O’zbekiston respublikasi xalq ta’limi vazirligi a. Qodiriy nomidagi jizzax davlat pedagogika instituti

Uddalay olishi kerak: 
– 1 000 000 ichida sonlarni o‘qish va yozishni; 
– sonlarni yozma qo‘shish, uch xonali va to‘rt xonali sonlarni ayirish, bir xonali va 
ikki xonali songa ko‘paytirish va bo‘lish, qo‘shish va ayirish, ko‘paytirish va bo‘lish 
orasidagi aloqalarni tushunish asosida hisoblashlarning to‘g‘riligini tekshirishni; 
– ko‘pxonali sonlarni yozma qo‘shish va ayirish hamda hisoblash natijalarining 
to‘g‘riligini tekshirish; 

---

20 
– ko‘pxonali sonlarni bir xonali va ikki xonali sonlarga yozma ko‘paytirish va 
bo‘lish hamda hisoblash natijalarining to‘g‘riligini tekshirishni; 
– 2–3 amalli sonli (shu jumladan, qavsli) ifodaning qiymatini topish; 
– «... ta ortiq», «... ta kam», «... marta ortiq», «... marta kam», «hammasi», «qoldi», 
«teng» munosabatlarining ma’nosini tushunish va ularni arifmetik amallar bilan to‘g‘ri 
bog‘lay olish, shu tushunchalarga tayangan holda masalalarni yecha olishni; 
– kattaliklar (mahsulot narxi, miqdori va qiymati, to‘g‘ri chiziqli harakatda yo‘l, 
tezlik va vaqt) orasidagi bog‘lanishlarni qo‘llab amaliy mazmundagi masalalarni 
yechishni. 
Bilishi kerak: 
– atrof-muhitdagi geometrik shakllarni tanish va topa olishni;– uzunlik o‘lchov 
birliklari (mm, sm, dm, m, km)ni, ular orasidagi asosiy nisbatlarni bilish, zarur hollarda 
ulardan qaysi birini qo‘llash maqsadga muvofiqligini tushunish, yuz o‘lchov birliklari 
(kv. sm, kv. dm, kv. m) ni. 
Uddalay olishi kerak: 
– kesma uzunligini o‘lchash, berilgan uzunlikdagi kesmani yasash, kesma uzunligini 
ko‘z bilan chamalab o‘lchashni; 
– chizg‘ich, go‘niya, sirkuldan foydalanib, to‘g‘ri to‘rtburchak, kvadrat, uchburchak 
va aylanalar yasashni; 
– ko‘pburchak perimetrini, to‘g‘ri to‘rtburchak yuzini va kvadrat birliklaridan 
tuzilgan shakllarning yuzini hisoblashni; 
– masalalar yechishda o‘rnatilgan geometrik jismlarning hajmlarini hisoblashni; 
– bir xil maxrajli oddiy kasrlarni qo‘shish va ayira olish hamda bu malakalarni 
masalalar yechishda qo‘llay olishni. 
Kundalik hayoti va amaliy faoliyatida egallagan bilim va malakalarini quyidagi 
hollarda qo‘llay olishni
Bilishi kerak: 
– atrof-muhitda mo‘ljal ola bilish (marshrutni rejalashtirish, harakat yo‘lini tanlay 
olish va h.k.)ni; 

---

21 
– taqqoslash va turli alomatlari: uzunligi, yuzi, massasi, sig‘imiga ko‘ra tartibga sola 
olishni; 
– soatga qarab vaqtni aniqlash (soat va minutlarda)ni; 
– maishiy-hayotiy vaziyatlar (savdo-sotiq, o‘lchash, tortish va h.k.) bilan bog‘liq 
hisoblashlarga oid masalalarni yechish; 
– o‘lchamlarni ko‘zda «chamalab» baholash; 
– mustaqil konstruktorlik faoliyati (turli-tuman geometrik shakllarni qo‘llanish 
imkoniyatlarini hisobga olgan holda).