ЯДЯБИЙЙАТ - ЛИТЕРАТУРА – REFERENCES:
1.
Бабичева, И.А. , Ю.Д. Ландеховский, Л.С. Ежова Клинико — морфологические параллели прилейкоплакии шейки матки
// Акушерство и гинекология. — 1997. -№4.-С. 35-39.
2.
Баевский, P.M. Прогнозирование состояний на грани нормы и патологии. М. - 1979. - 167с.
3.
Вишнякова, C.B. и др. Этиопатогенетические аспекты псевдоэрозий шейки матки // Журнал акушерства и женских
болезней.- 2000. №2.- С 30-32.
4.
Волков, В.Г., Кузина Е.В. Папилломавирусная инфекция шейки матки у женщин старшего возраста // Вестник новых
медицинских технологий. 2001. - Т. 8, №2.1. C. 30-32.
5.
Кустаров, В.Н. , В.А. Линде. Патология шейки матки Спб.: Гиппократ, 2002.
6.
Вишнякова, C.B. , О.Г. Пекарев, A.B. Ефремов Особенности клиники кольпитов и экзоцервицитов в климактерическом
периоде // Актуал. пробл.акушерства и гинекол.- 2002.- Т.1, №1.- С.21.
7.
Заболевания шейки матки (Клинические лекции) / Под ред. проф. В.Н.Прилепской М.: Медиа Сфера, 1997. - 85 с.
8.
Голубкова, О.В. Отдаленные результаты лечения фоновых заболеваний шейки матки // Проблемы репродукции. 2003. -
№2. - С. 48 — 51.
9.
Гаврилова, Т.А. Прогнозирование патологии шейки матки и совершенствование диспансерного наблюдения Текст.:
автореф. дис. .канд. мед. наук: 14.00.01 / Гаврилова Татьяна Анатольевна; [Самар. гос. мед. универ.]. Самара, 1996.- 25с.-
Библиогр.: с.21-22.
10.Голубкова, О.В. Оптимизация тактики ведения женщин репродуктивного возраста с доброкачественными заболеваниями
шейки матки Текст. / О.В. Голубкова [и др.] // Проблемы репродукции. 2003. - №1. - С. 53 — 57.
Р Е З Ю М Е
СОВРЕМЕННЫЙ ПОДХОД К ЛЕЧЕНИЮ ПАТОЛОГИЙ ШЕЙКИ МАТКИ
Кулиева К.Д.,Байрамова Г.М., Кулиева Ш.В., Магеррамов Н.С.
Предотвратить рак шейки матки можно за счет применения
организованных диагностических методов и эффективного лечения
предраковых заболеваний. В этих целях осуществляются скрининговые
программы. Благодаря скрининга рака шейки матки можно сохранить на
низком уровне РШМ в странах с государственной программой (12,24,28).
В этих целях в НИИ Акушерства и Гинекологии было обследовано 120
женщин с патологий шейки матки (ПШМ). Мы исследовали состояние
эндокринной системы у женщин ввиду того, что шейка матки является
гормонозависимым органом. Так у 16 (13%) женщин были выявлены
заболевания щитовидной железы, у 10 (8,3%) женщин сахарный диабет. Было
проведено генотипирование IPV. У 87 (72,5%) женщин IPV был
отрицательный, у 33 (27,5%) женщин был положительный.
Из них у 12 (10%) женщин был выявлен генотип низкого риска, у 11
(9,2%) женщин генотип высокого риска. Женщинам с положительным IPV
было проведено цитологическое исследование на последующем этапе.
Цитологическое исследование было проведено по системе CIN и Betestd. Были
обследованы нижеследующие. Согласно терминологической системе (The
Besthesda System- TBS): Норма- ASCUS (Atypical squamous cells of
undertermned significance)-(неясные атипичные эпителиальные клетки) – 17
(14%)
женщин
LSUL
(Low
grade
squamous
intraepithelial
lesion)
интраэпителиальные плоские клетки поврежденные в меньшей степени- 12
(10%) женщин, HSIL (High grade squamous intraepithelial lesion) повреждение
высокой степени-3 (2,5%) женщин, карцинома (0,8%) 1 женщина, CIN I-
слабая дисплазия – 17 (10%) женщин, CIN II-умеренная дисплазия – 12 (10%)
САЬЛАМЛЫГ – 2016. № 4.
98
женщин, CIN III – дисплазия тяжелой степени и преинвазивная карцинома –
4 (3%) женщин.
116 женщин с патологий шейки матки лечились на нашем клинике.
Наша тактика включало в себе комплексное лечение, состоящих из
хирургического вмешательства и противовирусных, цитотоксических,
антиоксидантных и иммунологических препаратов.
S U M M A R Y
MODERN APPROACH TO THE THERAPY OF THE PATHOLOGIES OF THE NECK
OF UTERUS
Guliyeva K.D., Bayramova G.M.,Guliyeva Ş.V., Meherremov N.S.
The carcinoma of the neck of uterus may be prevented by applying of the
methods of an organized diagnosis and effective treatment of the precarcinoma
diseases. There are implemented screening programs for the same reason. It is
possible to keep the cancer of the neck of uterus at a low level in the countries
with state programs through the screening of the cancer of the neck of uterus.
(12,24,28).
For the same reason, 120 women with the pathology of the neck of uterus
were examined in the Scientific-Research Institute of Obstetrics and Ginecology.
We investigated the condition of the endocrine system in women as the neck of
uterus is a hormonally dependant organ. Such as, we revealed thyroid gland
diseases (hypo-, hyperthireosis, etc.) in 16 (13%) women, reproductive system
diseases in 22(18,3%) women, pancreatic diabetes in 10 (8,3%) women. IPV
genotyping was conducted. İPI was negative in 87 (72,5%) women and positive in
33(27,5%) women.
We revealed genotype of low risk in 12 (10%) women and genotype of high
risk in 11 (9,2%) women out of them. The women with IPV positive, were
examined cytologically in the next stage. The cytological examination was
conducted with CIN və Bethesda System. The followings were defined. According
to Bethesda terminological system (The Bethesda System- TBS): Norm- ASCUS
(Atypical squamaus cells of undertermined significance) -17 (14%) women, LSIL
(Low grade squamous intraepithelial lesion)- 12 (10%) women, HSIL (High grade
squamous intraepithelial lesion)-3 (2,5%) women, carcinoma 1(0,8%) women.
CIN I-weak displasia - 17 (10%) women, CIN II-mild displasia – 12 (10%) women,
CIN III- serious displasia and preinvasive carcinoma – 4 (3%) women.
116 women with the pathology of the neck of uterus were treated in our
clinic. Our tactic incluided complex therapy: surgical intervention and antiviral,
antioxidant and immunology drugs.
Дахил олуб: 25.02.2016.
САЬЛАМЛЫГ – 2016. № 4.
99
QADINDA ÇANAQ DİBİ XƏSTƏLİKLƏRİNİN MÜASİR METODLARLA
MÜALİCƏSİ
Musayev X.N., Qurbanova C.F., Quliyeva K.D.
ET Mamalıqvə Ginekologiya İnstitutu.
Özündə sidik saxlamamağı, çanaq orqanlarının sallanması və düşməsini,
düz bağırsağın disfuksiyasını birləşdirən çanaq dibi pozğunluqları qadının həyat
keyfiyyətlərinin və əmək qabiliyyətinin azalmasına səbəb olur. Mayo Clinik-in
göstəricilərinə görə bütün qadınların üçdə biri həyatlarının müxtəlif dövrlərində bu
pozğunluqlardan əziyyət çəkir. Müasir təbabətin imkanları haqqında məlumatı
olmayan bəzi qadınlar isə hətta həkimə müraciət etməyərək susmağa üstünlük
verirlər .
Pensilvaniya Univerisitetinin mamalıq və ginekologiya departamentinin
tədqiqatları inkontinensiya ilə müraciət etmiş xəstələrin 42% -də kiçik yaşlardan
sidik disfunksiyasının olmasını göstərmişlər (2).
Subut olunmuşdur ki, bu patalogiya qadının içtimai, sosial, klinik və
psixoloji vəziyyətinə pis təsir edir. Əksər tədqiqatlarda inkontinensiya olan
qadınların depressiv vəziyyətə düşməsi, özünü tədric, seksual disfunksiyaların
olması göstərilmişdir (18,25).
İnkontineksiya və genital orqanların prolapsının müalicəsinin effektiv
olmasına bir sıra faktorlar təsir edir. Bunlardan biri bu xəstələrdə aparılan
müayinə alqoritminin olmaması və müalicə metodlarının seçilməsinə individual
yanaşma tərzinin olmamasıdır. Dianostik alqoritmə riayət olunmaması
inkontinensiyanın və prolapsın səbəbini təyin etməyə çətinlik törədir ki, bu da öz
növbəsində müalicə taktikasının düzgün seçilməməsinə şərait yaadır.
Çanaq orqanlarının prolapsı və inkontinensiya çox rast gəlinən və
müalicəyə cətin tabe olunan patologiyadır. Müxtəlif dərəcələrlə təbii yolla dogmuş
qadınların 50%-də rast gəlir (4,5). Bu vəziyyət qadının həyat keyfiyyətini və intim
münasibətini pozur. Həyat kefiyyətinin pozulması prolaps inkontinensiya ilə
müşayət olunduqda daha dərin xarakter daşıyır. Müəyyən qadınlarda prolaps və
ya inkontinensiya infeksion-iltihabi proseslərlə agırlaşır ki, hətta xəstənin həyatı
üçün təhlükəli olur.
Son zamanlarda bəzən çanaq dibi toxumalarını müayinə məqsədilə USM
aparılır. Lakin bu metod həldə standartlaşmayıb. Xaricdə geniş istifadə olunan
POPQ (İCS,1996) üzrə təsnifatlandırma ölkəmizdə geniş yayılmayıb. Çox zaman
ginekoloqlar xəstələrin müaiyinəsində şikayətlər, anamnestik məlumatlar və klinik
baxışdan istifadə edirlər ki, bu da xəstəliyin ağırlıq dərəcəsini tam dəqiqləşdirmək ,
residiv üçün risk qrupunu müəyyən etmək, yanaşı patologiyanı aşkara
çıxarmaq, xəstənin əməliyyatdan sonrakı aparılma taktikasını təyin etmək üçün
kifayət deyil.
Çanaq dibi xəstəliklərinin rekonstruktiv-plastik cərrahiyyəsinin inkişaf
etməsi əməliyyatdan sonrakı residivlərin profiaktikası nın yeni yollarının açır: az
invaziv metodların tətbiqi, müasir sintetik materialların çanaq fassiyasının
defektlərinin bərpası məqsədilə istifadəsi. Lakin tədqiqatlarda bir sıra sualların
açıq qalması yeni aparılacaq işlərdə sintetik materialın istifadəsinə göstəriş və əks
göstərişlərin, kretirilərin və məqsədəuyğun olub-olmamasının dəqiqləşdirilməsini
tələb edir.
Çanaq dibi xəstəliklərinin müalicəsi məqsədilə 2014-2015 ci illərdə 70
qadında cərrahi əməliyat aparılmışdır. Xəstələr üç qrupa bölünmüşlər: I qrupa-
prolaps və inkontinensiya olan xəstələr ( 25 xəstə-35,7%) daxil edilmişdir. Bu qrup
САЬЛАМЛЫГ – 2016. № 4.
100
da öz növbəsində 2 yarım qrupa bölünmüşdür: IA-prolaps və sidik inkontinensiya
olan (15xəstə 21,4% ), IB-prolaps və anal inkontinensiya olan (10 xəstə 14,2%). II
qrupa – yalnız prolaps olan xəstələr daxil edilmişdir (26 xəstə 37,2%). III qrupa –
yalnız inkontinensiya olan xəstələr (19 xəstə 24,2%) daxil edilmişdir.
Xəstələrin yaşı 27-80 arasında olmuşdur. Yaşı 25-45 olan xəstə sayı 25
(35%), 46-55 olan 16 (23%), 56-65 olan 16 (23%), 66 yaşdan yuxarı 13 (19%)
olmusdur.
Xəstələrin şikayəti aşağıdakılardan ibarət olmuşdur:
uşaqlıq yolunda yad cisim olması hissi - 51xəstə (73%), uşaqlıq yolunda
qaşınma, quruluq – 45 xəstə (64%), dispareuniya – 41 xəstə (58%), çanaq ağrıları-
17 xəstə (24%), dekubital yaralar-14 xəstə (20%). Sidik ifrazı ilə bağlı şikayətlər :
sidik boşaltmanın çətinləşməsi –23 xəstə (33%), tez-tez sidiyə getmə hissinin
artması- 12 xəstə (17%), sidik saxlamamaq (stress)-15xəstə (24%).
