HeydəR ƏLİyev fondu miLLİ yaddaşin keşİYİNDƏ II ciLD



Yüklə 33,31 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə24/57
tarix02.01.2022
ölçüsü33,31 Mb.
#2598
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   57
HEYDƏR ƏLİYEV FONDUNUN 
RUMINİYA NÜMAYƏNDƏLİYİNİN FƏALİYYƏTİ
Heydər Əliyev Fondunun Rumıniyadakı nümayəndəliyi 2007­ci il sentyabr 
ayının 24­də açılmışdır. Nümayəndəliyin rəhbəri İqbal Hacıyevdir. 
Nümayəndəlik Rumıniyadakı uşaq və ahıllar evlərinə mütəmadi yardımlar 
göstərir,  valideyn  qayğısından  məhrum  uşaqların  cəmiyyətə  reinteqrasiyasına 
kömək məqsədi ilə müxtəlif layihələr həyata keçirir. 
Heydər  Əliyev  Fondunun  Rumıniyadakı  nümayəndəliyinin  əlaqə  qurduğu 
və əməkdaşlıq etdiyi qurumlar və cəmiyyətlər bunlardır:
1) Fundatia İon Pop de Popa – İon Pop de Popa Fondu.
2)  Fundatia Organizatiilor Neguvernamentale Pentru Protectia Drepturile 
Copiilor  –  Uşaq  Hüquqlarının  Müdafiəsi  Qeyri­Dövlət  Təşkilatlarınin 
Birliyi (200­ə qədər təşkilat).
3)  Directiile Sociale ale Primariilor din Bucuresti – Buxarest şəhəri Sosial 
Yardım Departamenti.
4)  Agentia Nationala Pentru Protectia Drepturilor Copiilor – Uşaq Hüquq-
larının Müdafiəsi milli agentliyi.
5) UNİCEF Romania – UNİCEF Rumıniya.
6)  Primaria  Sectorului  2  din  Bucuresti  –  Buxarest  şəhəri  2­ci  sektorunun 
İcra Hakimiyyəti.
7)  Fundatia İnternationala Pentru Copii si Familie – Beynəlxalq Uşaq və 
Ailə Fondu.
8)  Centru de Resurse pentru Profesiuni Sociale – Sosial Profesiyalar üçün 
Resurs Fondu.
9) Kluj şəhəri İcra Hakimiyyəti.
10) Kluj şəhəri Sosial Yardım Departamenti.
11) Kluj şəhərində yerləşən “Prison Fellowship” Fondu.
12) Kluj Dövlət Universiteti.
13) Konstanta Dövlət Universiteti.
14) Buxarest Dövlət Universiteti. 
15) Oradea şəhərində Uşaq Protezləri klinikası.
16) Turnu Severin şəhərində “Omenia” Xeyirxahlıq Fondu.
17) GOD BLESS THE CHİLDREN UK – Romania branch.
18) Rumıniyanın Mədəniyyət Nazirliyi.


174
2007­ci il sentyabr ayının 24­də Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev və 
Rumıniya  Prezidenti  Trayan  Besesku  öz  xanımları  ilə  birlikdə  Buxarestin 
mər kəzində  Heydər  Əliyev  Fondunun  nümayəndəliyinin  açılış  mərasimində 
iş tirak etmişlər.
Heydər  Əliyev  Fondunun  Rumıniya  nümayəndəliyinin  açılması  ilə  bağlı 
müvafiq  sənədlər  toplusu  Rumıniyanın  Elmi  Tədqiqatlar  Agentliyi,  Elmlər 
Akademiyasının  Rəyasət  heyəti,  səhiyyə,  xarici  işlər,  ədliyyə,  mədəniyyət  və 
təhsil  nazirliklərinin,  Baş  nazirin  müavininin  imzaları  ilə  təsdiq  olunduqdan 
sonra Nazirlər Kabinetinin tam tərkibli iclasında müzakirə edilərək, Baş nazirin 
sərəncamı ilə müvafiq qərar qəbul olunmuşdur. Qərar Rumıniyanın rəsmi döv-
lət bülletenində çap edildikdən və Rumıniya Ali Məhkəməsinin qərarı ilə təsdiq 
olunduqdan sonra qüvvəyə minmişdir.
Nümayəndəliyin  humanitar  fəaliyyəti  ölkə  ictimaiyyəti  tərəfindən  dəstək-
lənmişdir. Məsələn, nümayəndəlik ahıllar evlərindən birini hamiliyə götürmüş-
dür.  Nümayəndəliyin  Buxarestin  mərkəzində  yerləşən  binası  XX  əsrin  əvvə-
lində tikilmiş memarlıq abidəsidir.
Renomed  Form  tibb  mərkəzinin  rəhbəri  Dayan  Babesku  həmin  mərkəzin 
nəzdində fəaliyyət göstərən, Krayova şəhərində yerləşən dializ və nevrologiya 
klinikasına Heydər Əliyevin adının verilməsi barədə qərarın surətini Azərbay-
can Prezidentinə təqdim etmişdir.
2007­ci  ilin  dekabr  ayının  12­də Azərbaycan  xalqının  Ümummilli  Lideri 
Heydər  Əliyevin  vəfatının  dördüncü  ildönümündə  Ulu  Öndərimizin  xatirəsi 
Rumıniyada  anılmışdır.  Azərbaycan  Respublikasının  Rumıniyadakı  səfirliyi 
tərəfindən təşkil olunan anma mərasiminə Parlament və Senat nümayəndələri, 
ölkənin  tanınmış  siyasət,  elm  və  mədəniyyət  xadimləri,  Rumıniyada  fəaliyyət 
göstərən xarici səfirlik və nümayəndəliklərin rəhbərləri, Buxarest şəhərinin 2­ci 
sektorun  Meri  Nikolay  Untsyanu,  Rumıniya­Azərbaycan  Dostluq  Cəmiyyəti-
nin, Azərbaycan­Rumıniya Mədəniyyət və Gənclər Assosiasiyasının, Rumıniya­ 
Azərbaycan  Sənaye  və  Ticarət  Palatasının,  Buxarestdəki  türk  və  tatar  cəmiy-
yətlərinin üzvləri, Heydər Əliyev adına təqaüdə layiq görülmüş tələbələr dəvət 
olunmuşlar. Tədbir iştirakçıları Buxarest şəhərindəki Heydər Əliyev Fondunun 
Rumıniya Nümayəndəliyini ziyarət etmişlər.
Azərbaycan  Respublikasının  müstəqilliyinin  möhkəmləndirilməsində, 
de mokratik,  dünyəvi  dövlət  quruculuğunda,  ölkəmizdə  sabitliyin  bərqərar 
olunmasında  Heydər  Əliyevin  misilsiz  xidmətləri  yüksək  səviyyədə  qiy-
mətləndirilmişdir. 
Rumıniya­Azərbaycan Dostluq Cəmiyyətinin sədri, Professor Dimitri Balan 
iki ölkə arasında dostluq və siyasi tərəfdaşlıq əlaqələrinin yaradılmasında Hey-
dər Əliyevin misilsiz rolu barədə düşüncələrini ifadə etmişdir.


175
2008­ci  ilin  13­14  fevral  tarixlərində Azərbaycan  Respublikasının  Rumı-
niyadakı  səfiri  Eldar  Həsənovun  rəhbərliyi  ilə  nümayəndə  heyətinin  Kluj 
şəhərinə  səfəri  həyata  keçirilmişdir.  Heyətin  tərkibinə  Heydər  Əliyev  Fondu 
– Ru mı niya nümayəndəliyinin direktoru İqbal Hacıyev, Rumıniya­ Azərbaycan 
İkitərəfli Ticarət və Sənaye palatasının sədri Alev Balgi, Rumıniya­  Azərbaycan 
Dostluq  Cəmiyyətinin  idarə  heyətinin  üzvü  və  Rumıniya­Türkiyə  İki tə rəfli 
Ticarət  və  Sənaye  palatasının  sədri  Tamer  Atalay,  Rumıniya­Azərbaycan 
Dostluq Cəmiyyətinin sədr müavini Ruslan Vələdov, Səfirliyin II katibi Sey-
ran Mirzəzadə daxil idi.
Qeyd edək ki, Kluj şəhəri əhalisinin sayına görə Rumıniyanın ikinci şəhəri-
dir. Ölkənin ən vacib elm, təhsil, mədəniyyət, sənaye və istehsalat mərkəzlərin-
dən, sürətlə inkişaf edən bölgələrindən biridir.
Səfər çərçivəsində Heydər Əliyev Fondu – Rumıniya nümayəndəliyi adın-
dan Kluj şəhərinin Ahıllar Evinə humanitar yardım və köməklik göstərilmişdir. 
Bura şəhərin yeganə Ahıllar Evidir və orada 110 nəfərdən artıq ahıla qayğı və 
xidmət göstərilir. Humanitar yardım Ahıllar Evinin rəhbərliyi tərəfindən əvvəl-
cədən təqdim edilmiş siyahı üzrə həyata keçirilmişdir. Bu siyahıya əsasən İtali-
yadan xüsusi olaraq sifariş edilmiş və Ahıllar Evinin son illərdə ən çox ehtiyac 
duyduğu  paltarların  tez  qurudulması  üçün  generator,  dərman  ləvazimatları,  o 
cümlədən antibiotik və vitaminlər, 110 nəfərlik yataq və çarpayı dəstləri, zəruri 
qida məhsulları Ahıllar Evinə təqdim edilmişdir. 
Heydər Əliyev Fondunun direktoru İ.Hacıyev yerli televiziya kanalına rumın 
dilində müsahibə vermişdir. Müsahibədə İ.Hacıyev Azərbaycan xalqının Ümum-
milli Lideri Heydər Əliyevin Azərbaycan xalqının rifahı və dövlətçiliyimiz na­
minə  tarixi  xidmətləri,  Rumıniya ilə Azərbaycan arasında  dostluq, əməkdaşlıq 
əlaqələrinin inkişafındakı danılmaz rolu, Heydər Əliyev Fondunun Prezidenti, 
UNESCO­nun  və  İSESKO­nun  xoşməramlı  səfiri  Mehriban  xanım  Əliyeva-
nın rəhbərliyi ilə Fondun nəcib işləri, əsas fəaliyyət istiqamətləri, sosial, təhsil, 
mədəniyyət, səhiyyə sahəsində həyata keçirilən layihələri, uşaq evləri, əqli və 
fiziki çatışmazlıqları olan insanlara, kimsəsizlərə qayğısı, bu yaxınlarda Pakis-
tanda qızlar üçün orta məktəbin inşası barədə ətraflı məlumat vermişdir.
Kluj  şəhərinin  meri  şəhərdə  yeni  yetimlər  evinə  ehtiyac  duyulduğunu 
nəzərə çatdıraraq, burada Heydər Əliyev Fondu tərəfindən belə bir mərkəzin 
tikilməsini xahiş etmişdir. Bu məqsədlə mer tərəfindən torpaq ayrılacağını 
və yetimlər evinə Heydər Əliyevin adının veriləcəyini bildirmişdir. Bunun 
Kluj  şəhərinin  deyil,  eyni  zamanda  hakim  partiyanın  mövqeyi  olduğunu 
diqqətə çatdırmışdır.  
İ.Hacıyev Heydər Əliyev Fondu barədə dolğun məlumat verdikdən sonra, 
rumın dilinə tərcümə edilmiş “Heydər Əliyev Fondu. 2004­2007” bro şürala­


