67
müharibələrin ardınca islam ölkələrinin hər bir yerində
qiyamlar baş verirdi; məhz bu illərdə “Peyğəmbər Əhli-
beyti” adı ilə İranın Xorasan nahiyəsində bir hərəkat
başlandı. Bu hərəkatın başçısı İran
sərkərdəsi Əbu
Müslüm Mərvəzi idi. O, mövcud hakimiyyət əleyhinə
qiyam edərək əməvi dövlətini devirmək üçün inqilabi iş
aparırdı.
1
Bu inqilabi hərəkat şiələrin dərin təbliğatlarından
qaynaqlandığına, Əhli-beyt şəhidlərinin intiqamını almaq
adı ilə baş verdiyinə, hətta Əhli-beytdən
olan layiqli və
bəyənilmiş bir şəxsiyyət üçün camaatdan gizli şəkildə
beyət alındığına baxmayaraq, birbaşa şiə rəhbərlərinin
göstərişi ilə olmamışdır. Çünki,
Əbu Müslüm xilafəti
Mədinədə imamiyyə şiələrinin altıncı imamına təqdim
edəndə, o həzrət bunu ciddi şəkildə rədd edib buyurdu:
“Sən bizim adamlardan deyilsən, dövran da mənim
dövranım deyildir.”
2
Nəhayət, Abbasilər sülaləsi Əhli-beyt adından
istifadə
edərək xilafəti ələ keçirdilər.
3
Əvvəlcə bir neçə gün
camaatla və ələvilərlə xoş rəftar etdilər, hətta ələvi
şəhidlərinin intiqamını almaq adı
ilə Bəni-üməyyə
tayfasını kütləvi şəkildə qırdılar, onların xəlifələrinin
qəbirlərini açaraq tapdıqları hər bir şeyi yandırdılar.
4
Amma çox keçmədi ki, Bəni-üməyyənin üslublarını
1
“Tarixi
Yəqubi”
, 3-
cü
cild
,
səh-
79
2
“Tarixi
Yəqubi”
, 3-
cü
cild
,
səh-
86
3
“Tarixi
Yəqubi”
, 3-
cü
cild
,
səh-
86
4
“Tarixi
Yəqubi”
, 3-
cü
cild
,
səh
-91-96
68
özlərinə örnək kimi götürərək zülm və azğınlıq etməkdə
heç nəyi əsirgəmədilər.
Dörd sünnü məzhəbindən biri olan hənəfi məzhəbinin
rəisi Əbu Hənifə Mənsurun zindanına göndərildi. Ona
çoxlu işgəncələr verildi. Sünnülərin digər bir məzhəb rəisi
Əhməd ibni Hənbələ şallaq vuruldu.
1
İmamiyyə şiələrinin
altıncı imamı da çoxlu əzab-əziyyətlərə və ağır işgəncələrə
məruz qaldıqdan sonra zəhərləndirilib şəhid edildi.
2
Abbasilər ələviləri dəstə-dəstə öldürür, diri-diri dəfn edir
və ya divarların arasına qoyub hörürdülər.
Abbasi xəlifəsi olan Harunun
dövründə islam xilafəti
öz qüdrətinin zirvə nöqtəsinə çatmışdı. Bəzi vaxtlar xəlifə
günəşə xitab edərək deyirdi: “Hər yerə saçırsan saç, heç
vaxt mənim ölkəmdən kənara çıxa bilməzsən!”
3
Onun
orduları şərqə və qərbə doğru irəlilədiyi halda, guya onun
xəlifə qəsrinin bir neçə addımlığında yerləşən Bağdad
körpüsündə icazəsiz təyin olunmuş məmurdan xəbəri
yoxmuş; o, yoldan keçənlərdən yol haqqı alırdı, hətta bir
gün xəlifənin özü də oradan keçmək istəyəndə qabağını
kəsərək ondan da vergi tələb etmişdi.
Bir müğənni eyş-işrət
barədə iki beyt şer oxuyaraq,
Abbasi xəlifəsi Əminin ehtiraslarını coşdurdu. Əmin ona
üç milyon dirhəm gümüş pul bağışladı! Müğənni
sevincindən özünü xəlifənin ayaqları altına atıb dedi: “Ey
möminlərin əmiri! Bu qədər pulu mənə bağışlayırsanmı?”
Xəlifə cavabında dedi: “Bu elə də yüksək bir məbləğ
1
“Tarixi
Yəqubi”
, 3-
cü
cild
,
səh-
198
2 “Biharul-ənvar”, 12-ci cild, imam Sadiqin əhvalat-ları
3 Bu onun ölkəsinin ərazisinin böyüklüyünə bir işarədir.
69
deyildir! Biz bu pulları ölkənin
ucqar nahiyələ-rinin
birindən alırıq!!”
İslam ölkələrinin hər bir yerindən müsəlmanların
beytul-malı adı ilə xilafət sarayına sel kimi axıb gələn külli
miqdarda mal-dövlət xəlifənin nəfsani istəklərinə və
haqqın
tapdalanmasına
sərf
olunurdu.
Abbasi
xəlifələrinin sarayında minlərlə gözəl kənizlər, oğlan və
qızlar var idi!!
Əməvi dövləti süquta uğradıqdan və Abbasilər sülaləsi
hakimiyyətə gəldikdən sonra
da şiələrin vəziyyətində
dəyişiklik baş vermədi; onların qəddar düşmənləri sadəcə
olaraq öz adlarını dəyişmişdilər.
Dostları ilə paylaş: