O`zbеkiston rеspublikasi xalq ta'limi vazirligi navoiy davlat pеdagogika instituti

Vasiliy Kesariy
ning tashabbusi bilan paydo 
bo’lgan. 787 yilda bunday muassasa Milandagi soborda ham paydo bo’lgan. Uzoq vaqt u 
yevropada yagona bo’lib tashkilot qolaverdi va faqat XIV asrga kelib tarbiya uylari soni 
30 tagacha ko’paydi. Qizig’i, endi unda faqat tarbiya bilan shug’ullanishmagan, ularda 
amaliy ishlar ham olib borilgan: onalarga yordam berilgan, bolalarni oilalarga berishgan, 
ularning tarbiyasini nazorat qilishgan. Keyinchalik ham bolalar uylari ruhoniylar 
tomonidan boshqarilgan. Parijda 1640 yil ruhoniy
Vinsentom Depolen
tomonidan asos 
solingan tarbiya uyi juda mashhur bo’lgan. U uyni qirol Lyudovik XIV tomonidan 
moliyalashtirishga erishgan. Mehribonlik bilan shug’ullanuvchi organlar- yirik cherkov 
tashkilotlari ham tuzila boshlagan.
Ijtimoiy pedagogika rivojining 
ikkinchi davri-
XVII-XIX asrlar- ijtimoiy-
pedagogika eng ilg’or g’oyalar va ilmiy konsepslar bilan boyitilgan davr bo’ldi desak, 
xato bo’lmaydi. 
XVIII-XIX asrlar (burjua-demokratik inqiloblar davri) olimlarining (pedagog, 
faylasuf, sotsiolog, psixologlar) davlat va jamoat institutlari bilan biri ijtimoiy-pedagogik 
muammolarni hal qilish g’oyalarining paydo bo’lishi davridir. Tarbiya masalalari jamiyat 
islohotlari, inson huquqlari tengligi bilan bog’lana boshlandi. Aynan shu davrda ijtimoiy-
pedagogikaning asosiy yo’nalishlarining aniq faoliyatda amalga oshishi sodir bo’ladi.
Ijtimoiy pedagogik g’oyalarning rivojlanishiga fransuz faylasufi, yozuvchi, 
ma’rifatparvar 
J.J.Russo
(1712-1778 y) ulkan hissa qo’shgan. U tabiiy huquq, din va 

---

147 
tabiiy rivojlanish asosiga qurilgan tabiatan shakllangan tarbiya g’oyalarini ilgari suradi. 
Rus qomusiy olimi va pedagog 
M.V.Lomonosov
(1711-1765 y) o’z “reglamentlari”da 
tarbiyaning xalqparvar g’oyalarini, insonga faol shaxsga bo’lganidek yondashuvni, bolani 
axloqiy sifatlarini shakllantirish muhimligini bayon etgan. 
YAngi ijtimoiy pedagogik g’oyalar fransuz faylasufi va ma’rifatparvari