176
rını,  həmçinin  fond  tərəfindən  hazırlanmış  məlumat  və  təbliğat  vasitələrini 
merə təqdim etmişdir. 
2008­ci  ilin  26  fevral  tarixində  Xocalı  faciəsinin  16­cı  ildönümü  ilə  bağlı 
Heydər Əliyev Fondu Rumıniya Nümayəndəliyində anma mərasimi keçirmişdir. 
Tədbirdə Rumıniya­Azərbaycan Dostluq Cəmiyyətinin sədri və idarə heyə-
tinin  üzvləri, Azərbaycan­Rumıniya  Mədəniyyət  və  Gənclər Assosiasiyasının 
və  Rumıniya­Azərbaycan  Sənaye  və Ticarət  Palatasının  üzvləri, ARDNŞ­nin 
Rumıniya nümayəndəliyinin əməkdaşları, Rumıniyada yaşayan və təhsil alan 
azərbaycanlılar,  türk­tatar  icmalarının,  İran  azərbaycanlılarının,  Rumıniyada 
fəaliyyət göstərən səfirlik və KİV nümayəndələri iştirak etmişlər.
Rumıniyanın tanınmış içtimai, siyasi xadimləri Xocalı faciəsinin Azərbay-
can tarixinin unudulmaz, dəhşətli və qanlı səhifəsi olduğunu söyləyərək, ermə-
nilər  tərəfindən  törədilən  qırğının  ağır  nəticələrindən  danışmış,  Xocalıda  baş 
verən bu qətllər və qırğınların yalnız beynəlxalq hüquqa qarşı deyil, ümumiy-
yətlə, bəşəri dəyərlərə, insanlığa qarşı törədilən cinayət olduğunu vurğulamış, 
bu  soyqırımın  dünya  ictimaiyyəti  tərəfindən  unudulmamasının  əhəmiyyətini 
nəzərə çatdırmışlar.
Tədbirdə  Heydər  Əliyev  Fondu  –  Rumıniya  Nümayəndəliyinin  direktoru 
İqbal Hacıyev, səfirliyin müşaviri Tural Rzayev, Rumıniya­Azərbaycan Dost-
luq Cəmiyyətinin və Rumıniya­Azərbaycan Sənaye və Ticarət Palatasının üzv-
ləri, Rumıniyada yaşayan azərbaycanlılar Xocalı faciəsi ilə bağlı öz fikirlərini, 
duyğu və etiraz hisslərini dilə gətirmişlər. 
Tədbir iştirakçıları Heydər Əliyev Fondu tərəfindən təqdim olunan və Xo­
calı faciəsinin dəhşətlərini əks etdirən “Xocalı uşaqların gözü ilə” adlı sərgi 
ilə tanış olmuşlar.
Anma  mərasimində  tədbir  iştirakçılarına  Heydər  Əliyev  Fondu  tərəfindən 
hazırlanmış  “Qarabağ  haqqında  həqiqi  faktlar”  və  “Xocalı  Soyqırımı  (sənəd-
lər,  faktlarda  və  xarici  mətbuatda)”  adlı  kitabçalar,  səfirliyin  təşəbbüsü  ilə 
rumın dilində çapdan çıxmış “Xocalı faciəsi” və Avstriyalı yazıçı Erik Feyqelin 
“Erməni  Mifomaniyası”  adlı  kitablar,  Xocalı  soyqırımı  ilə  əlaqədar  səfirliyin 
press­relizi təqdim olunmuşdur.
Xocalı faciəsinin 16­cı ildönümü ilə əlaqədar Azərbaycan Respublikasının 
Rumıniyadakı  səfirliyi  tərəfindən  hazırlanmış  geniş  press­reliz  Rumıniyada 
akkreditə olunan xarici ölkələrin səfirlik və beynəlxalq təşkilatların nümayən-
dəliklərinə, Rumıniyanın nazirlik, digər dövlət qurumları, qeyri­hökumət təşki-
latlarına, ölkədəki kütləvi informasiya vasitələrinə göndərilmişdir. 
2008­ci  il  mayın  28­də  Azərbaycan  Respublikasının  Rumıniyadakı  səfir-
liyi tərəfindən ölkənin dövlət və hökumət nümayəndələri, deputat və senator-
ları, siyasi partiya rəhbərləri, ictimai təşkilat və fondların üzvləri, tanınmış din, 


177
ədəbiyyat  və  incəsənət  xadimləri,  Buxarest  şəhərində  akkreditə  olunan  xarici 
ölkələrin diplomatları, buradakı türk və tatar toplumunun təmsilçiləri, Heydər 
Əliyev  Fondu  –  Rumıniya  Nümayəndəliyi,  Rumıniya­Azərbaycan  Dostluq 
Cə miyyəti,  Rumıniya­Azərbaycan  Ticarət  Palatası, ARDNŞ­ın  Rumıniyadakı 
nümayəndəliyinin əməkdaşlarının, Rumıniyada təhsil alan tələbələrimizin işti-
rakı ilə rəsmi qəbul keçirilmişdir. 
Azərbaycan Respublikasının 90­cı ildönümü ilə əlaqədar Rumıniyanın Daxili 
İşlər  Nazirliyinin  konsert  salonunda  musiqili,  ədəbi­bədii  gecə  keçirilmişdir. 
Azərbaycan  Respublikasının  Rumıniyadakı  səfirliyi,  Heydər  Əliyev  Fondu  – 
Rumıniya  Nümayəndəliyi  və  Pol  Polidor  Fondu  tərəfindən  keçirilən  tədbirdə 
Rumıniyanın tanınmış müğənnisi Pol Polidor və Buxarest şəhərinin 50 nömrəli 
məktəbinin şagirdləri rumın və Azərbaycan dillərində mahnılar oxumuş, şeirlər 
söyləmiş, rəqs proqramı ilə çıxış etmişdirlər.
Bununla  yanaşı,  Buxarest  şəhərində  “Azərbaycanın  dünəni  və  bu  günü” 
adlı fotoekspozisiya nümayiş etdirilmişdir. Ekspozisiyada fotoşəkillər ilə ya­
naşı  qonaqlara  rumın  dilinə  tərcümə  olunub  çap  edilmiş  “Kitabi­Dədə  Qor­
qud”  sal naməsi,  Məhəmməd  Füzulinin  “Leyli  və  Məcnun”  poeması  və 
“Qəzəlləri”,  Bəxtiyar  Vahabzadənin,  Anarın,  Elçinin,  Çingiz  Abdullayevin, 
Elçin İskəndərzadənin, Əli İldırımoğlunun əsərləri ilə tanışlıq imkanı yaradıl-
mışdır.  Rumıniya  vətəndaşı,  alban  əsilli  tarixçi­alim  Kopi  Küçük  tərəfindən 
rumın dilində qələmə alınan “Azərbaycanın qısa tarixi” və Avstriyalı müəllif 
Erik Feygilin rumın dilində çap olunan “Erməni mifomaniyası” kitabı da eks-
pozisiyada təqdim olunmuşdur.
Yubiley  ilə  əlaqədar  Rumıniyanın  televiziya  kanallarında Azərbaycan  Res­
publikasının 90­cı ildönümünə həsr olunmuş sənədli filmlər nümayiş etdirilmiş-
dir. Bu filmlərdə Azərbaycanın qədim tarixi, zəngin mədəniyyəti, özünəməxsus 
memarlığı, füsunkar təbiəti, son illər əldə olunan iqtisadi nailiyyətləri öz əksini 
tapmışdır. Rumıniyanın kütləvi informasiya vasitələri Şərqdə və müsəlman alə-
mində ilk respublika quruluşuna malik Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin yal-
nız 23 ay yaşaya bildiyini nəzərə çatdıraraq müstəqil dövlətçi liyimizin bərpa-
sından sonra eyni təhlükələrin yenidən meydana çıxdığını və yalnız zəmanənin 
görkəmli  dövlət  xadimi, Azərbaycan  xalqının  Ümummilli  Lideri  Heydər  Əli-
yevin müdrik və uzaqgörən siyasəti nəticəsində müstəqilliyin qorunduğunu və 
ölkənin böhran vəziyyətindən çıxdığını vurğulamışlar. Bununla yanaşı Heydər 
Əliyevin  memarı  olduğu  Bakı­Tbilisi­Ceyhan  neft  və  Bakı­Tbilisi­Ərzurum 
qaz  ixrac  kəmərlərinin  fəaliyyətə  başladığını,  Bakı­Tbilisi­Qars  dəmir  yolu 
layihəsinin sürətlə həyata keçirildiyini qeyd edərək bu layihələrin uğurla başa 
çatdırılmasında Azərbaycan  Respublikasının  Prezidenti  cənab  İlham  Əliyevin 
xüsusi əməyi olduğunu nəzərə çatdırmışlar. Prezident İlham Əliyevin apardığı 


