37
ga teng bo’lsa, u holda molyar massasini Mr (H
2
O) = 2,99
·10
–26
kg . 6,02·10
23
g/mol = 0,018 kg/mol, ya‘ni 18 g/ mol bo’ladi. Umumiy holda moddaning g/mol
da ifodalangan molyar massasi shu moddaning nisbiy atom yoki nisbiy molekulyar
massasiga son jihatidan teng bo’ladi. Masalan, C, Fe, O
2
, H
2
O larning nisbiy atom
va molekulyar massalari tegishlicha 12, 56, 32, 18 ga teng, ularning molyar
massalari esa tegishlicha 12 g/mol, 56 g/ mol, 32 g/mol, 18 g/mol bo’ladi.
Molekulyar massani molekulyar
holatdagi moddalar uchun ham, atomar
holatdagi moddalar uchun ham hisoblab topish mumkin. Masalan,
vodorodning
nisbiy molekulyar massasi Mr (H
2
) = 2, moddaning struktura birliklari soni (N
A
)
bilan aniqlangan miqdori bir xil – 1 mol. Lekin molekulyar vodorodning molyar
massasi esa 1 g/mol.
Bir mol atom, molekula yoki ionlardagi zarrachalar soni
Avogadro doimiysiga teng bo’ladi, masalan:
1 mol
12
S atomlari = 6,02
10
23
atom
12
S
1 mol H
2
O molekulalari = 6,02
10
23
molekula H
2
O
1 mol SO
2-
4
ionlari = 6, 02
10
23
SO
4
2-
ionlari
Massa bilan modda miqdori– har xil tushunchalardir.
Massa kgda
(grammalarda), modda miqdori esa– mollarda ifodalanadi. Moddaning massasi (m,
g), moddaning miqdori (n, mol ) va molyar massa (M, g/mol) orasida oddiy
nisbatlar bor:
m = nMn =
M
m
M =
n
m
Shu formulalardan modda muayyan miqdorining massasini hisoblab topish,
yoki moddaning ma‘lum massasidagi mollar sonini aniqlash yoxud moddaning
molyar massasini oson topish mumkin.
Dostları ilə paylaş: