Tarixiy geografik o’lkashunoslik umumta’lim maktablarda, akademik litsey va kasb-hunar kollejlarida o’quvchilarni shaxs sifatida shakillanishida muhim rolь
o’ynaydi. O’lkashunoslik tadqiqotlarida o’quvchilar quyidagi faoliyatini amalga oshirishadi.
O’lkashunoslik bilish faoliyati mazkur faoliyat davomida o’lkashunoslar o’lka to’g’risidagi alohida tarixiy vaqealar va ma’lumotlar xaqida bilimlarga ega bo’lishadi.
Mazkur faoliyat ma’naviy yo’nalishiga ega va turli xil murakkablikka ega bo’lgan darajalardan iborat. Masalan, o’lka haqida oddiy bilimlardan tortib ekspeditsiyalardan olingan murakkab bilimlarga ega bo’ladilar.
O’zgartiruvchi faoliyati. Mazkur faoliyat davomida amaliy-ma’naviy qadriyatlar barpo qilinadi (ko’rgazmalar, tarixiy o’lkashunoslik burchaklari, maktab muzeylari, memorial taxtalarni tashkil qilish).
Qadriyatlarga yo’naltirilgan faoliyat ham asosan ma’naviy xususiyatga ega. mazkur faoliyat natijasida har qanday shaxs o’zi uchun va jamiyat uchun u yoki bu tarixiy ma’lumotlarni voqealarni, kishilarni qaxramonligini ahamiyatini anglaydi. Qadriyatlarga yo’naltiriigan faoliyat ma’naviy qadriyatlarini ishshlab chiqaruvchi shaklida ularni iste’molchisi sifatida ham namoyon bo’ladi. Masalan, urf-odatlarni avloddan-avlodga o’tishi. Bunda katta avlod ma’naviy qadriyatlarni ishlab chiqarish, yosh avlod esa uni iste’mol qiladi.
Kommunikativ faoliyati o’lkashunosliklarda o’zaro aloqa, munosabat. Ko’nikma va malakalarni shakilantiradi va rivojlantiradi. Xayotni xar qanday bosqichida mustaqil ravishda shaxsiy aloqalarni o’rganishga imkon beradi.
Yuqoridagi keltirilgan tarixiy-o’lkashunoslik faoliyatining hamma turlari bir- biri bilan chambarchas o’z aro bog’langan va yaxlit faoliyat turi sifatida namoyon bo’ladi. Masalan, maktabda yoki joyda o’lkashunoslik muzeyini tashkil qilish davomida memorial taxta o’rnatish o’zgartirish faoliyatiga kiradi, uni o’rganish uchun yangi bilimlar olish bilish faoliyatiga kiradi, mazkur bilimlar ichidan eng muximini tanlab olish kadirlar faoliyatiga, shaxslar bilan bo’laigan muloqatlar esa kommunikativ faoliyatga kiradi.
O’lka tarixi o’lkashunoslikning murakkab faoliyatiga kiradi. Bundav tarixiy materiallarning xajmi katta tarixiy davrni o’z ichiga oladi.
