Dərslik azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi tərəfindən təsdiq edilmi şdir. Baki 2001



Yüklə 3,75 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə517/635
tarix13.12.2023
ölçüsü3,75 Mb.
#175262
növüDərs
1   ...   513   514   515   516   517   518   519   520   ...   635
Zeynaddin Haciyev-Fəlsəfə

Adi siyasi şüurun 
anlayışları, norma və qanunları yalnız gündəlik praktikada işlənilə 
bilir
. Onlar nəzəri şüur səviyyəsində demək olar ki, tətbiq olunmur. Bu 
fakt adi şüurun rolunu azaltmır. O, insanların geniş məzmunlu ictimai 
məsələlərə, qlobal problemlərə birbaşa reaksiyasını ifadə edir, onlara 
qiymətverici münasibəti bildirir. Bunlar isə gündəlik siyasətdə, ideo-
logiyada və təbliğatda az rol oynamır. 
Adi siyasi şüurdan danışarkən onun gərgin dramatik xarakteri, 
ziddiyyətli təbiəti mütləq qeyd olunmalıdır. Bu əlamətlər siyasi həyatın öz 
təbiətindən irəli gəlir. 
Sosial birliklərin, millətin, partiyaların tələbatlarını obyektiv 
mənafeylərini və 
vəziyyətlərini siyasi ideologiya, sistemləşdirilmiş 
nəzəri şüur əks etdirir
. O gündəlik həyat praktikasının doğurduğu 
hisslərin, e„tiqadların, obraz və fikirlərin, habelə gələcəyi sezmənin və 
yanlışlıqların üzərində yüksəlir. 
Siyasi ideologiya sosial birliyin, partiyanın mənafeləri və 
vəziyyətini ümumiləşdirilmiş formada ifadə edir. Buna görə də o öz sub-
yektinin sosial münasibətlər sistemində mövqeyinin onun digər sosial 
qruplar və dövlət hakimiyyəti ilə münasibətlərinin nəzəri təhlilinə 
əsaslanır. Beləliklə 
siyasi ideologiya sosial subyektlərin baxışlar siste-
mi, onların əsas mənafelərinin, proqram xarakterli məqsədlərinin və 
strateji vəzifələrinin nəzəri ifadəsidir. 
Bütövlükdə siyasim ideologiya aşağıdakı əsas elementlərdən 
ibarətdir: 1) dövrün ümumi dünyagörüşü sistemi ilə əlaqə; 2) bu sistemin 
əsas müddəalarına arxalanmaqla işlənib hazırlanan proqram ustanovkalar; 
3) proqram ustanovkaların reallaşdırılması strategiyası; 4) proqramın 
təbliğ edilməsi; 5) proqramı reallaşdırmaq yolunda atılacaq konkret 
addımlar.
1
Siyasi ideologiya mühüm inteqrativ (birləşdirici) funksiya yerinə 
yetirir. Belə ki, o mənafelərini əks etdirdiyi sosial birlik formasına (sinfə, 
sosial qrupa, millətə, dövlətə) daxil olan insanların mütəşəkil fəaliyyətini 
tə„min edir. 
Siyasi ideologiyanın mühüm bir cəhəti, onun siyasi reallığa və 
fəaliyyətə istiqamətlənməsidir. O həmişə əhali içərisində daha geniş 
yayılmağa və özünə mümkün qədər daha çox tərəfdar tapmağa cəhd 
göstərir. Bu baxımdan müasir cəmiyyət müxtəlif ideoloji sistemlərin, 
ideya- siyasi cərəyanların və istiqamətlərin mübarizə meydanını təşkil 
edir. Əlbəttə bu deyilənlərdən belə nəticə çıxarılmamalıdır ki, cəmiyyətdə 
1
Bax: Философия. V.Qubinin redaktəsi ilə. M.,1998, s.244. 


466 
siyasi ideologiyanın müxtəlifliyinə yol verilməməlidir. 

Yüklə 3,75 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   513   514   515   516   517   518   519   520   ...   635




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin