Çaparkən ağ-boz atın büdrəməsün!
(41)
Dürtüşərkən ala göndərin avanmasun!
(51)
Çalışında
qara polat uz qılıcın gödəlməsün!
(51)
Qanadlarun ucı
qırılmasun!
(78)
Yerli qara taqların yıqılmasun! Qamən aqan görkli
suyın qurumasın!
(41)
Qarlı qara tağlarun yıqılmasun!
(51)
Kölgəlicə qaba ağacın kəsilməsün!
(51) – tipli alqışlar
feodal mülkiyyəti ilə bağlı yaranmışdır və köhnəlmişdir. İndi
insanlar biri o birinə qurban deyəndə, bir şey hədiyyə etmək
istəyəndə öz əlində olan şəxsi əşyalarını yada salır. Lakin bir
vaxtlar – oğuz zamanında insanlar axar sularını, uca dağlarını,
qalın meşələrini hamınınkı və özününkü saymış, qurbanlıq kimi
təqdim etmişdir:
Qarşu yatan qara tağlar sana yaylaq olsun. Souq-
souq sularım sana içət olsun. Yüksək-yüksək qara
tağlarım sana yaylaq olsun.
Bunlarla yanaşı, şəxsi mülklər, şəxsi mal-dövlət də daim
qurban kimi nəzərdə tutulmuşdur:
Tavla-tavla şahbaz atlarım sana binət olsun. Dünligi
altun ban evim sana kölgə olsun. Qatar-qatar dəvələrim
sana yüklət olsun. Qulım-xəlayığım sana qırnaq olsun.
Ağayılda ağca qoyunım sana şülən olsun. Altun-aqçam
sana xərclıq olsun.
(66)
Bu insanlar öz dağları, meşələri, suları ilə fəxr etmiş, qəh-
rəman övladlarını yüksəltmə məqamında bunlardan müqayisə
vasitəsi kimi istifadə etmişlər:
Qarşu yatan qara tağım
yüksəgi qartaş! Aqındılı görklü suyımın taşqunı qartaş!
Güclü belim qüvvəti, qarannu gözlərümin aydını qartaş!
(99)
Atamdan yegrək qayın ata! Anamdan yegrək qayın
ana! (
112) kimi ifadələr vardır. Təəssüf ki, indi bunlar
unudulmaqdadır.
Dügin qanlu olsun, xan qızı!
(55)
Bəglər,
sizin eşqinizə
! (62)
Dilin üçün öləyim, Yalansa gerçək ola,
Sarı tonlu qız eşqinə bir «hu!» dedi
(88) - kimi ifadələr bu və
ya digər şəkildə yaşamaqdadır.
Elə kim mən çəkirəm göz bu-
nunı, Heç yigidə verməsün qadir tənri göz bu güni!
(102) –
ifadəsi Təpəgözün dilində işlənmişdir
.
İndi
Mən çəkdiyimi düş-
330
mənim də çəkməsin
şəklində və ya başqa variantlarda işlənmək-
dədir.
Alqış bildirən ifadələrin bir hissəsi dini
məzmuna malikdir.
Bunların bir qisminin tərkibində
allah
sözü işlənmişdir:
…dəxi sizi
allah saqlasun.
(41)
Allah yorsun
. (44)
Allah verən umudun
üzülməsün! Kərəm eylə, allah eşqinə
. (57)
Üç günə varmasun,
allah sevindirsün sizi.
(62)
Yaradan allahdan mədəd!
(76)
Qadir
allah yüzün ağ etsün, Basat!
(103)
Qeyd edilən alqışların hamısında
allah
sözü işlənmişdir.
Lakin bunların hamısında
tənri
sözü ahəngə daha müvafiqdir.
Hiss olunur ki, islamlaşdırma dövründə dəyişdirilmişdir.
Tənri
sözünün iştirakı ilə:
Azıb gələn qəzayı tənri
savsın.
(32)
Ol ögdigim yuca tənri dost olubanı mədəd versün.
(41)
Qadir tənri səni namərdə möhtac eyləməsün!
(44)
Comərdlər comərdi tənri, mədəd!
(89)
Urdığın ulatmıyan ulu
tənri!
(96)
Basduğın bəlürtmiyən bəllü tənri! Qaqduğın qəhr
edən qəhhar tənri! İşimi sən önar! Ucalardan ucasan, kərəmi
çoq qadir tənri (
83)
Bu ifadələr daha təbiidir. Gözümüzü açıb qocalardan bu cür
eşitmişik.