Bağırsaq şikayətləri: bağırsaq boşaltmanın çətinləşməsi-24xəstə (34%),
defekasiya zamanı ağrı – 7 xəstə (10%), qazların saxlanmaması - 6 xəstə (8.5%),
duru nəcizin saxlanmaması – 3 xəstə (4,3%), bərk nəcizin saxlanmaması-1xəstə
(1,4%) .
İrsiyəti öyrənərkən 20 xəstədə (28%) ana xəttilə prolapsın müxtəlif
formalarının olması müəyyən olmuşdur ki, bu da birləşdirici toxuma
strukturlarının çatışmazlığına irsi meylliyin olmasını sübut edir.
Risk faktorlarının araşdırarkən aşağıdakıları müəyyən etmişik: fiziki
ə
məklə bağlı iş-16 xəstə (23%), artıq çəki (BÇİ 25-29,9) –38 xəstə (54%), piylənmə
(BÇİ 30)- 9 xəstə (13%), birləşdirici toxuma displaziyası- 12 xəstə (17%),
keçirilmiş ginekoloji əməliyyatlar -17 xəstə (24%), az yaşlı ilk doğan-11 xəstə
(16%), təbii yolla doğuş 50 xəstə (71%), 3 doğuşdan artıq-32 xəstə (46%), iri döllə
doğuş-23 xəstə (33%), doğuşda cırıq (epiziotomiya)-38 xəstə (54%), doğuşda
masaların istifadəsi-8 xəstə (11%). Risk faktorlarının analizi göstərir ki, çanaq
dibi patalogiyalarının patogenizində piy mübadiləsinin pozulmasının rolu var.
60%-dən çox xəstədə piy mübadiləsinin pozulması aşkar olunmuşdur ki,orta
bədən çəkisi indeksi 26,5 + 6,7 olmuşdur.
17 xəstədə(24%) müxtəlif ginekoloji əməliyyatlar-5 xəstədə (7%) total
histerektomiya, 3 xəstədə (4%) subtotal histerektomiya abdominal yolla, 3 xəstədə
(4%) vaginal histerektomiya, 6 xəstədə (8% ) ön, arxa kolporrafiya icra
olunmuşdur.
2 xəstəyə (2,8%) arxa divara polipropilen protez qoyulmuş, sonradan
uşaqlıq yolunun xorası ilə bağlı protezin hissəvi kəsilməsi aparılmış və residiv
yaranmışdır.
Tərəfimizdən çanaq dibi xəstəliyi olan qadınlarda yanaşı gedən ekstra
genital xəstəliklər araşdırılmışdır. Bunlara : II-III dərəcəli hipertonik xəstəlik –17
xəstə (24%), UŞX 9 xəstə (13%), varikoz xəstəlik -14 xəstə (20%), bronxial astma-
8 xəstə (11%), MBS-nin xroniki xəstəlikləri – 12 xəstə (17%), şəkərli diabet –9
xəstə (13%), sidik ifrazı sisteminin xəstəlikləri –11 xəstə (16%), ostexondroz –5
xəstə (7%).
Xəstələrin müayinə planı tərtib edilmişdir.Xüsusi sual kartı tərtib olunaraq
xəstələrə təqdim olunmuşdur. Ginekoloji statusun dəyərləndirilməsi zamanı
POPQ (Baden –Walker 1996 ) sistemindən istifadə olunmuşdur.
I dərəcə -4 xəstə (5%), II dərəcə - 24 xəstə (34%), III dərəcə -29 xəstə (41%),
IV dərəcə -13 xəstə (19%).
Psixometriya metodunu aparmaq məqsədilə Cleivland Clinik Fondation
tərəfindən işlənmiş PFDİ-20 (Pelvic Floor Disorders Distress İnventory ) və PFİQ
– 7 (Pelvic Floor İmpact Questionnaire) Azərbaycan dilinə tərcümə edərək tətbiq
etmişik. 70 xəstənin hamısı əməliyyatdan əvvəl və 1 il sonra sual kartlarını
САЬЛАМЛЫГ – 2016. № 4.
