O`zbekstan respublikasi xaliq bilimlendiriw wa`zirligi a`jiniyaz atindag`i no`kis ma`mleketlik pedagogikaliq instituti «Pedagogika» fakul`teti

Beruniy- Xorezmli alim Abu Rayxan Beruniy (973-1048) onin` psixologiyaliq ko`z qaraslari – biliw
protsessleri seziwden baslaniwi ha`m oylawg`a ko`teriledi belgili na`rselerden belgisiz na`rseler ha`m 
ha`diyselerdi biliwge qaray rawajlanip baradi. Biliw protsesslerinde sezimlik biliw-seziw, qabil etiw, este
saqlawg`a bularsiz tabiyat ha`diyselerin haqqinda pikirdi payda etiw mu`mkin emes dep keltiredi.
Biliw protsessinde baqlaw, salistiriw u`lken a`hmiyetke iye ekenligin aytadi. Insannin` este saqlawinin` 

jaqsi boliwi ha`mme na`rselerge jaqsi tez, ha`m an`sat este qaladi deydi.

Navoiy- Alisher Navoiy (1441-1501) du`n`ya ju`zi pa`ninde o`shpes iz qaldirg`an ulli o`zbek shayiri,
alimi oyshili bolip tabiladi. Onin` filosofiyaliq – insan o`zinin` bes seziw ag`zalari arqali sirtqi du`n`yani bilip 
aladi. Duris aniq mag`liwmatlarg`a iye boladi, olardi miyde oylaw ja`rdeminde uliwmalastiradi, qayta isleydi,
keyin ala juwmaq shig`aradi deydi. 
Psixikanin` is-ha`reket nizamlarin tu`siniwde seziw organlari ha`m nerv sistemasi jumisin u`yrengen
fiziologlardin` jetiskenlikleri u`lken a`hmiyetke iye. Qabil aliwdin` psixofiziologiyalari boyinsha birinshi 
izertlewler XI a`sirde arab ilimpazi Ibn al`-Xaysam ta`repinen baslandi, ol ko`riw arqali qabillaw protsessinde
tuwri optik na`tiyjelerge sanali tu`rde bolmasa da qosimsha psixikaliq aktler qosiladi, ha`m na`tiyjede 
qorshag`an a`tiraptag`i zatlardin`, onin` ko`lemi h.t.b. formasin qabil aliw payda bolatug`inlig`in ashti.
Ob`ektlerdi toliq qabillaw ushin ko`zler ha`reketi-ko`riw ko`sheri awisiwi za`ru`r. Usinin` na`tiyjesinde 
organizm avtomatik tu`rde operatsiyani a`melge asiradi.
Psixologiyanin` basqa pa`nler menen baylanisi. Filosofiya, sotsiologiya, pedagogika, biologiya,
fiziologiya, ximiya, fizika. matematika h.t.b. 
Ta`kirarlaw ushin sorawlar 

Psixologiya so`z qanday ma`nini an`latadi.

Psixologiya neni u`yrenedi. Onin` aniqlamasin berin`.

Psixologiya pa`ninin` pedagogika tarawinda qanday a`hmiyeti bar.

Psixologiyanin` waziypasina neler kiredi.

Psixikaliq hallar degende neni tu`sinesiz.

Psixikaliq qubilislar degenimiz ne.

Insannin` psixikaliq qubilislar ha`m psixikaliq qa`siyetlerin atap o`tin`. Olardin` psixikaliq jag`daydan

ayirmashilig`i nede

Psixologiyaliq ilimnin` tiykarg`i ma`seleleri neden ibarat 

Onin` a`hmiyetleri qanday. 

Zamanago`y psixologiyada tiykarg`i bag`darlar qanday 

Shig`is oyshilardin` psixologiyag`a qosqan u`lesleri haqqinda qisqasha tu`sindirip berin`.