Qəhhar tənri
ifadəsi göstərir ki, bu nitqin daşıyıcıları
hələ islamı tam mənimsəməmiş, daim öz göy tanrılarının
səciyyəsindən çıxış etmişlər.
Bir neçə misalda
allah
və
tənri
sözləri əvəzinə
qadir
sözündən istifadə edilmişdir:
Qadir səni namərdə möhtac
etməsün
! (78)
Qadir qoarsa, öldürəyim
. (119)
Bir sıra ifadələrdə
allah-təala
sözləri işlənmişdir:
Allah-
təala qorsa. Allah-təala sana bir oğul versün! Allah-təala
sana oğul vermiş, tuta versün!
(46)
Dini ifadələrin bir qismi
həq
sözünün iştirakı ilə
qurulmuşdur:
Həq sizə yaman gətürməsin.
(32)
Sağlıqla
sağıncın, dövlətin həq artırsun! Həq yandıran çırağın yana
tursun!
(41)
Yaranlar, sizi haqqa ısmarladım
. (55)
Allah-təala
müvaziliyi ilə yanaşı,
həq-təala
müvaziliyi də
müşahidə olunur:
Həq-təala
inayət eyləsə. Həq-təala atamın
könlinə rəhmət eləsə (eləyə mənasında).
(87)
331
Günahlarını Məhəmməd Mustafa yüzi suyına
bağışlasun!
(46) –
Məhəmməd
adı dini ifadələrdə adətən bu
cür xatırlanmışdır.
Qalan dini ifadələrdə daha çox
qurban, amin, didar,
dua, behişt, uçmaq
sözləri iştirak edir.
Mənim
başım Beyrəgin başına qurban olsun!
(57)
Yolına
qurban olayın. Qara başım qurban olsun sana, gəlincigüm
.
(66)
Mənim başım qurban olsun səninçün!
(71)
Qara başım
qurban olsun, kafər, sana!
(114)
Mənim başım sənin yolına
qurban olsun!
(75)
Mənim canım sənin canına qurban olsun,
(85)
İman
sözü ilə:
Axır-sonı arı imandan ayırmasun!
(46)
Amin
sözü ilə:
«Amin»
deyənlər didar görsin!
(46)
«Amin!» «Amin!»
deyənlər didar görsün!
(71)
Behişt
və
uçmaq
sözləri ilə:
Ağ saqallu baban yeri uçmağ olsun!
Ağ birçəklü anan yeri behişt olsun!
(46)
Dua
sözü ilə:
(Ağ alnunda beş kəlmə) dua qıldıq, qəbul
olsun!
(46)
Müsəlman
sözü ilə:
Müsəlmanlar arxası
olsun
. (46)
Dastanda işlənmiş
andların
bir qismi dövrün qəhrəmanlıq
ayinləri ilə bağlıdır. Odur ki indii onlar işləkliyini məhdudlaşdır-
mışdır. Məsələn:
Qılıcıma toğranayın
. (59)
Oxıma sancılayın. Yer kibi
kərtləyin. Topraq kibi savrılayın.
(62)
Bu cür ifadələr tarixi romanların dilində yenidən
canlandırıla bilir. Məsələn, F.Kərimzadənin «Xudafərin körpüsü»
dilogiyasında eyni ifadələr obrazların dilində Şah İsmayıl
dövrünün qəhrəmanlıq səciyyəsinin təsviri prosesində təbii səs-
lənir. (25, 111-123)
Yaradan haqqı içün, baba
(74),
Ya qadir allah, birligin,
varlığın haqıçün
- kimi ifadələr xalq dilində işləkliyini davam
etdirməkdədir.
Ağam başına and içmişəm
(112),
ağam başiçün,
dinin eşqinə
(117) tipli ifadələr də müasirliyini mühafizə
etmişdir. Xalq arasında
Oğlum toğmasun, toğarsa, on günə var-
masun
… (gərdəgə girsəm) – tipli ifadə-andlar indi bəlkə də
nadir hallarda işlənir.
332
Qarğış və söyüşlər
. Dastanın dilində qarğış və söyüşlər
də
öz rəngarəngliyi ilə diqqəti cəlb edir.
Qarğışların bir qismi hazırda olduğu kimi xalq dilində
işlənməkdədir:
Ağzın qurısun! Dilin çürisün!
(37)
Əlin qurısun!
(54)
Əlün qırsun, parmaqların çürisün!
(63)
Çıqsun bənim kor
gözüm!
(37)
Qadir alnuna qada yazsun!
(37)
Ağzın çürisün!
(125)
Mana zindan olsun!
(124) Və s. 63-cü səhifədəki
Əlün
qırsun
ifadəsi
ərəb əlifbası ilə olan mətndə
Əlün qurısun
şəklindədir.(27, 26)
Bir sıra ifadələrdə subyekt və obyekt bildirən sözlər sonrakı
inkişaf prosesində dəyişmişdir. Məsələn,
Yigitligüm səni
tutsun!
(48)
Bunın kibinin bəbəkləri bitməsün!
(37) –
ifadələrindən birincisi igidlik, qəhrəmanlıq dövrünün ifadəsidir,
indi daha çox
çörəyim (əməyim) səni tutsun
şəkillərində
işlənir. İkinci ifadə
övlad üzünə həsrət qalasan
şəklində
formalaşmışdır.
Bu evi xarab olası!
(33) – ifadəsi
Bu evi xaraba
qalsın!
– şəklində dəyişmişdir.
Qazanın başına bunlu gəlsün!
(122) – ifadəsi
Allah başına müsibət (bəla) gətirsin!
şəklində
işlənir.
Yıqılsun Oğuz elləri, mana yararu qız bulımadım!
(85)
– cümləsi Qanturalının dilindəndir. Bunu qarğış yox, bir növ
şikayət kimi söyləyir.
Tatlu candan ayırsun qadir səni!
(102)
Ala
yılan olub bəni soqsun!
–ifadələrindən birincisi
tanrı şirin candan
ayırsın səni
, ikincisi
səni ilan vursun
şəklində sadələşmişdir.
Bir sıra ifadələr daxili qarşılaşdırma əsasında qurulmuşdur:
Çala bilən yigidə oqla qılıcdan bir çomaq yeg!
(32)
Bu məzmunu
«Dədə Qorqud» ozanı
mürəkkəb cümlə şəklində də ifadə
etmişdir:
Qonağı gəlməyən qara evlər yıqılsa, yeg!
(32) Başqa
bir şəkildə qarşılaşdırma daha da gücləndirilmişdir:
At yemiyən acı otlar (bitincə) bitməsə, yeg!
Adam içməyən acı sular sızınca sızmasa, yeg!
Ata adını yürütmiyən xoyrad oğul
ata belindən enincə enməsə, yeg,
ana rəhminə düşüncə toğmasa, yeg!
Yalan söz bu dünyada olınca olmasa, yeg
! (32)
Aşağıdakı cümlələrdə fikir daha sərbəst, daha geniş ölçüdə
söylənmişdir:
Sarb yürürkən Qazlıq ata namərd yigit yenə bilməz,
333
binincə binməsə, yeg!
(32)
Çalub-kəsər uz qılıcı müxənnətlər çalınca, çalsa,
yeg!
(32
)
Drezden nüsxəsində
Sarb yürürkən Qazlıq ata
namərd yigit yenə bilməz
– cümləsində
yenə bilməz
sözləri
olsa da, məntiq
binə bilməz
olduğunu tələb edir və Erginlə
H.Araslı da misranı bu cür qurmuşlar
– binə bilməz
. (9, 225)
Son misalda
çalsa, yeg
yox, məntiq
çalmasa, yeg
tələb edir.
Aşağıdakı cümlələr də eyni tiplidir:
Nə Qazlıq tağı aqar sənin suların,
Aqar kibi aqmaz olsun!
Bitər sənin otların, Qazlıq tağı,
Bitər ikən bitməz olsun!
Qaçar sənin keyiklərin, Qazlıq tağı,
Qaçar ikən qaçmaz olsun, taşa dönsün!
(39)
Yuxarıdakı misallar həqiqi mənada nifrətdən doğur. Qazlıq
dağına qarğış isə ana ürəyini yaralayan kədərdən irəli gələn,
əslində, obrazın yanıb-yaxıldığı üçün dilə gətirdiyi ifadələrdir. Bu
ifadələr canlı dilə məxsus ifadələrdən çox, poetik ifadələrdir.
Qarğışlar sistemində subyekt bildirən sözün təyini kimi (ge-
niş mənada) çıxış edən feli sifət tərkibinin substantivləşərək
subyekti əvəz etməsi halları da dastanın dilində işlək
formalardandır:
Ay əməli azmış, feli dönmüş, qadir allah
ağ alnına qada yazmış!
(56) – sözləri Dəlü Qarçarın dilindən
Dədə Qorqudun ünvanına söylənmişdir.
Dəlü Qarçar birələrin əlində həlak olmaq üzrə ikən
Tənri
bunın simüzin də alsun, arığun da alsun
(57) şəklində
qarğış tökür və tənriyə tapınmalı olur. Qısırca yengə Beyrəyi
bu
zavala gələcək dəli
(64) sözləri ilə yamanlayır.
Boyların dilində and məqamında işlədilən, obrazın səbr və
iradəsini ifadə edən maraqlı qarğışlar vardır:
Yaylar olsam, mənim gorum olsun!
İçər olsam, mənim qanım olsun!
Xərcləyür olsam, mənim kəfənim olsun!
Binər olsam, mənim tabutum olsun!
(83)
Və ya:
Bilməzsəm, gözümə tursun.
334
Bilməzsəm, kəfənim olsun.
Bilməzsəm, mana tabut olsun.
Mana zindan olsun
.(124)
Dastanın dilində belə şərtli qarğışlar çoxdur. Beyrəyin -
aşağıdakı sözləri də belələrindəndir:
Yarın qiyamət günində
mənim əlüm Qazan xanın yaqasında olsun, mənim
qanım Aruza qoarsa
. (125)
Boylarda ən çox işlənən vulqar ifadələr
Qavat oğlı dəli
qavat
(54, 63 və s.),
Qadası yetmiş qavat oğlu qavat
(108),
Tonuz oğlı tonuz
(63),
dəli qavat
(79) ifadələridir.
Ana, zalım
ana
,
mərə qavat qızı
(112),
Yonma ağac tənrili köpəgim
kafər
(118) kimi söyüş bildirən ifadələr də vardır. Son misalda
bütpərəstlərin taxta bütlərinə işarə edilir. Söyüşlərdə çox işlənən
qavat
sözünü H.Araslı «əbləh» mənasında izah etmişdir:
qavat
oğlu qavat
– əbləh oğlu əbləh. (27, 161) S.Əlizadə ərəb mənşəli
qavvad
sözü ilə əlaqələndirmiş, «pəzəvəng» mənasında olduğunu
qeyd etmişdir. (26, 209)
Son dövrlərdə xalq arasında işlənməkdə olan xeyli alqış,
qarğış, and və qəsəm bildirən ifadələr toplanmış və çap
edilmişdir (bax: 12). Bunların, demək olar ki, hamısı qədimdən
gəlir. Bunlar elə ifadələrdir ki. insanların tapındığı dinlə, ətraf
aləmlə, odla, ocaqla, çıraqla, tanrı ilə bağlıdır və insan göz açdığı
vaxtlardan belə ifadələr işlətməkdədir. Bir neçə nümunə:
duru
suyun bulanmasın, övladın bay olsun, damazlığın
qapından kəsilməsin, yazın pozulmasın, közün közərsin,
külün külə qalansın, kösövün qaralmasın, pis gün
görməyəsən, fələk amanında olasan, çırağın öləziməsin,
çuğulun yarımasın, cavan canın xata-baladan uzaq
olsun, şəhla gözün süzülməsin
(
alqışlar
),
qiblə haqqı,
bərəkət haqqı, atamın ruhu haqqı, işıq haqqı, işığa and
olsun, yaradan haqqı, yer-göy haqqı, gün haqqı, od
haqqı, ocağa and olsun, su haqqı, tanrı haqqı, ulu
tanrıya and olsun, cavan canına and olsun
(
andlar-
qəsəmlər
),
adın qara geysin, ata-anan ün deyib ünləsin,
ata-anana allah qənim olsun, ata-anana allah qotur
versin, dırnaq verməsin, ata-ananın çırağı sönsün, ata-
ananın ocağı qaralsın, aşın ocaqda qalsın, aş üzünə
335
həsrət qalasan, bay olmayasan, bayramın qara gəlsin,
baş daşın tapılmasın, boynun qırılsın, boyuna boz ip tu-
tum, qanın yalaqda qalsın, dağarcığın boş qalsın, dam-
daşın başına uçsun, evin can yatağına dönsün, əhdin
gözündə qalsın, itin qudursun, yurdun yurd olsun, gözün
bozarsın, oda düşəsən, odun-ocağa həsrət qalasan,
ocağın qaralsın, ocağıyın başında Əzrayıl otursun,
ocağında qazan asılmasın, oxun boşa çıxsın, öyündə
çıraq yanmasın, paltarın yuyucuya qalsın, sabaha
salamat çıxmayasan, sazın sınsın, aşığın qara geysin,
sarayın başına uçsun, soyun sığırsız qalsın. uğurun
uğursuz olsun, uğur tanrısı səndən üz döndərsin, üzün
ağ olmasın, xain gözün çıxsın, fəryadın göylərə ucalsın,
xoruzun banlamasın, çuvalın boş qalsın, çırağın sönsün,
şərbətin zəhər olsun… (
q
arğışlar
) (12, 142-190)
Birləşmə şəklində olan frazeoloji vahidlər «Oğuznamə»nin dili
üçün də səciyyəvidir. Doğrudur, «Oğuznamə»də toplanmış
material atalar sözləri və məsəllərdən, hikmətli söz və
aforizmlərdən ibarətdir, lakin cümlə şəklində qurulduğundan atalar
sözünün, məsəlin tərkibində ifadələri ayırmaq mümkündür.
Aşağıdakı nümunələrə diqqət yetirək:
Ərlə övrət arasına girənin
hörmətsizligi qalur.(20)
Ər qarar,
könli qararmaz
.(20)
A llah
yüzi yoxsulluğın
göstərməsün
.(21)
Əlün aşda ikən
gözün işdə olsun
.(24)
Ölü
yüzi bərk
olur.(25)
El ilə gələn
qərə gün
dügündür. (25)
Aq aqça
qərə gün
içün.(28)
Oğlana
üz versən
,
başdan aşar
.(36)
Ümməti-Məhəmmədin
sözi kasadlığa düşməsin
.(37)
Ər də düşər
qərə bəxtə
, övrət də düşər
qərə bəxtə
.(46)
Nakəsə
əl açmaqdan
ac olmaq yegdir.(49)
Ayı gör,
oruc dut.(
48)
Qədəmün qutlu olsun
.(57)
Ağır başlu
olanın hörməti ziyadə olur.(59)
Ulular sözin tutmayan
ulayu qalar.(59)
Ər olan
rizqini taşdan çıqarur
.(61)
336
Adam var, söhbətində
can bitər
.(67)
Böyük keçilənicə dəkə-keçinin
canı çıqar
.(70)
Bən nə vəqt ölürsəm,
qiyamət
ol gün
qopar.
(71)
Bir kişinin
adı çıqıncayadək göni çıqar
(77) və s.
Bu cür misalların sayını artırmaq mümkündür. Lakin
buradakı
yüzi bərk, qərə gün, qərə bəxt, ağır başlu
kimi
ismi ,
ərlə övrət arasına girmək, könli qararmaq, allah
göstərməsün, gözi işdə olmaq, üz vermək, başdan
aşmaq, sözi kasadlığa düşmək, əl açmaq, oruc dutmaq,
qədəmin qutlu olsun, ulular sözin tutmaq, rizqini taşdan
çıqarmaq, can bitmək, canı çıqmaq, qiyamət qopmaq,
adı çıqmaq, göni çıqmaq
kimi feli birləşmələr də göstərir ki,
Azərbaycan dili frazeologiyasının formalaşma tarixi qədimdir və
belə birləşmələr azı birinci minilliyin ortalarından ədəbi dilə
xidmətdə olmuşdur. Bu qədər birləşmə içərisində
can bitmək,
göni çıqmaq
ifadələri arxaikləşmiş (
göni çıqmaq
ifadəsi əvəzinə,
indii
gönünü soymaq
–
Sənin gönünü soyaram
– ifadəsi işlənir),
bir-iki birləşmədə kiçik dəyişikliklər olmuşdur (
qədəmün qutlu
olsun – qədəmin mübarək olsun, rizqini taşdan çıqarır – çörəyini
daşdan çıxarır)
. Qalan birləşmələr bu gün də ədəbi dilimizdə eyni
məna və quruluşda işlənməkdədir.
A.Əsgərova «Oğuznamə»nin dilində kasıb yaşamaq
mənasında
yoxsullığa irmək//aclıq çəkmək//tamağı quru
olmaq
, kədərlənmək mənasında
dərd çəkmək//könlü
qaralmaq//evi yıxılmaq//bun dəmində bulunmaq
,
ölmək, öldürmək mənalarında
canı çıxmaq//can ver-
mək//adı qalmaq//başına taş qomaq//qanın
içmək//gözünü çıxarmaq,
susmaq mənasında
dildən geri
qalmaq//dilini tutmaq
kimi sinonim,
var yüzü – yoq yüzü,
söz vermək – söz almaq, könül yapmaq – könül yıqmaq,
əl açmaq – nəfsin öldürmək
və s. antonim frazeoloji vahidlər
müəyyənləşdirmişdir. (28, 16-17)
Son vaxtlar Çingiz xan adına Qədim Türk Tarixini Araşdırma
Fondu tərəfindən çap olunmuş «Mənzum oğuznamə»nin dilində
də (11) maraqlı ifadələr vardır. Kitabda əlyazmanın fotosu, ərəb
və latın qrafikası ilə transliterasiyası və mənzum tərcüməsi
verilmişdir. Əsərin müəllifi və yazılma tarixi məlum deyil. Elm alə-
337
minə «Uzunkörpü oğuznaməsi» və ya «Mənzum oğuznamə» adı
ilə məlum olan bu əsərin mətni 104 beytdən ibarətdir. Dilində
monqol təsiri hiss olunmadığından XIII əsrin sonunda yazıldığı
güman edilir. Qədim türkcədən çevirəni və ön sözün müəllifi
İ.M.Osmanlı yazır: «Müsəlman ideologiyasına əsaslanan və
həmin ideologiyanı təbliğ edən türk dilində yazılmış orijinal bədii
əsər kimi, onu XIII-XIV əsrlər türk ədəbi dilinin nümunəsi hesab
etmək olar».(11, 11) Əsərlə tanışlıq göstərir ki, o, müəllifin
dediyindən daha qədim tarixə malikdir. Verdiyimiz sitatda
müəllifin işlətdiyi «türk dili» ifadəsi anlaşılmazdır. Belə çıxır ki, o
dövrdə (XIII-XIV əsrlərdə) ümumi bir türk dili var imiş və əsər
həmin dildə yazılmışdır. Halbuki hələ eradan çox-çox əvvəl şərqi
və qərbi türk dilləri fərqlənməkdə idi. Ümumxalq Azərbaycan dili
artıq V əsrdə formalaşmışdı.
Hər halda, əsər bizim yazılı ədəbi dilin başlanğıcı saydığımız
XIII əsrdən əvvələ aiddir və bizim üçün yazıyaqədərki dövrün
nümunəsi sayıla bilər. Türk dillərində leksik və frazeoloji inkişaf
əsasən eyni sürətlə getdiyindən buradakı frazeoloji vahidlərin
timsalında eyni vəziyyəti bizim dil üçün də təsəvvür etmək
mümkündür. Bir neçə misalı nəzərdən keçirək:
Anası eşitti bu sözni turub,
şükür qıldı
haqqa yüzini sürüb.(14)
Bir il keçdi oğlan uluğ boldı xoş,
anası sözindin
qılur
irdi
cüş
.(15)
Qız aytur uluğ söz bu
söz sözləmə
,
atanq
dinini tut
ögün gözləmə.(17)
Barur mən
Qara xan qatında turub
,
Yükünüb ayur mən
yüzümni urub
.(17)
Oğuz çıqtı sizdin
tutub özgə din
,
Tiyür mən tidi kör bu qamuq bedin.(17)
Oğuz Tındı artuq
ağız açmadı
,
özin yığdı
özqə sözin saçmadı
.(17)
Bu iki kəlini eşitti bu söz,
Yana
taptı fursat
uluğ
açtı köz
.(19)
Uşal birimizni müsəlman qılıb,
Sevər bizni sevməz
gözidin salıb
.(20)
Ayur uşbu işkə nədir çarəmiz,
Yaman yolğa girmiş
ciqərparəmiz.(20)
Xan öldi çeriqi qamuğ qaçtılar,
338
Tamuğ şərbətini
köbi
içtilər
.(22)
Murad birdi
tenqri Oğuzqa uluğ,
Munda batı barça ulus il qamuğ.(22)
Bular hər birinə Oğuz
at birir
,
Xalac, Qanqlı, Qarluq, bu Qıbçaq erür.(23)
Beytlərdəki
Dostları ilə paylaş: |