101
doldurmuşlar. Doldurduqdan sonra ballar sayılmışdır, beləki alınan və rəqəm nə
qədər yüksək olursa, prolapsın və inkontinensiyanin həyat keyfiyyətinə təsiri bir o
qədər neqativ olur. Bütün xəstələrə USM aparılmış aralıq toxumaların vəziyyəti
yeni diaqnostik kriterilərlə araşdırılmışdır.
Uroflurometriya, elektromioqrafiya, manometriya, sfinkterometriya tətbiq
olunmuşdur.
USM-də 20 xəstədə (28%) uretranın deformasiyası, 5 xəstədə (7%)
uretranın proksimal nahiyyədə genişlənməsi, 3 xəstədə (4%) uretranın uzunluğu-
nun azalması müəyyən olunmuşdur. Düz bağırsağın qapayıcı aparatının
funksional vəziyyəti 15 xəstədə (21%) öyrənilmişdir.
Elektromioqrafiyada düz bağırsağın qapayıcı aparatının fon və iradi
aktivliyinin azalması aşkar olunmuşdur.
Xəstələr müvafiq əməliyyatönü hazırlıq kecərək əməliyyata hazırlanmışlar.
15 xəstədə (21%) puborektal plastika TOT əməliyyyatı ilə, 10 xəstədə (14%)
puborektal plastika sfinkterolevatoroplastika ilə, 8 xəstədə (11%) puborektal
plastika pubovesikal arakəsmənin bərpası ilə, 9 xəstədə (13%) puborektal plastika
rektovaginal arakəsmənin bərpası ilə, 15 xəstədə (21%) puborektal plastika
pubovesikal və rektovaginal arakəsmənin bərpası ilə, 10 xəstədə (14%) vaginal
histerektomiya M C kuldoplastika ilə yanaşı puborektal plastika icra olunmuş-
dur, 3 xəstədə (4%) Berç əməliyyatından sonra puborektal plastika icra
olunmuşdur.
Beləliklə, qadınlarda çanaq dibi patologiyaların rast gəlmə tezliyinin
yüksək olmasını nəzərə alaraq kompleks müayinə metodlarının tətbiqi və
vaxtında aparılan kompleks müalicə qadının həyat keyfiyyətini yaxşılaşdıraraq
sosial əhəmiyyət kəsb edir.
ЯДЯБИЙЙАТ - ЛИТЕРАТУРА – REFERENCES:
1.
Azar M; Noohi S; Radfar S; Radfar MH Sexual function in women after surgery for pelvic organ prolapse. Int Urogynecol J Pelvic
Floor Dysfunct. 2008 Jan;19(1):53-7. Epub 2007 Jun 15 123
2.
Bruce RG, El Galley RE, Galloway NT. Paravaginal defect repair in the treatment of female stress urinary incontinence and
cystocele. Urology 1999; 54: 647–51.
3.
Boyles SH, Weber AM, Meyn L. Procedures for urinary incontinence in the United States, 1979–1997. Am J Obstet Gynecol
2003; 189: 70–75.
4.
Debodinance P, Berrocal J, Clave H, Cosson M, Garbin O, Jacquetin B, et al. Changing attitudes on the surgical treatment of
urogenital prolapse: birth of the tension-free vaginal mesh [in French]. J Gynecol Obstet Biol Reprod 2004;33:577–88.
5.
Gousse AE, Barbaric ZL, Safir MH, et. al., Dynamic half Fourier acquisition, single shot turbo spin-echo magnetic resonance
imaging for evaluating the female pelvis. J Urol 2000;164:1606– 1613.
Р Е З Ю М Е
СОВРЕМЕННЫЕ ЛЕЧЕБНЫЕ МЕТОДЫ ЗАБОЛЕВАНИЙ ТАЗОВОГО ДНА У
ЖЕНЩИН
Мусаев Х.Н., Гурбанова Дж.Ф., Гулиева К.Д.
Нарушения тазового дна, включающие в себе недержание мочи,
выпадение и опушение тазовых органов и дисфункцию прямой кишки
является причиной снижения качества жизни и трудоспособности женшины.
С целью лечения заболеваний тазового дна 2014-2015 годах была
оперирована 70 женщин. Больные были разделены на три группы:1 группа:
больные с пролапсом и инконтиненцией ( 25 больных-35,7%). Эта группа была
разделена на две подгруппы: 1А-больные с пролапсом и мочевой
инконтиненцией (15 больных (21,4%)), 1Б-больные с пролапсом и анальной
САЬЛАМЛЫГ – 2016. № 4.
102
инконтиненцией (10 больных (14,2%)), 2 группа: больные с пролапсом(26
больных(37,2%)), 3 группа: больные с инконтиненцией(19 больных (24,2%)).
Всем больным была проведена соотвествующая предоперационная
подготовка.
S U M M A R Y
MODERN TREATMENT METHODS OF DISEASES OF PELVIC FLOOR IN
WOMEN.
Musayev X.N., Gurbanova C.F., Guliyeva K.D.
Disordes of pelvic floor like urine incontinence, swelling of pelvic organs
and fall, dysfunction of rectum,results to reduction of life quality and and work
capability of women.Surgical operation is carrie out on 70 women in 2014-2015
on the purpose of treatment of disease of pelvic bottom,Patients are distinguished
into three groups: I group: patients suffering form prolapse and incontinence (25
patients-35.7%).This group is also divided into two subgroups:IA-prolapse and
urine incontinence (15 patients (21.4%) ), IB-prolapse (26 patients (14.2%) ). II
group-patients suffering only from prolapse (26 patients (37.2%) ). III group-
patients suffering only from incontinence ( 19 patients (24.2%) ).
Дахил олуб: 25.06.2016.
2-Cİ TİP ŞƏKƏRLİ DIABETİ OLAN XƏSTƏLƏRDƏ
DİSLİPİDEMİYANIN KORREKSİYASINDA ROZUVASTATİNİN
EFFEKTİVLİYİNİN TƏHLİLİ
Ə
zizov V.Ə., İbadova F.Ə., Mirzəzadə V.A., Rəhimova A.S.
Azərbaycan Tibb Universitetinin II Daxili xəstəliklər kafedrası,
VM Endokrinologiya, Diabet və Metabolizm mərkəzi, Bakı.
Şəkərli diabet (ŞD) ən çox yayılmış xronik endokrin xəstəlikdir və bu
xəstələrin sayı sürətlə artır. Müxtəlif ölkələrdə ŞD olan pasiyentlərin sayı 3-10%
təşkil edir.
ŞD olan xəstələrdə əlilliyin və ölümüm əsas səbəbi ürək-damar
ağırlaşmalarıdır. ŞD olan xəstələrdə ŞD olmayanlarla müqayisədə nisbi ölüm riski
2,8 dəfə yüksəkdir. Müəyyən edilmişdir ki, xolesterinin səviyyəsi fərqlənməyən
xəstələr arasında ŞD 2 olan pasiyentlərdə diabeti olmayanlarla müqayisədə ÜİX-
dən ölüm halları 3-4 dəfə çoxdur (1).
Şəkərli diabet zamanı ürək-damar ağırlaşmalarının yaranmasının əsas
səbəblərindən biri lipid mübadiləsinin pozulmasıdır (2,3). ŞD 2 olan xəstələrdə
qanda lipoproteinlər kəmiyyət və keyfiyyət dəyişikliyinə məruz qalırlar. Kəmiyyət
göstəricilərinə qanda triqliseridlərin (TQ) miqdarının artması və əksinə, yüksək
sıxlıqlı lipoproteinlərin (YSLP) səiyyəsinin azalması aiddir. Keyfiyyət göstəricisi
qanda aşağı sığlıqlı lipoproteinlərin (ASLP) kiçik bərk hissəciklərinin əmələ
САЬЛАМЛЫГ – 2016. № 4.
103
gəlməsidir. Ona görə də şəkərli diabetin idarə olunmasında şəkərsalıcı,
antihipertenziv terapiya ilə yanaşı, dislipidemiyanın korreksiyası da əsas müalıcə
taktikalarından biri sayılır (4-7).
Son zamanlar statin sırasından olan preparatlardan rozuvastatinə daha
çox yer verilir (8-11). Bu preparat Shionologi (Yaponiya) farmaseftik kompaniyası
tərəfindən hazırlanmış və 2003 –cü ildən istifadəsinə ABŞ –da icazə verilmişdir.
Tədqiqatın məqsədi 2-ci tip şəkərli diabeti olan xəstələrdə dislipedimiyanın
korreksiyasında rozuvastatinin effektivliyini öyrənməkdir.
Material və metodlar: Bu məlumat ATU-nun II Daxili xəstəliklər kafedrası
ilə VM Endokrinologiya, Diabet və Metabolizm mərkəzinin birgə tədqiqatının bir
hissəsini əks etdirir. 3 ay ərzində 2-ci tip şəkərli diabet xəstələrində rozuvastatinlə
müştərək terapiya alan pasiyentlərlə dislipidemiyanın korreksiyası nəzərdə
tutulmayan, amma kompleks müalicə alan xəstələrin müqayisəli təhlili
aparilmiştir.
Statinoterapiya qrupuna daxilolma meyarları:
I2-ci tip şəkərli diabetin olması
Ürək –damar patologiyası olmayan, aşağı sıxlıqlı lipoprotein (ASLP) 100
mq/dl və yuxari olan, ürək-damar xəstəliyi olan, ASLP 70 mq/dl və daha yüksək
olan xəstələr
Statinoterapiya qrupundan çıxarılma myarları:
1.Müşahidə olunan kişi və qadın xəstələrdə ALT,AST,KFK –nın normanın
yuxarı səviyyəsindən 2 və daha çox yüksək olması
2.Yumaqcıq filtrasiyası sürətinin 60 ml/dq/1,73 m2 dan aşagı olması
Nəzarət qrupuna daxil olma meyarları:
1.Kişi və qadın xəstələrdə ALT,AST,KFK –nın normal göstəricilərin üst
sərhəddindən 2 dəfə və daha çox yüksək olması
2.Yumaqcıq filtrasiyası sürətinin 60 ml/dq/1,73m2 aşağı olması
3.TQ uygun göstəriciləri <150 mq/dl olanda, həmin xəstə üçün LDL uyğun
göstəriciləri < 70 mq/dl və ya <100 mq/dl olmalıdır.
Nəzarət qrupa (N qrupu) 22 xəstə (12 qadın,10 kişi ), rozurvastatin
qrupuna (RST qrupu) 07.01.2014-28.09.2014 müddətində VM Endokrinologiya,
Diabet və Metabolizm Mərkəzinə (Bakı, Azərbaycan) müraciət edən 247 xəstə (124
kişi ,123 qadın) daxil edilmişdir.
Statinoterapiya zamanı xəstələr gündə 20 mg rozuvastatin qəbul ediblər. 83
xəstə “Mertenil” (Gedeon Richter Macarıstan) adı ilə həb, 81 xəstə ”Rovastat” həbi
(Abdil İbrahim, Türkiyə), 83 xəstə isə “Ultrox” (Nobel Farma, Türkiyə) qəbul
etmişlər. Alınan nəticələrdən məlum olmuşdur ki, hər 3 həbin lipid mübadiləsinə
və başqa klinik-metabolik gösəricilərə təsiri eynidir.
RST və N qrupuna daxil olan xəstələr cinsiyyətinə, yaşına, xəstəlik
müddətinə, bədən çəkisi indeksinə, sistolik və diastolik təzyiqin ölçülərinə,
acqarına qlikemiya və qlikohemoqlobinin göstəricilərinə, böyrək və qaraciyərin
funksional vəziyyətinə, KFK səviyyəsinə görə statistik dürüstlük cəhətdən
fərqlənməmişlər. Ümumi xolesterinin, yüksək sıxlıqlı lipoproteinlər, triqliseridlərin
səviyyəsi Human Diagnostics Word-wide (Almaniya) reaktivləri vasitəsilə Cobas
Mira (Roche Diagnostics Corporation, İsveçrə) avtomatk analizatorunda təyin
edilmişdir. ASLP-nin səviyyəsi Fridvald düsturu ilə hesablanmışdir. Bu düstur
TQ<400 mq/dl olanda istifadə olunur.
Tədqiqat zamanı öyrənilən materialın minimal, orta, maksimal göstəriciləri
təyin edilmiş və xəta faizi də öyrənilmişdir. Statistik təhlil Microsoft Excel standart
kompüter proqramı vasitəsilə aparılmışdır.
400>100>150> Dostları ilə paylaş: |