178
ölkə daxili və xarici siyasət, iqtisadi islahatlar nəticəsində Azərbaycan nəinki 
bölgənin, hətta dünyanın ən sürətlə inkişaf edən ölkəsinə çevrilmişdir.
Azərbaycan Respublikasının 90 illiyi ilə əlaqədar səfirliyin press­relizi ha­
zırlanmış və Rumıniyanın dövlət və hökumət qurumlarına, millət vəkillərinə, 
siyasi  partiya  və  ictimai  təşkilatlarına,  xarici  ölkələrin  səfirliklərinə  göndəril-
mişdir. Yubiley ilə əlaqədar materiallar səfirliyimizin internet saytında da əksini 
tapmışdır.  Azərbaycan  Respublikasının  90­cı  ildönümü  ilə  əlaqədar  yubiley 
tədbirləri il ərzində Rumıniyanın Konstansa, Kluj, Sibiu, Krayeva şəhərlərində 
təntənəli surətdə qeyd olunmuşdur.
31  iyul  2008­ci  il  tarixində Azərbaycan  Respublikasının  Prezidenti  cənab 
İlham  Əliyevin  tapşırığı  əsasında Azərbaycan  Respublikasının  Rumıniyadakı 
səfirliyinin  kollektivi,  Heydər  Əliyev  Fondu  –  Rumıniya  Nümayəndəliyinin 
direktoru  İ.Hacıyev  Rumıniyanın  şimalında  yerləşən  və  daşqından  ağır  zərər 
çəkən,  4  həlak  olan  və  minlərlə  insanın  evlərini  tərk  etmək  məcburiyyətində 
qaldığı  Suçeava  bölgəsinə  səfər  etmiş,  yerli  əhaliyə  zəruri  yardım  ləvazimat-
ları, ərzaq və tibb məmulatları ilə yardım göstərmişlər.
Suçeava  bölgəsinin  prefekti,  həmin  bölgədən  seçilmiş  millət  vəkilləri, 
Daxili  və  İnzibati  işlər  Nazirliyinin  rəhbər  məsul  şəxsləri,  yerli  idarəetmə 
orqanlarının  rəhbərliyi  Azərbaycan  Prezidentinə,  dövlətinə,  Heydər  Əliyev 
Fonduna  və  səfirliyin  kollektivinə  bu  xeyirxah  təşəbbüs  üçün  minnətdarlıq 
bildirmiş  və  bunun  ağır  anlarda  dostluq  münasibətlərinin  daha  bir  təzahürü 
olduğunu vurğulamışlar. 
2008­ci  il  mayın  10­da  Azərbaycan  xalqının  Ümummilli  Lideri  Heydər 
Əliyevin  anadan  olmasının  85­ci  ildönümü  ilə  əlaqədar  Rumıniyanın  paytaxtı 
Buxarest şəhərində yubiley tədbirləri keçirilmişdir. Heydər Əliyevin adını da­
şıyan parkda keçirilən tədbirdə Rumıniya prezident aparatı və hökumətin par-
lament  və  senatının  nümayəndələri,  ictimai  təşkilatların  rəhbərləri,  ölkədə 
akkreditə olunan xarici dövlətlərin və beynəlxalq təşkilatların rəhbərləri, Hey-
dər  Əliyev  Fondu  –  Rumıniya  nümayəndəliyi,  Rumıniya­Azərbaycan  Dostluq 
Cəmiyyəti,  Rumıniya­Azərbaycan  Ticarət  Palatası,  ARDNŞ­nin  Rumıniya 
Nümayəndəliyi,  Azərbaycan­Rumıniya  Gənclər  və  Mədəniyyət  Assosiasiyası, 
Türkiyə­Rumıniya  Ticarət  Palatası,  Türkiyə  İş  Adamları  Dərnəyi,  Rumıniya 
Türk­Tatar Demokrat Birliyi üzvləri, burada yaşayan, işləyən, təhsil alan həm-
vətənlərimiz, o cümlədən hərbçi kursantlarımız iştirak etmişlər. 
Yubiley tədbirində Buxarest şəhəri 2­ci sektorunun meri Nikolae Ontsanu 
və Rumıniya­Azərbaycan Dostluq Cəmiyyətinin Baş katibi, Akademik İon Pop 
de Popa çıxış edərək, Heydər Əliyevin şəxsiyyətinin və siyasətinin yalnız Azər-
baycan  çərçivəsində  deyil,  ümumiyyətlə,  regional  və  qlobal  miqyasda  dəyər-
ləndirilməsinin vacibliyini nəzərə çatdırmışlar. 


179
2009­cu il may ayının 10­da Azərbaycan xalqının Ümummilli Lideri Hey-
dər Əliyevin doğum günü münasibəti ilə Buxarest şəhərinin mərkəzində, Ulu 
Öndərin  adını  daşıyan  parkda  tədbir  keçirilmişdir.  Tədbirdə  Heydər  Əliyev 
Fondunun  Rumıniya  Nümayəndəliyi,  Rumıniya­Azərbaycan  Dostluq  Cəmiy-
yəti, Rumıniya­Azərbaycan Sənaye və Ticarət Palatası, ARDNŞ­nin Rumıniya 
Nümayəndəliyi, Azərbaycan­Rumıniya  Gənclər  və  Mədəniyyət Assosiasiyası, 
Türkiyə­Rumıniya Ticarət və Sənaye Palatası, bu ölkədə yaşayan azərbaycan-
lılar,  həmçinin  Rumıniya  ictimaiyyətinin  nümayəndələri  iştirak  etmişlər.  Elə 
həmin gün Buxarestdə fəaliyyət göstərən Heydər Əliyev Fondunun Rumıniya 
nümayəndəliyinin  binasında  Fondun  yaranmasının  5­ci  ildönümü  münasibəti 
ilə tədbir keçirilmişdir. 
Tədbirdə Rumıniya Prezidentinin Milli Təhlükəsizlik məsələləri üzrə müşa-
viri cənab Yulian Fota, hökumət koalisiyasında olan Sosial Demokrat Partiyası-
nın İdarə heyətinin üzvü və paytaxtın ən böyük rayonu olan 2­ci sektorun meri 
Nikolay  Ontsyanu,  hökumət  koalisiyasındakı  Liberal  Demokrat  Partiyasının 
senatoru Danuts Liqa, KİV nümayəndələri və s. iştirak etmişlər.
İştirakçılar  Heydər  Əliyev  Fondunun  yarandığı  gündən  etibarən  gördüyü 
xeyirxah və nəcib işlərdən, Azərbaycanın birinci xanımı, Heydər Əliyev Fon-
dunun Prezidenti, UNESCO və İSESCO­nun xoşməramlı səfiri, Milli Məclisin 
deputatı Mehriban xanım Əliyevanın təşəbbüsü ilə təhsil, səhiyyə, mədəniyyət, 
sosial, idman və digər sahələrdə həyata keçirilmiş layihələrdən danışmışlar.
Heydər Əliyev Fondunun Rumıniya nümayəndəliyinin rəhbəri İqbal Hacı-
yev nümayəndəliyin açılışından sonra keçən qısa zaman ərzində Kluj şəhərində 
yerləşən “Qocalar Evinin” himayəyə alınması, 2008­ci ildə seldən zərər çəkən 
Suçava bölgəsinə humanitar yardımın göstərilməsi, Buxarest şəhərinin 2­ci sek-
torunda yerləşən uşaqlar evinə dəstək verilməsi faktları əsasında əməli iş aparıl-
dığını bildirdi və bu işlərin bundan sonra da davam edəcəyini vurğulamışdır.
2009­cu il sentyabrın 28­də Azərbaycan Prezidentinin xanımı, Heydər Əli-
yev  Fondunun  prezidenti,  UNESCO­nun  və  İSESCO­nun  xoşməramlı  səfiri, 
Milli Məclisin deputatı Mehriban xanım Əliyeva Buxarestdə “Doina Levintza” 
sərgi salonunda olmuşdur. 
1987­ci  ildən  fəaliyyət  göstərən  bu  sənət  ocağında  Rumıniyanın  tanınmış 
dizaynerlərinin,  moda  ustalarının,  rəssamların  və  digər  sənətkarların  əl  işləri 
nümayiş  olunur.  Eyni  zamanda,  yaradıcılıq  mərkəzi  kimi  fəaliyyət  göstərən 
salonda teatr tamaşaları, kinofilmlər və müxtəlif mərasimlər üçün kostyumlar 
hazırlanır. Salonun zəngin ekspozisiyasına qədim və yeni ev əşyaları, çantalar, 
ayaqqabılar, bəzək ləvazimatı, aksessuarlar daxildir. 
Azərbaycanın  birinci  xanımına  yaradıcılıq  evinin  kataloqları  hədiyyə 
edilmişdir. Elə həmin gün Azərbaycanın birinci xanımı, Heydər Əliyev Fon-
dunun  prezidenti,  UNESCO­nun  və  İSESCO­nun  xoşməramlı  səfiri,  Milli 


