Dərs vəsaiti kim I q r if verilm işdir nurlar bak i-2014 e lm I red a k to rla r: akademikVasım



Yüklə 9,66 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə46/160
tarix12.10.2023
ölçüsü9,66 Mb.
#154763
növüDərs
1   ...   42   43   44   45   46   47   48   49   ...   160
Azərbaycan dilinin nitq mədəniyyəti və ritorika (Ali məktəblər üçün dərs vəsaiti) - Fikrət Şiriyev

Ill mərhələnin taktik üsulları
«Qəbul edilmiş fikrin formalaşdırılması» üsulu.
Vaxtaşırı 
həmsöhbətinin xüsusi olaraq qabartmaq istədiyi fikri ucadan səs­
ləndirmək lazımdır. Bu, həm tərəfdaşı razı salacaq, həm də onun bir 
dəfə söylədiyini dəfələrlə təkrar etmək səylərinin sayını azaldacaq.
«Nəticələrin çıxarılması» üsulu.
Əvvəllər deyilənləri vaxtaşırı 
yekunlaşdırmaq və fikirlərin üst-üstə düşdüyü anlan xüsusi qeyd 
etmək arzuolunandır.
«Oxşar fikirlər» üsulu («bənzədilmə»).
Siz xüsusi olaraq, 
fikrinizcə, məsələn, davranış və münasibətlərdə ayn-ayn anlann 
eyni şəkildə anlaşılmasının sübutu olan məsələ haqqında danışır­
sınız. Məsələn, belə deyə bilərsiniz: «Siz bu fikirlə razısımzmı ki, 
mümkün qədər açıq danışmaq lazımdır?»
100


«Özünü doğrultmuş gözləntilər» üsulu.
Siz məhz bu şəkildə 
davranışı, məsələnin bu şəkildə həllini, məhz bu cür qarşılıq­
lı hərəkəti gözlədiyiniz haqında bəzi mülahizələr söyləyirsiniz 
(«Mən özüm də sizin haqqınızda bu fikirdə idim», «Mən nəzərdə 
tutmuşdum ki, siz bu məsələni məhz bu şəkildə, mənim kimi həll 
edəcəksiniz»).
Ünsiyyətin Ш mərhələsində təklif edilən və həmsöhbətiniz 
tərəfindən nümayiş etdirilən keyfiyyətlər onun üstünlük verdiyi xü­
susiyyətlərdən xəbər verir. Onlar həmçinin müəyyən müddət ər­
zində müdafiə olunmalı keyfiyyətlər kimi nəzərdən keçirilə bilər. 
Tərəfdaşımz «təklif edilən» xüsusiyyətlərə uyğun şəkildə davranacaq.
III mərhələnin əlamət və göstəriciləri 
III mərhələnin başlan­
ğıcının əsas əlamətləri bunlardır:
a) insanın başqaları ilə münasibət və ünsiyyət zamanı rəhbər 
tutduğu prinsiplər haqqında ilk xatırlatmalar;
b) şəxsi keyfiyyət və xüsusiyyətlərinizin qabardılması;
c) təkrarlanan davranış ştamplanmn meydana çıxması (məsə­
lən, «düzünü desək», «açığını söyləyim», «bu haqda yaxşı düşün­
mək lazımdır» və s.) eyni sözlərdən tez-tez istifadə edilməsi ya qarşı 
tərəfin səmimiyyətinin qəbul edilməsini, ya sözü birbaşa söyləmək 
arzusunu, ya da ehtiyatlı olmaq arzusunu ifadə edir; «mən həmişə 
düzgün fikirlərlə razılaşıram», «bununla razılaşmaya bilmərəm» 
kimi ifadələrdən tez-tez istifadə olunması tərəfdaşınızın razılaşma­
ya hazır olduğunu bildirmək istədiyi mənasını verir;
ç) tipik vərdiş və meyllər haqqında məlumat verilməsi; bu hal­
larda «mən vərdiş etmişəm ki...», «adətən mən...», «mən xoşla­
yıram...», «mənim xoşuma gəlir...» və s. kimi girişlərdən istifadə 
olunur.

Yüklə 9,66 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   42   43   44   45   46   47   48   49   ...   160




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin