Re’JA: Ko’rak qafasi jarohatlarining umumiy tavsifi. Pnevmotoraks va gemotorask. Bosqichli davolash qoidalari. Jang maydonida ko‘krak jarohatlanishi

O’q tekkan ko‘krak jarohatlarini tibbiy ko’chirish bosqichlarida davolash

Ko‘krak jarohatlarining tasnifi. Ko'krakning barcha jarohatlari ikki

guruh: o ‘q tekkan jaro h a tla r (99,9 foiz) va o ‘q tegmagan jarohatlar

(0,1 foiz)ga b o ‘linadi.

0 ‘q tekkan jarohatlarning 37,9 foizini o‘q jarohatlari va 62,1 foizini

snaryad parchalaridan jarohatlar tashkil qilsa, 60 foizga yaqini leshib

kirmagan va 40 foizdan ko‘p rog‘i teshib kiruvchi jaroha tla r tashkil

qiladi.

Teshib kirmag an ja ro h a tla r

1. Ja ro h a t kanalining xarakteriga qarab: a) tesh ib o 'tu v c h i;

b) tegib o ‘tuvchi; d) ko‘r jarohatga boMinadi.

2. Chuqurligiga qarab: a) k o ‘krak devori shikastlangan (teshib

kirmagan) b) ko‘krakning teshib kirgan jarohati.

3. Ko‘krak devorining shikastlanishiga qarab: a) suyaklari shikastlanmagan;

b) suyakîar shikastlanishi bilan.

Teshib kiruvchi ja ro h a tla r

1.Asoratsiz teshib kiruvchi jarohatlar.

2.Asoratlari boMgan teshib kiruvchi jarohatlar: 1) plevra bo‘shligkiga

havo kirgan: a) yopiq pnevmatoraks, b) ochiq pnevmatoraks, d) k la panli

pnevmatoraks; 2) yog‘ kletchatkasida havo tarqalgan: a) teri

osti emfizemasi, b) ko‘ks oralig‘i emfizemasi.

3 .Plevra bo‘shlig‘iga qon ketishi bilan — gematoraks. Ko'krak va

boshqa anatomik sohalarni q o ‘shma jarohatlari alohida murakkab guruhni

tashkil qiladi, masalan ko ‘krak va qorin (torako-abdominal),

ko'krak va umurtqa pog‘onasi q o ‘shma jarohatlari va h.k.

0 ‘q tekkan ko‘krak jarohatlari asosan quyidagi uch xil jarohallovchi

snaryadlardan hosil bo ‘ladi:

1) snaryad mayda parchalari va kichik tezlikda harakatlanuvchi

o ‘qlar; 2) tovushdan tez harakatlanuvchi o ‘qlar (zamonaviy qurol).

Ushbu o ‘qlar to ‘qimalarda k o ‘zga k o ‘rinayotgan o ‘zgarish!ardan

kattaroq buzilishlarga olib keladi. Ikkilamchi snaryadlardan (qovurg'a

siniqlari) hosil b o lg an qo‘shimcha jaroha tla r xarakterlidir. Kirish

teshigi kichik bo‘lishiga qaramasdan chiqish teshigi katta va shakli

o ‘zgargan; 3) snaryad, bomba yoki minalar parchalaridan hosil b o lg an

jarohatlar. Yirik parchalar ko‘krak devorining katta jarohatlari va ochiq

pnevmatoraksga olib keladi.

Ko‘krakning teshib kirmagan jarohatlari

Odatda bular ko‘p sonli jaroha tla r, chunki qo ‘l granatalari va

minalarning mayda parchalaridan hosil bo‘ladi. Teshib kirmagan j a rohatlar

kanali plevra bo'shlig'iga yelib bormaydi. Bunday ja ro h a tlarning

kechishi, agarda qovurg‘alar shikastlanmasa va o ‘pka kon tu -

ziyasi b o lm a sa boshqa sohaiar yumshoq to‘qima!ari jaroha tidan farq

qilmaydi. Anatomik (uzilishi xususiyatlar (mushak to'qimalari oyoqqoMiarga

nisbatan kamroq miqdorda bolgani) ko'krak to ‘qimalarining

infeksiyaga nisbatan chidamliroq bo'lishini ta'minlaydi. Ko'krakni

teshib kirmagan jarohat larda hayotga xavf tug'diruvchi qon ketishlnri

boMmaydi. Shuning uchun k o ‘krakni teshib kirmagan jarohatlari

boMgan yaradorlar ko'pincha yengil jnrohatlanganlar toifasiga kiradi.

Snaryad parchalaridan ko'krakning orqa yuzasidagi mushaklarining

yalpi jarohati ko‘krak va qovurg'alar sinishi bundan istisnodir. Davolash

esa boshqa sohalarning yumshoq to'qimalari jarohatini davolashiga

o ‘xshash. Ko'krakning ko‘p sonli mayda parchalardan jarohatlari

hamda kirish va chiqish teshiklari kichik o ‘q tekkan jarohatlari

odatda birlamchi jarrohlik ishlovini talab qilmaydi.

ATB da umumiy qoidalarga asoslanib, jarrohlik yoMi bilan faqatgina

yirik parchalar yoki deformatsiyalangan o‘qlardan hosil bolgan,

lat yeb ezilgan jarohatlar davolanadi.