180
Məclisin deputatı Mehriban xanım Əliyeva Buxarestdəki Lulia Haşdeu adına 
Milli Kollecdə olmuşdur. 
Mehriban  xanım  Heydər  Əliyev  Fondunun  Rumıniya  nümayəndəliyinin 
dəstəyi ilə təşkil edilmiş kompüter otağına baxış keçirmişdir. 
Qeyd  edək  ki,  Heydər  Əliyev  Fondunun  Rumıniya  nümayəndəliyi  Lulia 
Haşdeu adına Milli Kollecə 30 kompüter dəsti və bir proyektor hədiyyə etmiş-
dir. Kompüterlərin hamısının internetə çıxışı vardır. Kompüter otağı Azərbay-
cana aid əyani vəsaitlə təmin edilmişdir. 
Məktəbin kollektivini kompüter otağının istifadəyə verilməsi münasibətilə 
təbrik edən Mehriban xanım Əliyeva Heydər Əliyev Fondunun Azərbaycanda 
və xaricdə müxtəlif istiqamətlərdə, o cümlədən təhsil sahəsində həyata keçir-
diyi layihələr haqqında məlumat vermişdir. Mehriban xanım dedi ki, Fondun 
dəstəyi ilə Azərbaycanda 300­dən çox məktəb binası tikilmişdir. Lulia Haşdeu 
adına Milli Kollecdə yaradılmış kompüter otağı Heydər Əliyev Fondunun bey-
nəlxalq sahədə fəaliyyətinin daha bir göstəricisidir. 
Mehriban xanım Əliyeva diqqətə çatdırmışdır ki, bu, Heydər Əliyev Fondu-
nun Rumıniyada təhsillə bağlı həyata keçirdiyi sonuncu layihə deyildir. Fondun 
təşkilatçılığı ilə yaxın vaxtlarda bir neçə rumın məktəbli Azərbaycana səfər edə-
cək, ölkəmizin mədəniyyəti ilə yaxından tanış olacaqdır. Azərbaycana səfər edə-
cək məktəblilər arasında Lulia Haşdeu adına Milli Kollecin şagirdləri də vardır. 
Eyni qaydada, bir neçə azərbaycanlı məktəbli Rumıniyaya səfər edəcəkdir.
Buxarest  meriyası  ilə  gənclər  sahəsində  əməkdaşlıqla  bağlı  əldə  olunmuş 
razılıq əsasında, Heydər Əliyev Fondunun dəvəti ilə Azərbaycana səfərə gələn 
bir qrup buxarestli gənc 2009­cu il noyabrın 3­də Fondla tanış olmuşlar. 
Qonaqlara Fondun vəzifələri və fəaliyyəti barədə məlumat verilmişdir. Bildi-
rilmişdir ki, əsas məqsədi Ulu Öndərin zəngin irsinin öyrənilməsi və təbliği olan 
Fond uşaq və gənclərin sağlam, milli mənəvi dəyərlərə sadiq, hərtərəfli bilik-
lərə malik vətəndaş kimi yetişməsi işinə xidmət edir. 
Müasir müstəqil Azərbaycanın banisi və qurucusu Ümummilli Liderin rəh-
bərliyi  dövründə  ölkə  həyatının  bütün  sahələrində  mühüm  nailiyyətlər  əldə 
olunmuşdur.  Məlumat  verilmişdir  ki,  Ümummilli  Liderin  ölkəyə  rəhbərlik 
etdiyi dövr tariximizə sabitlik və inkişaf mərhələsi kimi daxil olmuşdur. 
2009­cu  il  sentyabrın  24­də  Bakıda,  “Gülüstan”  sarayında  Heydər  Əliyev 
Fondunun,  Gənclər  və  İdman  Nazirliyinin  təşkilatçılığı  ilə  Dünya  gənclərinin 
4­cü  məşğulluq  Sammiti  (YES)  işə  başlamışdır.  Məqsəd  gənclərin  işsizlik  və 
səmərəli məşğulluq problemlərinin həlli istiqamətində dünyada daha fəal iş apa-
rılmasına nail olmaqdır. 
Keniyanın Nayrobi şəhərində keçirilmiş 3­cü sammitdə Azərbaycan nü ma­
yəndə heyətinin təklifi ilə növbəti sammitin Bakıda keçirilməsi qərara alınmış 
və “YES Azərbaycan­2008” kampaniyasına başlanmışdır. 


181
Yüzdən çox ölkədən 600 nümayəndənin qatıldığı Bakı sammitinin açılışında 
Azərbaycanın birinci xanımı, Heydər Əliyev Fondunun prezidenti, UNESCO­nun 
və  İSESCO­nun  xoşməramlı  səfiri,  Milli  Məclisin  deputatı  Mehriban  xanım 
Əliyeva və Misirin birinci xanımı Syuzan Mübarək iştirak etmişlər. 
Sammiti gənclər və idman naziri Azad Rəhimov açaraq qonaqları salamla-
mış, tədbirin Bakıda keçirilməsinin ölkəmiz üçün əhəmiyyətini vurğulamışdır. 
Sammit çərçivəsində Azərbaycanın hökumət nümayəndələri tərəfindən ölkə-
miz haqqında təqdimatlar olmuş, “Dünya miqyasında sahibkarlıq fəaliyyətinin 
təbliği”,  “Ətraf  mühit  problemlərinin  həllində  gənclərin  rolu”,  “Sahibkarlığın 
cəmiyyətin inkişafında rolu” və digər mövzularda bölmə iclasları keçirilmişdir. 
24 noyabr 2009­cu il tarixdə Heydər Əliyev Fondunun dəstəyi ilə yeniyet-
mələrdən ibarət 15 nəfərlik Azərbaycan nümayəndə heyəti 8 gün ərzində Rumı-
niyada səfərdə olmuşdur. 
Buxarest şəhərinin 2­ci sektoru meriyasının dəvəti ilə baş tutan səfər çər-
çivəsində ölkəmizi təmsil edən gənclər paytaxt Buxarestdə və digər şəhərlərdə 
olmuş, Rumıniyanın tarixi və mədəni həyatı ilə yaxından tanış olmaq imkanı 
qazanmışlar. Səfərin birinci günü nümayəndə heyətini Buxarest şəhərinin 2­ci 
sektorunun meri Nikolay Ontsyanu qəbul etmişdir. Gənclər Azərbaycanın Ru­
mıniyadakı səfirliyində, Heydər Əliyev Fondunun Rumıniyadakı nümayəndə-
liyində olmuş, Buxarest şəhərinin gözəl guşəsində yerləşən Heydər Əliyev par-
kında Ulu Öndərin abidəsini ziyarət etmişlər. 
Rumıniyanın təhsil sistemi ilə tanışlıq “George Kosbuk”, “Mihai Viteazul”, 
“Liliya Haşdeu” milli kolleclərindən başlamış, azərbaycanlı qonaqlar 2­ci sek-
torun yerli gənclər Parlamentinin fəaliyyəti ilə tanış olmuşlar. Bərpa və Peşəkar 
İnnovasiyalar Mərkəzində Gənc VİP Assosiasiyası üzvləri ilə görüşdə qarşılıqlı 
maraq doğuran mövzular müzakirə edilmişdir. 
2009­cu  il  dekabrın  13­də  xalqımızın  Ümummilli  Liderinin  vəfatının 
6­cı ildönümü ilə əlaqədar Buxarest şəhərinin mərkəzindəki Heydər Əliyev 
xiyabanında Azərbaycanın Rumıniyadakı səfirliyi tərəfindən anma mərasimi 
keçirilmişdir. 
Mərasimdə Heydər Əliyev Fondunun Rumıniya Nümayəndəliyinin, Rumı-
niya­Azərbaycan Dostluq Cəmiyyətinin, Rumıniya­Azərbaycan Sənaye və Ti­
carət Palatasının, Azərbaycan­Rumıniya Mədəniyyət və Gənclər Assosiasiyası 
idarə heyətinin təmsilçiləri, ARDNŞ Rumıniya nümayəndəliyinin əməkdaşları, 
ölkə ictimaiyyətinin nümayəndələri, türk­tatar icmasının fəalları, bu rada yaşa-
yan azərbaycanlılar, KİV nümayəndələri iştirak etmişlər. 
Xocalı faciəsinin 18­ci ildönümü ilə əlaqədar Rumıniyada keçirilən silsilə 
tədbirlər  çərçivəsində  2010­cu  il  fevralın  22­də  Buxarest Yazıçılar Assosiasi-
yası, Heydər Əliyev Fondunun Rumıniya nümayəndəliyi təşəbbüsü və dəstəyi 


182
ilə  Buxarest  şəhəri  2­ci  sektorunun  Mədəniyyət  Mərkəzində  “Canlı  alov  – 
Azərbaycan təəssüratları” mövzusunda konfrans təşkil olunmuşdur. 
Konfransda Buxarest Yazıçılar Assosiasiyasının sədri, doktor Horia Qırbea 
Azərbaycanla bağlı təəssüratlarını bölüşmüş və fotosərgi nümayiş etdirmişdir. 
H.Qırbea Ermənistanın Azərbaycana qarşı hərbi təcavüzünün ağır nəticələrin-
dən  bəhs  etmiş,  Xocalı  soyqırımının  XX  əsrin  ən  dəhşətli  faciələrindən  biri 
olduğunu bildirmişdir. Rumın yazıçısı, eyni zamanda 20 Yanvar hadisələri və 
Qubadakı kütləvi məzarlıq haqqında faktları diqqətə çatdırmışdır. 
Ölkəmizə  hərbi  təcavüz  haqqında  ətraflı  məlumat  verilmiş,  ermənilərin 
həyata keçirdikləri etnik təmizləmə siyasəti nəticəsində 1 milyondan çox azər-
baycanlının qaçqın və məcburi köçkünə çevrildiyi qeyd edilmiş, Dağlıq Qara-
bağ münaqişəsinin həllində tutduğu ədalətli mövqeyə görə Rumıniya dövlətinə 
minnətdarlıq bildirilmişdir. 
Heydər  Əliyev  Fondunun  Rumıniya  nümayəndəliyinin  rəhbəri  İqbal  Hacı-
yev “Xocalıya ədalət” kampaniyası barədə iştirakçıları məlumatlandırmış, daha 
sonra  Mədəniyyət  Mərkəzinin  əlaqələndiricisi  xanım  Mihaela  Popesku,  Buxa-
rest  şəhəri  2­ci  sektorunun  Gənclər  Parlamentinin  rəhbəri  Aleksandra  Dobra, 
Rumıniya­ Azərbaycan Dostluq Cəmiyyətinin sədri Dumitru Balan çıxış etmişlər. 
Konfransda “TVR Cultural” televiziyası, “Radio Romania”, “Romania Lite-
rara”, “Luceafarul”, “Cultura”, “Viata Romeanasca”, “Observatorul Cultural”, 
“Evenimentul Zilei”, “Adevarul”, “Jurnalul National” qəzetlərinin, “Rompress”, 
“Mediafax”, “Newsin” xəbər agentliklərinin nümayəndələri iştirak etmişlər. 
Tədbirdə Heydər Əliyev Fondunun Rumıniya nümayəndəliyinin dəstəyi ilə 
rumın  dilinə  tərcümə  olunmuş Azərbaycan  müəlliflərinin  kitabları  və  Heydər 
Əliyev Fondu tərəfindən hazırlanmış “Qarabağ haqqında həqiqi faktlar” seriya-
sından olan kitabçalar nümayiş etdirilmiş və iştirakçılar arasında paylanmışdır. 
26 noyabr 2010­cu il tarixdə Heydər Əliyev Fondunun Rumıniya nümayən-
dəliyi  və Azərbaycan  Respublikasının  bu  ölkədəki  səfirliyi  tərəfindən  Xocalı 
faciəsinin 18­ci ildönümü ilə bağlı anma mərasimi keçirilmişdir. 
Tədbir  iştirakçıları  Xocalı  faciəsinin  Azərbaycan  tarixinin  unudulmaz  və 
qanlı səhifələrindən olduğunu vurğulamış, ermənilər tərəfindən törədilmiş qır-
ğının dəhşətli nəticələrindən danışmış, soyqırımı qurbanlarının xatirəsinin dün-
yanın bir çox ölkələrində anıldığını bildirmişlər. 
Heydər Əliyev Fondunun Rumıniya nümayəndəliyinin rəhbəri İqbal Hacı-
yev,  Xocalı  faciəsi  barədə  şeir  yazmış  Rumıniya  Müsəlman  Tatar  Türkləri-
nin Demokratik Təşkilatının Buxarest üzrə sədri Kiyaseddin Uteu, keçən ilin 
noyabrında Heydər Əliyev Fondunun dəstəyi ilə Azərbaycanda səfərdə olmuş 
gənclər qrupunun rəhbəri, Buxarest şəhəri 2­ci sektorunun Gənclər Parlamen-
tinin sədri Aleksandra Dobra, Buxarest Yazıçılar Assosiasiyasının sədri Horia 
Qırbea və digər ziyalılar Xocalı faciəsi ilə bağlı öz fikirlərini bildirmişlər.


