O`zb tarix 11 узб indd

Savol va topshiriqlar
:
1. Tarixiy xotira tushunchasini izohlang.
2. Mustaqillikning dastlabki yillarida qaysi allomalarning yubileylari ni-
shonlandi?
3. O‘zbek xalqining qadriyatlari va an’analarini qayta tiklash bo‘yicha 
qanday qarorlar qabul qilindi?
4. 2007-yil Toshkentning Islom madaniyati poytaxti deb atalish sabablarini 
sanashga harakat qiling.
5. Tarixiy shaxslar bo‘yicha ma’lumotlar asosida quyidagi jadvalni to‘l-
diring.
Amir Temur
Alisher Navoiy
Sharof Rashidov
Islom Karimov
?

---

102
16-mavzu.
 O‘zbekistonda madaniyat va san’at
Ma’naviyat maskanlari. Teatr
. Mustaqillik yillarida madaniy hayotda 
ham tub o‘zgarishlar yuz berdi. Bu, avvalo, teatr san’ati rivojlanishida yaqqol 
sezila boshladi, yangi teatr dargohlari qurib ishga tushirildi. 1991-yilda 
Farg‘ona, 1993-yilda Xorazmda davlat qo‘g‘irchoq teatrlari ish boshladi, 
1994-yilda Qashqadaryo va Namangan viloyat teatrlari qoshida qo‘g‘irchoq 
guruhlari, 2001-yilda Surxondaryo viloyat qo‘g‘irchoq teatri ochildi. 
O‘zbek davlat akademik drama 
(2001-yil) va O‘zbekiston akademik rus
drama teatrlari (1999-yil) kabi poytaxt
hamda viloyat teatr jamoalariga yangi 
binolar qurildi, ta’mirlandi. 2015-yil-
ning oktabrida rekonstruksiya qilingan 
Alisher Navoiy nomidagi O‘zbekiston 
davlat akademik katta teatrining ochilish 
marosimi bo‘lib o‘tdi.
1993-yilning sentabrida “Turkiston” 
saroyi ish boshladi. 2009-yilda “O‘zbe-
kiston” xalqaro forumlar saroyi, 2011-yil-
da Simpoziumlar saroyi va Alisher Na-
voiy nomidagi O‘zbekiston Milliy kutub-
xonasidan tashkil topgan Ma’rifat markazi 
majmuasi, 2014-yilda Farg‘ona viloyatida 
Teatr-konsert saroyi kabi ma’naviyat 
maskanlari ochildi.
O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti- 
ning “O‘zbekiston teatr san’atini rivoj- 
lantirish to‘g‘risida”gi (1998-yil) farmoniga muvofiq ma’naviy-ma’-
rifiy islohotlarda teatr arboblarining faol ishtirokini ta’minlash, milliy 
qadriyatlarni tarannum etuvchi badiiy barkamol sahna asarlari yaratish kabi 
maqsadlarda “O‘zbekteatr” ijodiy-ishlab chiqarish birlashmasi tashkil etildi. 
2017-yil faoliyati tanqidiy o‘rganilib, “O‘zbekteatr” birlashmasi tugatilib, 
uning funksiyalari Madaniyat vazirligiga o‘tkazildi.
Alisher Navoiy nomidagi O‘zbekiston 
davlat akademik katta teatri
Simpoziumlar saroyi va O‘zbekiston 
Milliy kutubxonasi 

---

103
2001-yil O‘zbek davlat akademik drama 
teatriga Prezident farmoni bilan “Milliy 
teatr” maqomi berildi. 2014-yilda Prezident 
“O‘zbek milliy akademik drama teatrining 
100 yilligini nishonlash to‘g‘risida” qaror 
qabul qildi. Ushbu qarorga muvofiq teatr 
ta’mirlandi va yubiley tadbiri bo‘lib o‘tdi. 
Poytaxtdagi respublika teatrlari qatorida 
viloyat jamoalari ham xalqaro madaniy 
munosabatlarda qatnashib kelmoqda. Bu 
borada O‘zbekiston Yoshlar teatri, Ilhom teatri va Qashqadaryodagi “Eski 
masjid” teatr-studiyasi faollik ko‘rsatdi. 2018-yil O‘zbekiston Mudofaa 
vazirligi huzurida ilk bor harbiy teatr-studiya – «Turon» tashkil etildi. 
Mazkur teatr nafaqat harbiylar va ularning oilalari, balki barcha uchun xizmat 
ko‘rsatadi.
Boshqa sohalarda bo‘lgani singari, 2017-yil teatr san’ati sohasida ham 
keng islohotlar boshlandi. Eng avvalo, 2017–2021-yillarga mo‘ljallangan 
Harakatlar strategiyasida teatr va tomosha maskanlarini, madaniy-ma’rifiy 
tashkilotlar faoliyatini rivojlantirish hamda takomillashtirish, ularning mod-
diy-texnika bazasini mustahkamlash belgilab qo‘yildi. Madaniyat muassasa-
larining faoliyatini tashkil etish, madaniyat va san’atning jamiyat hayotidagi 
o‘rni va ahamiyatini oshirish, yosh avlodni milliy va umuminsoniyga sa-
doqat ruhida tarbiyalash maqsadida O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti-
ning “Madaniyat va san’at sohasini yanada rivojlantirish va takomillashti- 
rishga doir chora-tadbirlar to‘g‘risida”gi qarori qabul qilindi.
 
Bugungi kunda 
mamlakatimizdagi mavjud 37 ta teatr faoliyatini ta’minlash uchun 2017-yil-
ning o‘zida davlat budjetidan 81 milliard so‘mdan ortiq mablag‘ ajratildi. 
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2018-yil 14-maydagi “Davlat 
madaniyat muassasalari va davlat arxivlari xodimlari mehnatiga haq to‘lash
-
ning takomillashtirilgan tizimini joriy etish va ularni moddiy rag‘batlantirish-
ni kuchaytirish to‘g‘risida”gi qaroriga ko‘ra, davlat madaniyat muassasalari 
artistlari, ma’muriy-boshqaruv, badiiy-rahbar, ijodiy va boshqa xodimlarining 
mehnat haqi miqdorlari o‘rtacha 45 foizga oshirildi.