O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta`lim vazirligi namangan muhandislik-qurilish instituti transport vositalarining tuzilishi va nazariyasi fani bo’yicha

Tormozlanishning elektron boshqaruv tizimlari
DSC - turg’unlikni ta’minlovchi tizim;
ABS - antiblokirovkalovchi tizim;
HDS (Hill Descent Control) - qiyalikda avtomobilni avtomatik tormozlovchi tizim;
ETS -shataksiramaslikni ta’minlovchi tizim;
SVS (Cornering Brake Control)- avtomobil burilishida tormoz kuchlarini bortlar
bo’yicha taqsimlovchi tizim;
EBD (Electronic Brake Distribution) –tormoz kuchlarini o’qlarga elektron
taqsimlovchi
tizim;
EVA (Electronic Brake Assist) - keskin tormozlanish tizimi;
YeRV (Electronic Parking Brake)- oddiy elektron to’xtatib turish tormoz tizimi;
ARV (Automatic Parkirg Brake)- avtomatik elektron to’xtatib turish tormoz tizimi.
Avtomobil tormoz tizimlarini yanada mukammallashtirish uchun kabelь orqali
Tormoz yuritmasining electron tizimlariи
HDS
ETC
CBC
EBD
EBA
ABS
DCS
HDS
ETS

---

156
boshqariladigan tormozlanish tizimlaridan VVW ( Brake By Wire)- foydalanish

mumkin. Bu tizimlarda tormoz pedali va tormoz mexanizmi orasida mexanik
bog’lanish bo’lmaydi.Xaydovchining buyruq-lari kabelь orqali amalga oshiriladi.
BMW kompaniyasi VVW tizimiga asoslangan elektrik tormoz yuritmali
eksperemental avtomobilni ishlab chiqardi.Avtomobil quyidagi afzalliklarga ega:
- tormoz yo’lining kamayishi;
- tormoz pedalinig rostlanishi;
- pedaldagi titrashlarning yo’qligi;
- ishlashning shovqinsizligi;
- gidravlik tizimnig yo’qligi;
- konstruktsiyaning ixchamligi
- mukammalroq bo’lgan tizimlarning (ABS, YeSR, TSS, YeVA, YeVD)
ishlashini ta’minlanishi va boshqalar.
Nazorat savollari.
1. Tormoz boshqarmasining vazifasi, turlari, tuzilishi va ishlashi.
2. Tormoz mexanizmining turlari, shakli, tuzilishi va ishlashi.
3. Tormoz yuritmasining vazifasi, turlari, shakli, tuzilishi va ishlashi,
gidrosiyraklash kuchaytirgichining vazifasi shakli, tuzilishi va ishlashi.
4. Antiblokirovkolovchitizimning vazifasi sxemasi va ishlash printsipi.