkişafı üzrə qeydiyyat vərəqi Layihə Şagirdlərin təqdimatı və müəllim tərəfindən müəyyən olunmuş meyar cədvəli Rubrik
Nailiyyət səviyyələri üzrə qiymətləndirmə şkalası Şifahi və yazılı təqdimat Meyar cədvəli Test
Test tapşırıqları Özünüqiymətləndirmə Özünüqiymətləndirmə vərəqləri
67
Milli kurikulum Abdulla Qəhrəmanov № Şagirdlərin adı və soyadı 1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
Fənnin adı________________________________ 01.10.2011 02.10.2011 03.10.2011 04.10.2011
Mövzu Beş bacının qardaşı
Meyar
Mətni ifadəli
oxuyur Mətndəki əsas fikirlə bağlı həyatında olan oxşar hadisələri danışır.
Müşahidə Mövzu Xəyalpərəst
Meyar
Mətndə təsvir
edilən məsələ ilə bağlı mövqeyini bildirir. Mətndəki hadisələrin əsas xüsusiyyətlərini söyləyir. Mətnin
əsas hissələrini seçib nəql edir.
Vasitə
Tapşırıqlar Mövzu Müəllimdən hədiyyə
Meyar
Mətndəki yeni sözləri
izah edir. Mətni düzgün oxuyur.
Mətndəki əsas fikirlə bağlı
həyatında olan oxşar hadisələri danışır. Mətnin əsas
hissələrini seçib nəql edir. Vasitə
Şifahi sorğu Mövzu Yaxşı dost
Meyar Mətni şüurlu
oxuyur.
Mətndə təsvir edilən məsələ ilə bağlı mövqeyini bildirir. Mətndəki yeni
sözləri cümlədə
işlədir.
Vasitə
Müşahidə
68
Milli kurikulum Abdulla Qəhrəmanov Əlavə 2
Məktəbli kitabçası 69
Abdulla Qəhrəmanov QEYDLƏR Yüklə 1,23 Mb. Dostları ilə paylaş:
|