O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti “Biznes va tadbirkorlik” kafedrasi

33-chizma. Eksport tariflari (eksport bojlari) joriy qilinishining iqtisodiy oqibatlari 
Savdo siyosatini amalga oshirishning ko’rib o’tilgan usullarining har biri ijobiy 
jihatlari bilan birga salbiy oqibatlarga ham ega. Mamlakat iqtisodiyotining 
raqobatbardoshligi darajasi kuchayib borgani sari tashqi savdo liberallashtirib 
boriladi. Mamlakatning xalqaro savdo tashkilotlariga a’zo bo’lishi bu jarayonining 
qonuniy natijalaridan biridir. Tashqi savdoni erkinlashtirilishi iqtisodiyotda bozor 
munosabatlarini yanada rivojlantirishga olib keladi. 

---

184 
Tayanch so’z va iboralar: 
tashqi savdo, tashqi savdo siyosati, eksport, 
import, bojxona bojlari, bojxona tariflari, eksport boji, import boji, protektsionizm, 
kvotalash, litsenziyalash, eksport subsidiyalari, eksportni ihtiyoriy chegaralash. 
 
Nazorat savollari 
1.
Tashqi savdo siyosatining mohiyati nimadan iborat? 
2.
Tashqi savdoni cheklash usullari qanday? 
3.
Bojxona bojlari qanday turlarga ajaratiladi? 
4.
Bojxona bojlari undirilishi nuqtai nazaridan qanday ko’rinishlarda 
bo’ladi? 
5.
Hozirgi vaqtda kvotalash bojlarga nisbatan ko’proq qo’llanilishiga 
sabab nima?
6.
Bojxona tariflarini kirtishni yoqlovchi mutaxassislar fikriga ko’ra 
import tariflari qanday ijobiy oqibatlarga olib keladi?
7.
Mahsulotlar eksporti va importini litsenziyalash davlatga qanday 
imkoniyatlar beradi? 
8.
Eksport subsidiyalari va kompensatsion import bojlari qanday 
vaziyatlarda qo’llaniladi? 
9.
Eksport subsidiyalari qanday shakllarda qo’llaniladi? 
10.
Ihtiyoriy ravishda eksportni cheklash qanday xususiyatlarga ega? 
11.
Tashqi savdoni erkinlashtirilishi iqtisodiyotda qanday ahamiyat kasb 
etadi?