205
tuzilmasida mazkur ishning qanchalik ahamiyatga ega ekanligini
ko’rsatadi. Ko’pchilik mamlakatlarda balli baholash usuli yoki boshqacha
qilib aytganda, omilli, eng keng tarqalgan usul hisoblanadi. Ko’p ishlar
baholash farqlarini aniqlash uchun xos bo’lgan omillarni tanlab olishdan
boshlanadi. AQSH elektr sanoatchilari milliy uyushmasi tomonidan ishlab
chiqilgan balli baholash tizimi ko’proq ma’lumdir. U ishchilar uchun 4 ta
asosiy va 10 ta yordamchi omilni ajratib ko’rsatadi. Bu omillarning har biri
besh bosqichli farqlash bo’yicha baholanadi.
Har bir omilga uning ushbu ish turi uchun muhimligiga qarab baho
beriladi. SHundan so’ng arifmetik, geometrik yoki erkin progressiya
asosida darajalar bo’yicha omillarga miqdoriy baho beriladi. Balli
baholash yoki omilli usuli umuman shuni baholaydigan notahliliy
usullarga qaraganda muhim afzalliklarga egadir. Masalan, uning
afzalliklaridan biri shundaki, bu usulda olingan natijalar aniq va
obyektivroqdir va uning asosida miqdoriy baholash yotadi. Bunday
afzallik ma’muriyat bilan xodimlar o’rtasidagi munosabatlarda keskinlikni
yumshatmaydi, deb hisoblanadi. Bu usulning boshqa afzalligi ishlab
chiqarish sharoitlariga moslashishdir. Chunki bunday omil ko’lami ancha
keng va ishchi uchun ham, xizmatchilar uchun ham, shuningdek,
texnologik o’zgarishlar ta’sirida paydo bo’ladigan yangi ish turlarida ham
qulaylik tug’diradi.
Dostları ilə paylaş: