Axloq falsafasi (etika)
Yüklə 477,04 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- AN’ANAVIY SAN’AT TURLARI.
- KO’RGAZMALI-AMALIY SAN’AT.
|
Sharqida qamish
qalam , Budha Sharqida mo’yqalam, Ovro’pada –patqalam qo’llanilgan. Xattotlikda harf yoki ieroglif ham aniq, ham chiroyli yozilishi bilan go’zallikni namoyon etadi. Har bir xattot san’atkor sifatida o’z yozish uslubiga ega bo’lgan. Bizning mintaqamizda ushbu san’at tufayli arab yozuvining turli xil go’zallashgan ko’rinishi vujudga keldi. Nasta’liq, nasx, suls, kufiy, rayxoniy va b. shular jumlasidandir. AN’ANAVIY SAN’AT TURLARI. Avval aytganimizdek, barcha san’at turlari dastlab vujudga kelganida, ularda bevosita manfaatdorlik, fidoyilik jihatlari ustuvor bo’lgan, hunar sifatida qabul qilingan: yuqoridagi badihago’ylik ham, xattotlik ham tekinga bajarilmagan. Keyichalik ularda estetik xususiyatlar, xususan, go’zallik asosiy maqsadga aylangan. An’anaviy san’at turlarining ba’zilarida ana shu ikki tomon baravar, bevosita tarzda saqlanib qolgan. Bunday san’at turlari sirasiga me’morlik va ko’rgazmali san’at kiradi. ME’MORLIK. Bu san’at turining paydo bo’lishi insonning turar joyiga bo’lgan ehtiyojidan kelib chiqqan va odamning estetik tabiati uni tobora go’zallashtirib borishni talab etgan. Keyinchalik bu talab o’limdan keyingi “turar joyga” maqbarlarga tadbiq etilgan. Undan so’ng hukumdorlar saroyilari, devonxonalar turli rasmiy va norasmiy xizmat binolari, ibodatxonalar ham ana shu go’zallik qonuniga binoan qurilgan. Ispaniyadagi Al-Humro masjidi, Olmoniyadagi Kyoln jomesi, Xivadagi Nurillavoy saroiy v. b. shular jumlasidan. KO’RGAZMALI-AMALIY SAN’AT. Bu san’at turiga turli materiallardan turmushda foydalanish maqsadida yaratilgan, lekin bir paytning o’zida estetik ehtiyojni ham qondiradigan, go’zallik ruhini ufurib turadigan, bezaklilik xususiyatiga ega narsalar dunyosi kiradi. Narsalar dunyosi deyishimizning sababi shundaki, ko’rgazmali-amaliy san’at mohir zargar ishlagan jajji uzukdan tortib, Xiva gilami-yu, ulkan devoriy rasmlar – pannolargacha xilma-xil hajm va shakllarda kompozistiya, ritm, ranginlik orqali in’ikos etgan go’zallikni o’z ichiga oladi. H Yüklə 477,04 Kb. Dostları ilə paylaş:
|