”Qurilish materiallari va buyumlari” fanidan o‘quv-uslubiy majmua

 LABORATORIYA ISHI №13
QURILISH QORISHMALARI. MURAKKAB QURILISH 
QORISHMASINI TARKIBINI HISOBLASH
 
1. Loyiha topshirig‘i.
 
Markasi 75 bo‘lgan qorishmaning tarkibini hisoblash. 
1) Qorishma ishlatiladigan joyi – g‘isht terishda. 
2) Tarkibi bo‘yicha qorishma nomi
 
– murakkab qorishma. 
3) Qorishma markasi – R
Q
=75 MPa. 
4) Qorishma aralashmasi harakatlanuvchanligi – 9-10 sm. 
2. Materiallar xarakteristikasi. 
1) Sement: markasi R
S
=320 MPa, hajmiy massasi ρ
s
=1100 kg/m
3
. 
2) Plastiklikni oshiruvchi qo‘shimcha ohak bo‘tqasi: hajmiy massasi 
ρ
qo‘sh
=1400 kg/m
3
. 
3) Mayda to‘ldiruvchi – qum: hajmiy massasi ρ
q
=1400 kg/m
3
. 
3. Murakkab qorishmaning tarkibini hisoblash: 
1) 1m
3 
qum uchun sarflanadigan sement miqdorini (massa bo‘yicha) aniqlash: 

---

кг
R
К
R
Q
ц
кор
Ц
282
1000
320
88
,
0
75
1000







Q
S
– 1 m
3
qum uchun zarur bo‘lgan sement, kg; 
R
s
– sementning markasi MPa; 
K – koeffitsient (portlandsement uchun K=0,88 putssolan yoki shlak 
portlandsement uchun K=1,0). 
2) 1m
3 
qum uchun sementni hajmi bo‘yicha sarfini aniqlash: 
V
S
=Q
S
/ρ
s
=282/1100=0,255 m
3
. 
3) 1m
3 
qum uchun qo‘shimchani sarfini (hajm bo‘yicha) aniqlash: 
V
qo‘sh
=0,17(1-0,002·Q
S
)=0,17(1-0,002·282)=0,074 m
3
. 
4) 1m
3 
qum uchun qo‘shimchani sarfini (massa bo‘yicha) aniqlash: 
Q
qo‘sh.
= V
qo‘sh
·ρ
qo‘sh.
=0,074·1400=103,6 kg 
5) 1m
3 
qum uchun taxminiy suvni sarfini aniqlash: 
C=0,5(Q
s
+Q
qo‘sh
)= 0,5(282+103,6)=192,8 l. 
6) Qorishmaga ishlatiladigan qumning massasi: 
V
q
=1 m
3
Q
q
= V
k
·ρ
q
=1·1400=1400 kg. 
7) Qorishma tarkibini hajm bo‘yicha aniqlash (nisbatan qiymatlari): 
9
,
3
:
02
,
0
:
1
255
,
0
1
:
255
,
0
074
,
0
:
255
,
0
255
,
0
1
:
:


ц
V
ц
V
куш
V
ц
V
ц
V
8) Laboratoriyada qorish uchun sarflanadigan materiallar: 
Sement. . . . . . . . . . . . 
. . . .
282 
kg 
Suv. . . . . . . . . . . . . . . 
. . . .
192,
8 l 
Qo‘shimcha. . . . . . . . . 
. . . .
103,
6 kg 
Qum. . . . . . . . . . . . . . 
. . . .
140
0 kg