O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent viloyati chirchiq davlat pedagogika instituti

6. Reja asosida to`liq qayta hikoyalash.
O`qituvchi o`quvchilar bayonni 
yozolmay qiynalsalar, yuqoridagi matnni o`qib berishi va ularga yo`llanma 
ko`rsatishi, o`quvchilarning diqqatini yana rasmga qaratishi mumkin. 
O`quvchilar bayonni yozishga kirishadilar. O`qituvchi parta oralab yurib, 
o`quvchilarga qiynalgan o`rinlarda yordam beradi. 
O`quvchilar yozgan bayonda imlo xato bilan yozilgan so`zlar kiritilgan matnni 
havola qilamiz: 
Kuz 
fasllar
ichida eng go`zali 
fasl
hisoblanadi. Kunlarning birida 
shaxarda 
yashovchi Munisa onasi va dadasi, akalari Hasan, Husan bilan 
qishloqga
bordi. 
Ularni buvasi kutib oldi. Ertasi qishloqda „Qovun sayli" bo`lib o`tdi. Qizlar qovun 
saylini birinchi ko`rishlari edi. Juda 
xursan
bo`ldilar. 
Poliz egasi Mavlon tog`a 
qovin
sayli uchun alohida tayyorgarlik ko`rgan ekan. 
U kishi bolalarni chaylaga taklif qildi. Chayla atrofiga terib 
qo`y-ilgan
turli 
qovunlarni ko`rgan qizlar hayron bo`lib, 
Movlon
tog`adan qovunlar haqida 
so`radilar. 

---

629 
Mavlon tog`a qovunchilik bilan bolaligidan 
shug`illanib
kelganini, 
O`zbekistonimizda qovunlarning bir necha xili borligini aytdi. Qo`liga tuxumga 
o`hshash
botiq yo`lli sariq qovunni olib ko`rsatdi. Uning oti bosvoldi ekan. 
Nonishta
qilib olgan bolalar poliz oralab ketishdi. Ular eng shirin qovunni 
tallab,
shirinaki o`yinining g`olibi bo`lishni istardilar. Munisa ham chiroyli qovun tanladi. 
Chaylada qovunlarni so`yib, sinab ko`rishdi. Eng shir-ini Hasan-Husanlar tanlab 
chiqqan 
donyor 
qovuni bo`ldi. 
Bolalar qanday qilib kech tushganini bilmay qoldilar. 
O`quvchilarning daftarlari yig`ib olinib, dars yakunlanadi. 
Bayonni tekshirganimizda, 140 dan ortiq so`zli matndan 70-80 so`z atrofidagi 
matn yaratganlari ma`lum bo`ldi. 
Bayonda qo`shimchalarni qo`llashda, so`z qo`llashda uslubiy xatolarga yo`l 
qoyishgan. Biz imlo xatolarni keltirdik. Bosh harflar imlosida xato qilishmagan. 
Bo`g`in ko`chirishda kam xato qilishgan. 
Keyinchi bayon natijasi tahlilida imlo xatolar ustida ishlandi. Xato yozilgan 
so`zlarning tagiga chizib qo`yilgan edi, o`quvchilarning o`zlari uni doskaga chiqib 
yozdi. Qolgan o`quvchilar kuzatib va tuzatib bordilar.
Xulosa qilib aytganda bayon yozish o`quvchilarning bog`lanishli nutqini 
o`stirish bilan birga imloviy savodxonliklarini ham mustahkamlaydi.