183
Tədbir iştirakçılarına İslam Konfransı Təşkilatı Gənclər Forumunun mədə-
niyyətlərarası  dialoq  üzrə  baş  əlaqələndiricisi  Leyla  xanım  Əliyevanın  təşəb-
büsü ilə başlanmış “Xocalıya ədalət” beynəlxalq kampaniyası haqqında məlu-
mat  verilmişdir.  Kampaniya  çərçivəsində  həyata  keçirilən  Xocalı  faciəsinin 
insanlığa  qarşı  törədilmiş  cinayət  kimi  tanınmasına  dair  dünya  liderlərinə 
ünvanlanacaq petisiyanın imzalanması başa çatdırılmışdır. 
Tədbir  iştirakçıları  Heydər  Əliyev  Fondu  tərəfindən  hazırlanmış  “Qarabağ 
haqqında həqiqətlər” seriyasından olan kitabçalarla, “Xocalı soyqırımı” və rumın 
dilində  çapdan  çıxmış  “Xocalı  faciəsi”,  “Erməni  mifi.  Erməni  ekstremizmi: 
onun  səbəbləri  və  tarixi  məzmunu”  və  “Erməni  (mənimsənilmiş)  xalq  nağıl-
ları” kitabları ilə tanış olmuşlar. 
Quba kütləvi məzarlığına həsr olunmuş “Qubadakı sümüklər” şeirinin müəl-
lifi, Buxarest Yazıçılar Assosiasiyasının sədri Horia Qırbeanın nüfuzlu “Luce-
afarul” nəşrində Xocalı faciəsi ilə bağlı məqaləsi dərc olunmuşdur. H.Qırbea-
nın şəxsi internet səhifəsində Xocalı faciəsi haqqında məlumatlar və “Xocalıya 
ədalət” beynəlxalq kampaniyasının internet səhifəsi ilə petisiyanın imzalanma-
sına dair linki yerləşdirmişdir. 
Mərasimdə  Rumıniya­Azərbaycan  Dostluq  Cəmiyyətinin,  Azərbaycan­ 
Rumıniya Mədəniyyət və Gənclər Assosiasiyasının, Rumıniya­Azərbaycan Sə­
naye  və Ticarət  Palatasının  üzvləri, ARDNŞ­nin  Rumıniya  nümayəndəliyinin 
əməkdaşları,  Rumıniyanın  sabiq  və  hazırkı  senatorları,  deputatlar,  bu  ölkədə 
yaşayan və təhsil alan azərbaycanlılar, türk­tatar icmalarının, Buxarestdə ak kre­
ditə olunmuş səfirliklərin və beynəlxalq nümayəndəliklərin, qeyri­hökumət təş-
kilatlarının təmsilçiləri və jurnalistlər iştirak etmişlər.
2010­cu il martın 21­də Heydər Əliyev Fondunun Rumıniya nümayəndəli-
yinin dəstəyi ilə Buxarestdə Novruz bayramı qeyd olunmuşdur. 
Tədbirdə Novruz bayramının Azərbaycan xalqının adət və ənənələri ara-
sında özünəməxsus yer tutduğu, Novruzun xalqımızın bütün varlığını özündə 
cəmləşdirən bayram olduğu iştirakçıların diqqətinə çatdırılmışdır. BMT Baş 
Assambleyasında  qəbul  olunmuş  “Beynəlxalq  Novruz  günü”  qətnaməsinin 
Azərbaycan tərəfindən irəli sürülməsinin təsadüfi olmadığını və qətnamənin 
əsasında  martın  21­nin  Beynəlxalq  Novruz  günü  elan  edildiyi  bildirilmiş-
dir. Geniş mənada desək, mərasimdə iştirakçılara Novruz bayramı haqqında 
ətraflı məlumat verilmişdir. 
Tədbirdə Rumıniyanın Baş naziri Emil Bok, parlament sədrinin birinci müa-
vini  İoan  Oltean,  Rumıniya  Prezidentinin  milli  təhlükəsizlik  məsələləri  üzrə 
müşaviri Yulian Fota, digər yüksək səviyyəli rəsmilər, tanınmış din, mədəniy-
yət və incəsənət xadimləri, Buxarest şəhərində akkreditə olunmuş xarici ölkələ-
rin  səfir  və  diplomatları,  Heydər  Əliyev  Fondunun  bu  ölkədəki  nümayəndə-


184
liyi,  Rumıniya­Azərbaycan  Dostluq  Cəmiyyəti,  Rumıniya­Azərbaycan Ticarət 
Palatasının üzvləri, ARDNŞ­nin Rumıniyadakı nümayəndəliyinin əməkdaşları, 
burada yaşayan həmvətənlərimiz, o cümlədən bu ölkədə təhsil alan tələbələri-
miz və s. iştirak etmişlər. 
29  mart  2010­cu  ildə  Buxarest  şəhərindəki Aqronomiya  və  Tibb  Elmləri 
Universitetində “Canlı alov – Azərbaycan təəssüratları” konfransı təşkil olun-
muşdur.  Tədbir  Buxarest  Yazıçılar  Assosiasiyası,  Heydər  Əliyev  Fondunun 
Rumıniya nümayəndəliyi və Azərbaycan Respublikasının Rumıniyadakı səfirli-
yinin təşəbbüsü və dəstəyi ilə keçirilmişdir.
Konfransda Buxarest Yazıçılar Assosiasiyasının sədri doktor Horia Qırbea 
Azərbaycan təəssüratlarını bölüşmüş və fotosərgi nümayiş etdirmişdir. H.Qır-
bea  Ermənistanın  Azərbaycana  qarşı  təcavüzünün  ağır  nəticələrindən  bəhs 
etmiş və erməni silahlı qüvvələri tərəfindən XX əsrin ən qanlı səhifələrindən 
biri adlandırdığı Xocalı faciəsi zamanı törədilən vəhşiliklərin üzərində, xüsu-
silə dayanmışdır. Rumın yazıçısı, eyni zamanda 20 Yanvar hadisələri və Quba 
kütləvi məzarlığı haqqında faktları təqdim etmişdir. 
H.Qırbea qeyd etmişdir ki, xristian dininin dövlət dini elan edildiyi ilk ölkə­
nin  Ermənistan  olmadığı  və  Azərbaycanda  daha  erkən  xristian  abidələrinin 
aşkar  edilməsi  haqqında  onun  səsləndirdiyi  fikirlər  Rumıniya  Yazıçılar  İtti-
faqındakı erməni mənşəli yazıçılar tərəfindən dərin narahatlıqla qarşılanmış və 
ona bu kimi fikirləri bir daha səsləndirməməsi məqsədilə iradlar tutulmuşdur. 
Heydər  Əliyev  Fondunun  Rumıniya  nümayəndəliyinin  dəstəyi  ilə  rumın 
dilinə tərcümə olunmuş Azərbaycan müəlliflərinin kitabları və Heydər Əliyev 
Fondu tərəfindən hazırlanmış “Qarabağ haqqında həqiqi faktlar” seriyasından 
olan kitabçalar nümayiş etdirilmiş və iştirakçılar arasında yayılmışdır. 
Elə həmin gün Buxarestdəki Avropa Nikolae Titulesku Fondunda bu ölkədə 
təhsil almış azərbaycanlı tədqiqatçıların doktorluq elmi işlərindən ibarət kitab-
ların təqdimat mərasimi keçirilmişdir. 
Bunlar  ölkəmizin  Rumıniyadakı  səfirliyinin  əməkdaşı  Fəxri  Kərimlinin 
“Azərbaycan  Respublikası  və  Rumıniya  arasında  münasibətlər  (1993­2004)”, 
Heydər Əliyev Fondunun Rumıniya nümayəndəliyinin direktoru İqbal Hacıyevin 
“Azərbaycan  və  Mərkəzi Asiya  dövlətləri  arasındakı  əlaqələr”  (1991­2003)”, 
ARDNŞ­nin  Rumıniya  nümayəndəliyinin  direktoru  Həmzə  Kərimovun  “Neft 
sənayesində investisiya qərarının əsaslandırılması” kitablarıdır. 
Avropa Nikolae Titulesku Fondunun icraçı direktoru professor Corce Potra 
bildirmişdir ki, üç gənc azərbaycanlı müəllifin rumın dilində elmi iş müdafiə 
etmələri və kitablarının nəşri böyük əhəmiyyət daşıyır. Belə ki, onların sayə-
sində rumın ictimaiyyəti region və Azərbaycan haqqında daha geniş məlumat 
almaq imkanı qazanır. 


