O’zbekiston respublikasi xalq ta’limi vazirligi a. Qodiriy nomidagi jizzax davlat pedagogika instituti

 
1.3. Boshlangich sinflarda nomerlash metodikasi bo`yicha asosiy ta’lim dasturi 
mazmunining me’yorlari 
1-sinf uchun matematikadan asosiy ta’lim dasturi mazmunining me’yorlari 
Son va hisoblashlar 
Natural sonlar qatoridan birinchi yuzlik sonlarining atalishi va ketma-ketligi. 
Narsalarni to‘g‘ri va teskari tartibda sanash. 
1–100 sonlarini raqamlar bilan belgilash. 
Sonlarni taqqoslash (teng, teng emas, katta, kichik), «<»,«>»,«=» belgilari. 
0 soni va uni belgilash. 
Qo‘shishning asosiy xossasi. Qo‘shishda 0 ning xossasi. Ayirishning xossasi. 
Ayirishda 0 ning xossasi. Qo‘shish bilan ayirish orasidagi munosabat.
10 ichida qo‘shish jadvali, xuddi shunday ayirish amali uchun. 
Quyidagi ko‘rinishdagi ayirish va qo‘shishni bajarish: 9 – 9, 0 + 5, 7 – 0, 8+0. 
100 ichida sonlarni xonadan o‘tmasdan qo‘shish va ayirish. 
Qo‘shish va ayirishga doir va tarkibli arifmetik masalalarni yechish. 
Tayyorgarlik darajasiga qo‘yiladigan talablar 
Son va hisoblashlar 
matematikani o‘rganish natijasida o‘quvchi quyidagilarni: 
 Bilishi kerak: 
– atamalar: yig‘indi, qo‘shish, ayirma, ayirish, kam, ortiq, ... ta kam, ... ta ortiq. 
– ishora (belgi) va belgilashlar: +, –, l, kg, 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 ni; 

---

14 
– bir xonali sonlarni qo‘shish jadvali (10 ichida) va ayirishning shunga mos 
hollarini (avtomatizm darajasiga yetkazilgan ko‘nikmalar). 
 Uddalay olishi kerak: 
– 0 dan 100 gacha bo‘lgan sonlari o‘qish va yozishni; 
– natural sonlar qatorini tahlil qila olish (sondan oldin va kyeyin kyeluvchi sonni 
aytishni; sanoqda tushirib qoldirilgan sonlarni topishni va shu kabi)ni; 
– natural sonlarni «>»,«<»,«=» belgilaridan foydalanib taqqoslashni; 
– «... ta otiq», «... ta kam» munosabatlarini matyematik amallar bilan to‘g‘ri bog‘lay 
olishni; 
– qo‘shishning asosiy xossasini bilish va undan hisoblashlarda foydalanishni; 
– 100 ichida o‘nlikdan o‘tmasdan sonlarni qo‘shish va ayirishning o‘rganilgan 
xossalarini qo‘llashni; 
– qo‘shish va ayirishga doir sodda arifmetik masalalarni yechish. 
Bilishi kerak: 
– atamalar: nuqta, kesma, doira, kvadrat, uchburchak, ko‘pburchak, uzunlik, 
santimetr, detsimetr, metrni; 
– ishora (belgi): sm (santimetr), dm (detsimetr), m (metr), kg (kilogramm) ni.