Azad İsa oğlu Qurbanov, Elçin Musa oğlu Məmmədov, Aygün Seyfəddin qızı Hüseynova
Yüklə 1,42 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
1.7.
Kompüter şəbəkələri Kompüter şəbəkələri rabitə vasitələrinin köməyilə bir- birilə əlaqələndirilmiş və müəyyən protokollarla informasiya mübadiləsi etmək qabiliyyətinə malik kompüterlər, serverlər 1 və periferiya qurğuları sistemidir. Kompüterlər arasında məsafədən asılı olaraq rabitə vasitəsi olaraq kabel, telefon rabitəsindən, radiorabitədən, infraqırmızı və lazer şüalandırmadan istifadə olunur. Şəbəkələr tətbiq olunduğu əhatə dairəsinə görə lokal və qlobal kompüter şəbəkələrinə bölünür. Lokal kompüter şəbəkələri məhdud ərazidə, adətən bir müəssisə daxilində fəaliyyət göstərir və şəbəkə ehtiyatlarından 2 birgə istifadəni və kompüterlər arasında interaktiv əlaqəni təmin edir. Rabitə vasitəsi olaraq əsasən kabeldən istifadə olunur. Lokal kompüter şəbəkələrinin tətbiqi ayrı-ayrı qurğulara qənaət etməyə, operativ informasiya mübadiləsinə nail olmağa imkan yaradır. Məsələn, şəbəkə printeri şəbəkənin istənilən kompüterindən informasiyanın çapını təmin edir ki, hər bir kompüterə printer qoşulması zərurəti aradan qalxır. İnformasiyadan, proqram və əlavələrdən birgə istifadə 1 Server-yüksək texniki göstəricilərə malik kompüterdir. 2 Şəbəkə ehtiyatları dedikdə informasiya ehtiyatı, proqram və əlavələr, periferiya qurğuları nəzərdə tutulur. 61 informasiya daşıyıcılarına qənaətə, hamının eyni proqram və əlavələrdən istifadəsinə şərait yaratmaqla, iş prosesi zamanı meydana çıxan bir sıra problemlərin məsələn, proqram versiyasının uyğunsuzluğu, şriftlərlə bağlı və s. problemləri avtomatik aradan qaldırır. Müəssisənin xarakterindən asılı olaraq lokal kompüter şəbəkələri öz növbəsində bir ranqlı, serverli və kombinə edilmiş şəbəkələrə bölünür. Şək. 1 Bir ranqlı şəbəkələr az saylı istifadəçilər üçün nəzərdə tutulmuşdur. Bu şəbəkədə kompüterlərin sayı ondan artıq deyildir və informasiyanın etibarlı surətdə qorunmasına nail olmaq çətindir. Şəbəkədə vahid administrasiya xidməti olmadığından hər bir istifadəçi kompüterin ehtiyatlarını ümumi istifadə üçün özü müəyyən edir. Server əsasında yaradılmış şəbəkə böyük həcmli informasiyanı eyni zamanda çoxsaylı istifadəçinin birgə istifadəsini təmin edir. Server şəbəkənin işlənməsinə nəzarət, diaqnostika və informasiyanın Bir ranqlı şəbəkə Serverli şəbəkə 62 qorunması funksiyalarını həyata keçirir. Şəbəkədə bir və ya bir neçə server ola bilər. Məsələn, şəbəkədə fayl serverlə yanaşı kommunikasiya, verilənlər bazası serveri və s. ola bilər. Şəbəkəyə qoşulmuş digər kompüterlər klient və ya işçi yerlər adlanır. İşçi yerləri bu və ya digər xüsusiyyətlərinə görə vahid qrupda- işçi qrupda birləşirlər. Hər bir işçi qrup serverdə qeydiyyatdan keçir. Bu isə informasiya ehtiyatlarının axtarılmasını və qorunmasını asanlaşdırır. Kombinə edilmiş şəbəkələr özündə bir ranqlı və serverli şəbəkələrin ən yaxşı keyfiyyətlərini birləşdirir və geniş tətbiq dairəsinə malikdir. Adətən bu tip şəbəkələrdə bir neçə əməliyyatlar sistemi birgə istifadə olunur. Belə ki, serverlərdə Windows NT, Windows Server, işçi stansiyalarda Windows 9x,Windows NT Workstation, Windows XP, Windows Vista əməliyyatlar sistemləri istifadə oluna bilər. Qlobal şəbəkələr çox geniş ərazidə (şəhər, ölkə və s.) fəaliyyət göstərən, bir-birilə qarşılıqlı əlaqəli, ayrı-ayrı kompüterlər və lokal şəbəkələr şəbəkəsindən ibarətdir. Qlobal şəbəkələrin ən bariz nümunəsi İNTERNET beynəlxalq infor- masiya şəbəkəsidir. Yüklə 1,42 Mb. Dostları ilə paylaş:
|