185
Babeş­Bolyai  Universiteti  Türkologiya  və  Mərkəzi  Asiya  Araşdırmalar 
İnstitutunun direktoru, Rumıniyanın Azərbaycan və Türkmənistandakı keçmiş 
səfiri professor Təhsin Cəmil Rumıniyanın tanınmış ali təhsil ocaqlarında dok-
torluq  elmi  dərəcəsinə  layiq  görülmələri  münasibətilə  gənc  tədqiqatçıları  bir 
daha  təbrik  etmiş, Avropa  İttifaqının  üzvü  olan  Rumıniyanın  Qafqaz  və  Orta 
Asiya  regionu,  xüsusilə  Azərbaycan  ilə  əlaqələrinin  inkişafına  xüsusi  diqqət 
yetirməsinin vacib olduğunu bildirmişdir. 
2010­cu il mayın 10­da Rumıniyanın paytaxtı Buxarestdə Azərbaycan xal­
qının Ümummilli Lideri Heydər Əliyevin anadan olmasının 87­ci ildönümü ilə 
əlaqədar mərasim keçirilmişdir. 
Ulu  Öndər  Heydər  Əliyevin  adını  daşıyan  parkda  keçirilmiş  mərasimdə 
səfirliyin  əməkdaşları,  Heydər  Əliyev  Fondunun  Rumıniya  nümayəndəliyi, 
Rumıniya­Azərbaycan Dostluq Cəmiyyəti, Rumıniya­Azərbaycan Ticarət Pala-
tası, ARDNŞ­in  Rumıniya  nümayəndəliyi, Azərbaycan­Rumıniya  Gənclər  və 
Mədəniyyət Assosiasiyası, həmvətənlərimiz, rumın, türk və tatar ictimaiyyəti-
nin təmsilçiləri iştirak etmişlər. 
Mərasimdə  çıxış  edənlər  Azərbaycan  xalqının  Ümummilli  Lideri  Heydər 
Əliyevin həyat və fəaliyyətindən danışmış, Ulu Öndərin xalqının müstəqilliyi, 
suverenliyi  və  tərəqqisi  uğrunda  ağır  mübarizədə  keçən  məşəqqətli  və  şərəfli 
həyat yolundan ətraflı bəhs etmişlər. Dərin tarixi köklərə malik Azərbaycan ilə 
Rumıniya arasında hazırda mövcud olan strateji tərəfdaşlıq əlaqələrinin təməli-
nin Heydər Əliyev tərəfindən qoyulması xüsusi vurğulanmışdır. 
Heydər Əliyev Fondunun Rumıniya nümayəndəliyinin binasında isə Hey-
dər Əliyevin həyat və fəaliyyətini əks etdirən fotosərgi təşkil olunmuş və Ulu 
Öndərə həsr olunmuş sənədli film göstərilmişdir.
Heydər  Əliyev  Fondunun  təşəbbüsü  ilə  akademik  Ziya  Bünyadov  adına 
Şərqşünaslıq İnstitutunun, Rumıniyadakı Türkologiya və Mərkəzi Asiya Araş-
dırmaları İnstitutunun və Azərbaycanın Rumıniyadakı səfirliyinin təşkilatçılığı 
və dəstəyi sayəsində 2010­cu il iyunun 17­18­də Rumıniyanın təhsil mərkəzi 
Kluj­Napoka  şəhərində  “Şərq  və  Qərb  arasında  dialoq”  mövzusunda  beynəl­
xalq konfrans keçirilmişdir.
Bir sıra ölkələrin şərqşünas alimlərinin, tədqiqatçıların, elm adamlarının, 
siyasətçilərin və tələbələrin qatıldığı tədbirdə Milli Məclisin deputatı, Şərq­
şünaslıq İnstitutunun direktoru Gövhər Baxşəliyeva, deputatlar Gültəkin Ha­
cıbəyli, Fazil Mustafa, Şərqşünaslıq İnstitutunun alimləri və elmi işçiləri işti-
rak etmişlər.
Konfransda  Rumıniya  Prezidentinin  müşaviri  P.Kovaks,  Rumıniya  parla-
menti  təhsil  komissiyası  sədrinin  müavini  K.İosif,  Ruminiya  mədəniyyət  və 
milli irs nazirinin müavini V.Timiş çıxış etmişlər.


186
Türkologiya  və  Mərkəzi Asiya Araşdırmalar  İnstitutu  ilə Akademik  Ziya 
Bünyadov adına Şərqşünaslıq İnstitutu arasında əməkdaşlıq memorandumu im­
zalanmışdır. Bu memorandum yeni yaradılmış Türkologiya və Mərkəzi Asiya 
Araşdırmalar  İnstitutunun  ilk  ikitərəfli əməkdaşlıq sənədidir.  Memorandumda 
iki  institut  arasında  birgə  elmi  tədqiqatlar  və  onların  nəşri,  türk  və  Mərkəzi 
Asiya xalqlarının tarixi və mədəniyyəti üzrə mühazirələr oxumaq üçün alim-
lərin qarşılıqlı səfərlərinin təşkili, kitabxanalar və arxivlərdən qarşılıqlı istifadə 
üçün şəraitin yaradılması, mütəxəssislərin hazırlanması və onların ixtisas kurs-
larında qarşılıqlı yardımların göstərilməsi, birgə seminar, konfrans və simpozi-
umların təşkili və bir sıra digər əməkdaşlıq sahələri əksini tapmışdır.
Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin göstərişi ilə Türkologiya və Mərkəzi 
Asiya Araşdırmaları İnstitutunun fəaliyyətinin dəstəklənməsi məqsədilə Azər-
baycan dövləti adından maddi yardımın göstərilməsi konfransda açıqlanmış və 
ayrılmış vəsaitin çeki institutun direktoru T.Cəmilə təqdim edilmişdir. Azərbay-
can  dövlətinin  instituta  hərtərəfli  dəstəyini  tədbir  iştirakçıları  yüksək  qiymət-
ləndirmiş və alqışlamışlar. İnstitutda fəaliyyət göstərən Avropada ilk azərbay-
canşünaslıq  bölməsinin  də  vacibliyi  diqqətə  çatdırılmış,  səmərəli  fəaliyyətinə 
əminlik ifadə edilmişdir.
Mərkəzi və Şərqi Avropada yeganə olan və yeni fəaliyyətə başlamış institut 
türk irsinin, mədəniyyətinin, dilinin, incəsənətinin öyrənilməsi və təbliğ olunma-
sına, eyni zamanda Rumıniyada və türkdilli ölkələrdə yaşayan xalqlar arasında 
əlaqələrin daha da yaxınlaşması və möhkəmlənməsinə səy göstərir. Heydər Əli-
yev Fondunun təşəbbüsü ilə Avropanın tanınmış ali təhsil müəssisəsində ilk dəfə 
azərbaycanşünaslığın tədris və təbliğ olunması böyük əhəmiyyət kəsb edir. 
Tədbirdə “Şərq­Qərb qarşılıqlı əlaqəsində tarixdən ibrətlər”, “Şərq və Qərb 
arasında  dialoq  üçün  imkanlar  və  təhdidlər”,  “Yeni  beynəlxalq  kontekstdə 
qadın  siyasətçilərin  və  QHT­lərin  iştirakı”,  “Sivilizasiyalararası  dialoqda  elm 
adamlarının rolu” mövzularında sessiyalar keçirilmişdir.
AMEA­nın şərqşünaslıq institutunun rəhbəri Gövhər Baxşəliyeva “Sivi-
lizasiyalararası  dialoq  prosesində  mədəni  sintez  məsələləri”  mövzusunda 
çıxışı  zamanı  Azərbaycan  dövləti  tərəfindən  elmin  inkişafı,  təhsil  sistemi 
sahəsində  həyata  keçirilmiş  islahatlar,  həmçinin  Ermənistanın Azərbaycana 
qarşı  təcavüzü,  qaçqın  və  məcburi  köçkünlərin  vəziyyəti  barədə  iştirakçı-
lara dolğun məlumat vermişdir. Tanınmış azərbaycanlı şərqşünas­alim Aida 
İmanquliyevanın  elmi  irsi  nümunəsində  Şərq  və  Qərb  ədəbiyyatının  qarşı-
lıqlı təsirlərini təhlil etmişdir.
Millət vəkili Gültəkin Hacıbəyli Azərbaycanın Avropaya inteqrasiyası, Azər-
baycanla  Rumıniya  arasında  qarşılıqlı  əməkdaşlıq  məsələlərinə  toxunmuşdur. 
O,  “Yeni  beynəlxalq  kontekstdə  qadın  siyasətçilərin  və  QHT­lərin  iştirakı” 


