Dərslik azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi tərəfindən təsdiq edilmi şdir. Baki 2001


Gələcəyin proqnozlaşdırılması çox mürəkkəb və çətin iş



Yüklə 3,75 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə618/635
tarix13.12.2023
ölçüsü3,75 Mb.
#175262
növüDərs
1   ...   614   615   616   617   618   619   620   621   ...   635
Zeynaddin Haciyev-Fəlsəfə

Gələcəyin proqnozlaşdırılması çox mürəkkəb və çətin iş 
olmaqla bir sıra metodlarla həyata keçirilir
. Sosial proqnozlaşdırmanın 
metodları çoxdur. (təxminən iki yüzə qədər). Onlardan aşağıdakı beş 
metod əsas yeri tutur: 
1. Ekstrapolyasiya (hərfi mə'nası bir haldan digərinə köçürməkdir) 
metodu hazırda ictimai həyatda baş verən meyllərdən çıxış edərək 
gələcəyi təsvir edir. Yə'ni bu meyllərin fəaliyyəti bir növ gələcəyə 
köçürülür. Bu halda fəaliyyət göstərən meyillərə həm də idarəedici 
orqanların göstərə biləcəyi tə'sir nəzərə alınır. Ictimai proseslər 
reallaşdıqca bu metodun məzmunu təshih olunur, dəqiqləşir. 
2. Tarixi analogiya metodu, gələcəyi öyrənərkən ictimai prosesləri 
və hadisələri keçmişdə baş verənlərə bənzətməklə tarixi təcrübədən 
istifadə etməyi əsas götürür. Lakin bu metodu mütləqləşdirmək olmaz, 
çünki keçmişdə baş verən tarixi proses və hadisələr heç vaxt olduğu kimi 
gələcəkdə təkrar oluna bilməz. 
3. Kompüter vasitəsilə modelləşdirmə metodu, elektron hesablama 
maşınlarının (kompüterlərin) köməyilə gələcəkdə baş verəcək ictimai 
proseslər və hadisələrin riyazi modelinin verilməsinə əsaslanır. Hər bir 
riyazi modeldə sosial gerçəkliyin müxtəlif tərəflərini əks etdirən dəyişən 
kəmiyyətlərin miqdarı əsas götürülür. 
4. Gələcəyin ssenarisinin yaradılması metodu, digər metodlardan da 
istifadə etmək yolu ilə gələcəkdə ictimai həyatın təşkili və müxtəlif 
tərəflərinin mənzərəsini göstərməyi nəzərdə tutulur. 
5. Ekspert qiymətləndirmə metodu sosial proqnozlaşdırmada çox 
mühüm yer tutur. Bu metod real tarixi prosesin perspektivini doğru, 
adekvat nəzəri təsəvvürlər formasında başqa metodların əldə etdiyi 
nəticələri düzgün təhlil etmək əsasında müəyyən etməyə yönəlir. 
Qeyd olunmalıdır ki, 
gələcək haqqında uzunmüddətli proqnozlar 
işlənib hazırlanarkən bu metodlar vəhdət halında götürülür,onların 

Yüklə 3,75 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   614   615   616   617   618   619   620   621   ...   635




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin