Harvard Universitetindən təəssuratlarımız Türkiyə səfirliyinin
Yüklə 15 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
kayzen.az
u
“Bütün xəstəliklər əsəbdəndir” sözləri gündən-günə reallığa çevrilir. Orta əsrlərdə “sinir” xəstəlikləri deyəndə mədə xorasını, bronxial astmanı və şəkərli diabeti nəzərdə tutur- dularsa, müasir dövrdə həkimlər getdikcə daha çox əmin olurlar ki, xəstəliklərin əksəriyyəti acı təəssüratların bəhrəsidir. Bu gün biz özümüz haqqında çox az şey bilirik, halbuki bütün fəlakətlərimizin, qələbə və məğlubiyyətlərimizin səbəbi qəlbimizin dərinliklərində gizlənib. Azərbaycan Səhiyyə Nazirliyinin baş psixiatrı Gəray Gəraybəyli AzərTAc-a eksklüziv müsahibəsində bildirib ki, xəstəliklərin böyük əksəriyyəti psixosomatik əsaslıdır, yaxud psixosomatik fonda və ya onun dəstəyi ilə baş verir. O deyib: “Cismimizi ruhumuzun münaqişələri məhv edir və çox vaxt düşmənlərimizin ən təhlükəlisi elə özümüz oluruq. Böyük yunan filosofu Sokrat əbəs yerə deməyib ki, baş haqqında düşünmədən gözün müalicəsinə başlamaq, yaxud bütün orqanizm barədə düşünmədən başı müalicə etmək mümkün olmadığı kimi,
ruhu müalicə
etmədən cismin müalicəsi mümkünsüzdür. Psixologiyanın nisbətən yeni bölməsi olan psixosomatika psixi və somatik (“soma” tərcümədə “bədən” deməkdir) vəziyyətlər arasında əlaqəni öyrənir. Anadangəlmə xəstəliklər istisna olmaqla, bütün xəstəliklərin 50-90 faizini psixosomatik adlandırmaq olar. Fikirlər xəstəliklərin yaranmasına, gedişatına və remissiyasına təsir göstərir. Sağalmanın sürətini və keyfiyyətini də fikirlər müəyyən edir. Vahimə, yaxud qorxu effekti əmələ gətirən psixi travmalar təkcə ürək- damar xəstəliklərinə deyil, həm də daxili orqanlarda başqa funksional pozulmalara səbəb olur. Hər hansı neqativ əməl, o cümlədən fikir insan üçün izsiz ötüşmür. Beyində neqativ ocaq əmələ gəlir. Bundan əlavə, psixosomatiklər travmatik xarakterli hadisələr, münaqişələr, şəxsiyyətin strukturu ilə funksional və ya üzvi pozulmalar (bronxial astma, hipertoniya, xora, hemorragik rektolit və s.) arasında əlaqə olduğunu təsdiq ediblər. Canlı orqanizmdə psixi və fiziki əsaslar arasında birbaşa və əks əlaqə var. Məsələn, əzələlərin boşalması və istilik mənəvi rahatlıq və dinclik hissi yaradır, emosional gərginliyi azaldır, gərginlik və soyuq isə əksinə, ruh düşkünlüyü və cansıxıcı vəziyyət yaradır. Qəzəb, qorxu, təəssüf, inad və inciklik hissi fiziki gərginliyə səbəb olur. Əks əlaqə mexanizmləri ilə birləşən həm fiziki, həm də mental proseslər bu yolla insanın biokimyasına təsir göstərir. Ruh düşkünlüyü, məyusluq, daimi narahatlıq, dilxorluq, hiddət, kin və günah hissi mütləq xəstəliklərə yol açır. Qəzəbinizi, aqressivliyinizi cilovlaya bilməsəniz, biokimyəvi müvazinətiniz gec-tez
pozulur. Onun fonunda isə hipertoniya, mədə xorası və ya şəkərli diabet inkişaf edə bilər. Daim qəzəb, qorxu, təəssüf, inad və inciklik hissi ilə yaşayıb, orqanizminizin biokimyəvi durumunun qaydada olacağına ümid bəsləmək olmaz. Orqanizminizin normal fəaliyyət göstərməsini, əhval-ruhiyyənizin yüksək olmasını, mənəvi rahatlıq, nikbinlik hissinin sizi tərk etməməsini istəyirsinizsə, mentallığınıza dəyişikliklər edib, ağlınızda harmoniya yaratmalısınız”. I müalicə-profilaktika fakültəsinin IV kurs, 146 a
qrup tələbəsi Nəsibov Vüsal Aftandil oğlunun adına verilmiş qiymət kitabçası itdiyi üçün etibarsız sayılır.
Hacıyeva Aygün Cəlil qızına Azərbaycan Tibb Universiteti tərəfindən 1997- ci ildə cərrah ixtisası üzrə verilmiş internatura vəsiqəsi itdiyi üçün etibar- sız sayılır. II müalicə-profilaktika fakültəsinin IV kurs, 336 b
verilmiş tələbə bileti itdiyi üçün etibarsız sayılır. Əczaçılıq fakültəsinin III kurs, 887 b qrup tələbəsi Khorsheed Mustafa Fadhilin adına verilmiş tələbə bi- leti itdiyi üçün etibarsız sayılır. I müalicə-profilaktika fakültəsinin IV kurs, 140 a
qrup tələbələri – Əliyeva Şəhla Müşfiq qızı, Əsgərli Şəmsiyyə Rafail qızı, Hüseynəliyeva Nərgiz Yaşar qızı, Hüseynli Gülnar Seyfulla qızı, İbrahimova Reyhan Namiq qızı, İsmayılov Eldar Ələddin oğlu, Quliyeva Gülçar Əlamət qızı, Musayeva Fəridə El- çin qızı, Mustafabəyli Yusif Elman oğlu, Şabanov Azad Sərdar oğlu, Tağızadə Nərmin Nizaməddin qızı və Vəliyeva Çiçək Emil qızının adlarına verilmiş qiymət kitabçası itdiyi üçün etibarsız sayılır. Áàø ðåäàêòîð ÅËÄÀÐ ÈÑÌÀÉÛË Ìüÿëëèôëÿðëÿ ðåäàêñèéàíûí ìþâãåéè üñò-üñòÿ äüøìÿéÿ áèëÿð. ßëéàçìàëàð ýåðè ãàéòàðûëìûð. Qəzet “Òÿáèá” ãÿze òè íèí êîìïyuòåð ìÿð êÿ zèíäÿ éûğûëûð, ñÿùè ôÿ ëÿíèð, “Áÿõòèéàð-4” ÈÊØ-äÿ ÷àï îëóíóð .
Yüklə 15 Mb. Dostları ilə paylaş:
|