187
mövzusunda  sessiyada  çıxışı  zamanı  qadın  siyasətçilərin  rolu,  Azərbaycanda 
qadınların  hüquqlarının  təmin  olunması  istiqamətində  aparılan  islahatlar  və 
işlər, Azərbaycanın birinci xanımı, Heydər Əliyev Fondunun prezidenti, UNES-
CO­nun və İSESCO­nun xoşməramlı səfiri, Milli Məclisin deputatı Mehriban 
Əliyevanın  nəcib  və  aktiv  fəaliyyəti,  çoxsaylı  humanist  təşəbbüsləri  barədə 
geniş məlumat vermişdir.
11 avqust 2010­cu il tarixdə Heydər Əliyev Fondunun Rumıniya nümayən-
dəliyinin  təşəbbüsü  və  dəstəyi  ilə  Rumıniyanın  Tekirgöl  şəhərinin  mərkəzi 
küçələrindən  birinə  böyük  Azərbaycan  alimi,  professor  Bəkir  Çobanzadənin 
adı verilmişdir.
Açılış  mərasimində  çıxış  edən Tekirgöl  şəhərinin  meri Adrian  Stan  Bəkir 
Çobanzadənin həyat yolundan danışmış, qəbul olunmuş qərarın şəhərin türk və 
tatar icmaları tərəfindən böyük məmnuniyyət hissi ilə qarşılandığını, tanınmış 
alimin şərəfinə adlandırılmış küçənin şəhərin mərkəzi küçələrindən biri oldu-
ğunu bildirmişdir. Gələcəkdə bu küçədə B.Çobanzadənin büstünün də qoyula-
cağını diqqətə çatdırmışdır. 
Rumıniya  tatar  icmasının  parlamentdəki  nümayəndəsi  Aledin  Amet  təm-
sil etdiyi milli azlıq adından Azərbaycan dövlətinə, səfirliyə və Heydər Əliyev 
Fonduna irəli sürülən təşəbbüsə görə təşəkkürünü bildirmiş, bənzər təşəbbüsün 
Konstansa vilayətinin türk və tatar icmalarının yığcam şəkildə məskunlaşdığı 
Məcidiyyə şəhərində də həyata keçirilməsinin nəzərdə tutulduğunu bildirmiş-
dir. Burada görkəmli alimin adının şəhərin əsas parklarından birinə veriləcəyi 
qeyd olunmuşdur. 
2010­cu  il  oktyabrın  20­də  Buxarestdəki  Zabitlər  Sarayının  Mədəniyyət 
Mərkəzində “Polemos” kitab sərgisi açılmışdır.
Sərgi  çərçivəsində  Buxarest  Yazıçılar  Assosiasiyasının  sədri  Horia  Qırb-
yanın  Rumıniyanın  “Top  Form”  nəşriyyatında  çapdan  çıxmış  “Azərbaycan  – 
canlı  alov”,  Heydər  Əliyev  Fondunun  Rumıniya  Nümayəndəliyinin  direktoru 
İqbal  Hacıyevin  “Azərbaycan  Respublikasının  Mərkəzi  Asiya  dövlətləri  ilə 
əlaqələri”  və  respublikamızın  Rumıniyadakı  səfirliyinin  mədəniyyət  attaşesi 
Fəxri  Kərimlinin  “Azərbaycan  Respublikası  və  Rumıniya  arasındakı  münasi-
bətlər (1993­2004)” kitablarının təqdimat mərasimi keçirilmişdir.
Mərasimdə çıxış edən “Top Form” nəşriyyatının direktoru, nüfuzlu “Geo-
politika” toplusunun redaktoru Vasile Similyanu təqdimatı keçirilən kitabların 
əhəmiyyətindən  danışmış,  rəhbərlik  etdiyi  qurumlarla  Azərbaycan  arasında 
əməkdaşlığın bundan sonra da uğurla davam edəcəyinə inamını ifadə etmişdir. 
O,  həmçinin  “Geopolitika”  toplusunun  növbəti  nömrələrindən  birinin  bütöv-
lükdə Azərbaycan mövzusuna həsr olunması layihəsinin həyata keçirilməsinin 
nəzərdə tutulduğunu bildirmişdir.


188
Rumıniyanın Azərbaycandakı ilk səfiri, Babeş­Bolyai Universitetinin Tür-
kologiya  və  Mərkəzi  Asiya  Araşdırmalar  İnstitutunun  direktoru,  professor 
Tasin Cəmil azərbaycanlı kitab müəlliflərinin elmi rəhbəri olduğunu vurğulaya-
raq, təqdim edilən nəşrlərin rumın dilində Azərbaycan və Orta Asiya haqqında 
yazılmış  fundamental  əsərlər  olduğunu  diqqətə  çatdırmış,  ölkənin  rəsmi  və 
elmi dairələrini bu sahədə tədqiqatların sayını artırmağa çağırmışdır.
Kitabların  müəllifləri  Azərbaycanın  tarixi,  mədəniyyəti,  ədəbiyyat  və 
iqtisadiyyatı, habelə Rumıniya­Azərbaycan əlaqələrinin ötən il imzalanmış 
strateji tərəfdaşlığa dair müqaviləyə qədər keçdiyi yol haqqında ətraflı məlu-
mat vermişlər.
5  noyabr  2010­cu  il  tarixində  Heydər  Əliyev  Fondunun  Rumıniya  nü ma­
yəndəliyinin  və Azərbaycan  Respublikasının  Rumıniyadakı  səfirliyinin  təşəb-
büsü ilə Rumıniyanın Kluj­Napoka şəhərindəki Ahıllar üçün Qayğı və Yardım 
Mərkəzinə  humanitar  yardım  aksiyası  həyata  keçirilmişdir.  Mərkəzin  pasi-
yentlərinin  hər  biri  üçün  ərzaq,  yataq  və  geyim  dəstləri,  dərman  preparatları, 
sanitar­ gigiyena ləvazimatları və zəruri məişət texnikası təqdim edilmişdir.
Qayğı  və Yardım  Mərkəzinin  130  sakini  üçün  nəzərdə  tutulmuş  humani-
tar  yardımın  təqdimetmə  mərasimində  Mərkəzin  rəhbəri  doktor  Liviu  Popa 
çıxış edərək ömrünün ahıl yaşını yaşayan vətəndaşları unutmaması və həmişə 
olduğu  kimi  bu  il  də  növbəti  dəfə  humanitar  yardım  göstərilməsinə,  qayğıya 
və  diqqətə  ehtiyacı  olan  ahıllara  qarşı  xeyirxah  münasibətə  görə Azərbaycan 
Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyevə və Heydər Əliyev Fondunun 
Prezidenti  xanım  Mehriban  Əliyevaya  dərin  təşəkkürünü  bildirmiş,  Fondun 
Kluj­Napoka  Qayğı  və  Yardım  Mərkəzinə  yardımlarının  birinci  dəfə  həyata 
keçirilmədiyini, bunun artıq bir ənənə halını aldığını məmnunluqla bildirmişdir.
Doktor  L.Popa,  Kluj­Napoka  Qayğı  və  Yardım  Mərkəzinin  Rumıniyanın 
qədim Transilvaniya bölgəsinin mərkəzlərindən hesab olunan bu tarixi şəhərdə 
dövlət  tərəfindən  yaşlı  insanlara  xidmət  göstərən  yeganə  müəssisə  olduğunu, 
demək  olar  ki,  tam  şəkildə  yalnız  dövlət  büdcəsindən  maliyyələşdirildiyini 
xatırlatmışdır.  Rumıniyada  davam  edən  iqtisadi  böhranın  nəticələrinin  ahıllar 
evi üçün də təsirsiz ötüşmədiyini təəssüflə diqqətə çatdırmışdır. Onun sözlərinə 
görə, tələbin çox olmasına baxmayaraq, Mərkəz yalnız məhdud sayda insanlara 
xidmət göstərə bilir. Burada təxminən sosial xidmət əməkdaşları və tibb bacı-
ları tərəfindən gündəlik olaraq 130 ahıl insana yardım və qayğı göstərilir.
Heydər Əliyev Fondunun Rumıniya nümayəndəliyinin direktoru İqbal Ha­
cıyev Azərbaycan dövlətinin və Heydər Əliyev Fondunun ünvanına söylənilən 
xoş  sözlərə  görə  minnətdarlığını  bildirmiş,  Fondun  Rumıniyadakı  hu manitar 
fəaliyyəti  haqqında  Mərkəzin  əməkdaşlarına  məlumat  vermiş,  Heydər  Əliyev 
Fondunun  Prezidenti  xanım  Mehriban  Əliyevanın  göstərişinə  əsasən  bundan 


189
sonra da Kluj­Napoka Qayğı və Yardım Mərkəzindəki ahıllara hərtərəfli diqqə-
tin əsirgənilməyəcəyini bildirmişdir.
10 noyabr 2010­cu il tarixində Heydər Əliyev Fondunun Rumıniya nü ma­
yəndəliyinin təşəbbüsü ilə Buxarest şəhərinin 2­ci sektorundakı 64 saylı nata-
mam  orta  məktəbdə  Rumıniya­Azərbaycan  dostluğuna  həsr  olunmuş  tədbir 
keçirilmişdir. 
Tədbiri  giriş  sözü  ilə  açan  məktəbin  direktoru  Violeta  Daskalu  (Violeta 
Dascalu) Rumıniya və Azərbaycan arasında əlaqələrin qədim tarixə malik oldu-
ğunu,  ölkəmizin  hələ  kəşf  olunmamış  böyük  mədəni  potensiala  malik  oldu-
ğunu bildirərək, başçılıq etdiyi məktəbin Azərbaycan ilə əlaqələrin qurulmasına 
böyük  önəm  verdiyini  qeyd  etmişdir.  Xanım  V.Daskalu  məktəb  şagirdlərinin 
azərbaycanlı həmyaşıdları ilə yazışmaq istəyində olduqlarını və yaxın günlərdə 
onların ilk məktublarının səfirliyə təqdim olunacağını bildirmişdir.
Buxarest Yazıçılar Assosiasiyasının sədri, yazıçı və dramaturq Horia Qırbya 
2009  və  2010­cu  illərdə Azərbaycana  etdiyi  səfərləri  haqqında  təəssüratla rını 
bölüşmüş,  müəllifi  olduğu  şəkillərdən  ibarət  slaydın  müşayiəti  ilə  Azərbay-
canın  tarixi,  mədəniyyəti,  mənəvi  dəyərləri  və  müasir  həyatı  haqqında  geniş 
məlumat  vermiş,  həmçinin  yenicə  çapdan  çıxmış  “Azərbaycan  –  canlı  alov” 
kitabını təqdim etmişdir.
2010­cu  il  dekabrın  13­də  Buxarestdəki  Rumın­Amerikan  Universitetində 
(RAU) Azərbaycana  həsr  olunmuş  konfrans  keçirilmişdir.  Tədbir  Universitet 
rəhbərliyinin, Buxarest Yazıçılar Assosiasiyasının, və Heydər Əliyev Fondunun 
Rumıniya nümayəndəliyinin təşəbbüsü və dəstəyi ilə keçirilmişdir.
Buxarest Yazıçılar Assosiasiyasının sədri doktor Horia Qırbya tədbirdə çıxış 
edərək Azərbaycan haqqında təəssüratlarını danışmış, Azərbaycana dair əlamət-
dar məqamları özündə ehtiva edən və şəxsən özünün müəllifi olduğu fotosər-
gini nümayiş etdirmişdir. H.Qırbya Ermənistanın Azərbaycana qarşı təcavüzü­
nün ağır nəticələrindən bəhs etmiş və XX əsrin ən qanlı səhifələrindən biri olan 
Xocalı  faciəsi  zamanı  erməni  silahlı  qüvvələri  tərəfindən  törədilən  vəhşilik-
lərin üzərində xüsusilə dayanmışdır. Rumın yazıçısı, eyni zamanda 20 Yanvar 
hadisələri, azərbaycanlıların soyqırımı və Quba kütləvi məzarlığı haqqında da 
ətraflı məlumat vermişdir. H.Qırbya qeyd etmişdir ki, xristianlığın dövlət dini 
elan edildiyi ilk ölkə Ermənistan deyildir və Azərbaycanda daha erkən dövrlərə 
aid xristian abidələrinin aşkar edilməsi bu faktı bir daha sübut edir.
2011­ci  il  fevral  ayının  26­da  Heydər  Əliyev  Fondunun  Rumıniya  nü ma­
yəndəliyi və Azərbaycanın bu ölkədəki səfirliyi tərəfindən Xocalı faciəsinin 19­cu 
ildönümü ilə bağlı anma mərasimi keçirilmişdir. 
Mərasimdə ziyalılar, Rumıniyanın Avropa İttifaqı institutlarında, o cümlə-
dən Avropa Parlamentindəki təmsilçiləri, ölkənin sabiq və hazırkı senatorları, 


190
deputatlar, bu ölkədə yaşayan və təhsil alan azərbaycanlılar, türk­tatar icmaları-
nın, Buxarestdə akkreditə olunmuş səfirliklərin və beynəlxalq nümayəndəliklə-
rin, qeyri­hökumət təşkilatlarının təmsilçiləri və jurnalistlər iştirak etmişlər.
Çıxış edənlər Azərbaycanın Xocalı şəhərində ermənilər tərəfindən törədil-
miş  qırğının  ağır  nəticələrindən  danışmış,  soyqırım  qurbanlarının  xatirəsinin 
dünyanın bir sıra ölkələrində anıldığını bildirmişlər.
İştirakçılara faciə ilə bağlı Azərbaycanda və dünyanın bir çox ölkələrində 
İslam  Konfransı  Gənclər  Forumunun  mədəniyyətlərarası  dialoq  üzrə  baş  əla­
qələndiricisi,  Heydər  Əliyev  Fondunun  vitse­prezidenti  Leyla  xanım  Əliye-
vanın təşəbbüsü ilə irəli sürülmüş “Xocalıya ədalət” Beynəlxalq kampaniyası 
haqqında  ətraflı  məlumat  verilmişdir.  Kampaniyaya  dair  interaktiv  təqdimat 
nümayiş etdirilmiş və bu təşəbbüs yüksək qiymətləndirilmişdir.
Mərasim  iştirakçıları  Heydər  Əliyev  Fondu  tərəfindən  hazırlanmış  “Qara-
bağ həqiqətləri” seriyasından olan kitabçalarla, “Xocalı soyqırımı” və rumın di­
lində çapdan çıxmış “Xocalı faciəsi”, “Erməni mifi. Erməni ekstremizmi: onun 
səbəbləri və tarixi məzmunu” kitabları ilə tanış olmuşlar.
“Xocalı uşaqların gözü ilə” rəsm sərgisi və faciənin dəhşətlərini əks etdirən 
fotosərgi də təşkil edilmişdir.
İştirakçıları  Ermənistanın  işğalçılıq  siyasəti  və  onun  nəticələri  ilə  əyani 
şəkildə  tanış  etmək  məqsədilə  tədbirin  keçirildiyi  binalarda  Xocalı  faciəsinin 
dəhşətlərini  əks  etdirən  fotosərgilər  təşkil  edilmişdir.  Tədbir  iştirakçılarına, 
həmçinin  Heydər  Əliyev  Fondu  tərəfindən  hazırlanmış  “Qarabağ  haqqında 
həqiqi  faktlar”  seriyasından  olan  kitabçalar,  Ermənistan­Azərbaycan,  Dağlıq 
Qarabağ münaqişəsi, Xocalı soyqırımı haqqında kitablar paylanmışdır.
31 mart 2011­ci il tarixində Heydər Əliyev Fondu – Rumıniya nümayəndə­
liyinin,  Rumıniya­Azərbaycan  Dostluq  Cəmiyyətinin,  Azərbaycan­ Rumıniya 
Mədəniyyət və Gənclər Assosiasiyasının və ARDNŞ­nin Rumıniyadakı nüma­
yəndəliyinin rəhbər və idarə heyəti, ölkədə yaşayan və təhsil alan azərbaycan-
lılar, İran azərbaycanlıları, KİV nümayəndələrinin iştirakı ilə Azərbaycanlıların 
Soyqırımı Gününə həsr olunmuş geniş tədbir keçirilmişdir. Tədbirdə azərbay­
canlıların  soyqırımının  tarixi,  xüsusi  olaraq,  1905­1907­ci  illərdə  ermənilər 
tərəfindən Bakı, Şuşa, Zəngəzur, İrəvan, Naxçıvan, Ordubad, Eçmiədzin, Ca­
vanşir  və  Qazaxda  törədilmiş  vəhşiliklər,  275  kəndin  dağıdılması,  1918­ci 
ilin mart­aprel aylarında ermənilər tərəfindən Bakı, Şamaxı, Quba, Muğan və 
Lənkəran rayonlarında 50 min azərbaycanlının öldürülməsi, on minlərlə insa-
nın evlərindən didərgin düşməsi qeyd olunmuş, Qubada 122 kənd, Dağlıq Qa­
rabağda 150 kənd, Zəngəzurda 115 kənd, İrəvan quberniyasında 211 kənd və 
Qars  vilayətində  92  kəndin  dağıdıldığı  vurğulanmışdır.  Bundan  başqa,  1918­
1920­ci  illərdə  repressiya  zamanı  indiki  Ermənistanda  yaşayan  575000  azər-
baycanlıdan 565000­nin qovulduğu və öldürüldüyü nəzərə çatdırılmışdır.


191
Çıxış edənlər 1948­1953­cü illərdəki deportasiyadan söhbət açaraq, 1946­
1947­ci illərdə Suriyadan, Yunanıstandan, Livandan, İrandan, Bolqarıstandan, 
Fələstindən,  Fransadan, ABŞ­dan,  Misirdən,  İraqdan  və  Rumıniyadan  86300 
erməninin keçmiş SSRİ ərazisinə köçürülməsi və bununla bağlı 1948­1950­ci 
illərdə SSRİ Nazirlər Şurasının qərarları ilə 100000 azərbaycanlının öz yaşayış 
yerlərini tərk etməyə məcbur olması barədə geniş məlumat vermişlər. 
Ermənistan­Azərbaycan,  Dağlıq  Qarabağ  münaqişəsi  zamanı  baş  vermiş 
hadisələrdən  danışaraq,  Ermənistanın  işğalçılıq  siyasəti,  26  fevral  1992­ci  il 
tarixində Xocalı faciəsi, 2 aprel 1993­cü il tarixində Azərbaycan Respublikası-
nın Kəlbəcər rayonunun işğal olunması, onların ağır nəticələri və bu soyqırımın 
mahiyyət etibarilə Ermənistanın separatçılıq, terrorçuluq siyasətinin tərkib his-
səsi olduğu barədə konkret faktlarla tədbir iştirakçılarını məlumatlandırmışlar.
Qeyd  olunmuşdur  ki,  26  mart  1998­ci  ildə  Azərbaycan  xalqının  Ümum-
milli  Lideri  Heydər  Əliyevin Azərbaycanlıların  Soyqırımı  Gününün  31  Mart 
tarixində qeyd olunmasına dair verdiyi Fərman böyük tarixi əhəmiyyətə malik-
dir  və  azərbaycanlıların  soyqırımına  beynəlxalq  siyasi,  hüquqi  qiymət  veril-
məsi dövlətimizin qarşımızda qoyduğu əsas vəzifələrdən biridir.
Həmçinin, Azərbaycanlıların  Soyqırımı  Günü  ilə  bağlı  səfirlik  tərəfindən 
hazırlanmış  geniş  press­reliz  Rumıniyanın  dövlət  orqanlarına,  qeyri­hökumət 
təşkilatlarına, Rumıniyada fəaliyyət göstərən diplomatik nümayəndəliklərə də 
göndərilmişdir.
2011­ci il may ayının 10­da Azərbaycan xalqının Ümummilli Lideri Heydər 
Əliyevin anadan olmasının 88­ci ildönümü ilə əlaqədar Rumıniyanın paytaxtı 
Buxarest şəhərində tədbirlər keçirilmişdir.
Tey Parkın Heydər Əliyev xiyabanında keçirilən tədbirdə bu ölkədə yaşa-
yan və təhsil alan soydaşlarımız, Heydər Əliyev Fondunun Rumıniyadakı nü­
mayəndəliyi, Rumıniya­Azərbaycan Dostluq Cəmiyyəti, Rumıniya­Azərbaycan 
Ticarət və Sənaye Palatası, Rumıniya­Azərbaycan Gənclər və Mədəniyyət As­
sosiasiyası, Rumıniya Müsəlman Tatar Türklərinin Demokrat Birliyi və Rumı-
niya Türk Demokrat Birliyinin üzvləri də iştirak etmişlər.
Tədbirdə dərin tarixi köklərə malik Azərbaycan ilə Rumıniya münasibətlə-
rinin müasir şəraitdə strateji tərəfdaşlıq səviyyəsinə yüksəlməsində Heydər Əli-
yevin xüsusi rolu olduğu diqqətə çatdırılmışdır. Heydər Əliyev şəxsiyyətinin və 
siyasətinin yalnız Azərbaycan çərçivəsində deyil, ümumiyyətlə regional və qlo-
bal miqyasda da dəyərləndirilməsinin vacibliyi xüsusi qeyd olunmuşdur.
 


192

Yüklə 33,31 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   57




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin